Morgunblaðið - 07.11.1916, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Cadburv’s-
m
kókó er hreinast, bragðbezt og hefir mest næringargildi, segja menn um
allan heim.
1 hei'dsölu íyrir kaupmenn hjá
O. J. Havsteen.
Aðalumboðsm. fyrir ísland.
Sauðum og Dilkum
úr Borgarfirði
verður slatrað á Laugavegi 13, miðvikudaginn 8. og
fimtudaginn 9. þessa mánaðar.
Pantið slátur í tima.
Rvík 6. nóv. 1916.
Gísli Jónsson.
Dómsmálafréttir.
Yfirdómur 6. nóv.
Málið: Þorv. Þorvarðarson
gegn
Stefáni Guðmundssyni.
Þorvarður Þorvarðarson prent-
smiðjustjóri höfðaði fyrir gesta-
rétti mál gegn Stefáni Guðmunds-
syni bónda i Vörsabæjarhjáleigu,
til greiðslu á 2800 kr. skuld.
Taldi Þorvarður, að Stefán hefði
tekið að sér að greiða skuld þessa,
sem trygð var með veði í jörð-
inni Leiðóifsstöðum i Stokkseyrar-
hreppi, með því að Stefán hafði
tekið við afsali fyrir nefndri jörð
og látið síðan selja hana á nauð-
ungaruppboði, án þess að full-
nægt yrði þessari veðskuld. —
Stefán hafði, eftir að hann tók
við afsalinu, gefið umboð sem eig-
andi jarðarinnar til þess að selja
hana. Ln er til kom kvaðst hann
ekki með móttöku afsalsins hafa
skulbundið sig til þess, að ann-
ast greiðslu á þeim áhvílandi
skuldum, sem afsalið gat um, og
kvaðst hafa gert um það (munn-
legar) athugasemdir þegar í
stað — sem hann þó hvorki gat
sannað né mótaðili afsannað, þótt
hann mótmælti —, og með um-
boðinu tjáðist Stefán að einshafa
átt við, að hann, hvað sig áhrærði,
gæfi heimild til þess, að þessi
jörð yrði seld. Af hálfu Þor-
varðar var því samt sem áður
stöðugt haldið fram, að Stefán
hefði með móttóku afsalsins og
útgáfu umboðsins tekið að sér
og játað sig skuldbundinn til
greiðslu hinnar umstefndu skuld-
ar, sem líka var greind í afsal-
inu. En gestaréttur Reykjavíkur
og yfirdómur féllust á mál Stefáns,
að hann væri ekki bundinn, þrátt
fyrir alt, og sýknuðu hann þannig
af kröfum áfrýjanda, sem yfir-
dómur dæmdi til 40 kr. máls-
kostnaðargreiðslu til stefnda.
Brezki línuveiðarinn.
Nokkru nákvæmari fregnir eru
nú komnar um kafbátahernað
Þjóðverja fyrir Austurlandi. Var
oss símað um þetta frá Seyðis-
firði í gær a þessa leið:
Skipið hét »Nelly Bruce« og
var skipstjóri þess Bell. Var
línuveiðarinn stadaur 15 sjómíl-
ur fyrir austan land þegar þýzkan
kaf bát bar að og skaut hann þegar
4 púðurskotum til þess að gefa
skipstjóranum merki um að stöðva
skipið. »Nelly Bruce« var á fisk-
veiðum og átti sér einskis iis
von.
Skipverjar fóru þegar í skips-
bátinn, allir 15 talsins, og tóku
með sér nokkur matvæli. Síðan
skaut kafbáturinn nokkrum fall-
byssuskotum á línuveiðarann Og
sáu skipverjar, sem róið böfðu
dálítið á burt á bátnum, að Nelly
sökk.
Islands Faík var staddur á
Seyðisfirði, þegar fregnin um
þetta atvik barst þangað. Brá
vfirforinginn þegar við og hélt
suður til Eskifjarðar og þaðan
aftur til Fáskrúðsfjarðar. Höfðu
skipverjar á Nelly þá verið flutt-
ir þangað. P'álkinn tók þá nú
með til Eskifjarðar og verður
próf haldið þar einhvern næstu
daga.
Sama daginn komu tveir brezk-
ir vopnaðir botnvörpungar til
Eskifjarðar og höfðu fengið fregn-
ir um afdrif línuveiðarans, og
voru nú að leita skipverja. Mun
annar botnvörpunganna halda til
Bretlands með þá, þegar að af-
loknu prófi hjá sýslumanninum á
Eskifirði.
Ekkert hefir frézt um að fleiri
skipum hafi verið sökt þarna
austur frá. Er þó sagt þar eystra,
að allmargir brezkir botnvörp-
ungar séu þar að veiðum. Hafi
fleirum skipum verið sökt, eru
líkindi til þess að skipverjar
þeirra hafi annaðhvort druknað
eða þeir komist á skip og verið
fiuttir til Bretlands.
Gömul klukka.
Til er klukka, sem átti fyr ís-
leifur Einarsaon etazráð á Brekku
á Álftanesi, áður sýslumaður á
Geitaskarði í Húnavatnssýslu.
