Morgunblaðið - 17.04.1934, Blaðsíða 2

2
MORGUNB'LAÐTÐ
JPlorgtt»í>laí>i$
Útgef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Rltstjðrar: Jðn Kjartansson,
Valtýr Stefánsson.
Rltstjðrn og afgrelðsla:
Austurstræti 8. — Ptral 1600.
AuglýsingastJðrl: E. Hafberg.
Auglýsingaskrifstofa:
Austurstræti 17. — Stnil 3700.
Heirtiasfmar:
Jðn Kjartansson nr. 3742.
Valtýr Stefánsson nr. 4220.
Árni Óla nr. S04S.
E. Hafberg nr. 3770.
Áskriftagjalcl:
Innanlands kr. 2.00 á mánutSI.
Utanlands kr. 2.60 á mánuSi
í lausasölu 10 aura eintakið.
20 aura œeS Lesbðk.
Mussolini lækkar laun
embættismanna.
Rómaborg 14. aþríl F.B.
Ríkisstjórnin hefir ákveðið að
lækka laun embættismanna um
6—12% og hækka piparsveina-
skattinn. .Tafnframt verður hús-
eigendum fyrirskipað að lækka
húsaleigu 6—12%.
Rómaborg 16. apríl F.B.
Akvörðun ríkisstjórnarinnar um
lækkun launa starfsmanna hins
opinbera var tekin svo að hægt
yrði að jafna tekjuhalla fjárlag'-
anna og gera það örugt, að ekki
þurfi að hverfa frá gullinnlausn.
Þessi ráðstöfun og aðrar fleiri
verða gerðar til þess einnjg að
stuðla að því, að óhagstæður við-
skiftajöfnuður breytist í hagstæða
átt. A fyrsta fjórðungi yfirstand-
andi árs nam innflutningurinn
2009 miljörðum líra, en útflutn-
ingurinn 1275 m-iljörðum líra.
Sumarhús
Sigurðar búnaðarmálastjóra
í Fagrahvammi brennur.
Um kl. 2 á laugardaginn, urðra
verkamenn í Fagrahvammi í öl-
fusi, á garðyrkjubúi Sigurðar
búnaðarmálastjóra, þess varir,
að eldur var kominn upp í 'Sum
arhúsi Sigurðar, sem stóð mjög
skamt frá gróðurhúsunum.
Stundarfjórðungi áður hafði
einn verkamanna komið jnn í
húsið, og varð ekki var við neinn
eld. Eldstæði var ekkert í hús-
inu, enda var það hitað upp með
hverahita. En raflögn var þar.
Verkamenn fjórir voru þarna
á næstu grösum . Ætluðu þeir
fyrst að fara inn á loft hússins,
en utangengt var þangað. Kom-
ust þeir ekki inn fyrir reykjar-
svælu. Þá ætluðu þeir að fara
inn í stofuhæð hússins. En þang-
að varð heldur ekki komist. —
Húsið fuðraði upp á 20 mínút
um. Vindur var hvass af norð-
austri, og lagði eldinn ekki að
nálægum húsum. Hefði vind-
staða verið önnur, hefði þar
brunnið meira.
Húsið var vátrygt, en innan-
stokksmunir og lausafje verka-
fólks sem þar var, var óvátrygt.
Rannsóánir á Vatnaiökulsgosinu.
Jökulfararnir komnir til baka að Núpsstað.
Ánægðir yfir ferð sinni.
í gærkvöldi átti Morgunbláðið
tal við Jóhannes Askelsson. Hann
var ])á á^imt föninautum sínum
kominn ao Núpsstað, þeir komu
þangað kl. að ganga átta í g'ær-
kvöldi. Jóhannes ljet vel yfir
ferð þeirra á jökulinn. Þau voru
á gosstöðvunum á föstudaginn.
Alls voru þau 3 sólarliringa á
jöklinum. Nokkra hríð fengu þau
í ferðinni, er annars gekk slysa-
laust, og að óskum.
