Morgunblaðið - 19.03.1917, Blaðsíða 3

MORGUNBI.AÐIÐ
stöðvanna, en aðrar aftur vestur á
bóginn, og því sé ómögulegt fyrir
nokkarn ókunnugan að vita, hvar
liðið sé aðallega dregið saman, hvar
sóknin muni hafin. I Berlín segir
hann að altalað hafi verið, að í miðj-
um márzmánuði mundu allar aðal-
járnbrautirnar i Þýkzalandi verða not-
aðar til herflutninga, og ^gum ferða-
mönnum leyft far.
Sami maður hermir og það, að
kafbátahernaðurinn hafi upphaflega
ekki átt að hefjast fyr en í apríl-
mánuði. En aðallega til þess að
hindra of mikla liðs- og hergagna-
flutninga Breta yfir sundið til Frakk-
lands, hafi Þjóðverjum þótt ráðleg-
ast að senda kafbátana ót í byrjun
febnitr, og er það vafalaust í sam-
bandi við vorsókn Þjóðverja á vestur-
vigstöðvunum.
Þess var von.
Mig undraði ekki þó svarið yrði
nei — frá bæjarstjórninni blessaðti.
Hún vildi ekki tryggja sér nokkrar
tunnur af kartöflum til næsta hausts,
líklega vegna þess að í ráði var, að
þær yrðu framleiddar hér í landi.
Henni þótti erindi mitt óákveðið,
af þvi að eg hafði ekki ákveðið mig
i því, hvar kartöflurnar yrðu rækt-
aðar. Bæjarstjómin gat þó varlaætl-
ast til þess að eg færi að gera stór-
ar »anstaltir« til þess að leigja lönd
og annað þess háttar til þess að
rækta kartöflur handa henni fyrir
fyrirfram ákveðið verð, án þess að
vita hvort hún vildi það.
Máske hún hafi neitað því vegna
þess að eg æt'aði ekki að rækta þær
i landi bæjarins. Varla get eg þó
haldið það, þvi bezt gæti eg trúað
að hún tæki opnum örmum móti
nokkrum þúsund tunnum af kartöfl-
um, jafnvel þótt þær væru hálf-
skemdar, ef frá útlöndum kæmu.
Dæmi eru til þess að slik vara er
seld hér á landi og oftast yfir i6kr.
tunnan í seinni tíð.
Bæjarland Reykjavíkur er víðast
mjög ilt til jkartöfluræktar og ómögu-
legt að fá uppskeru úr því á fyrsta
ári, svo nokkru nemi, svo hér gat
það ekki komið til mála að gera
þar slikt fyrirtæki.
Það virðist annars sem allar dýr-
tiðar hugleiðingar og ráðstafanir hér
i landi stefni fastast að þvi, að fá
sem allra mest af útlendum v.örum
flutt inn í landið og að allir fjár-
munir vorir eigi að notast til þess.
Hinu virðist vera minna af. Að
framleiða nægilegt af öllum þeim
fæðutegundum, sem hægt er að
framleiða í landinu, er minna hugs-
að um og sízt er að vænta að æðri
°g lægri stjórnir vilji hjálpa möun-
fram á þeitri braut. Það er víst
því að farmgjöldin eru svo lág
°g skipspláss nóg (eða omvendt).
A-t ágætt. Ekki er eg nú samt á
að allar dýrtiðarráðstafanirnar
*^kju sjg verulega vel út nema þær
væru hengdar upp í paradiskum rósa-
ramma.
Nú er eg búinn að fá mér ágætt
land, vel girt og mjög nærtækan
góðan áburð. Nú er eftir að fá út-
sæði, en vel treysti eg landsstjórn
vorri til röggsamlegrar hjúlpar í því
efni. Sú stjórn sem nú situr hefði betur
komið fyrri til valda, þvi engiun get-
ur neitað henni um það, að hún
hefir stjórnað af dugnaði að ráði
sinn tíma.
Svo kemur ein hjálparhöndin,
sem sé Búnaðarfélagið. Því trúi eg
ekki rétt vel. Bæklingur Einars er
ágætur og ætti að lesast og lærast af
öllum, en hann spirar ekki.
Það er hægt að fá sáðkartöflur, ef
það er gert i tíma. Ef ekki annars
staðar frá, þá frá Ameríku. Eg leyfi
mér að segja og býðst til að rök-
styðja það, að kartöflur er sú vara,
sem mest ríður á að ekki þijóti,
næst feiti.
