Morgunblaðið - 28.08.1917, Blaðsíða 1
l»riðjudag
4. árgatígr
28.
ágúst 1917
ORGuNBLABIÐ
294.
tðlublað
Ritstjómarsími nr. 500
Ritstjóri: Vilhjálmur Finsen
ísafoldarprentsmiója
AfgreiÓs!nsimi nr. 500
Gamla Bio
Baráttan
um
gullnámuna
Afarspennandi sjónl. í 3 þáttum
leikinn af fyrsta flokks ítölskum
leikurum.
Myndin er efnisrik, framúr-
skarandi vel leikin, og ein af
þeim myndum sem allir munu
hafa gaman af að sjá.
Fjáraukalög
1916 1917.
Álit er komið frá fjárveitinga-
nefnd Ed. um frv. til fjárauka-
iaga 1916—1917.
Af breytingartillögum þeim,
sem nefndin gerir við frv., eru
þessar helstar:
Uppbótastyrkur til sjúkrahúsa
0g sjúkraskýla hækki um helm-
ing, eða úr 4200 kr. upp í 8400
kr. Þykir nefndinni bersýnilegt,
að sjúkrahælin verði ekki rekin
framvegis, nema því að eins, að
landssjóð8styrkurinn hækki að
miklum mun.
Styrkur, sem Þórhalli kaup-
manni Danielssyni i Hornafirði er
ætlaður fyrir að halda uppi ferð-
tim að og frá Hornafirði árið 1916,
lækki úr 7 þús. kr. niður i 5
J>ús. kr.
Styrkur af símafó til Brynjólfs
Einarssonar, verkstjóra, hækki úr
1 þús. kr. upp í 1700 kr. Er sú
íhækkun i samræmi við lagafrum-
varp um slysatryggingar.
Nefndin vill bæta við:
Til handavinnunámskeiðs kvenna
á Akureyri 1916 og 1917 600 kr.
Til bókasafns Austurlands, styrk
til að kaupa bókasafn Ásgeirs
heit. Torfasonar 3 þús. kr. »Bæk-
ur þær, sem hér um ræðir, eru
bæði margar og í afbragðs standi,
^og eru að vitnisburði hins bók-
fróðasta manns, Jóns Þorkelsson-
ar, skjalavarðar, fremur lágt en
hátt virtar, svo að kaupin mega
þess vegna frá þeirri hlið skoðað
teljast góð, en á hinn bóginn
þörfin mjög mikil bjá bókasafni
Austurlandsins fyrir að eignast
þetta safn«.
Loks vill nefndin veita tveggja
ára frest á afborgun af láni úr
viðlagasjóði til bryggjugerðar í
dStykkishhólmi.
Framsögum. Eggert Pálsson.
JarSarför minnar hjartkæru eiginkonu er ákveðin fimtudaginn
30. ágú8t og byrjar meB húskveðju kl. 11 Va f. m. frá heimiii
hennar, Framnesvegi 1 B.
Þeir vinir hennar, sem hafa ætlað sér að leggja blómsveiga á
leiði hennar, eru eftir hennar eigin ósk, beðnir að minnast heldur
spitalasjóösins.
Reykjavík 27. ágúst 1917.
Gunnl. Pétursson.
I
Frá alþingi.
Nýungar.
Holrœsi 0% qanvstéttir á ^Akureyri.
Allsherjamefnd Nd. leggur til, að
það frv. verði samþ. óbreytt.
Frsm. Einar Arason.
Málskosnaður einkamála.
Ed. hefir gert þá einu efnisbreyt-
ingu á frumvarpi þessu, að dómari
er látinn nokkru frjálsari um það,
að láta málskostnað niður falla, ef
vafaatriði eru í máli.
Allsherjarnefnd Nd. fellst á þessa
breytingu og ræður deildinni til að
samþykkja frv.
Frsm. Einai Arnórsson.
Flóaáveitan.
Landbúnaðarnefnd Ed. hefir nú
athugað það mál, og læður til að
frv. gangi fram. Að eins finsthenni
ástæða til að athuga það atriði, að
ef til þess kæmi, að jarðeigendur
vildu eða þyrftu að láta land af
hendi til landssjóðs upp í áveitu-
kostnaðinn, að það yrði þá svo stórt,
að trygging sé fyrir því að lands-
sjóði sé það rentubær eign.
Ber nefndin fram breytjngartill.
i þessa átt.
Fjárveitinganefnd efrideildar hefir
athugað fjárhagshlið frv. þessa, og
telur frá þvi sjónarmiði fyrirtækið
ekki ofvaxið landssjóði.
Mceltiæki og vogarákðld.
AUherjarnefnd Ed. hefir athugað
orðabreytingar þær, sem Nd. hefir
gert, og álitur flestar fremur til
bóta. Leggur hún til að frv. sé
samþ. óbreytt.
Vitabyggingar.
Sjávarútvegsefnd Nd. flytur frv.
um að landsstjórninni sé heimilt að
láta framkvæma, eftir þvi sem vinnu-
kraftur sá, sem vitastjórnin hefir
á að skipa, og önnur atvik og
ástæður leyfa, byggingu 21 stærri
vita og 38 smærri og 5 þokulúðra-
stöðva. Eru vitar þessir taldir upp
1 frv.
