Morgunblaðið - 09.08.1917, Blaðsíða 1

'Fimtudag
4. árgangr
9.
ágúst 1917
H0B6UNBLABIB
275.
tölublað
Ritstjóri: Vilhjálmur Finsen
ísafoldarprentsmiója
Sjónfeikir
í Iðnaðarmannahúsinu næstkomandi föstudag kl. 9:
JTlalarahoncm í Ttlarltf
Og
Vinnuslúíkna-áíjijggjur.
Nánar á götuauglýsingum.
Tekið á móti pöntunum í bókaverzlun ísafoldar.
Nýmjólk úr ulfusi
kemur í dag.
Bæjarstjórnin lætur fyrst um sinn flytja nýmjólk hingað daglega
austan úr Ölfusi og verður mjólkin seld á þessum stöðum:
Hverfisgðtu 89, Hverfisgötu 41,
Laugavegi 46, Laugavegi 21,
Crrettisgötu 38, Tjaruargötu 4,
Bræðraborgarstíg 1.
Búist er við að mjólkin komi um hádegi. .
Biðjið um öífus-mjóík!
Ritstjórnarsim) nr. 500
81 öl Reykjavíkur IglQ
I Biugraph-Th eater lZ___
Talalmi 475
Dótfir
smyglarans.
Sjónleikur í 4 þáttum, 132 atr.
Myndin er afarspennandi og leik-
in af Agætum ítolskum leikururr.
Erl. simfregnir.
frá fréttaritara Isaf. og Morgunbi.).
Kaupmannahöfn 7. ág.
Þjóðverjar hafa tekið
Sereth.
Brezka flotamálastjóriain
ásakar þýzka kafbáta tyrir
-það að drekbja skipshðfn-
um.
Bússar hafa gert gagn-
áhlaup fyrir norðan Czer-
no\tfitz og sótt fram.
Sunnar sækja Austur-
ríkismenn fram en Rú-
menar hörfa undan.
Mjölkurmálið.
Bærinn kaupir mjólk
af Árnesingum.
Svo sem kunnugt er hafa mjólk-
urvandræði bæjarins *ltaf verið að
aukast. Mjólkin hefir hækkað ákaf-
iega mikið í verði, en þó hefir hitt
verið enn verra, að hún hefir verið
litt fáanleg. Og á þessu ári hefir
kúnum hér i bæ og nágrenni fækk-
að með mesta móti. Var því eigi
annað sýnna en að fullkominn mjólk-
urskortur mundi verða hér siðari
hluta sumars og í haust.
Það hafa altaf heyrst fleiri og fleiri
raddir um það, að bæjarstjórn hafi
skyldu til þess að greiða úr þessum
vandræðum. Og í fyrra gerði hún
svo tilraun um það að fá hingað
tnjólk úr öðrum sveitum en þær til-
raunir strönduðu jafuharðan.
Nú hefir bærinn gert samning
við bændur í Arnessýslu um mjólk-
urkaup. Var sá samningur gerður
á Kolviðarhóli á laugardaginn, af
borgarstjóra Reykjavikur og oddvit-
um viðkomandi hreppa. Hafði borg-
ærstjóri áður farið austur og haldið
■fund með bændum. Morgunblaðið
ihefir haft tal af borgarstjóra um
J
þetta mál og hefir hanu gefið oss
þessar upplýsingar:
Bændur vildu fyrst í stað fá 30
aura fyrir hvern litra mjólkur, en að
því vildi borgarstjóri eigi ganga fyrir
bæjarins hönd. Gerði hann þeim
þá tilboð um að bærinn keypti af
þeim 400 lítra á dag á 28 aura
lítrann og varð það að samningum.
Mjólkina flytja bændur að Sandhóli
og Yxnalæk, en þar tekur bærinn
við henni. Gildir samningur þessi
til 13. september, því að bændur
þorðu eigi að lofa svo mikilli mjólk
lengur en skuldbindu sig til að
selja alla mjólk, sem þeir gætu, til
ársloka sama verði.
