Morgunblaðið - 25.07.1939, Blaðsíða 2

2
M 0 R G U N BLAÐIÐ
Þriðjudagur 25. júlí 1939.
„Danir geta ekki haldið
fast við ákvæðið um þjóð-
aratkvæðagreiðsluna“
m-mmmmmmmmmm
Christmas Möller um sam-
§
band Islands og Danmerkur
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Isamtali, sem „Berlingske Tidende“ í Khöfn birt-
ir við Christmas Möller fólksþingmann í tilefni af
samtali því, sem Morgunblaðið birti við Christ-
mas er hann var á ferð hjer nýlega, segir fólksþingmað-
urinn m. a.: „Danir geta ekki haldið fast við ákvæðið um
þjóðaratkvæðagreiðsluna í sambandslögunum“.
f í samtali sínu við Morgunblaðið sagði Christmas Möll-
eij að hann myndi kjósa að setjast að á íslandi, ef hann
þyrfti að flytja búferlum frá Danmörku.
1 „Berling-ske Tidende“ segir „að hann myndi kjósa ís-
land vegna þess, að íslendingar hafi sýnt hvað þjóð megnar að
gera þegar hún fær sjálfsforræði. Þetta ættu menn að hafa í
huga í sambandi við Færeyjar.
SMÁMUNIR ÞÝÐINGARLAUSIR.
„Samband Danmerkur og íslands er vandalaust fyrir Dani“,
beldur Christmas Möller áfram, „þar sem íslendingar ákveða
auðvitað sjá’fir, sern fuilvaida þjóð, hvort sambandslögunum
skuli sagt upp“. *
„Smámunirnir í sambandslagasamningnum hafa enga þýð-
ingu“.
„Danir geta ekki haldið fast við ákvæðin um þjóðarat-
kvæðagreiðslu“.
— \
Japanir undirbúa
nýja auðmyking
Breta
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Japanar undirbúa nú nýja auðmýking Breta eftir
undanhald þeirra á laugardaginn. Herforingj-
arnir í Japan halda því fram, að mörg þýðing-
armikil vandamál sjeu ennþá óleyst.
Blöðin í Japan boða að japanska stjórnin muni krefjast þess
að sendiherra Breta í Kína verði kallaður heim vegna þess, hve
vinveittur hann sje Kínverjum.
MEIRI KRÖFUR
1 samningunum um Tientsin-
deiluna, sem nú eru byrjaðir,
er talið að Japanar muni krefj-
ast víðtækra rjettinda til þess
að hafa eftirlit meo starfsemi
Kínverja innan sjerrjettinda-
svæða Breta í Tienísin.
Japanar hafa stöðvað breskt
skip nálægt Tientsinforrjettinda
svæðinu. Lögðu þeir hald á 30
þús. silfurdali, sem þeir fundu
urn borð. Þeir námu þrjá kín-
verska skipverja á brott mað
sjer.
Eigandi skipsins kvaðst ekki
þþfa vítað, að sjlfurdafernir
væru geymdir í skipinu.
UNDANHALDIÐ
ítölsk blöð draga mjög dár
að undanhaldi Breta, og
segja, að hjer hafi þeii
lotið lægra en nokkru sinni
fyrr.
Þýska frjettastofan „Deuts-
ches Nachrichtenburo“ segir að
Bretar hafi árangurslaust leitað
eftir stuðningi hjá þriðja aðila
(hjer er vafalaust átt við
Bandaríkin) gegn Japönum. —
Þegar þetta brást, hafi þeir á-
kveðið að fórna aðstöðu sinni
í Austur-Asíu, sem þegar stóð
völtum, fótum.
I Kína er óttast að samkomu-
lag Breta og Japana, sje nokk-
urskonar Miinchensáttmáli Aust
ur-Asíu. '***
Aðstaða Chiang Kai Sheks
hefir versnað um allan helming
þar sem hann hefir verið svift-
ur siðferðilegum og áþreifanleg-
um stuðningi Breta.
