Morgunblaðið - 08.10.1918, Blaðsíða 1
JÞriðjudag
8
okt. 1918
MORGDNBLADID
5. argangr
331.
tðlublað
RíístjórnarsÍEn nr. 500
Ritstjón: Vilhjálraur Finsen
Friðartilboðin.
Serbia og Belgia endnrreistar.
Pólland sjálfstætt. Frakkar fá EIsass-Lothringen.
Tyrkir bjðða lika frið með milligöngo Spánar.
Kaupmannahöfn, 6. okt. kl. I2B.
í þingræðu sinni mælti hinn nýi
kanzlari Þjóðverja á þessa leið:
»Vér föllnmst á það að stefnu-
•skrá Wilsons sé aðgengilegur grund-
völlur að friðarsamningum. Þess
vegna hefi eg, með miiligöngu sviss-
nesku stjórnarinnar, símað forseta
Bandaríkjanna á föstudagskvöld og
skorað á hann að beita sér fyrir
friði og kveðja allar ófriðarþjóðir til
friðarfundar.
Vér erum fúsir til þess
aö styðja að því að alþjóða-
bandalag komist á, að
Belgía verði endurreist og
iionni greiddar hernaðar-
skaðabætur. Og þeir friðar
samningar, sem þegar hafa
verið gerðir, eiga eigi á
nein.11 hátt að vera þessu
til fyrirstðða*.
Tyrkir hafa einnig boðið
frið.
Berlín 7. okt.
Jafnframt þvi, sem stjórnir Austur-
íikis og Þýzkalands hafa boðið frið,
hefir stjórn lyrklands sent Wilson
forseta samskonar áskorun með milli-
göngu spænsku stjórnarinnar.
Askorun kanzlarans.
Khöfn, 6. okt. kl. r6,8B.
Wolffs fréttastofa tilkynnir opin-
berlega:
— Þýzka stjórnin skorar á forseta
Bandarikjanna að beitast fyrir því að
koma á friði aftur, og fá allar ófriðar-
þjóðirnar til þess að kjósa fulltrúa
á friðarstefnu.
Þýzka stjórnin felst á friðarskil-
yrði Bandaríkjaforseta.
Til þess að komast hjá
frekari blóðsúthelLingum,
fer þýzka stjórnin fram á
það, að þegar i stað sé
samið vopnahlé á landi,
8jÓ Og í lofti.
Max prins af Baden
ríkiskanzlari.
Friðarskilyrði Wilsons.
Khöfn, 6. okt.
— Friðarskilyrði Wilsons
eru þau, að Pólland verði
gert sjálfstætt ríki, og fái
hin pólsku héruð Prúss-
lands. Frakkar fái Elsass-
Liothringen. — Serbía og
Belgía verði endurreistar
og engin viðskiftastyrjðld
að stríðinu loknu.
Friðarsamningar Rússa
npphafnir?
Khöfn 6. okt.
»Vorvárts* segir frá þvi, að rúss-
neska Sovjets-stjórnin hafi upphafið
friðarsamninguna við Tyrki og fari
fram á að þjóðverjar upphefji Brest-
Litowsk friðarsamningana.
Svíar missa herskip.
Berlín, 7. okt.
Það hefir verið sagt opinberlega
í Svíþjóð, að sænski fallbyssubátur-
inn »Gunhild«, sem var í tundur-
duflaleit á frjálsum siglingaleiðum,
hafi rekist á þýzkt tundurdufl og
sokkið.
Englendingar byrjuðu að leggja
tundurdnfl á siglingaleiðum hjá Jót-
landsskaga og þá fyrst gripu Þjóð-
verjar til gagnráðstafana, og skýrðu
stjórnum viðkomandi rikja frá því.
Þrátt fyrir þetta ritar Branting um
þetta í »Social-Demokraten« eins
og um önnur tundurdufl gæti eigi
verið að ræða heldur en þýzk og
heldur því fram, að stjórninni hafi
ekki verið skýrt frá tundurduflalagn-
ingu Þjóðverja. Ennfremur segir
hann, að skömmu áður en »Gunhild«
fórst, hafi hún komið að þýzkum
skipum sem voru að leggja tundur-
dufl á opinni siglingaleið.
Allar þessar staðhæfingar Bran-
tings eru úr lausu lofti gripnar.
ísafoldarprentsmiðja
Tilkynning
frá Ludendorff.
Berlín, 6. okt.
Vesturvigstöövarnar.
Her Rupprechts ríkmrfinqja. í
Flandern og hjá Cambrai var lítið
barist í gær, en víða á herlinunni
þreifuðu hvorir tveggja fyrir sér.
Her Boehns. í fyrrinótt létum vér
óvinunum eftir nokkrar framskagandi
stöðvar milli Crevecoeur og Beau-
revoir hjá skurðinum og drógum
herliðið, sem þar var, til eftri varnar-
stöðva. Bretar og Frakkar héldu
áfram áhlaupum sinum milli Le
Catelet og norðan við St. Quentin.
