Morgunblaðið - 01.11.1947, Blaðsíða 6

6
MORGUNIILAÐIÐ
Laugardagur 1. nóv. 1947
Vegna fjárkreppunnar og gjald-
eyrisskorts hafa ýmsar fram-
kvæmdir Landsímans stöðvast
VEGNA FJÁRKREPPUNNAR og gjaldeyrisskorts, hefur all-
verulegur hluti þeirra framkvæmda er Landssími íslands hafði
á prjónunum fyrir þetta ár, stöðvast. Unnið hefur verið að lagn-
ingu símalína og jarðsíma út um land og fleira. Vegna gjaldeyr-
isskortsins, er nú svo komið, að efnisbirgðir Landssímans eru
eð þrotum komnar.
Póst- og símamálastjórnin boð
aði blaðamenn á sinn fund í gær
og skýrði Guðmunaur Hlíðdal
póst- og símamálastjóri frá
rekstri og framkvæmdum Lands
símans á þessu ári.
Framkvœmdir stö&va&ar
Fyrirhugaðar voru miklar
framkvæmdir hjá landsímanum
á yfirstandandi ári, ekki aðeins
framkvæmdir, sem fje var veitt
til á fjárlögum, heldur einnig
utan fjárlaga, og hafði Alþingi
veitt ríkisstjórninni lántökuheim
ild í því skyni. En þegar til kom,
fjekkst lánið ekki, og varð því
minna úr framkvæmdum en ella
hefði orðið. Meðal annars stóð
til að reisa póst- og símahús í
Borgarnesi og við Hrútaf jarðar-
brú, en þar verður aðalstöðin
fyrir línugreiningar og talmögn-
un á jarðsimakerfinu frá Reykja
vík norður um land og til Vestúr
lands og þangað á Borðeyrarstöð
in að flytjast. Ennfremur tafðist
lagning jarðsíma frá Akureyri
austur yfir Vaðlaheiði og frá
Akureyri norður á Moldhauga-
háls, svo og sæsíma yfir Hval-
fjörð, á Barðaströnd, í Stein-
grímsfirði og fleira. Allar þessar
framkvæmdir urðu að stöðvast
vegna fjárkreppunnar og gjald-
eyrisskorts og það enda þótt
sumt efnið væri komið til lands-
ins.
Auk hins venjulega viðhalds
sæsímakerfisins í landinu eru
helstu símaframkvæmdir á ár-
inu þessar:
ISýjar landsímalínur
og endurbœlur
Lína frá Hafnarfirði til Krísu
víkur ca. 16,5 km. Viðbótarlína
milli Hnausa og Lækjarmóta í
Húnavatnssýslu. Flutningur og
endurbygging línanna um Hegra
nes milli Eystri- og Vestri-Hjer-
aðsvatna í Skagafirði. Endurbæt
ur á Suðurlandslínu við Núps-
vötn, Skeiðará og á Steinasandi.
Endurbætur á Skógarstrandar-
línu.
Jarðsíminn yfir Oddskarð
milli Eskifjarðar og Norðfjarð-
ar, var framlengdur um 1,85
km. en í fyrra voru lagðir 7,15
km.
Gengið hefur verið frá jarð-
símanum á norðurleiðinni milli
Hvalfjarðar og Hrútafjarðar og
lagður 13 km. hjeraðsjarðsími í
Borgarfirði í viðbót við þá 51
km. af hjeraðsjarðsíma, sem
lagður var á þessari leið sum-
arið 1946.
Innanbæjar-símakerfin í Kefla
vík, Grindavík, Borgarnesi, Pat-
reksfirði, Bíldudal, Húsavík og
á Akureyri hafa verið aukin og
að meira og minna leyti lögð í
jörðu.