Mun hún hafá verið fengin hing-
að til lands á öndverðum síðasta
fjórðung 18. aldar. Klukka þessi
hefir fylgt ætt í. E. nú um hundr-
að ár, utan nokkur ár. — Mun
brátt að því vikið.
Þess er víða getið, að ísleifur
Einarsson var hugmaður og dugn-
aðar. — Unni hann framförum
þjóðarinnar á öllum sviðum.
Fyrsti endurbætti vefstóllinn kom
hingað fyrir útvegun hans, send-
ur systur hans frá útlöndum. Sú
kona var amma ömmu þess, er
þetta ritar — Guðný Einarsdóttir
að nafni.
Klukka þessi er að sögn ein
hin fyrsta, er til landsins fluttist.
Margt hefir á daga hennar drifið
og frá mörgu gæti hún sagt hefði
hún mál. Hún gæti nákvæmlega
skýrt frá ýmsum atburðum úr
lífi hins vaska lögmanns, er var
aðal-andvígismaður Hundadaga-
konungsins, mannsins, er sagði:
»Skarphéðinn og postulinn Páll,
það eru mínir menn«, þess manns,
er mat að jöfnu bæði líkams- og
sálaratgerfi.
Spegill stór og merkilegur í
útskornum ramma var til á
Brekku. Var hann þing mikið
og gersemi.
Fyrsta klukkan, er amma þess,
er þetta ritar, sá, var Brekku-
klukkan víðfræga. Það var um
1841. Var þá ísl. Einarsson lát-
inn.
Nokkru síðar varð eldsvoði á
Brekku. Fáu varð bjargað — en
þó klukkunni. Líklegt er, að þar
hafi farist spegillinn — meðal
margra fémætra hluta. Sagt var,
að í rústunum eftir Brekku-
brennu hefðu verið storknaðir
silfurlækir — því ríkidæmið var
mikið.
Fyrri kona Páls Melsteðs —
dóttir ísleifs Einarssonar, Jórunn
að nafni — fær nú meðal ann-
ars klukkuna í heimanmund.
Þá eru klukkur tíðkaðar víða.
Gömlu klukkunni er fleygt í rusl-
ið; þar samkynjast hún því. Frú
Melsteð deyr. Páll hættir búskap
og selur ýmsa muni úr búi sínu,
þar á meðal klukkuna. Hún er
þá ekki álitleg; sýnist í fljótu
bragði einskis virði. Kassinn
brotinn og myglaður, skífan
spanskgræn, verkið þó furðanlegt,
glerið yfir skífunni að líkindum
brotið. Þó kaupir hana Skafti
læknir Skaftason á 8 dali (eða
16 krónur).
Hann var maður prýðilega lag-
hentur við smíðar — jafnt sem
orðlagður læknir. Dubbar hann
þá gömlu upp, kemur henni í
gang og dyttar að henni þar sem
bilað er. Er hún í eign hans
nokkur ár. Síðan gefa þau hjón
— Skafti og Þórdís konahans —
klukkuna Guðrúnu Klængsdóttur,
konu Magnúsar Einarssonar í Mel-
koti í Reykjavík. Guðrún er
systir ömmu þess, er þetta ritar.
Klukkan því komin í ættina aftur.
Guðrún Klængsdóttir dó 1914.
Síðan er klukkan í eign manns
hennar. Nú flutt að Laxnesi í
Mosfellssveit; þar innan vébanda
ættarinnar.
Þetta er í stuttu máli saga
hennar.
Það slær í augum manns ein-
kennilegum helgiblæ á ýmsa
forna hluti — hluti, sem hafa
verið lengi við líði og eiga sér
sögu. Komi maður inn á forn-
gripasafn, fellur hugur hans í
stafi við að standa augliti til aug-
litis við helgidóma fortíðarinnar.
Klukkan er strengjaklukka; er
á hæð 1,8 m. Rauðmálaður tré-
kassi yzt. Smíðuð hjá Jamea
Cowan í Edinburgh. Ártalið, nær
hún var smíðuð, finst eigi letrað
á hana. Skífan í ferhyrndri um-
gerð úr látúni; rósir og myndir
stungnar í hornin. Ganglóðin tvö,
hvort alt að 6 kg. að þyngd.
Prýðilegur frágangur á verki —
getur enst aðra eins æfi enn.
Sýnir mánaðardaga og sekúndur,
hefir sýnt tunglkomu; það verk
nú bilað.
H. Guðjónsson
frá Laxnesi.
CSE3 U A0 BORIN, cssa
Afmæli í dag:
Abelína Gurmarsdóttir, jungfrú
Anna Kolbeinsdóttir húsfr.
Kristjana R. Jónassen húsfr.
Vigdís Pótursdóttir húsfr.
Arni Sighvatsson kaupm. Hf.
Asg. G. Gunnlaugsson kaupm.
Otto N. Þorláksson skipstj.
Þorl. H. Bjarnason adj.
Höggvinn Jón Arason og synir hana
1550.
F r i ð f i n n u r L. Guðjónsson
Laugavegi 43 B, selur tækifæriskort
með íslenzkum erindum. Allir ættu aíf
kaupa þau til að senda vlnum og kunn-
Ingjum.
Sólarupprás kl. 8,32
Sólarlag — 3.50
H á f 1 ó ð í dag kl. 3.40
og í nótt kl. 3.50'