Vísir - 31.07.1943, Blaðsíða 1

Rltstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiöjan (3. hæð)
Ritstjórar ]
Blaðamenn Siml:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 linur
Afgreiðsla
33. ár.
Reykjavík, laugardaginn 31. júlí 1943.

*?r
172. tbl.
Fullkomið öngþveiti á Italíu.
■■■ ....... .. .........
■ /
Italibi herinn neitar að §kjóta á kröfugröngru i Hílanö. meðan
\
ÞYZKI HERINN TEKUR FIUME OG TRIESTE.
Badoglio lofar fjölskyldum her-
manna kjarabótum — svíkur um
lausn pólítískra fanga.
Herinn í mílanó hefir gert uppreist
gegn yfirboðuriim sínum og neitað að hlýðnast
þeirri skipun að sk jóta á almenning. í borginni
fóru fram mjklar kröfugöngur og múgfundir, og hefir
ekkert lát orðið á. Aðal-kröfurnar, sem bornar eru
fram, eru þær, að stríðinu verði hætt þegar í stað, svo að
ítalskir fangar fái að koma heim.
Hershöðinginn í Mílanó, Canali, liefir verið sviptur stöðu
sinni og Rudero hershöfðingi, foringi Alpaherdeildarinnar, skip-
aður í hans stað. Til að ráða bót á almennu samgönguverkfalli,
hefir Badogho skipað hernum að taka allt flutningakerfi lands-
ins i sínar hendur.
Badoglio hefir ekki staðið við
það loforð sitt að láta alla póli-
tíska fanga lausa. Enn er fjöldi
þeirra í fangelsum og fangabúð-
um, og hefir þetta vakið gremju
almennings.
Hinsvegar hefir Badoglio
lofað því, að greiðslur til fjöl-
skyldna hermanna skuli
liækkaðar að mun, en sá
böggull fylgir skammrifi, að
hækkunin kemur ekki til
framvæmda, fyrr en eftir
stríðið.
livarpid
Útvarpið í kvöld.
Kl. 19,25 Hljómplötur: Sam-
söngur. 20,30 Hljómplötur: a) Són-
ata fyrir flautu og strokhljóðfæri
eftir Scarlatti. b) Tríósónata eftir
Schubert. 20,45 Upplestur (ungfrú
Arndís Björnsdóttir leikkona). —
21,15 Hljómplötur: a) Dúettar og
terzettar úr óperum. b) Klassiskir
dansar. 22,00 Danslög til kl. 24.
Útvarpið á morgun.
Kl. 11,00 Guðsþjónusta í dóm-
kirkjunni, síra Sigurbj. Einarsson.
19,25 Hetjutilbrigðin eftir Beetho-
ven. 20,20 Óskar Cortes, fiðlusóló:
Mansöngur eftir Braga, Menúett
eftir Kuhlau og Romansa í c-dúr
éftir Árna Björnsson. 20,35 Hallgr.
Jónasson kennari: Töfrar Noregs-
fjalla. 20,55 Norðurlandasöngvarar.
21,15 Andrés Björnsson cand. mag.
les kvæði eftir Stefán frá Blvítadal.
21,30 Valsar af hljómplötum. 22,00
Danslög til kl. 23.
Útvarpið á mánudag.
Kl. 20,30 Kvöld Verzlunarmanna-
félags Reykjavíkur. 21,10 Útvarps-
hljómsveitin leikur lög eftir Sigfús
Einarsson. Þorsteinn Hannesson
syngur lög eftir Inga T. Lárusson.
•
Ameríska útvarpið.
f dag: Kl. 16,00 Pianókonsert í
b-dúr eftir Brahms JVladimir Ho-
rowitz). Á morgun: Kl. 10,00 Guðs-
þjónusta. 13,00 Hljómlist, Jascha
Heifetz leikur á fiðlu. 13,30 Kath-
ryn Overstreet, píanó. Úr óperunni
„Boris Godunov“. Á mánudag (2.
ágúst) : Kl. 16,00 Lágfiðlukonsert
eftir Hándel. Á þriðjud. Kl. 16,00
8. symfónía Beethovens. Síðan sam-
tal um ísland.
