Morgunblaðið - 11.07.1918, Blaðsíða 2

2
MORÖUNBLAÐIÐ
Frá París
Síðan Þjóðverjar hófu
sókn sina í maiz, hafa
þeir öðru hvoru skotið á
París með langd-ægum
fallbyssum. Og eftir því
sem þeim þokar nær
borginni, því meiri hætta
stafar af þeirri skothríð.
Fólkið hefir því flúið unn-
vörpum íir borginni og
má hér á myndinni sjá íjölskyldu, sem er að flýja að heiman.
Jafnhliða því, sem skotið er á borgina af landi, gera þýzkir flug-
menn þráfaldlega árásir á hana og vaipi þ .r niður sprengjum. En munu
þó eigi hafa orð-
ið mikil spjöll á
binum mörgu og
fögru minnis-
m e r k j u m og
nöllum borgar-
innar, en enginn
getur hugsað til
þess öiru vísi en
með skelfingu ef
orustur færðust
f inn 1 borf?ina °8
barist væri »um
hvert einasta hds og hverja einustu götu« eins og Clemerceau sagði að
gert mundi verða, ef Þjóðverjar kæmust þangað.
Hér á myndinni má sjá eitt af minnismerkjum Parisar, Signboginn
á Place de l’Etoile. Er myndin tekin á flugi í 180 metra hæð. Slík
risavaxin minnismerki sem þessi er eigi hægt að flytja í burtu og eigi
heldur hægt að verja þau með því að hlaða utan að þeim sandpokum.
Sigtingsr
og sjúkdómshætta.
Því hefir verið fleygt, að næm veiki,
influenza, hafi fluzt hingað til bæj-
arins með íslenzku botnvörpuskipi
nýkomnu frá Englandi, og þykja
þetta undur. Meiri undur eru það
þó, að næmir sjúkdómar hafi eigi
fyrir löngu verið þannig fluttir ínn
i landið, eftir því sem daglega ber
mönnum fyrir sjónir. Þegar skip
koma úr hafi eða frá útlöndnm, þá
á lóðsinn að vera sá fyrsti og eini
maður, sem afskifti hefir af þeim,
hann á að fá vitneskju um það hjá
skipstjóra, hvort nokkur grunur geti
leikið á, að hætta stafi af því, að
samganga verði milli skipsbafnar og
bæjarmanna. Sé svo, tilkynnir hann
það lögreglustjóra, sem svo lætur
læknir rannsaka þetta nánar. Um
tíma var þessari reglu nákvæmlega
fylgt og um 1905 mun engum hafa
dottið í hug, að reyna til að kom-
ast á undan lóðsinum út í skip og
getur Helgi Teitsson lóðs bezt borið
um það, og hverjum reglurn haún
þá þurfti að fylgja.
Nú eru tímarnir breyttir. Nú
reynir hver sem betur getur að kom-
ast fyrstur i framandi skip og lætur
sig lög eða aðgæzlu engu varða.
Hér er ekki lengur hugsað um ann-
að en verzlun og að ná viðskiftum
við skipin og væri sönn ánægja að
horfa á þá kepni og kappsiglingu, ef
manni eigi rynni til rifja óskamm-
feilni og kæruleysi manna í þessa
átt.
Frá Spáni er nú von á 2 segl-
skipum og eitt liggur nú við upp-
fyllinguna, nýlega komið frá Spáni.
Hver kom fyrstur um borð í það
og hverjir verða fyrstir til að heilsa
skipstjórunum á þeim skipum sem
bráðum koma hingað á höfn? Blöð-
in hafa fært fregnir um spönsku
veikina, en ekki i hve mörgum borg-
um hún er. Séu veikindi um borð,
ber skipstjóra að sýna sóttvarnar-
flagg. En verður hér farið eftir því
merki ? Ber það löngun til viðskifta
ofurliða eða verður það látið hafa
það að ganga á skipsfjöl þrátt fyrir
það merki ?
Hve lengi á það að liðast, að
samganga milli framandi skipa og
landsmanna eigi sér stað áður en
er nákvæmlega rannsakað, hvort
slíkt sé hættulaust?
Hafnarreglugerðin er góð og gild
i allan máta, en þó vantar i hana
svohljóðandi grein:
»Þeir fyrstu menn, sem á fram-
andi skip koma, eða hvert það skip,
sem frá útlöndum kemur, eru:
1. Lóðsinn,
2. Heilbrigðisfulltrúi (læknir),
3. Tollgæslumaður,
og er engum leyfilegt að koma á
skipið fyr en þessir menn hafa fram-
kvæmt störf sín«.
Slik. grein ætti að standa þar og
hina beztu hjálp til þess að henni
væri framfylgt mundu skipstjóiar
veita, því þeir eru löghlýðnir og
gera það ekki að garrmi sínu að
brjóta hafnarreglugetðir, þvi þ?it
hafa lært annað.
