Morgunblaðið - 29.05.1918, Blaðsíða 1

TVÍiðv.dag
29
maí 1918
10R6DNBLADIÐ
5. árgangr
201.
t(ilctb?að
Ritstjárnarsimi nr. 500
Ritstjón: Yilhjálmar Finsen
ísafoldarprentsmiðja
Afsreiðslusimi nr. 500
Gamla Bió
Tökubarnið
o?l rógborni presturinn.
Fallegu^ 0» áhrifamikill sjónl.
i 4 þáttum.
, Ef þér viljið sjá verulega góða
xyikmynd, sem sýnir yður mjög
viðburðaríkan, undarlegan og
spennandi æfiferil, þá sjáið þetta
sem þér hljótið að horfa hug-
4 frá upphafi til enda.
nr. 6
fer daglega milli Hafnarfjarðar og
og Reykjavíkur. Uppl. i slma nr.
33 1 Hafnarfirði og í Reykjavík hjá
S. Kampmann, sími 586. Einnig
fer bifreiðin í lengri ferðir, ef óskað
er ' Fr. Hafberg.
KARTÖFLUR
komu með s.s. fíotnia
í
heildsöluverz!. Carl Höepfners
Lóð fri ,decimal-vog‘
töpuðuet í fyrradag um Laugaveg, Bergstaðastíg að Spftalastíg. Skilist
g0gn fundarlaunum til
Vald. Jónssonar.
Sfceinolíufélaginu.
E5>Nýja Biöo
Ást þjófsins
Ljómandi fallegur sjónleikur í
3 þáttum, leikinn af afburða-
góðum leikendum.
Skemtileg —
hrífaudi —
vel leikin.
Það eru nóg meðmæli með
þessari mynd, því að þau eru
sonn.
Til Vífilsstaða fer bifreið fyrst um
sinn hvern þriðju-, fimtu- og sunnu-
dag kl. 11 frá Breiðablikt. Farseðlar
verða að kaupast þar.
(Aukaferðir/vanalega Jd. 2).
Bifreið
fer til Keflavíkur fimtudaginn 30.
þ. m. kl. 1.
Farmiðar fást á
Fjallkonanni.
I. F. U. M
V alur. Æfing í kvöld kl.
8V4 hverju sem viðrar. Fjöl-
mennið vel. — Stundvisir.
fcrl simfregnir
(frá fréttaritara Morgunbl.)
/
Khöfnn 27. mai.
Bandamenn ætla ekki að skerast
í leikinn í Rtisslandi, en bjóða
Rdssum að hjálpa þeim á annan
Fátt eftir föngum og leyfa aðflutn-
mga til þeirra.
Mafimalistar hafa stöðvað umferð
rússneskra peninga i landinu og gert
npptækar allar peningaupphæðir sem
fara fram úr 2000 rúblum.
Verzlunarsamningur sá, sem gerð-
ur er milli Noregs og Bandaríkj-
anna, gildir i eitt ár.
íslandsmál
í erlendum blöðum.
VI.
HvaB blöBin segja um flokkafundina.
»Politiken«: — Málinu horfir
þannig, að með ummæíum konungs
í rikisráði 22. nóv. 1917 var ís-
lendingum gefið fyrirheit; um það,
að Danir mundu fúsir til þess að
taka upp samninga við þá um sam-
bandsmálið. í ræðu konungs er það
skýrt tekið fram: TJanset í hvilket
Form denne finder Sted (í íslenzku
þýðingunni í einhverju firmi). Með
því er það tekið fram, að Danir
vilji eigi binda sig við það form,
sem íslendingar kynnu að vilja.
Nú hafa Islendingar farið fram á
það, að saraningurinn fari fram í
Reykjavík og jafnframt því, að skýra
rikisþingmönnum frá þessu vildi
stjórnin fá að vita skoðanir flokk-
anna um það, hvcrt þeir vildu að
teknir yrðu upp samningar á þeim
grundvelli, er talað var um 22.
nóv.--------— Og að svó miklu
leyti, sem séð verður, eru flokkarn-
ir því eigi andvigir. Svar hægri-
mauna er að vísu óljóst og grugg-
ugt. Það er talað um það, að eigi
meigi ákveða utanpinqs, að taka upp
samninga við íslendiuga. Enginn
hefir heldur farið fram á það. Auð-
vitað hefir altaf verið ætfast til þess,
3 Dana hálfu verði ákvörðun
te ín um sambandsmáíið í rikis-
þinginu og fyrir augum alþjóðar.