Tónlist.
Það er sérstök ástæða til að benda
á ýmsa ágæta dagskrárliði, eink-
um tónlist. Eru þessir helztir: í
kvöld kl. 20,30 verður yndisleg són-
ata fyrir flautu og strokhljóðfæri
eftir ítalska meistarann Scarlatti og
síðar tríósónata eftir Schubert, lög
úr óperum og klassiskir dansar. Á
morgun kl. 19,25 verða tilbrigði eft-
ir Beethoven, og kl. 20,20 leikur
hinn efnilegi fiðluleikari Óskar Cor-
tes þrjú einleikslög. Hið síðasta er
rómansa eftir Árna Björnsson, einn
bezta tónsmið ungra íslendinga. Á
mánudag verða svo íslenzk sönglög
eftir Sigfús Einarsson og Inga T.
Lárusson. Þá býður ameríska út-
varpið upp á ágæta hljómlist. Kl.
16,00 í dag leikur Horowitz píanó-
konsert eftir Brahms, og á morgutj
leikur hin vinsæla píanóleikkóna
Kathryn Overstreet úr Rauða Kross-
inum Chopin-tónverk. Á mánudag
kl. 16,00 verður m. a. konsert fyr-
ir lágfiðlu (viola) eftir Hándel. Á
eftir hinni fögru tónlist verður að
venju jass, og er því um að gera
að vera handfljótur að skrúfa fyrir.
„Við heimtum Toscanini“.
Meðal annara slagorða, sem
Mílanóbúar nota nú í kröfu-
göngum sínum, er „Við heimt-
um Toscanini heim“, en Tosc-
anini, liinn stórkostlegi hljónir
stjóri Scala-óperunnar, er nú
landflótta í Ameríku, sakir ó-
samkomulags við fasista.
Fregnir herma að múgur hafi
tekið einn fasista af lífi án dóms
og laga í borg einni á Norður-
Ítalíu.
Harðsnúin sveit fasista
verst enn í byggingu „Popolo
d’ltalia“ blaðsins í Milano.
Herinn gerir harða hríð að
byggingunni og skorar á fas-
ista að gefast upp.
í borg einni reif múgurinn
niður standmynd af Mussolini,
lók af henni höfuðið og af-
skræmdi en bar síðan í göngu
um bæinn. Að því loknu var
myndin grýtt.
I Forli, fæðingarborg Musso-
lini, sem er um 50 km. fyrir suð-
austan Bologna, kont til átaka
milli fasista og hersins. Herinn
neyddi fasista til að gefast upp.
Roosevelt forseti hefir varað
stjórnir lilutlausra ríkja við að
liýsa Mussolini eða aðra stríðs-
glæpamenn. Rússar hafa beint
samskonar aðvörun til Svía og
Tyrkja.
í útvarpsfréttum frá Svíþjóð
á mánudaginn var skýrl frá því,
að þýzka lögreglan, sem gætir
landamæra Svíþjóðar og Nor-
egs, hafi bannað alla umferð
á svæði, sem nær 300 metra frá
landamærunum inn í Noreg.
Hafa íbúar þessa svæðis þegar
verið fluttir á brott þaðan.
Þegar bardögum lauk i Tunis komust bandamenn að því,
að Þjóðverjar liöfðu flutt rússneska fanga þangað, til að vinna
þar að viggirðingum og þvilíku. Myndin sýnir fangana, þegar
þeir eru fluttir á brott úr fangabúðunum þýzku. Siðan voru
þeir sendir áleiðis til Rússlands.
Andrews
hershöfðingja
látnum veitt heiðursmerki.
Frank Maxwell Andrews.
Hermálaráðuneyti U. S. A.
hefir veitt hinum framliðna
Lieutenant General Frank M.
Andrews eikarlaufsorðuna. Áð-
ur hafði hann fengið The Dis-
tinguished Service. Medal. Bri-
gadier General Charles II. Barth
yngri hefir látnum verið veitt
The Distinguished Service Me-
dal.