Stúlka
stórslasast
I bombuspreng-
Ingu I Valháll
Starfsstúlka í Valhöll á Þing-
völlum, Elín Auðunsdóttir,
Tjarnargötu 3 hjer í bæ, stórslas-
aðist á hægri hendi, er hún ætl-
aði að taka !upp bombu, sem
drukkinn maður kastaði intn í
danssalinn í Valhöll á sunnudags-
kvöld.
Meiðsli stúlkunnar voru svó
mikil, að táka varð af henni þum-
alfingur hægri handar, en læknar
hennar vonast; til, að htegt verði
að bjarga hinum fingrunum.
Atvik þetta varð á sunnudags-
kvöld kl. 11.25. Margt fólk var
í Valhöll á sunnudagskvöld. Sat
fólkið hæði í stóra salnum, þar
sem verið var að dansa, svo og í
minni salnum. Mikið ofboð greip
fólkið í Valhöll, kvenfólk hljóð-
aði og karlmenn köjluðu. Yfirleitt
má segja, að alt hafi komist í
uppnám í salnum.
Enginn hafði orðið var við hver
kastaði bombunn;. Við eitt borðið
í fremri salnum sátu 5 þýskir sjó-
liðar af kafbátunum. Einhvern veg
inn komst það á lof-t meðal mann-
fjöldans, að Þjóðverjarnir hefðu
kastað bombunni. Æstist mann-
fjöldinn mjog og rigndi yfir þá
ókvæðisorðum. Leit svo út um
tíma, að til vandræða horfði. T.
d. um hve trú manna var,eindreg-
in um það, að Þjóðverjarnir hefðu
kastað bombunni, er það, að lög-'
reglunni var tilkynt gegnum
síma, að þeir myndu vera valdir
að sprengingunni.
Jón Guðmundsson veitingamað-
ur sýndi mikið snarræði með því
að gefa skipun um að loka öllum
dyrúm, svo enginn kæmist út fyr
en upplýst væri, hv.er valdur væri
að spfengingúnni. Síðan hringdi
hann til sýslumannsins í Árnes-
sýslu og tilkýnti honum atburð-
inn. Sýslumaður hringdi til lög-
reglustjórans hjer í Reykjavík og
óskaði þess að lögreglan hjer rann
sakaði málið. Voru strax sendir
þrír lögregluþjónar austur og
litlu síðar fór Sveinn Sæmundsson
yfirlögregluþjónn austur til að
rannsaka málið.
Áður en Sveinn var kominn
austur var maðurinn, sem kastaði
bombunni, búinn að gefa sig fram
og játa verknað sinn. Hafði hann
setið við borð í litla salnum rjett
hjá salardyrunum.
Svo heppilega vildi til, að á
Þingvöllum var staddur Einar
Guttormsson læknir úr Vest-
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU
— Skýfall —
I HveragerOI
Eftir hina miklu hita í gær
gerði óhemju úrkomu austan
fjalls.
í Hveragerði varð blátt áfram
skýfall.
Fólk lá í sólbaði á víð og
dreif, er ský fór að draga sam-
an í fjallinu fyrir ofan. Skifti
það engum togum að úrhellis
rigningu gerði með þrumum og
eldingum. Stóð rigningin í tæpa
klukkustund og var yatnsflaum
urinn svo mikill, að hann tók
víða í mjóalegg.
Fólkið þyrptist að tjöldunum,
sem þarna eru allmörg, en þar
Var lítið skjól að fá.
Margt fólk flýði hingað í bæ-
inn og skýrir það svo frá, að
ekki hafi verið neitt þurt af
því, semi það hafði í tjöldunum.
Nokkur stormur fylgdi úr-
komunni og feldi hann a. m. k.
tvö tjöld.
Á Þingvöllum gerði líka úr-
hellisrigningu síðdegis í gær.
Batnandi
veiðiveOur
fyrir norðan
Síldveiðiveður hefir ekki verið
gott fyrir Norðurlandi um
helgina, norðanbræla og talsverð
alda. í gærkvöldi fór veður batn-
andi og skip, sem lágu inni um
helgina, hröðuðu sjer út á mið í
gærkvöldi.
