Morgunblaðið - 08.07.1918, Blaðsíða 1
Mánudag
8
jfilí 1018
KORGDNBLADID
5. argangr
24 i
'lab- að
l-^foldarpre
Afgreiðslnsími nr. 500
Rnstiórparsimi nr. 50
Ritsíirn: Vilf nr Fiyser
Gamla Bió
Chaplin á túr
Fram úr hófi skemtileg mynd
í tveim þáttum.
Æfintýraförio
til Afríkn.
mjög skemtvleg skopmynd tek-
in af Svenska Biografteatern.
Til Vífilsstaða fer bifreið fyrst um
sinn hvern þriðju-, fimtu- ogsunnu-
dag kl. 11 frá Breiðabliki. Farseðlar
verða að kaupast par.
Aukaferðir venjulega kl. 2.)
St. Einarsson. Gr. Sigurðsson.
Simi 127. Simi 581.
Erl simfregnir.
(Frá frittaritara Morgunhl.).
Kaupmannahöfn, 5. júli.
Frelsisdagur Bandarikjanna var
hátíðlegur haldinn um England og
Frakkland. Wilson flutti stórmerka
ræðu f»ann dag hjá gröf Washing-
tons.
Siðustu rússuesk blöð halda því
fram, að Nikulás keisari hafi verið
myrtur, en Lenin mótmælir því.
Framkoma jafnaðarmanna í þýzka
þinginu er harðlega vftt (í þýzkum
blöðum).
25000 Armenar hafa tekið Eri-
wan.
Það er nú borið til baka aftur að
Fitinar flytji herlið til Karelen-hér-
og hafi gert alla Breta útlæga.
Erí. símfregnir
Qpinber tilkynning frá brezku utan-
ríkisstjórninni í London.
London, 6. júlí.
Skýrsla hermálaráðuneytisins um
heraðinn vikuna sem lauk 4. júlí:
TanniækBingastofa min,
verður lokuð í cirka 10—12 daga frá 7 júli að telji.
Pái! J. Olafson.
Smáskærur hafa Oiðið í þessari
viku hjá öllum bandamönntrm á
vesturvígstöðvunum.
I [í sókn sinni hafa ítalir nú hand-
tekið svo marga austurríkska og
ungverska hermenn, að mjög merki-
legar upplýsingar eru nú fyrir hönd-
um um það, hvernig ástandið er
neima fyrir í þessum ríkjum. Hand-
teknum liðsforingjum og heimönn-
uru ber saman um þsð, að ástandið
á vígvellinum sé mjög slæmt og
enda þótt hermennirnir svelti eigi
beinlínis ti! bana »þá eru þeir altaf
svangir« Og verða að fá mat send-
an að heiman hvenær sem færi gefst.
Hestar sem hrynja niður af ofþreytu,
eru þegar brytjaðir niður og etnir
upp af hermönnunutn. »Hernaðar-
þreyta* hersveitanna er talin af-
leiðing illrar og oflítillar fæðu. Oll-
um föngum ber saman um það, að
sögurnar, sem sagðar eru af ástand-
inu í Áusturtiki séu ekki orðum
auknar. Dýrtið er afskapleg og mat-
vælaskortur allsstaðar, en óánægðir
hermenn komnir frá Rússlandi og
sem vilja eigi ganga í herinn aftur,
eítir að hafa lengi gengið iðjulausir,
gera þráfaídlega óspektir. Ofan d alt
þetta bætist svo það, að uppskeran
á þessu sumri er afarlítil og engin
matvæli koma frá Ukraine. Hafa fá-
tæklingar því blátt áfram eigi neitt
til þess að halda i sér lífinu. í borg-
unum er hægt að fá ofurlitið af
vörum keypt fyrir okurverð, en af-
íeiðingin er sú, að það eru að eins
ríkismenn, sem geta staðist það.
Það er sagt að þjóðin æski innilega
friðar og telji að stríðinu sé haldið
áfram vegna hagsmuna Þjóðverja og
auðvaldsmanna. Uugverskir her-
menn kvarta um illa meðferð hjá
Austurnkismönnum, sem eigi láta
neilt tækifæri ónotað til þess að sýna
það hvað þeim sé il!a við Ung-
verja, Mikil óinægja er í hernum
heima fyrir út af því að ýmsar
ungverskar hersveitir hafa verið
sameinaðar Austnrríkismönnum og
settar undir stjórn austurrikskra liðs-
foringja. Ungverskir fangar segja að
þótt matskömtun hafi verið tekin
upp 1 landi þeirr.a, þá sé þar eng-
inn tilfinnanlegur skortur. Kvarttnir
ungverskra blaða um matvælaskort
væru framkomuar vegna þess að
Ungverjar vildu villa Austurrikis-
mönnum og Þjóðverjum sýn rg
þ.mnig koma i veg fyrir það að
matvæli yrðu af þeim tekir. Aliir
Uugverjir hata Þjóðverja og draga
enga dul á það. Er það álit þeirra,
að ófriðnum sé haldið áfram vegna
Þýzkalandskeisara. Framferði Þjóð-
verja í Transylvaniu var hneykslan-
legt. Úr húsum hinna efnaðri tóku
þeir 'tiljóðfæri og fluttu þau brott á
vögnum, eti rændu fátæklinga hest-
uri;, tiautgripum, kindum, svínum og
fiðurfé.