Náðu þeir Beaurevoir og Mont-
brehain. Annars staðar á vigvellin-
um var áhlaupsliði þeirra tvístrað
fyrir framan stöðvar vorar.
Her pýzka rikiserfins'jans. Nýjum
áhlaupum Frakka og ítala hjá Chemin
des Dames, var hrundið. 1 sam-
bandi við herflutninga þá, sem byrj-
aðir voru hinn 3. okt. austan við
Rheims og báðum megin við Suippe,
höfum vér einnig yfirgefið stöðvar
vorar í Brimont og Berru í fyrri-
nótt og haldið til aftari stöðva.
Óvinirnir fylgdu á eftir í gærdag.
Um kvöldið stóðum vér gegnt þeim
hjá Suippes, báðum megin viö veg-
inn milli Rheims og Neufchatel,
hjá Lavannes — Epoyse — Port Fa-
verger og hjá Arnes og var þar
barist. Milli vegarins, sem liggur
norður frá Somme-Py og austan við
Liry, gerðu' Frakkar og Bandarikja-
menn grimmileg áhlaup með miklu
herliði. Eftir hina hörðustu orustu
höfum vér haldið stöðvum vorum.
196. fótgönguliðsherdeildin, hrakti
hvað eftir annað óvinina af hönd-
um sér, í 15 áhlaupum, sem þeir
gerðu á Liry-hæð. Markock liðsfor-
ingi, sem stýrir 357. tvffylki fót-
gönguliðsins, átti aðalheiðurinn af
þvi, að vér rákum óvinina af hönd-
um voruœ. Biðu óvinirnir þar hið
geypilegasta manntjón. Smá-áhlaup
óvinanna vestast í Argonne voru
brotin á bak aftur.
Her Gallwitz. Milli Argonne og
Maas héldu Bandaríkjamenn áfram
hinum öflugustu áhlaupum. Austan
við Exermont tókst þeim að sækja
fram að skógarhæðunum, sem eru
um 1 kílómetir norðan við þorpið.
Síðari hluta dags hófu þeir enn
áhlaup hér og ætluðu að brjótast í
gegn, en þeim áhlaupum var hrund-
ið. Báðum megin við veginn rnilli
Charpentry og Remage brutu tví-
fylki frá Elsass-Lothringen og West-
phalen enn einu sinni áhlaup óvin-
anna algerlega á bak aftur. Austar
komust óvinirnir inn í Fay-skóginn,
en annars staðar var áhlaupum þeirra
hrundið. í gær skutum vér niður
37 óvina flugvélar og 2 flugbelgi.
1 1,1 ..... ........if
Afgreiðslusími nr. 500
Balkan-vigstöBvarnar.
Hersveitir vorar, sem til þessa
hafa verið í búlgarska hernum, hafa
nú verið teknar úr honum og era
nú á afturför. Þær hafa fullkomlega
fullnægt hinum miklu kröfum, sem
gerðar voru til þeirra og ancið
framúrskarandi hreystiverk.
Asiu-víg8tö0varnar.
Hersveitir vorar, sem berjast viö
hlið hinna tryggu bandamanna vorrí
Tyrkja, i Gyðingalandi, urðo aS
hörfa fyrir ofurefli óvinaliðs, ásami
fámennum liðsveitum Tyrkja og era
nú á undanhaldi yfir Damaskus og
stefna til norðurs.
Berlin, 6. okt. að kvölái.
Opinber tilkynning:
Smáorustur voru háðar i 'dag
norðan við St. Quentin og í Cham-
pagne. Milli Argonne og Maas var
áhlaupum Bandarikjamanna hrandiið.
Ögnrleg sprenging í Nei loit.
New York, 6, okt.
Föstudagsmorguninn varð sprecg-
ing i hergagnaverksmiðju Morgars
í New Jersey. Aðrar hergagnasmiðj-
ur þar í grendinni eru i hættu vegna
fljúgandi neista.
Yfirvöldin hafa fyrirskipað að á
tiu mílna svæði umhverfis þecnan
stað, skuli allir menn fluttir á forort
og 60 þúsund íbúar hafa fldiö
þennan borgarhluta.
Ljóðverjar halda undan
Khöfn 6. okt.
Þjóðverjar halda enn undan i
Champagne og Fiandern.
Frá Le Havre er símað að bancla-
menn bafi sótt fram um 14 kfió-
metra á 40 kilómetra svæði og hafi
handtekið 10.000 menn og tekið
350 fallbyssur herfangi.
Landstjóranum i Serbin
veitt banatilræði.
Belgrad 6. okt.
íbúar i Belgrad, sem hegnt haföi
verið fyrir óspektir, sýndu landstjóp*
anum banatilræði, en það mishepn-
aðist.
Cambrai brennnr
Berlin, 7. okt.
Bietar skjóta stöðugt í ákafa á
Cambrai. Borgin brennur.