Morgunblaðið - 14.04.1918, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
7
ae
Hafnargjfildin.
Mirgir skipstjórar og skipaeigend-
ur eru óinægðir með hina nýju
hafnargjaldskrá og þykir þar ænð
feitt smurt sumstaðar. Höfum vér
sannfrétt, að milli 10 og 20 skip-
stjórar á seglskipum sem hér liggja,
hafi sent hafnarnefnd umavörtun út
af gjöldunum, sérstaklega þó festar-
gjaldi.
Gjöld þau greiða skip sem hér
liggja og hafast ekki að, fyrir það
að binda festum sínurn i hringana á
austurgarðinum. Er gjaldið 4 aurar
á sólarhring af hverri smálest þess
skips, er hring notar þannig að fest-
arhaldi. Verður það 10 kr. gjald á
sólarhring af skipi sem ber 250 smá-
lestir. —
Nú er þannig ástatt um mörg af
þeim skipum, sem hingað koma, að
þau verða að bíða hér tímunum
saman eftir siglingaleyfi. Og mörg
þeirra skipa, sem nú eru hér, hafa
beðið hér lengi. En áður hefir fest-
argjaldið yerið verið 2 aurar af smá-
lest; þótti það hátt, en var þó eigi
um kvartað.
Nú hafa margir eða allir skip-
stjóranna sem sagt sent hafnarnefnd
áskorun um það að lækka gjöldin,
sérstaklega þó festargjaldið, en fáist
það eigi, segjast þeir munu sigla út
af höfninni og leggja skipunum á
ytri höfninni.
Það er eigi nema sjálfsagt, að jafn
dýrt mannvirki, sem höfnin er, verði
að gefa af sér miklar tekjur. En
gæta verður þó hófs, til þess að
fæla eigi skip héðan, eða koma svo
illu orði á höfnina, að enginn vilji
hingað sigla. Nóg mun nú samt,
sem aflaga fer við höfnina.
Róðrarbátarnir.
Fáeinir menn hafa komið á skrif-
stofu Fiskifélagsins síðan að öllum
var boðið að koma þangað að skoða
og fá upplýsingar um notkun drif-
akkeris, en þeir eru of fáir enn þá
af hverju sem það nú er;geturskeð
að allflestir álíti sig svo mikla sjó-
öienn, að þeir þurfi engra ráðlegg-
ÍQga við, en það er ekki rétt athug-
að. Það er enginn svo fær í neinni
Rrein, að hann engu geti viðbætt,
^eim mönnum sem komu, leist vel
^ hugmyndina og hef eg bestu von
að þeir taki nú áhald þetta upp
°g að það verði þeim og þeirra að
liði.
Yrði það almennt að menn færu
nota drifakkeri, vil eg biðja þá
a^ reyna það einnig þegar þeir eru
a^ veiðum við laust (á reki) og at-
öuga, hvert þeir geti sparað sér and.
þófsmenn og haft þannig fleiri færin
úti, því það er peninqaspursmál.
Maður fyrir norðan hefir skrifað mér,
að til þers hefði hann einnig haft
það.
Lýsning drifakkeris.
Þegar um minni skip er að
ræða telur maður þvermál járnhrings
þess, sem þenur út pokann, hæfi-
lega Iangt, sé það J/3 af breidd skips-
ias eða bátsins, að öðru leyti er til-
búningur drifakkeris þessi: Eftir
að hringurinn hefir verið gerður er
sniðið efrir máli hans úr mismun-
andi segldúk eítir stærð skip.i, hring-
myndaður poki, sem er jafnvíður
hringnum í opinu bg saumaður ut-
an um hann og gengur í odda í
hinn endann. Dýpt pokars á skal
jöfn þvermáli hringsins. Hringurinn
er útbúinn með hanafæti og í
hann er stjórafæri eða öðrum kaðli
hnýtt, þegar það er notað. Fari s o
að drifakkerið vilji sökkva er talið
gott að útbúa það með einhvers-
konar floti t. d. að hafa hlunn eða
belg á fárra faðma kaðli frá og
bundið í hringinn.