Þeim var báðum sýndur þessi
virðingarvottur fyrir starf i
þágu Evrópuhers Banda-
ríkjanna.
Andrews, sem áður var yfir-
hershöfðingi á Evrópuhernað-
arsvæðinu og Barth, er áður var
yfirmaður herforingjaráðs
Bandaríkjanna í Evi* *ópu fórust
3. maí í fiugslysi á Islandi.
Tveir þýzkir flugbátar voru
skotnir niður úti fyrir Skot-
'andsströndum i fyrradag.
★
Þýzka stjórnin hefir lagt und-
ir sig fjölda íbúða um allt Pól-
land, og verða þær notaðar
handa húsvilltu fólki úr borg-
um þeim, sem bandamenn hafa
gert harðastar loftárásir á.
Loftárásin á Hamborg í fyrri-
nótt var sú sjöunda á 120
klukkustundum og þriðja árás-
in þar sem meir en 2000 smá-
lestum sprengja var varpað yfir
borgina á minpa en klukku-
stund. I árásinni var varpað nið-
ur að meðaltali meir en 50
smálestum á minútu, eða tæp-
lega smálest á sekúndu.
Brezki flugherinn hefir því á
viku kastað meira sprengju-
magni á Hamborg en Þjóðverj-
ar *.vörpuðu yfir London á 11
mánuðum veturinn 1940—41.
Brezki flugherinn flaug aftur
íil árása á Þýzkaland i nótt.
Sikiley:
Dregur til lokasóknar
Á Sikiley virðist nú draga til
lokasóknarinnar. Kanadamenn
sækja hægt fram norðaustan
Leonforte og Bandaríkjamenn
eru komnir fast að San Stefano
á norðurströndinni. Við Cataníu
eru engar mikilvægar breyting-
ar.
Loftárásir eru í sífellu gerðar
á borgir þær, sem Þjóðverjar
hafa enn á valdi sínu, Messínu,
Milazzo og Riposto, og einnig á
borgir liandan sundsins.
Loftherinn hefir einnig gert
loftárásir á borgir á Mið-Ítalíu.
Skipalest bandamanna, sem í
voru 12 skip og fylgdarskip,
lenti i orustu við létta þýzka
flotasveit úti fyrir Cherbourg í
íyrrad. Fvlgdarskipin hröktu
þýzku skipin á flótta og sökktu
einu þeirra. Viðureignin átli sér
stað innan skotmáls frá strand-
virkjum Þjóðverja.
Þjóðverjar tóku 5 kafbáta í Fiume
— og börðust við ítalska herinn.
ÞJÓÐVERJAR HAFA HERTEKIÐ Fiume og
Trieste, ítölsku flotahafnimar fyrir botni Adría-
hafs. Borgirnar liggja sín hvoru megin Istría-
skaga og heyrðu báðar Austurríki til fyrir siðasta ófrið.
— Þ jóðver jar virðast hafa séð sig tilneydda að her-
nema borgir þessar, til þess að fyrirbyggja að banda-
menn geti sótt mótstöðulaust inn í Balkanlönd, þegar
þeir ráðast inn á ítaliuskaga. *
ttalski herinn er sagður hafa veitt mótspyrnu og kom til
nokkurra bardaga. Meðal annars lierfangs, sem Þjóðverjar
tóku, voru fimm ítalskir kafbútar á höfninni í Fiume.
Fregnin heir vakið óliemju
gremju á Ítalíu þar sem vin-
sældum Þjóðverja var ekki fyr-
ir að fara. Hafa kröfugöngur og
múgfundir magnazt um allan
lælming, síðan er }>etta fréttist.
Er nú svo komið, að ekld má
á milh sjá, hvorir sæta meir
hatri almennings, Þjóðverjar
eða fasistar.
Það er ekki ljóst af fréttum,
hvort Þjóðverjar hafa tekið all-
an Istria-skagann, niilli Fiume
og Triese, en það verður að
teljast líklegt að þeir stefni að
því að koma öllu héraðinu und-
ir vald sitt, þótt þeir hafi það
kannske ekki allt ennþá.
Rússland: ,
Þýzk sókn
í Donetz.