// úsbyggi ngar
Reist var nýtt póst- og síma-
hús í Vestmannaeyjum. Var sú
bygging hafin á árinu 1946 og
verður væntanlega lokið um
næstu áramót. Ennfremur reist
viðbótarbygging við stuttbylgju-
stöðina í Gufunesi vegna radio-
flugþjónustunnar og í sama
skyni sett upp mörg ný loftnet
og önnur endurbætt bæði í Gufu-
nesi og á Vatnsendahæð og á
Rjúpnahæð, en þar keypti lands-
síminn allstóra landspildu úr
landi jarðanna Vatnsenda, Fífu-
hvamms og Vífilsstaða. Þá var
og keypt póst- og símahús á
Eyrarbakka og hluti úr húsi við
þjóðveginn í Holtum í Rangár-
vallasýslu vegna væntanlegrar
símstöðvar þar.
Miklir ör&ugleikar
Að lokum sagði póst- og síma
málastjóri: Vegna gjaldeyris-
skorts hefur á þessu ári sára-
lítið efni fengist pantað til við-
halds og endurbóta og nýrra
framkvæmda. Eru því efnis-
birgðir landsímans á þrotum og
fyrirsjáanlegir miklir örðugleik-
ar framundan.
Steingrímur Matfhí-
asson tæknir „í öðru
lífi"
1 GÆR barst blaðinu frá
Helgafelli bók, sem vekja mun
athygli. Er það sá þáttur ævi-
sögu Steingríms Matthíassonar
læknis, sem segir frá dvÖl hans
„í öðru lífi“, það eru þættir frá
þeim tíma er hann hvarf á sjö
tugsaldri frá ættlandi sinu og
margvíslegum og vinsælum
störfum til þess að byrja „ann
að lif í þessu lífi“ í framandi
landi. Lýsa þessir þættir enn
sem fyrr hinni þrotlausu elju
og lífskrafti þessa valinkunna
kynjakarls og um skemmtileg
heitin þarf ekki að spyrja hjá
honum. Þar er hann ávalt sam
ur við sig. Þetta er lítil en góð
bók og fallega gefin út.
„Litbrigði jarðarinnar“.
önnur bók hefir einnig bor
ist frá Helgafelli eftir Ólaf
Jóhann Sigurðsson. Ólafur er
enn mjög ungur maður og hef
ir þó lokið við fjórðu skáldsögu
sina. Síðasti róman höfundar-
ins sem kom út fyrir tveim ár
um fjekk undantekningarlaust
ágæta dóma. Þessi nýja skáld
saga er ástarsaga tveggja ungl
inga í sveit og nefnir höfund
urinn hana „Litbrigði jarðar-
innar. Margir munu hafa á-
huga á að fylgjast með þess-
um efnilega rithöfundi, og það
því fremur sem vitað er að
þessi nýja skáldsaga er mjög
með öðrrnn hætti að stíl og efn
ismeðferð en fyrri bækur hans.
Bókin er fallega útgefin.
Jórunn Viðar heidur
píanóhljómieika í
Auslurbæjarbíó
FRÚ JÓRUNN Viðar heldur
fyrsta hljómleik sinn hjer
heima næstkomandi miðviku-
dagskvöld í Aausturbæjarbíó og
eru það fyrstu tónleikarnir sem
fara þar fram.
Frú Jórunn Viðar lauk prófi
við Tónlistarskólann í Reykja-
vík samá vorið óg luin tók stúd
entspróf. Hún byrjaðí þriggja
ára barn að leika á píanó og
hóf nám hjá móður sinni 7
ára. Að loknu námi hjer við
Tónlistarskólann fór hún til
Berlínar og stundaði í tvö ár
tónlistarnám við víðkunnasta
músíkskóla borgarinnar, Berlin
er Hochschule fúr Musik og
var prófessor Börner kennari
hennar. Þar spilaði ungfrúin
opinberlega einleik með hljóm-
sveitarundirleik og hlaut hina
lofsamlegustu dóma. Framhalds
nám stundaði frúin ennfremur
í New York í tvö ár og lagði
fyrir sig jöfnum höndvun píanó
leik og tónfræðinám við Julli-
| ard Scholl of Music og tók
.jafnframt einkatima hjá Helene
Morztyn. Við Julliard skólann
spilaði frúin opinberlega og
meðal annars eigin tónsmiðar.
j Frú Jórunn Viðar er dóttir
IKatrínar Viðar og Finars sál.
jViðar. Mun flesta bæjarbúa
I langa til að hlusta á þessa efni-
legu listakonu er hún kemur í
j fyrsta sinn fram hjer opinber-
lega, en vitað er að faðir henn
ar, Einar Viðar hjelt ásamt
Pjetri og Jóni Halldórssyni
uppi að mestu sönglifi þessa
bæjar um margra ára skeið og
var ákaflega vinsæll söngmað-
ur.
