Morgunblaðið - 22.07.1917, Blaðsíða 1

Smmudag
4. árgangr
22.
júií 1917
0R6DNBLAÐI0
257.
tðlubiað
Ritstjr>rnarsimi nr. 500
Ritstjóri: Vilhjálmur Finsen
ísafoldarprentsmiftja
Afgreiðslnsími nr. 500
Mm. borgarsfundur
verður haldinn
í dag kl. 4 síðdegis í Barnaskólagarðinum,
Umræðuefni:
Brauðverðið, eldsneytismálið o. fl.
Stjórn alþýðuflokksins.
bio| msáial. |8io|
Taltdim 475
Á skikkri hæH
Afarskemtilegur datskur gaman-
anleikur í 2 jtáttum.
Aðalhlutv. leika:
Eia. Gregerf?,
Hildur Möller, Jörgen Lund.
Hættnr frumskógaiSáis
Ameriskur sjónleikur framiir-
skarandi spennandi vel leikinn.
Ert. stmfregttir
frá fréttar. Isafoldar og Morgunbl,
Kmhöfn, 20. júlí.
Bíkiskanzlarinn hélt
ffyrstu rseðu sína í ríkis-
deginum 19. júlí, og gat
l>ess að Þjóðverjar mundu
ekki krefjast neinnaland-
vinninga. Þjóðverjar vilji
íá sómasamlegan írið i
samræmi við það sem
meirihlutinn i ríkisdegin-
nm vill. Landamæri lands-
iös yrði að ákveða hin
sðmu og áður. Banda-
-menn yrðu að koma fram
með friðarskilmála sfna.
Rnssnesku nppreístar-
mennirnir reyndu árang-
nrslaust að taka Keren-
sky hðndum.
I*jóðverjar sækja fram
hjá Craonne ogHurtebise.
Frá alþingi.
Nýnngar.
Alit er komið frá allsherjarnefnd
neðri deildar um frv. Norðmýlinga
um að skifta Hróasrtungu-læknishér-
aði i tvent.
Nefndin hefir athugað málið í sam-
ráði við landlækni og er hann sam-
mála. nefndinni um, að varhugavert
sé að skifta sundur læknishéruðnm,
f>ar sem mjög hafi reynst erfitt að
fá lækna í þessi smáhéruð, vegna
þess að þau geti alls ekki boðið
þeim lífvænleg kjör; afleiðingin því
oft sú, að þau hafi orðið algerlega
læknislaus.
Hins vegar bendir nefndin á, að
hagkvæmt muni vera í framtíðinni
að breyta takmörkum Hróarstungu- og
Fljótsdalshéraða, flytja læknissetrið í
Fljótsdalshérað og leggja til þess
héraðs sneið af hinum.
Nefndin ræður því til að frv. sé
felt.
2. Sama nefnd hefir og skilað
áliti um frv. Skúla Thoroddsens um
að gera Hólshrepp með Bolungarvik
að sérstöku læknishéraði.
Leggur néfndin einnig tii, að það
frv. sé felt. Hins vegar vill nefndin
að aðstoðarlækninum á ísafirði sé
framvegis gert að skyldu að sitja i
Bolungarvík. Vitanlega sé ekki hægt
að skylda núverandi aðstoðarlæknir
til þess, og því vill nefndin að styrk-
ur sá, sem Hólsbreppingum er ætl-
aður í fjárlögunum til að leita sér
læknishjálpar, verði hækkaður úr
300 kr. upp í 500 kr. á ári, unz
aðstoðarlæknaskifti verða á ísafirði.
— Þessar tillögur eru í samræmi
við skoðun landlæknis.
3. Eiðaskólinti.
Þingmenn Múlasýslna og Austur-
Skaftafefissýslu flytja frv. um stofn-
un alþýðuskóla á Hiðum, stað bún-
aðarskólans þár. Landssjóður taki
við öllum eignum og skuldum Eiða-
stóls í fardögum 1918 enda sé al-
þýðuskólinn rekinn á kostnað lands-
sjóðs og hafi landsstjórnin öll ráð
hans. Skólinn á að vera samskóli,
í tveimur bekkjum. Námstími 2—3
vetur. Auk ýmsra venjulegra kenslu-
greina á að hafa þar búnaðarnám-
skeið haust og vor 3—4 vikur, sem
nemendum er þó ekki skylt að taka
þátt í og fyrirlestrarskeið um miðs-
vetrarleytið fyrir almenning. Kenn-
arar 2 fastir, skólastjóri með 2600
kr. árslaun og aðstoðarkennari með
2000 kr., auk íbúðar, ljóss og hita.
Skólaárið sé frá 20. okt. til 10. mai.
Meðan heimsstyrjöldin stendur má
stjórnin reka skólann á hvern þann
hátt, sem hentast þykir, eða jafnvel
láta kenslu að einhverju leyti niður
falla,
Ástæður flm. eru þær, að búnaðar-
skólinn á Eiðum hafi ekki hlotið
þá hylli og aðsókn, sem vænta mátti,
einkum síðan sjávarsveitunum í
Suður-Múlasýslu óx fiskur um hrygg.
En hins vegar hafi óskin um æðri
alþýðuskóla verið mjög rik þar eystra.
