Morgunblaðið - 26.11.1917, Blaðsíða 1

Mámidfóg
5. árgangr
nóv. 1917
26.
tðlublswS
Ritstjórna
nr. 500
Ritstióri: Viíhjáltnur Finsen
Isafoidarp: entstniðja
Afírreiðslosítni nr. 500
Gamía Bíó
Öri á hindinni.
Nýr flokkur af myndinni
Dr Nichoison og b!ái gimstoinninn,
sem var sýndur í Garnla Bto fyrir nokkru.
Aran^urslaust reyndi hann að ræna Bláa gimsteininum, Jiessnm
fagra ondra-steini, en lomrt undan með þvi að hends sér í
sjóinn, og menn hugðu hann dauðann. Samt sem áður komst
hann lífs af, og nýjai tilraunir hans sjást i Gi. B:o í kvöld.
Cdltli PsíÍRndes* og Kolger Eeenberg
leika aðalhiutverkin.
Jaröarför móöur minnar sál., Marorétar Siguröardóttur, fer fram
þriöjudaginn 27. þ. mán. frá heimili hinnar látnu, Laugaveg 67.
Húskveöjan byrjar kl. 1.
Fyrir hönd aöstandenda.
Siguröur Gislason.
i
Erl. símfregnir
Frá fréttaritara isafoldar ug Moryunbi.
s Khöfn 24. nóv.
' Maximalistar hnia i
hyggju að skifta Kússlandi
i mörg ríki með lýðveldis-
sáiJrfl.
''l.onin er forReti aam-
baudsráðsins.
Frá Berlin er símeö að
rússneski yfirhershðfðing-
inn hafi neitað að hJýða
skipun stjórnar Maximal-
ista um það að hiðja i>jóð-
verja um vopuahlé.
Orustan bjá Cambrai
heldur áfratn. Þjóðverjar
hafa gert gagnáhlaup.
Pappírsefua- (Cellulose)
verksmiðjnrnar í Gefle í
Svíþjóð eru brunnar.
Óriýttist þar pappíreefní
fycir 11 m 7 miljónir króna.

Hvað seg)a fjármálamenn?
Allir vita að peningar fara
stöðugt lækkandi, vegna þess að
eftirspurnin eftir þeim er minni
en eftir nauðsynjavörum.
Áhrif stríðsins eru þau, að
nauðsynjavörur ganga til þurðar
víðsvegar um allan heim, en af
peningum er altaf jafn mikið til,
þeir ganga ekki til þurðar, held-
ur skifta að eins um staði.
Þvi lengur sem striðið heldur
áfram með þessum krafti, þá
gengur meira á þær birgðir, sem
til eru, af vistum og vörum. Sumt
getur ef til vill endurnýjað sig, en
sumt ekki. Ýms nauðsynleg tæki
til framleiðslu á iðnaðarvörum,
ganga úr sér án þess að hægt sé
að endurnýja þau. Heimurinn
verður með öðrum orðum smátt
og smátt fátækari, þótt peninga-
forðinn sé sá sami og áður.
Þetta sannar svart á hvítu, að
það eru ekki peningarnir, sem
gera menn ríka. Þegar algerður
skortur er kominn, þá safnar eng-
inn þeim, en eys þeim út á báða
bóga, á meðan nokkuð er hægt
að fá fyrir þá, og sá sem seinast
situr uppi með þá, hann sveltur.
Þetta heflr komið fyrir víðar en
á einum stað síðan stríðið hófst.
á íaim
ŒtRello".
eða
@p&rtis0ngvarinn í
ítalskur sjónleikur i þrem þáttum, tekinn af hinu heimsfræga
og ágæta kvikmynd.tféiagi: Milano film.
Skírtandi faíieg frá uppfjafi iil etida.
Pantaðir aðgöngum. sækist fyrir ki. 9 — annars seldir öðrum.