En þetta er eigi aðalatriðið í svar-
inu. Hitt virðist oss mestu máli
skifta, að hægrimenn og einnig
vinstrimenn eru fúsir til þess að
taka upp samninga, en skjóta nán-
ari ákvörðun til ríkisþingsins. Það
er einmitt það, sem stjórnin hefir
ætlað sér. Rikisþingið verður að
taka ákvörðun fyrir Dana hönd, eins
og Alþingi fyrir hönd Islendinga —
»Köbenhavn«: —'Það er gott að
vinstri- og hægrimenn hafa komið
í veg fyrir fyrirætlanir stjórnarinnar
um það að halda hnqra áður en
ríkisþing hefir ákveðið hvernig og
hvar yÐanir vilji semja — — —.
Vér höfum hvað eftir annað haldið
því fram að fyrsta skilyrðið fyrir
heiðvirðri og einbeittri framkomu
Dana í íslandsmálum væru þau, að
rikisþingið hefði þar hönd í bagga
og þjóðin væri einskis dulin.
Vér hyggjum einnig að það sé
hægt að skapa opinbera almenna
danska skoðun í íslandsmálum. I
fysta lagi vegna þess, að engum
Dana dettur í hug að neita íslending-
um um nein þau réttindi, sem þeir
gætu búist við að fá, væru þeir í
sambandi við aðra þjóð. Og i öðru
lagi vegna þess, að það munu eigi
margir hér i landi — að undan-
teknum nokkrum hænsnum og bull-
urum — sem eru ánægðir með fram-
komu Dana gagnvart íslendingum
að undanförnu, né ákefð íslendinga
í þvi að hagnýta sér mistök danskr-
ar stjórnmálastefnu — ■— —. Vér
álítum það mjög mikil og alvarleg
óþægindi að það skuli vera Zahle-
stjórnin, sem ber ábyrgðina á hinni
hastarlegu ýdnatilskipun, að hún á
nú að vera fyrir samningnum frá
Dana hálfu. Og því miður verðum
vér að bæta því við, að þegar valdir
verða samningsmenn, verður að
hafna öllum, úr hvaða flokki sem
þeir eru og hver sem pólitísk staða
St. Einarsson. Gr. Sigurðsson.
Sími 127. Simi 581.
þeirra er, ef þeir hafa áður tekið
þátt í íslenzk-dönskum sam'ninga-
umleitunum eða í hinum sorglega
Vesturheimseyja-skrípaleik.------—
Yfírleitt vörum vér menn við bjart-
sýni í þessum málum. Að vísu er
það satt, að íslendingar eiga síður
stjórnmálavizku sjálfra sin, en danskri
heimsku og skammsýni að þakka
það, hvað vel þeim hefir orðið á-
gengt til þessa.-----------
»Social-Demokraten«: — Það má
nú vænta þess, að sambandsmálið
verði tekið til rólegrar og grand-
gæfilegrar yfirvegunar og að árang-
urinn verði sá, að leyst verði þannig
úr því, að bæði Danir og íslend-
ingar megi vel við una.
En til þess stuðlar það að vísu
ékki, að ofstækisblöðin, með Köben-
havn í broddi fylkingar, gerast æ
æstari út af óskum íslendinga um
sjálfstjórn — sem auðveldlega getur
samrýmst framhaldandi ríkjasam-
bandi við Danmörk. »Köbenhavn«
segir t. d. i gær:
Það getur vel verið að flokksfor-
ingjarnir komi með háskatíðindi frá
stjórninni. Þar er ef til . vill lagt
fyrir þá að segja að Alþingi sé óþol-
inmótt og að íslendingar séu Bráð-
látir og geti því gripið til einhverra
örþrifa ráða — já jafnvel til þess,
sem er voðalegast af öllu: að lýsa
þvi yfir, að ísland sé sjálfstætt rikil
En vceri pað pá svo voðale^t?
Tilællunin með þessu er Ijós:
Ldtum Island ríýa si% úr sambandi
við T)ani — og komast undir ensk
yfirráð, svo að Miðveldin verði
óánægð. Og þá má Zahle-stjórnin
væntanlega taka til sinna ráða í
málinu.
Smurningsolia; Cylínder- & Lager- og 0xulfeitl Hafnarstræti 18
eru áreiðanlega ódýrastar og beztar hjá S 1 g(u>jónl Simi 137.
Kaupiröu góðan hlut
hé. mundu hvar þú fekst hann.