Að endingu. Þótt bærinn vilji
ekki kartöflur ftá mér nú, fyrir 16
krónur, þá gæti svo farið að það
gengi saman með okkur síðar, ef eg
t. d. slakaði til og segði 20 krónur.
Reykjavík, 17. marz 1917.
Geir Guðmundsson.
Kína.
Kfna hefir slitið stjórnmálasam-
bandi við Þýzkaland.
Það sýnir menningarstig kinversku
þjóðarinnar og á!it Evrópurikjanna á
henni, að tiitölulega fáir taka alvar-
lega, þó ein fjölmennasta þjóð heims-
ins auglýsi friðslit. Þessar miljónir
sem fyrir þúsundum ára voru aðal-
menningarþjóð heimsins, eru nú
orðnir svo langt aftur úr menningu
Vesturálfunnar, að þeir eru ekki
hræði’egir og engum úislitum gætu
þeir orðið ráðandi, þó þeir bættust
við tölu ófriðarþjóðanna.
Hingað til hafa menningarþjóðirnar
litið niður á Kínverja, talið þá skræl-
ingja svo mikla, að fráleitt væri að
leyfa þeim að leggja orð i belg um
heimsmál. Og Kínverjar hafa látið
sér þetta lynda, og því er þetta ný-
mæli mikið, að heyra þá taka þátt í
heimspólitík.
En Kina er að breytast. Japan
lét sér skiljast nauðsyn þá og skil-
yrði fyrir velmegun og vexti þjóðar-
innar, sem felst í aukinni menning.
Þeir sendu því menn hópum saman
til Evrópn, og þeir komu aftur með
menningarmeðuliu. Afleiðingin er
sú, að Japanar standa fyllilcga jafn-
fætis menningarþjóðunum, herintt i
bezta lagi og þjóðin, sem fyrir 50
árum var einkis metin, orðin að
stórveldi. Nú er sagan þessi að
endurtaka sig i Kína. Stjórnarskip-
unin hefir geibreyzt á síðustu árum
og Kínverjar vinna af kappi að endur-
sköpun ríkisins, i öllum greinum.
í öllum löndum eru til stjórn-
málamenn, sem tala hátt um hættu
þá, sem Evrópuþjóðunum sé búin
af Mongólum. Og nú mun verða
haft »hærra um »guluc hættuna«
en nokkurntíma áður. Það mun
verða bent á hættuna sem af því
stafi, að Mongólaríkin tvö eru nú
kotriu inn i heimsstyrjaldirdeiluna
og þykjast hafa rétt á að iáta til sín
taka. Hvort »gula hættan« er á
rökum bygð, skal hér látið ósagt, og
sömuleiðis þa^, hvort Kínverjar af
sjálfsdáðum hafa farið að láta til sin
taka. Sumir vilja æt’a, að afskifti
þessi séu til orðin fyrir tilstilli Band.t-
ríkjanna, og að Kínverjar sjálfir séu
alls ekki við þvi búnir, né hafa hug
á að skifta sér af deilumálum Ev-
rópu.
í dönsku blaði er komist svo að
orði í sambandi við sfjórnœálaslit
Kínverja:
»Hjalinu um gulu hættuna mun
verða rösklega mótmæit af þeim,
sem álíta hana staðleysu eina og
hugarvillu stjórnmálamanna. Þeim
mun gert ljóst, að það eru ekki
fingraför Kinverja á friðslitaboðinu,
heldur hefir sterk hönd, sem stjórn-
að er af heila i Washington, tekið
um grönnu, gulu fingurna og skipað
þeim að sköía, eftir upplestri i Ame-
rikustíl. Með þessu skjali borgar
Kina nokkurn hluta af rentum þess
fjár, sem það skuldar Ameríku. En
þegar höndin frá Washington sleppir,
dettur pennaskaftið úr þreyttu, gulu
fingrunum — sem eru alt of þreyttlr
til þess að þá geti nokkurntima
langað til að gripa sverðiðc.
Framtíðin sýnir hvort gulu fing-
urnir eru svo þreyttir sem af er
látið.
I roki.
Það er fjarri mór að æt,la að fara að
jagast. Nógir eru til þess, þó eg gangi
frá. Eg ætla bara að tala um veðrið.
