Morgunblaðið - 15.01.1918, Blaðsíða 1

I»riðjudag^
15.
jan. 1918
0R6DHBLAD1Ð
5. árgangr
72.
tðlublað
Ritstjórnarsími nr. 500
Ritstjóri: Viihjálmur Finsen
Isafoldarprentsmiðja
Afgreiðslasími nr. 500
Gamla Bio
Þorseir í
Sðkum þeiss hve margir hafa óskað að
mynd þessi yrði sýud aftur, verður hún
sýnd í kYöld í 17. sinn.
Verzlunin „Gullfoss“
er flutt í Hafnarstræti 15.
Herbergi ðskast
til leigu nú þegar. Lítið, hlýtt og
snoturt, án húsgagna, — helzt ná-
lægt miðbænum. R. v. á.
Erl. simfregnir
frá fréttaritara Isaf og Morgunbl.).
lÝ.höfn iý ján.
Ríkisráð er haldið i Berlin.
Friðarráðstefnan í Brest Litovsk
er’að athuga pólitisk landamæra-mál.
Ukraine hefir komið sér upp 200
þús. manna her.
Pichon utanríkisráðherra Frakka
hefir fallíst á ræðu þeirra Lloyd
George og Wilsons og lýst yfir því
að bandamenn gætu eigi um sinn
komið fram með öll friSarskilyrði
sin i félagi.
K.höfn 14. jan.
Harðar deilur hafa oiðið á friðar-
fundÍQum í Brest Litovsk. Fulltrúar
Þjóðverjar krefjast þess, að Rússar
geri enga tilraun um það að koma
af stað borgarastyrjöld í Þýzkalsndi.
Trotzky he'dur þvi fram að allir eigi
að hafa fullkomið málfrelsi,
Borgarastyrjöld aftur hafin i Fiun-
landi.
Palads-leikhúsið, sem nú er bygt
upp að nýju, byrjar leikárið með því
að sýna Fjalla-Eyvind Jóhanns Sig-
urjónssonar.
ísland - Danmðrk.
,Hr. Aage Berléme »islandsk Köb-
mand og Grosserer*, hefir fundið sig
knúðan til þess að rita greinar í
»Politiken< um viðski'ti íslands og
Danmerkur, af slikri frekju og goi-
geir, sem sumum Dönum er lagið,
þá er ísland á í hlut.
Ástæðan til þess, að hr. Berléme
léðist fram á litvöllinn er sú, að
prófessor Finnur Jónsson ritaði grein
í »Politiken« cg reyndi að gera Dön-
um það skiljanlegt, með sem allra
augljósustum dæmum, hvers vegna
íslendingar vildu fá sinn eigin fána.
Hann benti á þá framför sem hér
hefir orðið á siðustu árum og að
siglingar íslendinga séu nú að heíj
ast aftur, og finni þeir sér því auk-
ast ásmegin og vilji útiýma öllum
þeim hömlum, sem lagðar eru á frek-
ari fraroþróun þjóðarinnar. Og hann
benti á það hvernig íslendingar hefðu
orðið að hjálpa sér sjálfir f stríðirm
og sótt verzlun til Ameríku, en sam-
göngur við Danmörku hefðu nær
tepst. Þess vegna vætj það eigi
furða þótt íslendingar fjarlægðust
Dani æ meir.
Þetta þoldi eigi hinn danski »Gros-
serer« og »íslenzki kaupmaður* Aage
Berléme. Það kom við danska hjart-
að í honum. Og svo eys hann af
vizkubrunni sínum.
Það er eigi ætlun vor með þess-
ari grein, að bera hönd fyrir höfuð
Finns Jónssonar prófessors. Hann
mun einfær um það að svara fyrir
sig. En ummæli hr. Berléme um
ísland getum vér eigi þolað.