Um árangur af athugunum
þeirra vildi Jóhannes ekki segja
í gærkvöldi, þareð hann var ferð-
lúinn, og' hafði ekki samið skýrslu
um ferðina og athuganirnar
Barnauppeldissjóður Thorvald-
sensf jelagsins selur merki á morg'-
un. til ágóða fyrir.starfsemi sína,
Sjóður þes.si hefir sett sjer það
nmrk að koma uþp myndarlegu
barnahæli, og er þess væiist að
hælið geti komist bráðlega. a fot.
Börn sem vildu selja irierki, ern
beðin að koma í Thorvaldsen.s-
basarinn á morgdu kl. 10 f. b.
Góð siilubuin eru greidd.
Rannsóknarför
dr. Niels Nielsen
til Vatnajökuls.
Carísbergsjóður hefir
tekið að sjer að greiða
allan kostnað við för-
ina.
Þeir fjelagar leggja
af stað hjeðan á
morgun.
í fyrra.kvöld kómu þeir hingað
með íxoðafossi. dr. Niels Nielsen
og Miltherg. magister, er ætla að
anga á Vatnajökul til að rann-
saka gosstöðvarnar.
Morgunblaðið hitti þá að máli
í gær.
— Það er vitaskuld ákaflega
erfitt, segir dr. Nielsen, að gera
nokkra áætjun um þessa ferð
okkai', því fyrst og fremst fer
hún mjög eftir því liyernig viðr-
ii' og svo vitum við svo lítið.
hvernig jökullinn er til umferðar,
og hvernig hægast verður að kom
ast til eldstöðvanna.
Mjer þykir mjög vænt um, lielt
hann áfram, að menn eru komnir
á undan okkur * upp á jökulinn,
því þeir geta vafalaust gefið okk-
ur mikilsvarðandi leiðbeiningar
um það, hvernig við getum best
liagað ferð okkar.
En við höfum allan útbúnað til
þe.ss að standast hvaða veður og'
livaða erfiðleika, sem fyrir kunna
að koma, enda búumst við við
því, að vinna að rannsóknum
þessum nokkurn tíma.
Ætlunin er, að komast fyrst til
eldstöðvanna, rannsaka þar og
mæla Öll vegsummerki, en snúa
sjer síðan að því, að rannsaka
Skeiðarárhlaupið, hvernig það
j hefir liagað sjer og ]>að alt til
sjávar.
j Jeg hafði vonast eftir því, held-
J ur dr. Nielsen áfrarn, að þeir
Pálmi Hannesson og Steinþór
Sigurðsson helst báðir, eða a. m.
lc. annai' liver þeirra gæti farið
með okkur í rannsóknarför þessa.
En því miðiir getui' hvorugur
þeirra farið. Hiiffnm við gert ráð
fvrir því, að vera fjórir í alt.
Hvaða menn við fáum ineð okkur,
er óráðið enn.
í smvandi við þessa ferð okk-
ar get jeg ekki látið hjá líða að.
mimjast á, hve framúrskarandi vel
og. liðlega stjórn Garlsbergssjóðs
tók í það að kosta þessa ferð.
Venjulega tekur það langan
tíma að koma vísindalegum ferða-
lögUm af stað. En er jeg fór
fram á það við sjóðstjórnina, að
hún styrkti ferð þessa, svaraði
hún því um hæl, að liún skyldi
bera allan kostnað af ferðinni.
Slglingar balda áfran í Danmðrku.
Óeirðlr i Esbferg.
Hafnarverkamenn vilja ekki gera samúðar-
verkfall.
Stjórn verkalýðsfjelaganna gefur út áminn-
ingu til verkamanna.
Louis Zöllner, konsúll
áttræður.