í fyrra höfðu Svíar selt Þjóðverj-
um svo mikið, að þeir lágu í
svelti á gullhrúgunum, og gátu
um tíma litla björg sér veitt. —
En þeir lifðu í voninni. Gullið
var í gildi sem verðmætur málm-
ur á öðrum stöðum sem áttu vist-
ir, og þá var að ná sambandi
þangað, komast í kaupstaðinn.
En nú spyr eg. Er ekki sami
skorturinn, sem gerði vart við sig
í Svíþjóð, smátt og smátt að breið-
ast út? Er gullið ekki á stöð-
ugri ferð frá þeim stöðum þar
sem skortur er, í »kaupstaðinn«,
á meðan þar er nokkuð til? Og
hvað svo, þegar framboð á vör-
um er hætt — til hvers er gull-
ið þá ?
Eg heyri svarað, að á þessu
sé engin hætta, endurnýjun á
nauðsynjavörura sé nægiieg á
móti eyðslu.
En mér virðist svo sem sjálflr
atburðirnir bendi til hins gagn-
stæða, ef litið er á aðaldrættina.
Gullið hefir nú um nokkur ár
streymt frá Bandaveldunum i
Norðurálfu yfir til Ameríku og
hlutlausra landa, eins og vatn
sem leitar af hærri stað á lægri,
en mér virðist svo sem það lendi
þar í stöðupolli, og eigi þaðan
ekki afturkvæmt fyrst um sinri.
Bandaveldin hafa sjáanlega vak
andi auga á því hvað þau flytja
inn, og þau sækjast auðvitað ekki
eftir gulli heldur beint arðbærum
nauðsynjum. Ef þau flytja inn
gull, þá verða þau eftir því sem
títnar líða að láta eitthvað fyrir,
sera þau mega ekki missa, en
gullið því að eins gagnlegt, að
eitthvað sé hægt að fá fyrir það
aftur.
Eg held í stuttu máli sagt, að
Bandaveldin séu nú í þann veg-
inn að sjá, að með þessum gangi
þá lendi gullið í stöðupollinum og
verði bráðlega eigi að eins bókstaf
lega verðlaust, heldur hreint og
beint skaðlegur hlutur að hafa í
heldur fund i kvöld.
Undirrituð
tekur að sér að
sauma kvendragtir og kápur.
Sömuleiðis kjóla.
Bergþóra Arnadóttir,
Þingholtsstræti 5.
gangi innan sinna vébanda. Menn
muni glæpast á því og sitja síðan
uppi með það, í staðinn fyrir að
losa sig við það sem fyrst á með-
an hægt er að fá nokkuð nýtilegt
fyrir það, sem og þjóðin i heild
sinni hefir gagn af.
Með öðrum orðum, þá virðist
svo sem ófriðarþjóðirnar eigi ekki
annars úrkosta, en að reyna að
koma af sér öllu gulli sínu, af-
nema það síðan sem gjaldmiðil og
neita að taka við þvi aftur.
Þetta virði8t ef til vill nokkuð
»reyfaraleg« tilgáta, en ýmislegt
virðist benda á að hún sé ekki
fjarri sanní. Þjóðverjar hafa nú,
að Sögn safnað saman öllu gulli,
sem til er i ríkinu og látið menn
hafa pappir í staðinn.
Hvað ætla þeir að gera við
gullið? Liggur ekki nærri að
ætla, að þeir ætli að grípa í end-
ann á tækifærinu og reyna að
selja það á meðan eitthvað er
hægt að fá fyrir það? Ef það
er satt sem sagt er, að þeir hafl
heimtað æru- og samvizkuvottorð
af öllum borgurum ríkisins um,
að þeir hafi látið alla gullpeninga
af hendi, þá er auðséð, að þar
með er gullið í Þýzkalandi af-
numið sem gjaldmiðill innanlands,
að minsta kosti í bráð.
rir hvTr Tfeks. hann. SÍgUFjÓll PjetUFSSOIl
Simi 137.
Hafnarstiæti 81