Því hafi sýslunefndir beggja Múla-
sýslna orðið ásáttar um að bjóða
landssjóði skólaeignina með þessu
skilyrði.
Eignin ætla þeir að verði ekki
undir 100 þús. kr. að sanngjarnlegri
virðingu, en á henni hvili um 10
þús. kr. skuld, og ætti því lands-
sjóði ekki að vera bundin þung byrði
með kaupum þessum.
4. Manntal l Reykjavik.
í efri deild er komið frv. frá
Kristni Daníelssyni um breyting á
á lögum nr. 18 1901, um manntal
í Reykjavik. Fer frv. fram á:
r. að bætt sé við ákvæði um, að
hagstofunni sé látið í té á ári
hverju endurgjaldslaust eftirrit
af öllu manntalinu.
2. að prestar bæjarins verði losað-
ir við að halda sálnaregistur.
Úr efri deild í gær.
1. Tillaga til þingsil. um útveg-
un á nauðsynjavörum; síðari umr.
AtvinnumálardSherrann lét þess
fyrst getið, að rétt væri, að þeir ein-
stakir þingmenn, sem hefðu einhver
bjargráðamál á prjónunum, sneri sér
með þau erindi til bjargráðanefnda,
sem nú sætu á rökstólum í báðum
deildum. Svo minti hann og bjarg-
ráðanefndir á að kynna sér í stjórn-
arráðinu aðgerðir ráðuneytisins og
fyrirætlanir í verzlunarmálum o. fl.,
áður en þær legðu fyrir þingdeild-
irnar tillögur sínar i þeim efnum.
Þá óskaði hann skýringar bjarg-
ráðanefndar á því, hvort skilja bæri
tillöguna svo, að landstjórninni væri
ætlað að kaupa ársforða af umrædd-
um vörutegundum eða hvort í til-
lögunni fælist það eitt, að stjórninni
væri falið að sjá um, að þessi forði
kæmi inn i landið i sumar, að með-
töldu því, sem aðrir en stjórnin
flytti inn.
Loks tók ráðherra fram, að sumir
hefðu skilið orð sin svo í qær, að
hann hefði sa$t, að til væri 8 mánaða
forði handa landinu. Þetta hefði ekki
átt að skilja svo, heldur hefði hann
meint, að 8 mánaða forði aetti að
vera til, (þ. e. a. s. að það væri
æskilegt.).
Framsögumaður, Karl Einarsson,
skýrði frá að bjargráðanefnd hefði
fyrst sent áskorun, samhljóða tillög-
unni, til landstjórnarinnar, en skýrsla
þaðan til þingsins um athafnir stjórn-
774/7>7 BÍÓ
Kraftur bænarinnar.
Framúrskarandi fallegur sjónl.,
leikinn af Vitagraph-félaginu í
Ameriku, af sönnum viðburði.
Þeir sem halda fram að aldrei
séu sýndar nema ljótar og sið-
spillandi myndir, ættu að sjá
þessa mynd.
í göngufor.
Gamanmynd leikin af Nordisk
Films Co., af þeim
Oscar Stribolt, Frederik Buch,
Lauritz Olsen.
Alt er þá þrent er!!!
c7 fjarvQru minni
frá 22. júlí til miðjan ágúst, gegnir
ljósmóðir Kristín fónsdóttir
Stýrimannastíg 8, störfum mínum.
f>ðrdís Jðnscfóttir,
ljósmóðir.
arinnar hefði ekki komið fyr en i
gær. Nefndinni hefði þótt málið
svo mikilsvert og aðkallandi, að hún
hefði ekki þózt geta dregið að leggja
áskorunina fyrir deildina í tillögu-
form.i, þar sem vitanlega væri hér
víða tilfinnanlegur skortur á ýmsum
þeim vörum er getur um í áskor-
uninni, og málið þyldi því enga bið.
Fyrirspurn ráðherra svaraði hann
svo fyrir hönd nefndarinnar að hún
ætti við að landsstjómin sæi um að
ársbirgðir væru til eftir sumarið af
öllum þessum vörum, sem taldar
væru upp í tillögunni. Stjórnin ætti
ekki eingöngu ,að kaupæsjálf, heldur
að greiða f^^rir því að kaupmenn og
aðrir fengju einnig vörur fluttar
hingað, og það múndi stjórnin bezt
geta gert með því að útvega þeim
skipakost. Þar væru aðal-örðug-
leikarnir.
Þingsályktunartillagan var samþ.
með 11 samhlj. atkv. og afgreidd
til neðri deildar.
2. Frv. um Miklaholtsprestakall.
r. umr.
Flm. Halldór Steinsson talaði fyrir
frv. Þótti honum þingi og stjórn
skylt, á meðan þjóðkirkja væri hér,
að sjá um að kirkjustörfin færi
sæmilega úr hendi, en það gæti ekki
orðið, ef prestaköllin yrðu gerð alt
of víðlend. Svo færi í Snæfellsnes-
prófastsdæmi, ef Miklaholtspresta-
kall yrði lagt niður við næstu brauða-
skifti.
Aðrir tóku ekki til máls.
Frv. vísað til 2. umr. og alls-
herjarnefndar.