Laust fyrir 1880 fluttist ungur
Dani til Newcastle on Tyne og
hóf þar verslunarstarfsemi.Hann
mun hafa verið fremur fjelítill,
en hafði öðlast ágæta verslunar-
mentun áður en hann ljet úr
landi. — Blómgaðist fyrirtækið
skjótt, enda komu þegar í ljós
þeir kostir kaupsýslumannsins,
sem iivalt síðan hafa einkent L.
Zöllner, gætni og fyrirhyggja og
áreiðanleiki í öllum viðskiftum.
Fyrstu árin flutti Zöllner inn
landhúnaðarafurðir frá Dan-
mörku. En árið 1882 hófst starf-
semi kaupf jelaganna hjer á
landi og komst verslunarrekstur
Zöllners þá á víðara svið.
Zöllner varð umboðsmaður
kaupfjelaganna, sá um innkaup
á erlendum vörum og sölu á ísl.
afurðum. Hjeldust þessi skifti
alt þar til Samband ísl. sam-
vinnufjelaga var stofnað.
Þegar þess er gætt hvern hug
alþýða manna hjer á landi bar
til kaupmanna fyrrum og þó
einkum danskra kaupmanna,
má það ljóst vera, að það var
engum meðalmanni fært að
vinna svo traust íslenskra bænda
j sem Louis Zöllner gerði. Hefir
j því og verið lýst yfir af hlut-
: aðeigandi aðiljum, hver haukur
i í horni Zöllner reyndist f jelög-
1 um þeirra. — Hefi jeg það eftir
góðri heimild, að engum þeirra,
sem farið hafa með viðskifti
kaupfjelaganna, hafi tekist eins
vel að vinna sjer traust og vin-
sældir meðal kaupfjelagsmanna
sem Louis Zöllner og Hallgrimi
Kristinssyni.
Auk viðskifta sinna við kaup-
fjelögin rak Zöllner um aldar-
fjórðung verslunarstarfsemi á
Austfjörðum, bæði fyrir eigin
reikning og í fjelagi við aðra
menn. Og ennþá hefir hann all-
mikil viðskifti hjer við land.
— Á fyrri árum kom Zöllner
Kalundborg 16. apr. FÚ
í Höfn hefir alt verið að
miklu leyti með kyrrum kjörum
í dag. Nærri öll áætlunarskip,
sem leggja áttu úr höfn í dag,
hafa farið á stað á rjettum tíma
— 24 verkfallsmenn komu fyrir
rjett í dag, sakaðir um það, að
hafa stofnað til óeirða á götum
úti í sambandi við verkfallið. —
Þeir voru dæmdir í 50 kr. sekt
hver.
í Danmörku hefir í dag eink-
um dregið til tíðinda í Esbjerg.
Havnegade heitir aðalgata sú,
sem liggur niður að höfninni, en
lögregluvörður er. um alt hafn-
arsvæðið. Snemma í morgun tók
mannfjöldi rnikill að safnast
saman í Havnegade neðan-
verðri, og gerði mannfjöldinn
sig líklegan til þess að rjúfa
lögregluvörðinn, og lenti þar
brátt í bardaga á milli mann-
fjöldans og lögreglunnar.'Nokk-
urir meðal mannfjöldans köst-
uðu grjóti og öðrú lauslegu að
lögreglunni, en brátt lagði mann
fjöldinn á flótta. j
Ekki leið á löngu, þangað til
aftur hafði safnast saman mik-
ill mannfjöldi á sömu slóðum og
eggjuðu foringjarnir fast á að
ganga að lögreglunni. Höfðu þá
ýmsir prik og annað lauslegt í
höndum. Lögreglan rjeðist þá
fram og brast þá skjótlega flótti
í lið kröfugöngumanna. Flúði
hver sem betur gat inn í næstu
hliðargötur, en iögreglan ljet
kylfurnar ganga á þeim, sem
ekki höfðu sig undan og fjellu
nokkrir í rot í þeirri viðureign.
