Morgunblaðið - 16.02.1919, Blaðsíða 1

£safoldarpr«ntemi8j»
AfgrciCeiiuáakí ur. 500
Bitstjórnarsími nr. 500
Eitstjóri: Vilhjálmnr Finsen
ErS simfregtiir,
Frá fréttaritara Morgunblaðsins
Khöfn, 13. febr.
Stjörnarbylting í Rumenía
Maximalisminn breiðist út.
Frá Wien er símað, að allsherj-
ar stjórnarbylting sé hafin af Maxi-
tnalistnm í Rúmeníu.
Konungurinn er særður og hefir
gert árangurslausa flóttatilraun.
Engin von er talin til bjargar
vegna fjárskorts og matvæla, en
ástandið í hernum iiið ískyggileg-
asta.
Vopnahlcssamningarnir.
Frá Berlín er símað, að vopna-
hléssamningarnir hafi ekki enn
'verið endúrnýjaðir. Það er búist
við ])ví, að bandamenn krefjist
þess, að Þjóðverjar framselji allan
kaupskipaflota siim og einnig skip
sem eru í smíðum.
Frá París er símað, að Clemen-
ecan kref jist auk þess, að Þjóðverj-
ar láti af hendi oll hergögn sín.
Mannerheim í Svíþióð.
Frá Stockhólmi er símað, að rót-
tækustu jafnaðarmeim lýsi van-
þóknun siimi yfir Mannerheim,
ríkisst jóra —jJinna, sem þar er
staddur. ,
Sænsk flotadeild
er komin í heimsókn til Kaup-
mannahafnar.
Þýzka stjórnin.
Frá Berlín er símað, að full-
trúar þýzkra Austurríkismanna
muni fá sæti í þýzka ráðuneytinu
nýja, sem aðstoðarráðherrar.
Brezki flotinn.
•Jellieoe, fyrv. yfirflotaforingi,
hefir gefið út bók um brezka flot-
ann og afreksverk hans í ófriðn-
um.
Inflúenzusóttkveikjan fundin.
•,British Meclical Journal“ skýr-
'r frá því, að tekist hafi að ein-
•aiigra og rækta inflúenzu- og
1,ephritis sótl'kveikjuri.ufr.
J
Khöfn, 14. febr.
Norska stjórnin.
Frá Kristjaníu er símað, að
Michelsen, fyrrum forsætisráðherra
Norðmanna, hafi tjáð sig reiðubú-
inn til að mynda nýtt ráðuneyti.
Úr loffÍKiy
London, 12. febr.
Ráðgerðar umbætur í Bretlandi.
Þegar konungur setti brezka
þingið flutti hann ræðu, sem bæði
var löng og kom víða við. Aðal-
atriði ræðunnar voru þessi:
Hildarleikurinn milli þýzka of-
beldisins og frjálsræðisins í Norð-
urálfuuni er á enda og nýtt tíma-
bil að renna upp. Þjóðin mun votta
þakklicti sitt fyrir iit'rek og fórn-
fýsi þeirra manna, sem hafa þol-
að hörmungar fyrir föðurlandið.
Fylsta eindrægni og samúð hefir
einkent umræður friðarráðstefn-
unuar og engrar sundurþykkju
orðið vart. Grundvallaratriði frið-
arsamninganna verða væntanlega
fastákveðin áður en langt er iiðið
á þingtímann.
Það verður að leggja alt kapp
á, að koma 1 framkvæmd endur-
bótipn á þjóðfélagsskipulaginu.
Það veröur að útrýma óverðskuld-
aðri örbirgð, draga lir atvinnuleys-
inu og ráða bót á hörmungum ]>ess,
sjá fátæklingunúm fyrir sæmilegu
hiisnæði, efla þeilbrigði þjóðarinn-
ar, og bæta kjör og líðan allrar
alþýðu. Eiginhagsmunir einstak-
linganna og gamlar kreddur verða
að víkja fyrir þessum umbótum.
Með ótímabærri virðingu fyrir
gömlum venjum verður þeim ekki
komið í framkvæmd, en ofbeldi og
óeirðir hlytu að tefja fyrir þeim.
Stofnað verður sérstakt heil-
brigðismálaráðuneyti og vega- og
samgöngumálaráðuneyti, Ráðstaf-
anir verða gerðar til þess, að bæta
sem fyrst ú r ]>eim göllum, sem eru
á innanlgardssamgöngunum, svo að
komið verði í veg fyrir óeðlilega
samkepni, sem bygð er á því, að
unt er. að selja aðfluttau varning
lægra verði en í því landi sem hann
er framleiddur í, en jafnframt verð-
ur greitt fyrir aukinni landbúnað-
ar- og iðnaðarframleiðslu. LTppá-
stungur munu verða gerðar i þá
átt, að mönnum verði gert aðgengi-
legra að leggja stund á landbúnað.