Það hefir enginn maður borið á
móti því, að mikið hafi komið hing-
að af vörum frá Danmörku síðan
ófriðurinn hófst. En að telja það
mja Bíó __B
John Storm
TThindin súnd öíí i
sem hjálp, et Danir hafi veitt íslandi,
nær eigi neinni átt nema þá þegar
þannig hefir staðið á, að danska stjórn-
in hefir veitt undanþágu frá útflutn-
ingsbanni. En hvað mættu þá Banda-
rikin segjaf Ætli þau þættust eigi
eiga hönk upp í bakið á okkur, og
ef til vill fleiri þjóðum, ef hugsun-
arháttur þeirra væri svipaður hugs-
unarhætti hr. Berlémel
Það kom til oiða í norska þing-
inu fyrir nokkru, að reynandi væri
fyrir Norðmenn að biðja Dani að
hjálpa sér um mat — aðaliega korn-
vörur. Dönsku blöðin tóku undir-
eins vel undir þetta, og sögðu að
það væri sjálfsagt að Norðurlönd
styrktu hvert annað eftir mætti, og
var það fallegur hugsunarháttur. Nú
er stro langt komið að fulltrúar Norð-
urlanda sitja á ráðstefnu tll þess að
athuga það, hvernig þau geti hjálpað
hvert öðru um vörur. Island hefir
þar engan fulltrúa og verður sjálf-
sagt eigi tekið með í »reikninginn«,
vegna þess að samgöngur við Norð-
urlönd — Dmmörk þar með talin —
eru nær stöðvaðar og hafa verið það
nú í rúmlega hálft ár, þannig að
engar fastar skipaferðir hafa verið
roilli landanna.
Vér virðum það við Dani, að þeir
eru svo hjálpfúsir að vilja miðla öðr-
um af þeim litlu birgðum, sem nú
eru þar i landi. En þó kemur það
nokkuð einkennilega fyrir sjónir, að
þeir skuli telja eftir, eins og hr. Ber-
léme gerir, að þeir hafa selt vörur
hingað til íslands sér áð meinfanga-
lausu síðan stríðið hófst. Og þó er
ísland í ríkjasambandi við Danmörk!
Það má ganga að því sem visu,
að Berléme hafi selt allmikið af vör-
um til íslands, því að svo þykist
hann málinu kunnugur. En vér ef-
umst um það, að hann hafi gert það
af umhyggju fyrir íslandi. Stingið
hendinni í yðar eigin barm, hr.
Berléme og svarið hreinskilnislega
þeirri spurningu: Var það af um-
hyggju íslandi, eða var það af um-
hyggju fyrir þvi að auka þann auð,
Nýkomið
i verzl. Goðafoss: Slípólar, Brilli-
antine, Hárnet, Hármeðul margar teg.
Hárburstar, Tannburstar, Tannduft,
Skeggsápur.
Verzl. Goðafoss,
Kristin Meinholt.
Simi 436. Simi 436.
er þér hafið fengið frá íslandi, að
þér selduð vörur til íslands?
Það situr illa á þeim mönnum,
sem eiga Islandi góðan efnahag að
þakka og arðsama atvinnu, að þeir
láti sem þeir séu að skamta hundum,
þá er þeir selja hingað vörur í sjálfs
síns þágu. — §
Það er kunnara en frá þurfi að
segja, að síðustu þrjú árin hðfum
við íslendingar orðið að sjá fyrir
okkur sjálfir. Danir gátu það eigi
þótt þeir hefðu viljað og þótt þeim
hefði borið skylda til þess. En hvernig
halda menn að farið hefði ef við
hefðum ekki átt Fossana og botnv. ?
Við hefðum áreiðanlega mátt deyja
drottni okkar fyrir Dönum. Þeir
hafa ekki einu sinni getað haldið
uppi póstferðum hingað. Þetta vita
þeir sjálfir ósköp vel. Þeir vita líka
að sjálfstraust okkar hefir aukist síð-
an stríðið hófsf En það er sízt til
þess fallið að bæta samkomuiagið
og treysta sambandið milli landanna
þegar okkur er núið því um nasir,
eins og hr. Berléme gerir; að við
höfum lifað á DöDum eins og hverjir
aðrir sveitarómagar siðan stríðið hófst.
Við vitum vel við hve mikla erfið-
leika Danir sjálfir eiga að stríða og
við höfum eigi legið þeim á hálsi
fyrir það þótt það sé litið sem þeir
hafa getað gert fyrir ísland. En við
þykjumsl eiga heimtingu á því, að
Danir sýni okkur kurteisi og séu
eigi verri í okkar garð heldur en ann-
ara þjóða.
Hr. Berléme er heldur en ekki
hróðúgur, þegar hann er að tala um
Kaupirðu góðan hlut,
M mundu hvar þú fekst hann.
igurjón Pjetursson
Simi 137.
Hafnarstpæti 18
f