Til Siglufjarðar komu um helg-
ina 32 skip með samtals tæp 10
þúsund mál síldar. Mestan afla
höfðu: Málmey 800 mál, Glaður
500, e.s. Þór 500, Ilrefna 400,
Hrefna 400, Geir 450, Lagarfoss
og Frigg 500 og Rúna 500.
Djúpavík.
Til Djúpavíkur komu í gær
og í fyrradag Jón Olafsson með
476 mál, Garðar 1682, Trygg^i
gamli 984. Er þetta öll sú síld,
sem verksmiðunni hefir borist í
marga daga.
Dettifoss kom cil Djúpavíkur í
fyrradag með 60 síldarstúlkur.
ZOG KONUNGUR
í OSLÓ.
Oslo í gær. FÚ.
egar Zog fyrv. Albaníukon-
ungur kom til Oslo ásamt
Geraldine fyrv. drotningu í
gærkvöldi, hafði lögreglan
gripið til óvanalegra varúðar-
ráðstafana. Umferð var alveg
bönnuð um margar hliðargötur.
Mikill mannfjöldi var saman
kominn við göturnar til þess að
vera viðstaddur komuna.
Til Hallgrímskirkju í Saurbær
afh. Mbl.: N. N. 2 kr. Á. 1 kr. Áki
(gamalt áheit) 5 kr., 1 kr. M.
(gamalt áheit) 5 kr.
„Friðarlánið“
til Þjóðverja
runnið und-
an rifjum
breskra
ráðherra
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
að er upplýst, að friðartil-
lögurnar, sem getið var um
í skeytinu á sunnudaginn, eru
runnar undan rifjum Hudsons,
utanríkisverslunarráðh. Breta.
Hann setti þessar tillögur fram
í samtali við þýska viðskifta-
sjerfræðinginn Wohltat, án þess
að hafa borið þær undir með-
ráðherra sína áður.
Engin fjárhæð ver nefnd í
samtalinu, en orðrómurinn sagði
að hjer væri um að ræða mil-
jarð sterlingspunda lán til Þjóð-
verja til þess að koma fram-
leiðslu sinni á friðargrundvöll.
Hudson gaf út yfirlýsingu
um þetta í ~dag og sagði, að
hann hefði sett fram tillögur
sínar í einkaviðræðum.
I yfirlýsingu, sem Mr. Cham-*
■berlain gaf í breska þinginu,
sagði hann, að ekkert væri
furðulegt við að Hudson og dr.
Wohltat hefðu rætt þessi mál
sín á milli, þar sem báðir
gegndu ábyrgðarmiklum stöð-»
um varðandi fjárhags- og við->
skiftamál.
En Mr. Chamberlain sagði að
breska stjórnin hefði ekki ætlað
að byrja viðræður um lán til
handa Þjóðverjum, og Hudson
hefði ekki talað um það mál,
fyrir munn stjórnarinnar.
Tíu ,Rollarar‘
seldir sem
tíu dollarar
Alaugardagskvöldið er var
voru nokkrir skipverjar af
„Stavangerfjord“ staddir í veit-
ingastofu við Tryggvagötu, sem
Kristín Dalstedt rekur.
Einn Norðmannanna seldi veit-
ingakonunni 10 dollara seðil og
fjekk fyrir hann 40 krónur. Eru
þetta sjerstaklega ódýr gjaldeyr-
iskaup, því gengi er 58 krónur
fyrir 10 dollarana.
Þegar maður þessi var farinn
burtu bentu Norðmennirnir sem
eftir voru veitingakonunni á að
seðill þessi myndi ekki vera neins
virði.
Yeitingakonan fór því með seð-
ilinn til lögreglunnar og kom í
ljós, að þetta var spilapeningur
óg var prentað á hann „10 Roll-
ars‘.‘
Lögreglan fann Norðmanninn
strax um kvöldið á veitingahúsi
hjer í bænum og varð hann að
greiða veitingakonunni aftur þá
peninga, sem hún hafði látið hann
fá fyrir „rollaraua“.