Morgunblaðið - 30.03.1944, Blaðsíða 1

Rússar berjast í úthverfum Chernauti
ndameno
hörfa við Cassino
Aðalherstöðvum bandamanna í Ítalíu. Einkaskeyti
til Morgunblaðsins frá Reuter.
Eftir David Brown.
BANDAMENN hafa nú neyðst til að hörfa úr stöðvum sínum,
sem þeir tóku á dögunum á Cassino-fjalli. Hefir þar með mis-
tekist tilraun þeirra til að hrekja Þjóðverja frá Cassino í þetta
skifti. Það voru Nýsjálendingar, sem náðu þessum stöðvum
í Cassino-fjalli og var vonast til að bandamönnum myndi takast
að hrekja Þjóðverja frá Cassino.
VígslaSsn í Rússlandi
Svarta línan á kortinu sýnir vígstöðuna á suðurvígstöðvunum
í Rússlandi eins og liún er nú. Barist er í úthverfum Cernauti,
en þar skamt fyrir norðvestan er borgin Kolomea, sem Rússar
tóku í gær. Borgarnafnið er ekki á þessu korti.
Curchitl biður um *
truustyiirlýsingu '
London í gærkvöidi. — Einkasktyti til Morg-
unblaðsins frá Reuter.
(.'IIURCiilLL forsætisráðherra lýstir því yfir á þingi í
dag, að stórn hans mýndi krefjast að á ný færi fram atkvæða
greiðsla um frumvarp stjórnarinnar í skólatnálum og vrði
úrslit þessarar ^tkvæðagreiðslu skóðuð sem traust, eða van-
traustsyfiríýsing á stjórnina, eftir því hvernig hún færi.
Atkvæðagreiðslan favi fram á næsta fundi þingsins. Yfiriýs-
ing Chnrehills kom eftir að þingið liatði telt grein úr stjórn-
arfrumvarpinu á þingi í gær, en þessi grein var um ]>að
hvort kenslukonur skvldu ekki hata sömu laun tyrir söntu
verk og kenna-rar.
Norskur fhigmaður
grandar þýskum
flugbáli
London í gærkveldi: — Flug-
rhálaráðuneytið skýrir frá því
í dag að þýskum þriggja hreyfla
flugbáti hafi verið grandað í
dag. við strendur Noregs. Það
var bresk „Mosquito‘‘-flugvjel,
sem skaut flugbátinn niður, en
flugmað.ur hennar var norskur
flúgmaður. — Reuter.
S. í. B. S. fær enn
éfnisgjöf
Y fNNUHEIMlLI berkla-
sjúklinga heldur áfram að ber
ast stórgjafir.
í gær hafst heimilinu efni
að gjöf frá Ofnasmiðjunni h.
fi fyrir • 5 þús. krónur. —- Er
]»ett.a ömiur efnisgjöfin, setn
S.Í.B.S. fær í væntanlegt vintra
iveimili.
Olíuskipið „Hegra“.
CHESTER PA.: — „Hegra“
heitir fyrsta olíuskipið, sem
bygt er í Ameríku Jyrir Norð-
menn í þessu stríði. Þegar því
var hleypt af stokkunum skýrði-
frú Morgenstjerne, kona norska
sendiherrans í Wasington, skip-
ið. Hegra er sem kunnugt er
nafn á virkinu fræga, þar sem
50 Norðmenn vörðust í 20 daga
árásum Þjóðverja árið 1940.
Bardagar við Cassino hafa nú
á ný hætt að mestu. Stórskota-
lið beggja aðila hefir sig þó enn
nokkuð í frammi og njósna-
ferðir eru farnar, en ekkert
bendir til þess að ný stórsókn
sje i aðsigi.
Þjóðverjar hafa gert árásir
á stöðvar bandamanna á Kast-
alahæðinni með fallbyssum og'
sprengjuvörpum, en banda-
menri svöruðu með því að leggja
í rústir svæðið, sem Þjóðverjar
höfðust við á Continental-gisti
hússvæðinu. Þjóðverjar reyndu
að-sækja fram með fótgöngu-
liði f rá Continental svæðinu, en
voru brátt hraktir aftur til
sinna. fyrri stöðva. Þjóðverjar
hafa og gert tilraunir til gagn-
áhlaupa hjá Tarella.
Framh. á 2. síðu
Miklar umræður urðu um
þetta mál á þingi í dag og urðu
umræður heitar á köflum. Þeg-
ar Churchill kom inn í þingsal-
inn, var hann hyltur af þing-
heimi. Er spurningatíma var
lokið las Churchill upp tilkynn-
ingu sína um að stjórnin krefð-
ist atkvæðagreiðslu um traust
þingsins á henni.
Margir þingmenn ljetu þá
skoðun sína í ljósi, að óþarfi
væri fyrir stjórnina að taka það
svo alvarlega, þó þessi grein
hefði verið feld úr frumvarpi
hennar. En Churchill var fastur
fyrir og sagðist ekki geta gert
greinarmun á því, hvort þingið
treysti stjórninni í stjórn henn-
ar á ófriðnum, eða vantreysti
stefnu hennar í innanlandsmál-
um. Annað hvort hefði stjórnin
traust þingsins, eða ekki. Stjórn
in væri algjörlega í höndum
meirihluta þingmanna og
kvaðst Churchill vona, að þing-
menn tækju ákvörðun um það
eftir sinni bestu samvisku,
hvort þeir treystu stjórninni eða
ekki.