Nú var eftir að sjá fyrir flutningi
á mjólkinni til bæjarins. Varð það
seinast að ráði að bærinn keypti
flutningabifreið Steindórs Einarsson-
ar. Hefir verið gerður á hana lok-
aður kassi og má í honum flytja um
500 litra af mjólk. Getur bifreiðin
jafnan tekið nokkurn flutning austur
og einn farþega. —
Eigi verður um það sagt með
neinni vissu hve mikill aukakostn-
aður legst á mjólkina (þóknun til
þeirra sem taka á móti henni eystra,
flutningskostnaður, sölulaun hér,
kostnaðnr við brúsakaup o. s. frv.)
en búist er við því að hann muni
verða 16—20 aura á hvern litra. Er
búist við því að selja mjólkina hér
á 44 aura Mtrann, og að henni verði
skift niður á ýmsa útsölustaði. En
verði áframhald á þessum mjólkur-
kaupum, mun bærinn koma sér upp
eigin mjólkursölustað eða mjólkur-
sölustöðum. —
I samningnum við bændur er sett
það skilyrði, að ef óveður eða ill
færð hamlar því að hægt sé að ná
i mjólkina, þá þarf bærinn eigi að
kaupa hana þann daginn. — —
Eins og menn sjá, þá verður þetta
eigi til þess að mjólkurtwðid lækki
hér i bænum, heldur ei það gert til
þess eins að bæta úr mjólkurr&orííM-
um. Og það er þó altaf þakkarvert
og vonandi að framhald verði á þvi,
að bæjarstjórn reyni að sjá bæjar-
búum fyrir mjólk. En hins verður
þó að gæta jafnframt, að mjólkin
verði sem ódýrust.
Aflstðð hjá Soginu.
Járnbrautarmálið komið
i nýtt horf.
Rafmagn handa Reykjavik?
Fossafélagið >íslandc, sem mun
vera stofnað fyrir nokkrum árum,
hefir sótt um lögheimild til þess að
koma á fót aflstöð hjá Soginu. A
félag þetta mikinn hluta af vatnsafli
Sogfossanna. í því eru margir fjár-
málamenn í Danmcrku og Noregi
og er formaður þess nú sem stend-
ur N. C. Monberg verkfræðingur. %
Svo sem kunnugt er, hefir Reykja-
vlk eignast vatnsafl i Soginu fyrir
Blldfellslandi og hafði i vetur farið
fram á það við stjórnarráðið, að það
tæki eignarnámi handa Reykjavikur-
bæ vatnsafl i Soginu, ef bærinn
skyldi vilja koma þar upp rafmagns-
stöð. Nú hefir bærinn horfið frá
þessu og standa yfir samningar milli
hans og félagsins um eignarhlut bæj-
arins i vatnsafli Sogsins.
En i efri deild Alþingis er komið
fram frumvarp til laga um heimild
handa fossafélaginu >ísland« um
það, að setja þarna á fót aflstöð að
striðinu loknu. Flutningsmenn eru
þeir Eggert Pálsson, Hannes Haf-
stein og Magnús Kristjánsson.
Aðalefni frumvarpsins er i stuttu
máli þetta:
Afgreiðslnsimi nr. 500
núm bíó
Nútíðar-ajónleikur i 3 þáttum.
Aðalhlutv. leika þau
Christel Holch,
Alf Blíitecher,
Gunnar Sommerfeldt.
Tölusett sæti.
Hérmeð tilkynnist vinum og vanda-
mönnum að elskulegur eiginmaður
ur minn, Teitur Hansson, lézt 3. þ.m.
Jarðarförin fer fram frá heimili hins
látna, Spitalastfg 10, föstudaginn 10.
þ. mán, kl. II f. m.
Valgerður Eyjólfsdóttir.
Stjórnarráði íslands heimilast að
veita fossafélaginu »ísland« eða þeim
er öðlast réttindi þess, enda sé heim-
ilisfang og varnarþing þess á íslandi
og meiri hluti félagsstjórnarinnar
skípaður mönnum, sem þar eru
heimilisfastir, — leyfi til að leiða
aflið úr Soginu milli Þingvalla^atns
og Hvítár til Reykjavíkur, eða ann-
arar hafnar, í rafmagnsleiðslum, hvort
heldur ofan jarðar eða neðan, leggja
járnbraut og vegi og gera höfn og
önnur þau mannvirki, sem nauðsyn-
leg eða æskileg eru, til þess að geta
notað vatnsaflið.
Nánari skilyrði fyrir leyfi þessu
eru sem hér segir:
íslendingar skulu sitja fyrir i 6
mánuði að stríðinu loknu, að gerast
hluthafar. Ef óskað er, á leyfishafi
að láta af hendi rafmagn handa
sveitaheimilum eða hreppsfélögum til
ljósa, suðu, hitunar og smáiðnaðar
fyrir það verð, er framleiðslan kostar
að viðbættum 10°/0. Með sömu
kjörum skal félagið láta landið fá
rafmagn til reksturs járnbrautar frá
Reykjavik um Suðurlandsundirlendið,
og iðnaðarafurðir skal þ,að selja lands-
mönnum svo vægu verði sem unt
er. Eftir 10 ár skal landsstjórnin
eiga rétt til að fá járnbrautina keypta.