Þjóðverjar hafa byrjað sókn
á Donetz-vígstöðvunum, segir í
herstjórnartilkynningu Rússa í
gærkveldi. Tefla þeir fram
fjölda fótgönguliðs og skrið-
dreka. Rússar hafa hrundið öll-
um árásum þeirra.
í gær sóttu Rússar enn fram
til Orel og tóku 20 bæi og þorp.
Rússar gera nú tangarsókn að
undanhaldsleið Þjóðverja, en
ekkert ber á því að Þjóðverjar
ætli að freista undanhalds. Álit-
ið er að 400—500 þúsund manna
her Þjóðverja verjist hjá Orel.
Bleytur og rigningar eru á þess-
um slóðum, og beita Rússar
riddaraliði í sókninni, ásamt
vélaherdeildum. í fyrx-adag tóku
Rússar 40 bæi og þoi-p.
Hátíð Vestur-íslend-
inga á mánudag.
Hem-ik Sv. Björnsson, aðal-
ritarl islenzka sendii-áðsins í
Washington, sonur Sveins
Björnssonar ríkisstjóra, flytur
aðah’æðuna á íslendingadegi
Vestur-Islendinga annan ágúst
að Gimli, Manitoba. íslendingar
frá Winnipeg og úr öllum
byggðum Nýja-íslands fjöl-
menna venjulega á þessi ái’legu
hátiðahöld, og eru oftast nær
frá 3.000 til 5.000 viðstaddir.
Hinrik og kona hans munu
dvelja í boði Vestur-Islendinga
i Winnipeg og þar í gx’ennd.
Hann mun halda ræðu sína um
líkt leyti. Hafa Vestur-íslend-
ingar lialdið 2. ágúst hátíðlegan
um rúmlega 60 ára skeið.
fréttír
V í s i r
keniur ekki út á mánudag, sem
er fridagur verzlunarmanna og
prentara. Næsta blað kemur því á
þriðjudag.
Hjúskapur.
í dag verða gefin sáman í hjóna-
band í Stykkishólmi af síra Sig-
urði Ó. Ldrussyni ungfrú Sigrí'Öur
B. SigurÖardóttir, Sólbergi og Guð-
mundur Laxdal. Heimili ungu hjón-
anna verður fyrst um sinn á Fram-
nesvegi 58A, Reykjavík.
Helgidagslæknir.
Á morgun Halldór Stefánsson,
Ránargötu 12, sími 2234. Á mánu-
daginn Pétur H. J. Jakobsson,
Rauðarárstíg 32, sími 2735.
Næturakstur.
í nótt Litla Bílstöðin, simi 1380.
Aðra nótt Bifröst, sími 1508. Að-
faranótt Jxriðjudags Hekla, sími
I5I5-
Næturvör&ur.
Lyfjabúðin Iðunn.
Síðnstu fréttir
Bretar
til skarar
EINKASKEYTI FRÁ U. P. —
London í morgun.
Brezká herstjórnin, sem kom
saman í gær, mun halda fundum
áfram, og fer enginn ráðherr-
anna úr borginni um ágúst-
helgina.
Ekki er talið, að komin sé
friðarbeiðni frá ftölum, heldur
mun herstjórnin hafa verið að
ræða úrslitakosti bandamanna
til Itala á fundi sínum í gær.
„Daily Telegraph“ telur þó
efni fundarins frekar hafa verið
yfirvofandi hernaðaraðgerðir
herráðs bandamanna annars-
staðar.
Styður blaðið þá skoðun sína
með því, að herstjórnin væntir
fleiri funda, sem auðvitað verða
til að ræða um skjótar aðgerðir,
vegna hins nýja viðhorfs, sem
skapazt hefir, síðan Þjóðverjar
hernámu Tieste og Fiume.
„Daily Express“ skýrir frá
því, að Eden hafi í gær átt tal
við utanríkisráðherra þeirra
bandamannastjórnar, sem að-
setur hafa í London, og kváð-
ust þeir að loknum fundinum
vera ánægðir með aðgerðir þær,
sem fyrirhugaðar eru.