Morgunblaðið - 26.01.1919, Blaðsíða 1

Sunnudag
6. argangr
26
lan. 1919
74.
tölublaö
ísafoldarprentsmiðja
Ritstjórnarsími nr. 500
Úr loftinu
FriðarfundQiinn.
London, 25. jan.
í dag' verSur haldinn opinber
fundur þar sem allir fulltrúar frið-
arráðstefnunnar verða saman-
komnir og liefst þá friðarstárfið
fyrir alvöru viðvíkjandi endur-
sköpun Norðurálfu og framtíð al-
heims, sein bygg'ist á þremur aðal-
greínum:
1. Að þeim, sem bera ábyrgð á
upptökum stríðsins, sé liegnt og
skaðabætur greiddar fvrir það tjón,
sem hernaðurinn héfir valdið.
2. Að stofnað verði alþjóðafélag
og komið í veg fyrir ásælnisstrð.
3. Alþjóðalöggjöf í atvinnumál-
um og alþjóðaeftirlit með höfnum
og siglingaleiðum, svo sem Rín og'
Hellusundi.
Mr. Lloyd George mun liefja um-
ræður um alþjóðafélagið. Verður
skip’A nefnd í það mál og á Wilson
fcseti að vera formaður lieunar
samkvæmt uppástungu „Erho de
Paris“.
Stjórnarbylting í Poitogal
Yoi ungssinnar í meiri hluta?
Það er mjög á huldu enn, hverii-
ig' ástandið er í Portúgal. Sumar
fregnir hermá það, að stjórnin hafi
enn tögl og hagldir, en símskeyti
frá Vig’O, dagsett 24. janúar, segir
að meginþorri setuliðsins í Lissa-
brni hafi gengið í lið með konungs-
sinnum og að konungsveldi hafi
verið hylt í Lissabon. Það er mælt,
að flotinn, sem heldur trygð við
lýðveldisstjórnina, liafi skotið á
Oporto, en að nær allur landher-
inn liafi gengið í lið með kónungs-
sinnum.
Bolzhewikkar svara ekki.
Ekkert. svar hefir komið frá
Bolzhewikkum í Rússlandi við
þeirri uppástungu bandamanna að
halda ráðstefnu í Marmarahafi.
„Petit. Parisien“ býzt við því, að
Petrograd muni bráðlega falla og
,að veldi Bolzhewikka muni líða
Mi.
Aaupirðu góðan hlut,
oá mundu hvar þú fékst hann.
Sigurjón Pétursson.
Ritstjóri: Vilhjálmur Pinsen
uudir lok, og fullyrðir að Wilson
forseti sé við því búinn livað gera
eigi, ef samningar takist ekki. •
Fangabúðir Þjóðverja.
Nefnd sú, sem skipuð var til þess
að íhuga meðferð hertekinna
manna, tilkynnir það, að stjórn
Þýzkalands hafi fullvissað sendi-
herra Hollendinga í Berlín um það,
að engar leyni-fangabúðir séu í
Þýzkalandi né hafi nokkuru sinni
verið þar. Sendiherra Hollendinga
hefir sjálfur lýst yfir því, að hann
viti ekki heldur til þess, að neitt
sé hæft í sögusögnum um slíkar
fangabúðir.
Kolaskortur í Berlín.
„Berliner Zeitung am Mittag“
segir frá því, að yfirvöldin í Ber-
lín 'séu að hugsa um að loka öllum
leikliúsum vegna kolaskorts. Kvik-
myndahúsum verður þó lialdið
opnum, vegna þess að „þau eru
leikliús alþýðunnar“. Það er enn
fremur gert ráð fyrir því, að loka
öllum kaffihúsum og' veitingahús-
um og draga úr gatnalýsing'ú eftir
klukkan hálftíu á kvöldin.
Skipatjón Breta.
„Exeliange Telegrapli“ skýrir
frá því, að bráðlega verði birt ná-
kvæm skýrsla um herskipatjón
Breta í ófriðnum. Um kafbátatjón
Breta, sem einnig verður innifalið
í þessari skýrslu, segir „Exchange“
að Bretar hafi mist 59 alls. Þar af
gl'önduðu óvinirnir 39, kyrsettir
voru 3, í Eystrasalti fórust 7 á
sprengjum, 4 fórust af slysum og'
5 fórust við árekstur en 1 strandaði.
Þjóðverjar hafa mist 203 kaf-
báta í stríðinu. Þeir eiga að af-
henda bandamönnum 185, þar á
meðal 5, sem kyrsettir liafa verið á
Spáni, Hollandi og Noregi. Þeir
hafa þegar skilað 135, en 50 eru
enn eftir.
,Hersir‘ talinn af
Það er nú talið víst, að vélbát-
urinn „Hersir“ frá Sandgerði muni
hafa farist í rokinu á þriðjudaginn.
„Geir“ og' fleiri skip hafa leitað
hans um flóann, en hvergi hefir
hans orðið vaiú.
A bátnum voru 5 menn.
Kaupirðu göðan hlut,
þá mundu hvar þú fékst hann.
Sigurjón Pétursson.
Pormaðurinn hét Snæbjörn
Bjarnason og' átti hann lieima á
Hverfisgötu hér í Reykjavík. Læt-
ur hann eftir sig' ekkju og' 4 börn.
Ólafur Sigux'ður Ólafsson, nýlega
kvæntur maður, og bróðir hans,Sig-
urbjörn Ólafsson, ókvæntur. Attu
þeir bræður heima á Hólabrekku
á Grímsstaðaholti, og' er þar móðir
þeirra hrum af elli.