Það er gamall og góður siður.
Eg befi verið að íhuga, hvaða veður
höfuðstaðnum hentaði bezt. Og niður-
staðan er sú, að hór megi aldrei vera
neitt veður, að menn ekki geri veður
út af því. Ef rignir, þá rignir skömm-
um yfir stjþrn þessa bæjar fyrir for-
ina á götunum. Þeim þykir það ósvífni
að forin skuli leyfa sór að koma þegar
bærinn er skóhlífalaus. En að bæjar-
búar sóu skóhlífalausir, það hlffast allir
skóhlífanotendur við að nefna. Þetta
foræðisæði manna væri æði hægt að
lækna með því að sauma sór skinn-
sokka úr boldangi, ef skinn er ekki til,
eða ganga á »styltum« frá Setberg & Co.
Þegar þurt er, fara allir karlmenn
að kvarta um ryk og eru rykaðir,
kvenfólkið um »stöv«. Og þegar logn
er getur fólk ekki látið loga í ofninum
en flatmagar sig á gólfunum fyrir fram-
an þá og púar i eldinn. Þegar hvast
et’ þykist það finna grútarbræðslulykt,
þó enginn grútur hafi verið bræddur

Bezt að auglýsa i Morgunbl,
í marga mánuði. og engin bræðslustöð
só í vindáttinni. Þá fjúka hattar af
fólki og svífa eins og Zeppelínsskip upp
á Akranes éða vestur á Gróttu, en sím-
fregnir um loftorustur berast til Reykja-
víkur. En höfuðfötin renna út hjá
Haraldi og Yöruhúsinu.
Ekki má snjóa, því að fólk þolir ekki
snjóbirtuna, en blá gleraugu eru ekki
til skarts á þessum tímum, því þá er
eins og menn drekki koges. En þó er
helmingi verra ef hlánar aftur. Þá
kemur endemishálka, svo fólk beinbrotn-
ar í hópum og getur ekki komist út
á hálkuna í langan tlma, sér til mik-
iMa hugarrauna. Og svo kemur bleyta
svo menn vaða í fæturna og fá kvef
og hitasótt og eta upp alt aspírln í
apotekinu.
í roki kemst Ingólfuir ekki til Bor g
arness, en í logni er ekki hægt að sjá
hvort Stjórnarráðið flaggar með íslenzka
eða norska fánanum. í roki slitnar
Svanurinn upp og br/tur fimm mótor-
báta aðra — sjálfur getur hann ekki
brotnað, því að hann er vængbrotinn áð-
ur — en í logni getur enginn skipverji
hafst við undir þiljum vegna oflítillar
loftræslu. í logni geta menn ekki hag-
að seglum eftir vindi og þess vegna
ilt að semja. Það hefir verið logn í
London síðan um nýár.
En hvað sem öllu veðri líður gengur
alt sinn vanagang í borginni. Menn
sækja daglega sykurkort til að bæta
upp sykurskort, en kolakort munu vera
úr sögunni því að koli veiðist enginn. —
Um daginn flugu þúsund rjúpur úk
úr búðinni hjá Jes Zimsenfyrir 30 aura,
5 mínútum eftir að Morgunblaðið kom
út, og voru þó dauðar, en seglgarns-
rjúpur sátu eftir. En fyrir 50 aura
fljuga rjúpurnar ekki og þykir það
undarlegt.
En 8amt er það satt.
Tobías.
— Eg er viss um það að eg
skammast min þegar eg sé hana
aftur, hugsaði Valentine þegar hún
gekk til herbergis stns. Eg veit að
eg hefi breytt rangt gagnvart Miss
Glinton, en það eru tikmörk fyrir
þol nmæði manna og mín þolinmæði
var þrotin. Hvernig stendur á því
að húti hefir seitt til sín allan hug
hans? Hann veit hversu mjög eg
ann honum og hann hefði ekki átt
að yfirgefa mig hennar vegna. En
þótt hún sé fögur og sköruleg kona,
þá skal húu ekki taka hann frá mér.
Eg sleppi honum eigi við neina
konu í heiminum — nema kon-
una hans.
Hún var enn barn að aldri, en
hún hafði fest hreina og trygga ást
á hertoganum. Siðan hann sagði
henni frá leyndarmáli sítiu, hafðiást
hennar orðið enn sterkari en áðutv
— 395 —