Fyrir pela af brennivíni er alt á
lofti, en þegar um innflutning pesta
til landsins er að ræða, þá má alt
eiga sig.
Samningarnir.
Nefndirnar hafa kosið sér nokkurs-
konar undirnefnd til þess að vinna
að ákveðnu verki. Eru í henni 4
menn, tveir úr dönsku nefndinni og
tveir af íslendinga hálfu, en þeir eru
Hage ráðherra og prófessor Arup,
Einar prófessor Arnórsson og Bjarni
Jónsson frá Vogi.
Nefnd þessi vann mikinn hluta
dagsins t fyrradag, en ekkert er
kunnugt um árangur.
Mönnum er annars orðin mikil
forvitni á því að frétta eitthvað um
nefndarstörfin yfirleitt. Teljum vér
að réttara hefði verið ef nefndin
hefði smátt og smátt kunngert það
helzta, sem gerist, eða það sem
ekkert gerir til þó fólk fát að vita.
Donsku nefndarmennirnir munu eigi
heldur lnfa I4tið birta neitt frá
samningaumleitunum i Danmörku
— mun eigi þykja það viðeigandi,
þar sem íslenzk blöð fá ekkert að
vita.
Lesendum blaðanna hefir þótt það
undariegt að ekkert blað skuli hafa
ritað um samninga umleitanirnar.
En meðan blöðin fá ekkert að vita,
er ekki von að þau geti flutt fregn-
ir af nefndarstarfinu.
Kaupmenn mótmæla.
Kaupmenn héldu fjölmennan fund
í fyrrakvöld, til þess að ræða um
þingsályktunartillögu þá, sem fram
er komin um að landsstjórnin taki i
sinar hendur heildsölu á öllum
»þurftar«-vörum.
Á fundinum voru um 70 kaup-
menn, voru þar á meðal nokkrir
utanbæjarmenn. Voru þar í einu
5. F. U. BI.
Valar (yngri deild). Æfing
kvöld kl. 8 V2 stundvíslega.
hljóði samþyktar eftirfarandi til-
lögur:
I.
Fundurinn ályktar að skora á
Alþingi að fella þingsályktunartil-
lögu þá, sem fram er komin í
sameinuðu þingi, um að lands-
stjórnin taki i sínar hendur heild-
sölu á almennum þurftarvörum
þar sem
1. ) afleiðing þess að einn vöru-
flytjandi kemur i stað allra, sem
hingað til hafa flutt vörur til lands-
ins, hlýtur að auka en ekki minka
vöruskortinn;
2. ) þegar hafa verið gerðar ráð-
stafanir til að koma föstu skipuiagi
á innflutninginn, þar sem sérstök
nefnd (innflutningsnefndin) starfar i
því skyni;
3. ) hér er um að ræða stórkost-
lega skerðing á atvinnufrelsi, alveg
einstaka í sinni röð, skerðing, sem
ekkert hefir gott i för með sér en
getur orðið til þess að kaupmanna-
stéttin leggi alveg árar í bát.
II.
Fundurinn ályktar að kjósa þriggja
manna nefad, til samvinnu við stjórn
Kaupmannafélags Reykjavikur, til
mótmæla tillögu þeirri til þingsálykt-
unar, er fram er komin frá 12 þing-
mönnum, á skjali 461 og $korar á
stjórn félagsins og hina kosnu full-
trúa að gera sitt ítrasta til þess að
reyna að steinma stigu fyrir að frek-
ari höft verði lögð á atvinnurekstur
kaupmanna en þegar eru orðin.
í nefndina voru kosnir: B. H.
Bjarnason, Gfsli J. Johnsen konsúll
frá Vestmannaeyjum og Guðm. Kr.
Guðmundsson.
Ennfremur mun Verzlunarráð ís-
lands hafa sent þjngjnu rökstudda
áskorun um að fella umrædda þings-
ályktunartillögu.
íslenzk uppgðtvun.
Jón Hansson, skipstjóri frá Reykja-
vik, sem nú dvelur i Englandi og
er þar búsettur, hefir fengið einka-
leyfi á nýrri gerð botnvörpnhlera,.
sem hann hefir sjálfur fundið upp,
Segir Jón svo um þessa uppgötv-
un sma, að þegar farið sé að nota
þessa hlera, þá sé hægt að hafa höf-
uðlínu botnvörpunnar helmingi hærra
frá botni en nú er hægt með venju-
legum hlerum, og um leið að nota
minna timbur. En með því eiga
skip að geta sparað kol að miklum
mun og litil skip eiga hægra með
að stunda botnvörpuveiðar með þess-
um útbúnaði.
Hugmynd Jóns hefir fengið lof