Fjórði maðurinn hét Ólafur
Gíslason, ókvæntur, og' átti lieima á
Grettisgötu 37.
Fimti maðurinn hét Sveinn eða
Sveinbjörn og var frá Sandgerði.
Alt voru þetta dugandi menn á
bezta aldi'i.
Það er ætlun manna, að bátimi
liafi fylt undir þeim, sjór gengið
yfir hann meðan þiljugáttin var
opin. Klukkan fjögur á þriðjudag-
inn hafði annar bátur tal af
„Hersi“, og var liann þá að draga
lóðina og átti eftix- fjögur bjóð ó-
dregin. En þá var kornið . versta
veður og' skafrok.
Bátinn áttu þeir Jón Guðjóns-
son, Daníel Magnússon í Lykkju á
Kjalarnesi og Snæbjörix Bjarnason,
formaðurinn.
Ranghverfa
bsjarlifsins.
Hneixlismál eitt mikið er nú sem
stendur á döfihni, og gefur það ó-
fagran vitnisburð um siðferðis-
ástandið í bænnm. Svo ófagrau, að
vonandi verður ekki liætt fyr en
grafið er til fulls fyrir rætur þeirr-
ar háskalegu meinsemdar, sem náð
hefir að bxxa xxnx sig' í bænum. Og'
afdrif málsins ráða miklu um það,
hvort höfuðborgin getur framvegis
heitið siðaðxxr bær eða hlýtur sess
með sjóarþorpum eða skug'gahverf-
um stórborganna.
Sum blöðin hafa uudánfarið ver-
ið að tala um hvíta þrælaverzlun
í þessu sambandi og' nefnt þetta mál
því nefni. Þetta er eigi rétt, því
hvít þrælavei’zlun táknar það er-
lendis, að stixlkxuxum sé rænt og
þær neyddar til saurlifnaðar. Hér
snýst málið xxm annað. Það liefir
konxið- fram, að stúlkur lnxfa selt
sig, og grumxr leikur á því, þó eigi
sé það fullsannað enn, að menn hafi
lxafi gert sig seka um að leyfa
saui’lifnað í hixsum þeim, er þeir
lxafa umráð yfir, og aðrir verið
milligöngumenn milli xxtlendra sjó-
Kaupirðu góðan hlut,
þá mundu hvar þú fékst hann.
Sigurjón Pétursson.
Afgreiðslusími nr. 500
ara og innlendra drósa, en þetta
varðar hvort tveggja við lög. Kven-
fólki, sem lifir á saurlífi, má aftur
á móti ekki refsa, nema það hafi
fengið áminningu áður.
Fúllifnaður hefir stórum aukist
liér í bænum síðan erlend seglskip
fóru að venja komur sínar hingað.
Þau hafa legið hér, stundum mán-
uðum sanxan, og óþjóðalýður sá,
sem þau liafa innanborðs, vaðið hér
uppi, óliindraður að miklu leyti. í
íyrravetur bar töluvert á ólifnaði
í skipunum, en eftir að farið var
að hafa gætur á samgöngum við
skipin, hefir hann færst á þurt
land.
Upphaf málsins er það, að í haust
kemst lögreglan á snoðir um ó-
sæmilegt athæfi í lixxsi einu hér í
bænum, sem selur mönnum gist-
ingu. Við rannsókn, senx kafin var
í þessu, flæktust tvö liús önnur og
nokkrar kvensniptir inn í málið,
og enn einn maðui’, sem grunaður
var um milligöngu milli stxxlkna og
útlendinga.Málinu varvísað til bæj-
áx’fógeta 23. okt. og skrifar hann
þá þegar stjói’narráðinu og biður
það uni að skipa sérstakan rann-
sóknardómara í málinu, með því að
fyi’ii’sjáanlegt sé, að það verði svo
umfangsmikið, að hann anni því
ekki, í ofanálag á öll þau störf, sem
fyrir liendi séu. — Má í þessu sam-
bandi geta þess, að bæjarfógeti hef-
ir sýnt stjórnarróðinu fram á það
með rökum, sem erxx deginum ljós-
ai’i, að skiftingin, sem fi’ani fór
í fyrra á bæjarfógetaembætinu
gamla, er að ýmsu leyti sérlega ó-
hentug' og að störf þau, sem lögð
eru á bæjai’fógetaskrifstofuna, eru
óhæfilega mikil, miðað cið þann
mannafla, sem lienni er ætlaður.
Mun síðar minst nánar á það hér
í blaðinu. — Stjóniarráðið svarar
ekki þessu bréfi fyr en 6. des., að
inflixenzan var um garð gengin, og
kveðst ekki geta xxtvegað neinn
lögfræðing til að taka að sér starf-
ið og' verður það úr, sjálfsagt
vegna þess meðfram, að sumt fólk-
ið, sem eklri kom livað minst við
málið, var dáið, farið úr bænum
eða veikt, að stjórnarráðið ákveð-
xu' að láta nxálið elcki fara lengra,
en legg'ja fyrir lögreglustjóra að
láta framvegis hafa sérstakar gæt-
ur á fólki því, er við málið var
í'iðið. En 11. jan. lætxxr stjórnin
taka málið xxpp á ný og eftir að
bæjarfógeti hefir fengix^ nauðsyn-
legar upplýsingar lijá lög-reglu-
stjóra 17. þ. m., byrja prófin (á
þriðjudaginn var). Viljum vér
rekja sögu málsins svo ítarlega sem
Kaupirðu góðan hlut,
þá mundu hvar þú fékst hann.
Sigurjón Pétxnsson.