Á línunni milli drifakkerisins og
skipsins má hafa útbúnað afar ein-
faldan til þess að lægja sjó, með
því að setja þar poka eða annað á-
hald með lýsi eða olíu sem myndar
brák fyrir framan skipið.
Þar sem ýmsir farmenn hafa vott-
að það, að sl!kt áhald og hér er
talað um, hafi komið þeim að góð-
um notum og firrt þá stórtjóni, væri
óskandi ef formenn minni skipa hér,
kæmust að sömu reynd, að þeir létu
þess þá getið opinberlega og meðal
sinna stéttarbræðra, því það mundi
án efa flýta fyrir, að sem flestir færu
að nota það, því engu ætti að sleppa
eða að vanrækja sem gerði bátasjó-
sókn öruggari og tryggari en hún
er, í langræði og óstöðuðri tíð.
Rvík 13. apríl 1918.
Sveinbjörti E^ilson.
DAGBÖK
Gangverð erlendrar myntar.
Bankar Póathúa
Doll. U.S.A.&Canada 3,40 3,60
Frankf franskur 60,00 62,00
Sænsk króna ... 111,00 110,00
Norsk króna ... 104,00 105,00
Sterllngspund ... 15,60 16,00
Mark ... _ ... 6500 68,00
Holl. Florin ... 1,55 1,56
Landsbankinn hefir keypt
samkomuhúsið »Hebron«, sem Nisbet
læknir og trúboði átti á Xsafirði, eða
félag það sem hann starfar fyrir hór
á Iandi. Mun útibú bankans verða
flutt í húsið í sumar, en núverandi
hús bankans selt.
Sig. Sigurðsson lögfræðingur
á Isafírði er orðinn gæslustjóri við
útbú Islandsbanka þar, en Viggó
Björnsson hefír tekið við gjaldkera-
stöðunni af Sigurði.
Gísli Isleifsson er prðinn
fulltrúi á 3. skrifstofu Stjórnarráðs-
ins. En þar hefir hann verið að-
stoðarraaður undanfarið.
Botnía fer frá Kaupmannhöfn
í dag áleiðis hingað. Fjöldi farþega
er væntanlegur moð skipinu. —
U t g e r ð i n. Hafnarfjarðarbotn-
vörpungarnir hata aflað óvenju vel í
vetur. þeir hafa komið inn eftir
nokkra daga útiveru hlaðnir fiski.
En útlitið er ekki sem bezt. Kola-
skortur er mikill og ekki að vita hve
lengi þeir geta Btundað veiðar.
Samt raá telja víst að landsstjórnin
geri sitt ítrasta til þess að stöðva
ekki þessa atvinnu.
Haraldur, þilskip, kom inn til
Hafnarfjarðar í fyrradag, í þriðja
sinn á þessum vetri með ágætan
afla. það skip hefir als fengið tæp
30 þús. af fiski í vetur, og má það
heita sérlega góður afli.
Hjálparstarfsemi
Bandalags kvenna
Banndag kvenna hefir nú starfað
rúma tvo mánuði að því, að likna
á einhern veg fátæku fólki þessa bæj-
ar. Um 80 fjölskyldur og einskakl-
ingar leituðu aðstoðar. Oftast voru
það einhverjir fyrir hönd hjálpar-
þurfanda, er komu á skrifstofu Banda-
lagsins, og skýrðu frá ástæðum
þeirra. Konur úr stjórn Bandalags-
ins, fóru svo heim á þessi heimili,
og kyntu sér betur ástandið. Helst
var það klæðleysi, er úr þurfti að
bæta, síður skortur á matföngum.
Við þessar heimsóknir urðum við
margs vísari um kjör þessa fólks.
Má þar t. d. nefna húsakynni fiestra:
Kaldar og dimmar kjallaraholur, Ioft-
herbergi, lítil og óhentug, og þröng-
býli víðast hvar svo mikið, að ilt er
til þess að vita. A sumum heimil-
unum var heilbrigðisástandið mjög
ískyggilegt, og við nánari íhugun
komu og i ljós að það var afleiðing-
ar þröngbýlisins.