Að þessu loknu varð rólegt í
bænum, enda ljet lögreglan það
boð út ganga, að hverjum þeim
yrði umsvifalaust bægt frá hafn
arsvæðinu, sem gerði tilraun til
að hindra þar vinnu.
í Árósum er unnið við höfnina
undir lögreglu eftirliti. Nokkur
mannfjöldi safnaðist þar einnig
saman í dag, en lögreglan
dreifði honum. Einn eða tveir
menn hafa verið handteknir þar
fyrir að stofna til óeirða.
í Álaborg hefir lögreglan
einnig vörð um hafnarsvæðið, og
er þar unnið við höfnina í dag.
Verkfallsmenn gerðu tilraun til
þess að rjúfa lögregluvörðinn,
en var þegar stökkt á flótta.
Hafnarverkamenn fylgja
ekki sjómönnum í verk-
fallinu.
Harðorð áminning frá
Sambandi verkalýðsf je-
laganna.
(Sendiherrafrjett 16. apr.)
Fjelög hafnarverkamanna í
Höfn, og í Árósum, hafa með
miklum meiri hluta felt þá til-
lögu að g,era samúðarverkfall
með sjómönnum.
f Höfn greiddu 405 atkv. með
samúðarverkfalli, en 1906 á
móti, í Árósum voru einir 5 með,
én 735 á móti.
Framkvæmdastjórn sambands
verkalýðsfjelaganna hefir gefið
út ávarp til allra verkamanna.
Segir þar í niðurlagi ávarpsins:
Stöðvið lögbrotin. Takið ekki
þátt í ofbeldi og óbótaverkum.
Víkið inn á grundvöll laga og
samvinnu og látið æsingamenn-
ina eina um að bíða ósigurinn.
árlega til íslands og hafði hin
mestu kynni af Islendingum. —
Fylgdist hann vel með í málum
manna hjer heima fyrir og lagði
gott til málanna.
Louis Zöllner er fyrir löngu
orðinn breskur ríkisborgari, og
er í fremstu röð kaupsýslu-
manna í borg sinni. Er hann
meðeigandi og stjórnandi í ýms
um bíómlegum fyrirtækjum þar.
Hann hefir verið konsúll
Dana áratugum saman og kon-
súll vor jafníramt síðan Sam-
bandslögin gengu í gildi. Hann
er kommandör af Dannebrog og
stórriddari af íslensku fálkaorð-
unni. _
Zöllner er kvæntur enskri
konu af þektum ættum og eiga
þau fjögur börn, tvo syni og
tvær dætur. Eldri sonur hans
dvaldi hjer á landi um tíma og
nam íslensku.
Þrátt fyrir háan aldur tekur
Zöllner enn þá daglegan þátt í
rekstri fyrirtækja sinna og er
hinn ernasti, áhugasamur og
vakinn, sem ungur væri. Hefir
hann þó orðið að þola alvarlegar
sjúkdómslegur og uppskurði á
síðustu árum.
Nú á áttræðisafmælinu munu
margir Isleridingar senda honum
kveðjur sínar og óska honum
allra heilla.
Mótmælafundir
gegn launaíatkktmínnní
i Frakklandi.
1
París 16. apríl F.B.
Mótmælafundir, voru lialdnir í
gær í 120 borgum í Frakklandi út
af launalækkununum. Frekari mót
mælafundir verða haldnir í dag,
m. a. verður í dag gert klukku-
stundarvei'kfall af öllum starfs-
mönnum ríkisins. — Engar ó-
spektir hafa orðið í sambandi við
mótmælafundj þessa.
Sumarfagnaður stúdenta verð-
nr haldinn síðasta vetrardag eins
og vant er. Hefst með sameig'in-
legu borðbaldi kl. 7. Búist við
mikilli ])átttöku og gleðsltap, ef
að vanda lætur.
Heimdallur. Fundnr verður
haldinn í formannaráðinu bl. 8V2
e m. í VarðaiTnisinu.