Verkefni frúarinnar eru eft-
ir Beethoven, Bach, Chopin,
Debussy og Paganini-List.
Ailsherjarsókn gegn
glæpamönnum
í Burma
Rangoon í gærkvöldi.
BURMASTJÓRN er um það bil
að 'hefja allsherjarsókn gegn
glæpa- og ofbeldismönnum í
landinu. Er þungamiðja sóknar-
innar í Mið-Burma, og sagt, að
að mikið af vopnum og skotfær-
um hafi þegar komið í leitirnar
þar.
Stjórnarvöldin hafa skorað á
alla menn að láta vopn sín af
hendi, og hefur þegar náðst í all
mikið af þeim, þar á meðal frá
kommúnistum. — Reuter.
Höggmyndir Tove
Ólafsson fá góða
dóma
FRU TOVE ÓLAFSSON kona
Sigurjóns myndhöggvara, og
Jón Engilberts sendu listaverk
til Danmerkur fyrir nokkru, til
sýninga sem listamannafjelag
ið „Kammeraterne“ halda þar.
Fyrst bauð bæjarstjórnin í Ár-
ósum listamannafjelagi þessu
að halda fyrir það sýningu þar
í borg. Sú sýning var haldin í
sjálfu ráðhúsinu. En síðan er
hún endurtekin í Höfn, er hald
in þar í húsakynnum „Den
Frie“. Þar var sýningin opnuð
fyrir nokkru.
Hafnarblöðin ljúka lofsorði á
listaverk þessara tveggja lista-
manna, sem sendu verk sín
hjeðan, Jóns Engilberts og frú
Tove Ólafsson. Voru það högg
myndir frúarinnar tvær sem
hún sýndi á septembersýning-
unni hjer, er hún sendi á sýn-
ingar þessar, konumyndin stóra
og n^inni myndin „móðir með
barn“ sem keypt hefir verið til
Listasafns rikisins hjer. Bæði
í „Politiken og eins í Berlinga
tíðindum, eru myndir af konu-
mynd hennar. En i „Kristeligt
Dagblad“ er mynd af hinni
höggmyndinni.
Listdómarinn í ,.Politiken“
Walter Schwartz segir m.a. að
hann dáist mjög að þvi, hve
þróttmikla konumynd frúnni
hafi tekist að höggva í hinn ís-
lenska grástein. Myndin sje
mjög fögur, og mótuð með
miklu jafnvægi. Kai Flor talar
m.a. í Berlingatíðindum um
það hve vel frú Tove hafi tek
ist að lýsa innileikanum á
plastiskan hátt í myndinni
„Móðir með barn“. En listdóm
arinn Andreas Friis segir í
Kristeligt Dagblad, að list frú
Tove sje í ánægjulegri framför.
Hin stóra konumynd hennar
hefir mikið listgildi segir hann,
en er naumast eins fullkomið
og heilsteypt listaverk eins og
minni mynd hennar „Móðir
með barn“, það er alveg fram
úrskarandi lífsþrungin mynd.
Einskonar „relief“ sem þannig
er gert, að hægt er að sjá það
frá öllum hliðum, línumjúkt
og þung eins og stein-plastik á
að vera.
Drukkinn maður í bíl
reynir að komasl
undan lögreglunni
í FYRRINÓTT var bílnum R-
2324 ekið á ljósastaur vestur í
bæ og brotnaði staurinn í tvo
parta. Bíllinn sem er svo að
segja nýr, stórskemdist.
Maður sá, er ók bílnum var
drukkinn og hafði ekki ökurjett
: indi.