þessi kynning, þó stutt væri og
ónóg, sýndi mér, sem þetta ritar,
enn betur ‘en áður, að þörf er á
miklum umbótum á híbýlum manna
og (þeirri þörf jvorður að sinna eins
fljótt og unt er. Heilbrigði þrifnað-
ur og önnur velliðan dafnar að sama
skapij og^ húsakynni verða bjartari,
hentugri|og"hoIlari. Heimilinjþurfa
að batna,J|því"að góðu heimilin eru
það, *sem þjóðfélagið lifir á. Að_hí-
býli manna séu þannig úr garði gerð,
að þau spari vinnukraft, eftir heilsu
manna, i 'stað þess að spilla henni,
er J og verður einhver bezta hjálpin,
er hvert bæjarfélag getur veitt borg-
urum sínum. —
A þeim tíma, sem skrifstofu Banda-
Iagsins var opin, eða frá 1. febrúar
til 27. marz, Jbárust gjafir í pening-
um, kr. 858.00. Gjafirnar voru frá
5 krónum upp í 200 kr. og flestar
frá einstökum mönnum, körlum og
konum; þó sendi eitt félag (Kven-
éttindafélag íslands) kr. 100.00 til
liknarstarfsins. I vörum gáfu nokkr-
ir kaupmenn fyrir samtals kr. 244.77,
en af fötum, gömlum og nýlegum
skinnum, skóm og prjónlesi komu 96
ssykki. — þó má ekki gleyma sjálf-
boðaliðunum, er saumuðu föt og
studdu starf Bandalagsins á ýms-
an hátt. Voru þeir 27 að tölu, auk
jungfrú Huldu Matthíasdóttir, hjúkr-
unarkonu félagsins »Líkn«, er vitjaði
nokkurra heimila í veikindum þeirra.
Af fötum og prjónlesi var útbýtt
244 spjörum, auk ullarbands, skóa
og skinna. Allmiklu ósaumuðu efni
var og úthlutað, þar sem heimilin
gátu sjálf unnið úr, og peningum þar
sem þeirra var mest þörf, samtals
kr. 150.00. — þeir sem kynna vilja
sér betur þessa líknarstrafsemi, geta
snúið sér til formanms Bandaiagsins,
frú St. H. Bjarnason, Aðalstræti 7,
er geymir reikninga og bækur þær,
sem færðar voru yfir starfið frábyrj-
un.
Að lokum flytur Bandalag kvenna
alúðarþakkir öllum þeim, er stutt
hafa þetta starf þess.
Beykjavík í apríl 1918.
Laufey Vilhjdlmsdóttir
p. t. ritari
Bandalags kvenna
—■»—-----------
þegar Riissar möðguðu Dani,
Þess hefir tvisvar verið getið í
skeytum hér i blaðinu, að Rússar
hafi móðgað Dani með framkomu
sinui við sendiherra þeirra i Petro-
grad. Vitum vér eigi hver ástæðan
hefir verið til þess i seinna skiftið,
en i fyrra skiftið var hún sú, að
nokkrir rússneskir hermenn komu
til aðsetursstaðar sendiherrans til
þess að leita þar að matvælum. Var
það i samræmi við fyrirskipun fri
rússnesku stjórninni um það, að
rannsókn skyldi fram fára í hibýl-
um allra, til þess að vita, hvort
nokkrir hefðu dregið að sér matvæla-
forða. Foringi hermannanna var
óbreyttur liðsmaður, og skýrði sendi-
herrann honum frá því þegar, að
slik rannsókn sem þessi mætti eigi
fram fara í bústöðum erlendra sendi-
herra. En hermaðurinn skeytti. þvi
engu. Þá skýrði sendiherrann utan-
rikissjórn Rússa frá þessu, og sendi
hún þangað fulltrúa þegar i stað, en
þrátt fyrir komu hans og mótmæli
gegn rannsókninni, lét foringi her-
mai i a ma eigi undan. Var nú leit-
að um öll húsakynni sendiherrans,
og fanst þar allmikið af matvælum,,
er honum höfðu verið send frá Dan-
mörku. Þó var eigi tekið neitt af
matvælunum.
Sendiherrann kærði framkomu
mannanna fyrir Trotsky, og hann
lét fulltrúa sinn bera fram afsökun-
arbeiðni á þessu frumhlaupi her-
í mannanna.
I ----------------------------------