„Að endingu skal eg leiða athygli
yðar að vandamálum iðnaðarins,
sem bíða úrlausnar.“
\
------— ■ ------------
Rafmagnsmálið
Er það strandað?
Heyrst hefir, að einn af bönkum
þeim, sem ætlaði að veita lán til
rafmagnsstöðvarinnar í Grafar-
vogi, hafi kipt að sér hendinni og
tilkynt bæjarstjórn Reykjavíkur,
að hann muni ekki veita sinn hluta
af láninu. Er búist við því, að hin-
ir aðrir bankar, sem fé höfðu lof-
að, muni fara á eftir.
IJm ástæðuna tií þessa er oss eigi
fullkunnugt, og ef til vill liggja til
þess fleiri ástæður en ein. En ekki
er ólíklegt, að það eigi sinn þátt
í ])ví, að bæjarstjórnin hefir
ákveðið að vinna verkið sjálf,
í stað þess að bjóða það út og fá
til þess verkfræðinga, sem svo eru
vanir byggingum rafihagnsstöðva,
að full trygging sé fyrir því, frá
sjónarmiði lánveitenda, að verkið
verði svo vel unnið sem framast er
kostur á.
Verði nú þau afdrif rafmagns-
málsins, að það strandi að jiessu
sinni, þá er eigi víst að Reykjavík
þurfi að gráta það svo mjög. Lánið
átti éigi að veitast með neinum
vildarkjörum, og nú er margt
breytt frá því sem var þá er ákveð-
ið var að koma upp rafmagusstöð-
inni. Er nú þörfin eigi jafn knýj-
andi og auk þess eftir betra að
bíða með verð og flutnihga á því,
sem til stöðvarinnar þarf.
Nýkomið:
Svart, slétt
ALPACCA.
H. P. Duus. A-deild.
Einokun,
Stjórnarráðið lieíir enn gefið út
nýja reglúgerð „samkvæmt heimild
til ýmsra ráðstafana út af Norður-
álfuófriðnum“, og er hún um ein-
okun á kornvöru til 1. okt. n. k.
Til þess tíma er kaupmönnum,
félögum og einstökum mönnum
bannað að flytja inn kornvöru,
nema undantekning verði gerð um
einstakar tegundir. Til loka þessa
árs er b a n n a ð að selja hér á
landi aðra kornvöru en þá, sem
landsverzlun hefir flutt inn, nema
sérstakar undantekningar verði
gerðar.
Ef brotið er gegn þessum fyrir-
mælum varðar það 100,000 króna
sekt.
BAGIOK
Þrímastrað seglskip lcom í fyrradag
til Hafnarfjarðar með kolafarm til
landsverzlunar.
Áfengi allmikið fann lögreglan í
„Gullfossi' ‘ í fyrradag, og var það eign
tveggja háseta aðallega, en sumt vildi
enginn kailnast við. Var lögreglan all-
an daginn að þessu og vann til að i*í£a
þiljur úr skipinu víða og brjóta. Urðu
af því spjöll allmikil, en Jrver á. a'ð
borga þau? Það mun mikið efamál.
„öeysir' ‘ fór héðan vestur í fyrra
dag.
„Willemoes* ‘ á að taka bér fisk og
flytja hann tit Spánar. Aðra ferð mun
skipið sennilega fara seinna með fisk-
farm til Genúa.
Sykurverzlun frjáls. Fr.í 1. mai
næstkomandi er innflutningur og sala á
sykri frjáls hér á landi.
Laust prestakall. Þóroddsstaða-
prestakall er nú auglýst laust t'il um-
sóknar og veitist frá næstu fardögum.
Umsóknarfrestur til 31. marz.
Efnafræðisprófi við Háskolann hafa
lokið: Jónas Sveinsson, Valtýr Alberts-
son, Björn Árnason og Guðm. Guð-
mundsson, allir með 1. ág. einkunn, og
Páll Sigurðsson, Steingrímur Byfjörð,
Skúli Guðjónsson og Agúst Brynjólfs-
son, allir með 1. einkunn. — Er þetta
hið hæsta próf í efnafræði, sem tekið
liefir verið síðan Haskólinn var stof'n-
aður.
h-aupirðu góðan hlut,
í’á roundu hvar þú fékst hann
Sigurjón Pétnrsson.
Kanpirðu góðan hlut,
þá mundu hvar þú fékst hann.
Sigurjón Pétursson.
Kaupirðu góðan hlut,
þá mundu hvar þú fékst hann.
Sigurjón Pétursson.
Kaupirðu góðan hlut,
þá mundu hvar þú fékst hann.
Sigurjón Pétursson.