Þá er og lanstjórninni heimilt að
setja upp sjómerki á landi og sjó
þar sem þörf gerist og hentugt
þykir.
Bygging vitanna framkvæmist eftir
röð, er landsstjórninni með ráðum
vitamálastjóra þykir rétt, og að fengn-
um tillögum stjórnar Fiskifélags ís-
lands og stjórnar Eimskipafélags ís-
lands.
Einnig er landsstjórninni heimilt
að framkvæma þær breytingar og
endurbætur á vitum þeim er þegar
eru bygðir, sem reynsla sýnir að
nauðsynlegar séu.
Til vitabygginganna er stjórninni
heimilt að taka nægilega stór lán.
Henni er og veitt heimild til að
breyta um Iegu vitanna, með ráði
vitamálastjórnar og í simráði við
Fiskifélag Islands og Eimskipafélag
íslands, eftir því sem hentugra kynni
að þykja.
Frv. er að mestu samið af Th.
Krabbe, vitamálastjóra.
Ur efri deild í g»r.
1. Frv. um vegi í Húnavatns-
sýslu; 3. umr. Samþ. óg afgr.
til Nd.
2. Frv. um hjónavígslu; 3. umr.
Samþ. og endursent Nd. ,
3. Frv. um seðlaaukning ísl.-
banka; 3. umr. Samþ. 0g afgr.
,sem lög frá alþingi.
4. Flóaáveitu-frumvarpið; 2.
umr. Framsm. Hjörtur Snorrason
talaði nokkur orð fyrir málinu,
með breytingu þeirri, sem nefnd-
in vill gera á frv. — Frv. var
satnþ. með brt. og málinu vísað
til 3. umr.
5. Frv. um skiftingu bæjarfó-
getaembættisins i Reykjavík; 2.
umr. Um það mál urðu nokkrar
umræður.
Framsögum. Hannesi Hafstein
þótti það misrétti að ætla bæjar-
fógetanum og lögreglustjóranum
hvorum um sig 6 þús. kr. í laun,
ef ekki yrðu jafnframt hækkuð
laun landsyfirdómendanna, enda
væru þau út af fyrir sig óhæfi-
lega lág.
Halldór Steinsson, EggertPáls-
son 0g Sigurður Eggerz töluðu
allir á móti því, að sett yrði inn
i þetta frv., eins og allsherjar-
nefnd hafði lagt til ákvæði um
hækkun á launum landsyfirdóm-
endanna. Viðurkendu þeir að
vísu, að laun dómendanna væru
alt of lág, en Halldór Steinsson
hugði að það mundi tefja fyrir
mjjn bíó
cTZýtf prégram
í fiv&lél
Bezt nð auglýsa í Morgunbl,
endurskoðun launalaganna, ef far-
ið yrði nú að taka einstakan -flokk
manna út úr; og Sigurður Eggerz
hugði að það mundi ef til vill
geta orðið skiftingu bæjarfógeta-
embættisins, jafnmiklu nauðsynja-
máli og það væri, að falli, ef
farið yrði að fleyga það með á-
kvæði um óskyld efni.
Magnúsi Torfasyni fanst það
ranglátt að láta launaviðbót til
landsyfirdómendanna bíða eftir
því, að endurskoðuð yrðu launa-
lögin. Sá andi rikti ekki í Nd.
nú, að horfur væri á, að því
máli yrði hraðað. Bætur á kjör-
um dómendanna þyldu ekki bið.
Svo fór, að feld var með 7:6
atkv. breytingatíllagan um að
skeyta inn i þetta frv. launa-
hækkun til landsyfirdómendanna.
Mun nú koma fram sérstakt frv.
um það, þótt seint sé.
Aðrar breytingatillögur nefnd-
arinnar, svo sem að nefna annað
embættið lögreglustjóraembætti
(en ekki tollstjóraembætti) gengu
fram.
Frv. vísað til 3. umr. með öll-
um greiddum atkv. \
6. Frv. um framlenging á frið-
unartíma hreindýra; 2. umr. Samþ.
og vísað til 3. umr.
7. Frv. um hækkun tekjuskatts;
1. umr. Vísað til 2. umr. og
fjárhagsnefndar.
Úr sameinuðu þingi í gær.
í stað Skúla beitins Thorodd-
sens hafði Sjálfstæðisflokkurinn
tilnefnt í kjörbréfanefnd Bjarna
Jónsson frá Vogi.
Þetta var samþykt af þinginu
án atkv.gr.
Hinn nýkosni þingm. Norður-
ísflrðinga, sira Sigurður Stefáns-
son, sem kominn var á fundinn,
afhenti kjörbrjef sitt.
Kjörbréfanefnd gekk út til að
rannsaka kjörbréfið, en kom aft-
ur að vörmu spori og lagði til að
kosningin yrði tekin gild. Var
kosningin samþykt að þingheimi
i einu hljóði.
Forsætisráðherra framlengdi, í
umboði konungs, þingið til 10.
september, að þeim degi með-
töldum.