Götulögreglunni var tilkynt
um bíl þenna, þótti mönnum er
sáu til ferða hans, akstur bílsins
vera grunsamlegur. Einn lög-
reglubílanna var þegar sendur
á vettvang og tókst lögreglu-
mönnunum að finna bílinn. Er
maður sá er bílnum ók, varð
þess var að lögreglan var á hæl-
um hans, jók hann ferðina mjög
og gerði tilraun til þess að kom-
ast undan. ókst nú nokkur elt-
ingaleikur, en eftir nokkra stund
tókst lögreglunni að stöðva öku-
þórinn suður við Tivoli.
Almennur kirkjufundur
hefst á morgun sunnudaginn
2. nóv. með guðsþjónustu í
Dómkirkjunni kl. 10 f. h. Fer
þar fram altarisganga fyrir full
trúa og presta og aðra, er vilja
taka þátt í henni.
Prjedikun flytur sjera Helgi
Konráðsson.
Fyrir altari þjóna: Dr. Frið-
rik Friðriksson, sjera Friðrik
A. Friðriksson, prófastur og
sjera Árelíus Níelsson.
Kl. 1.30 e. h. verður fundur-
in settur í Fríkirkjunni. Sálm
ar verða sungnir og Ásmundur
Guðmundsson flytur ræðu. Því
næst hefjast framsöguerindi um
aðalmál fundarins: Leikmanna
starf og sunnudagaskólar. Þau
flytja sjera Sigurbjörn Á. Gísla
son og Þórður Kristjánsson
kennari.
Kl. 5 verða haldnar gu 'sþjón
ustur í öllum söfnuðum l'.eykja
víkurprófastsdæmis og i Fri-
kirkjunni, sem hjer segir:
I Dómkirkjunni: Sjera Svein ■
björn Högnason prófastur prje
dikar. Sjera Jón Auðuns þjón-
ar fyrir altari.
I Fríkirkjunni: Sjera Pjetur
Oddsson prófastur prjedikar.
Sjera Árni Sigurðsson þjónar
fyrir altari.
I Hallgrímsprestakalli: Sjera
Magnús Guðmundsson prjedik
ar. Sjera Jakob Jónsson þjón-
ar fyrir altari.
I Mýrarhúsaskóla: Sjera Frið
rik A. Friðriksson prófastur
messar.
í kapellu Háskólans: Sjera
Valdimar J. Eylands prjedikar.
Sjear Jón Thorarensen þjónar
fyrir altari.
í Laugarnesprestakalli: Sjera
Jón Þorvarðarson prófastur
prjedikar. Sjera Garðar Svav-
arsson þjónar fyrir altari.
Á Elliheimilinu: Hermann
Gunnarsson cand. theol. prje-
dikar. Sjera Sigurbjörn Á.
Gíslason þjónar fyrir altari.
Kl. 8.30 flytur sjera Valdi-
mar J. Eylands erindi í Dóm-
kirkjunni um leikmannastarf
meðal Vestur-íslendinga.
Mánudaginn 3. nóv. heldur
fundurinn áfram í húsi K. F. U.
M. að loknum morgunbænum,
er Brynleifur Tobíasson mennta
skólakennari flytur kl. 9 f. h.
Fundarhöldin munu einnig
standa hinn næsta dag.
Öllum, sem vilja hlýða á
fundarhöldin, er heimill að-
gangur, meðan húsrúm leyfir.
Ferðaskrifslofan
efnir til tveggja
ferða
FERÐASKRIFSTORA ríkisins
efnir til tveggja ferða á sunnu-
dagsmorgun. Önnur ferðin er
austur að Heklu, en hin í Þjórs-
árdal. — í báðar þessar ferðir
verður lagt af stað kl. 9.
í Þjórsárdalsferðinni, verður
farið að Stöng og Gjá og skoð-
aðir verða Hjálparfossar. Eftir
að skyggja tekur verður ekið að
Gaukshöfða og Heklueldar
Egypsk herflugvjei
hrapar
Egypsk herflugvjel hrapaði
í dag til jarðar rjett við Cairo,
er hún var að dreifa DDT-efni
yfir úthverfi höfuðborgarinnar