Þingmenn úr flokki íhalds-
Framh. á 2. síðu
Taka borg 50 km. frá
landamærum
Tjekkoslófakíu
-----*
London í gærkvöldi. — Einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá Reuter.
RÚSSAR BERJAST nú í úthverfum borgarinnar Cher-
nauti í Rúmeníu. Hafa þeir sótt vestur yfir fljótið Pruth.
ofarlega og tekið borgina Kolomea, sem hefir mikla þýð-
ingu, þar sem hún er á járnbrautinni frá Chernauti til
Þýskalands, en þessi járnbraut var einasta undankomu-
leiðin, sem Þjóðverjar í Rúmeníu höfðu um Pólland.
ávífa Finna
STOIvKIlÓLMI: — Sænsk
blöð hafa nokkuð gagnrýnt
1 Fimia. fvrir að ganga ekki að
friðarskilmálum þeim, sem
Rússar settu. Eitt sænska blað
ið ávítar finsku stjórnina fyr-
ir hennar framkomu í þessu
máli. „Dagens Nyheter“ seg-
ir, að finska tilkynningin, ]>ar
sem tilkynt er að Finnar hafi
hafnað skilmálum Rússa s.je
„skn'tið ]>lagg“ í augum Svía.
,Ein’s og svo oft áður spyr
,maður sjálfan sig hvað loka-
markmiðið sje í raun og
veru“, segir iclaðið. „Finska
stjórnin lætur hvað eftir ann-
að skína í að hún vilji frið.
En í hvert sinn, sem tækifær-
ið gefst til að fá frið, sýnii*
finska stjómin taugaóstvrk-
leika og andúð“.
„Þessi tvískinnungsháttuv
kenrar fyrir aftur og aftur.
Annað veifið sýnir finska
stjórnin einkennilegt tómlæti
fyrir því, sem Svíar hafa gert;
til að varpa ljósi á ]*»ssi mál
en á hinn hóginn er svo stund-
um kvartað yfir því að ekk-
ert sje gert. Þaö má t. d. taka
áskorun Gustavs konungs.
Utanríkismálanefndin vitnaðil
til áskorunarinnar sem .„skoð-
un í opih)>erum sænskunt vett-
vangi“ og i fiuska þingimt
var gengið fram lijá áskor-
uninni, sem „yfirlýsingu frá
Svíþjóð“.
Þeir, sem vinna fyrir frið-
inn ög lýðræðið í Finnlandi
verða að ráðast gegn frjetta-
leysinu og ritskoðuninni. Við
höfum fullan rjétt til að’
vheimta, ' að einhverjti ljósi
verði varpaö á ]>essi mál og'
við fáuin aö vita hvað finska,
ríkisstjórnin ætlar sjer, þar
sem sænska utanríkisþjónust-
•an hefir nú eins og áðttr tal-
ið sig vera að vinna fyrit"
hag’smuni Finna“.
Fall Kolomea.
Stalin marskálkur tilkynti
í sjerstakri dagskipan til
Zukovs hershöfðingja í dag,
að Kolomea hefði verið tek-
in. Leggur marskálkurinn
mikla áherslu á þýðingu
borgarinnar og þakkar hers
höfðingjanum fyrir hina
hröðu sókn hans. Sókn Zu-
kovs á þessum slóðum hefir
verið afar hröð. Á mánudag
fóru menn hans yfir Dnjest-
er og í gser voru þeir 16 km.
frá Kolomea, sem stendur
við rætur Karpatafjalla.
Rússar nálgast nú Ung-
verjaland, en sókn þeirra
þangað um Kolomea hlýtur
að vera mjög erfið, því yfir
f jöll er að sækja. í Kolomea
tóku Rússar mikið herfang,
þar á meðal 12 Tigrisskrið-
dreka, óskemda, en það eru
stærstu skriðdrekar, sem
Þjóðverjar eiga. Sagt er frá,
að mikill ótti hafi gripið um
sig í Ungverjalandi og Rúm
eníu, eftir að Rússar hafa
nálgast landamæri þessara
landa.
Annarsstaðar á suðurvíg-
stöðvunum hafa Rússar einn
ig sótt fram. Þeir hafa hald-
ið áfram sókninni vestur á
bóginn frá Nikolajev, sem
þeir tóku í gær, og eru nú
um 60 kílómetra frá hinni
miklu hafnarborg, Odessa,
við Svartahaf.
Ekki hafa Rússar enn stað
fest þær íregnir, sem Þjóð-
verjar sendu út í gærkveldi
(þriðjudag), að Rússar
hefðu sóít yíir Pruth fljót
hjá Jassi
Þjóðháiíðarffierkið
FRESTUR til að skila npp-
dráttum í samkcpuinni um
merki fyrir lýðveidis hátíðina
í vor — Þjóðhátíðarmerkið
— er útrunuinn n. k. laugar-
dág kl. 12 á liádegi.
Uppdráttum á að skila í
skrifstofu hátíðarnefndarinn-
ar, sein er í Alþingishúsinu.