---y/'. <0X3*----------
Stétt sem vantar
í 237. tbl. Morgunblaðsins 4. júlí
þ. á. birtist ritgerð með þessari yfir-
skrift. Er þar tekið fyrir eitt af
nauðsynjamálum, ekki að eins þeirra
er stunda sjó, heldur einnig þeirra
er gera út skip.
Þar eð háttvirtur greinarhöfundur
ber það traust til mín að eg geti
haft áhrif á þetta velferðarmál, þá
þakka eg honum fyrir hans góða hug
en f.g vil geta þess, að eg hefi enga
slíka trú, þvi 13. júní 1916 ritaði
eg um hið sama og er ritgerð þá
að lesa i 6. tbl. »Ægis« 1916, en
engan árangur hefi eg séð enn þá.
Þó eftir 2 ár, erum við nú orðnir
2, sem erum á sömu skoðun, að
hér sé um mikilsvarðandi mál að
ræða, og eftir 4 ár máske 3, en það
er of hægt að verið.
Eg er sannfærður um, að Fiski-
félagið lætur sér ant um þetta mál
og dreg það af þvi, að skömmu eftir
að eg kom í þjónustu þess, var sam-
þyktur styrkur einmitt til náms-
skeiðs fyrir matreiðslumenn, en sá
styrkur var aidrei útborgaður vegna
þess, að enginn viidi taka þátt í því.
í stjórn Fiskifélagsins eru menn,
sem vfcl muna eftir matreiðslu gömlu
kokkanna. Voru aðfarir þeirr.r ekki
glæsilegar og út yfir alt tók, þegar
útgerðarmaður sýndi þann búhnykk,
að fá dnglegan fiskimann til að ann-
ast eldamenskuna fyrir 12 kr. á
mánuði cg hálfdrætti. Þá kom varla
sá dagur, væri fiskur fyrir, að kokk-
irrTMTmm* Nýji BiÓ4^nHm
Faðir Dorothy
Akaflega áhrifamikill sjónleikur
í tveim þáttum, frá Vitagiaph'-
félaginu í N E W - Y O R K.
Aðalhlutverkin leika:
Maurlce Costello
og fegursti leikkona Banda-
ríkjanna.
Grishemann á biðiísbuxnm
Danskur gamanleikur i einum
þætti.
urinn væri ekki undir línu meðan
hann var nð elda matinn og þar
sern hálfdrættið gaf meira én kaupið,
þá var um að gera að missa engan
fisk á dekkvaktinni og maturinn lát-
inn eiga sig og máltíðir eftir þvi.
Alt þetta er nú komið á miklu
fullkomnara stig hjá okkur og á
botnvörpuskipunum sumum voru
ve færir matreiðsiumenn, en hér
vantar mikið á enn. Eins og X
getur um, þá þurfa þeir að læra
mr.treiðslu, og hér þarf að koma
stétt manna, sem þá atvinnu stund-
ar. Þá stétt á ekki að lítilsvirða
eins og stundum hefir átt sér stað,
heldur muna eftir þvi, að hér eru
sérfræðingar að verki, sem með
kunnáttu sinni koma til vegar al-
mennri vellíðan á hverju því skipi
sem flytur þá.
Eg er á þeirri skoðun, að sú Ht-
ilsvirðing, sem þeim mönnum hefir
oft verið sýnd, sé ástæða til þess,
að fáir girnast þann atvinnuveg og
annað, sem að mér verður efalaust
hlegið að fyrir að bera fram, eu það
er, að sjálft nafnið matsveinn, sem
alment er viðhaft nú, er bæði Ijótt
nafn og i þvi finnst mér liggja það,
er sýni að matreiðslumaður sé ófull-
kominn i verkum sinum. Matreiðslu-
maður er þó skárra, en bryti held
eg áð komist næst atvinnu þeirra.
Þeir taka til matarefnin i máltíðir
og annast matvæli, segja skipstjóra
til hvað kaupa þarf til hverrar ferð-
ar og mundu að öllu leyti gera
brytastörf, væru þeir útlærðir mat-
reiðsiumenn.
Ef menn vildu skilja það að hér
er um stétt að ræða, sem með kunn-
áttu gæti sparað og þrátt fyrir það
fratnborið betri mat eu þeir sem
lítið kunna, sem heuda leifum, sem
satt gæti marga menn, þá væri mál-
efni þetta betra viðureignar en er,
því að þá mundi nppörfun koma víðar
að en frá okkur, sem um þetta skrif-
um, þá mundi brytum goldið miklu
betra kaup, þvi að það eiga þeir séu
Kaupirðu góðan hiut Smurningsolia: Cylinder- & Lager- og 0xulfeltl Hafnarstræti 18
þA mundu hvar þt» fekst hann,__________________em áreiðanlega ódýrastar og heztar ^hiá" STg 11 r j ó n 1 Simi 137.
<3£naltspyrnuRapphíRur í Rociló Rí. 9 milli ,,'tffiRings?‘ og manna af éslanóa t&alR