Morgunblaðið - 08.04.1949, Blaðsíða 5
7
Föstudagur 8. apríl 1949.
MORGVJSBLAÐIÐ
Talstöðvur eru nauðsynlegar
björgunarsveitum úti ó landi
.OKKUR vantar ekkert nema
talstöð. Við höfum fullkomn-
ustu björgunartæki, sem völ er
á til að bjarga mönnum úr skip-
um. Talstöð myndi ekki ein-
ungis auðvelda okkur björgun-
arstarf, heldur og auka lífsþrótt
Btrandmanna, ef hægt væri að
hafa samband við þá gegnum
talstöð og þeir fengju þannig
að vita, að björgunarsveit væri
á leiðinni“.
Á þessa leið fórust Þórði Jóns
isyni frá Hvallátrum í Rauða-
eandshreppi orð, er jeg hitti
hann í gær, en Þórður hefir
dvalið hjer í bænum undan-
farna daga til að aðstoða við
samsetningu á björgunarkvik-
mynd þeirri, sem Óskar Gísla-
Bon ljósmyndari hefir gert fyr-
Ir Slysavarnafjelagið og frum-
Eýnd verður í Tjarnarbíó í
öag.
Kvikmyndin um björgun
manna við Látrabjarg
Frásögn Þórðar Jónssonar
anna. „Þegar jeg sá til skips-
ins koma yfir fjörðinn kl. 9 um
morguninn, vaknaði hjá mjer
lífsvon og tel jeg það því að
þakka, að jeg hafði þrek til að
bíða lengur.“ Þetta skip var
togarinn Vörður, sem kom á
vettvang, en mönnunum var
bjargað úr landi, eins og kunn-
ugt er.
Ráðleggingar björgunarsveita
ekki teknar til greina.
Þórður er formaður Björgun-
arsveitarinnar „Bræðrabandið“,
sem fræg varð fyrir björgunar-
afrek sitt er hún bjargaði mönn
unum úr breska togaranum
„Dhoon“ í desember 1947 og fyr
!r björgun mannanna úr „Sar-
goon“, sem strandaði við Hafn-
armúla í Patreksfirði í vetur.
„Talstöðvar eru eitt nauðsyn-
legasta tæki, sem björgunar-
Eveitir geta haft. Ef við hefðum
haft talstöð með okkur þegar
s.Dhoon“-slysið varð hefðum
við sennilega getað fengið vist-
Sr frá Reykjavík með flugvjel-
lim, en þegar við þurftum að
Benda til bæja tók ferðin frá
bjarginu fram og aftur 5 klst.
Það segir sig sjálft, að það get-
ur verið erfitt, að þurfa að
Benda mann til bæja eftir nauð-
Eynjum, ef til vill í versta veðri
og venjulega eru björgunar-
Eveitir ekki liðfleiri en það, að
þa?r mega engan mann missa.
Við fórum fram á það á sín-
Um tíma, að talstöð yrði reist
í Hvallátrum. Fengum við
stuðning björgunarsveitarinnar
S Patreksfirði við það mál. En
við fengum enga áheyrn og tal-
Stöðin var reist á Vatneyri.
Hefði gert meira gagn
í Hvallátrum.
Það segir sig sjálft, að tal-
Etöðin hefði komið að betri not-
um á Hvallátrum en inní í Vatn
eyri. Skip þurfa oft að fá glögg-
ar frjettir af veðurfari við Látra
bjarg. Væri það ómetanlegt fyr-
ir t. d. Isafjarðarbáta, sem
fetunda veiðar undir Jökli, fyrir
.Vestfjarðabáta yfirleitt og önn-
tir skip sem þarna eiga leið um.
En þessum ráðleggingum okk
ar var ekki sint.
Skýr og góð kvikmynd.
Kvikmyndin, sem Óskar
Gíslason hefur gert, og Þórður
hefir aðstoðað við, með því að
tala inn skýringar og semja
texta, verður frumsýnd í kvöld.
Telur Þórður að hún gefi góða
hugmynd um björgunarstarfið,
er „Dhoon“ fórst. Myndin
stendur yfir í 1 % klst., en björg
unarstarfið stóð yfir í þrjá sól-
arhringa, svo ýmislegt vantar
af því, sem gerðist. En björg
unaraðferðin, tækin, sem not-
uð voru og flestir úr björgun-
arsveitinni koma fram í mynd-
inni. Fólkið fær að sjá skipið
í brimlöðrinu og er það ekki
leikur, heldur raunveruleik
inn, sem þar er sýndur.
Dirfska kvikmyndatökumanna.
— Ef þú hefir eitthvað eftir
mjer í blaðinu, segir Þórður,
mættir þú minnast á þann dugn
að og þann áhuga, sem Óskar
Gíslason ljósmyndari hefur sýnt
við töku kvikmyndarinnar. •
Hann hefur lagt mikið á sig og
ekkert til sparað til þess að
myndin tækist sem best.
,Og það verð jeg að segja, að
jeg dáist að áræði hans og Þor-
leifs aðstoðarmanns hans, er
þeir sigu í Látrabjarg til þess
að taka kvikmyndirnar þar.
Guðmundur
á Stóra-Hof!
Minniitnarorð:
Koregsför KR
ÞESSA dagana hefur endanlega
verið gengið frá væntanlegrlP
för frjálsíþrótamanna K B tiV
Noregs, en í hópnum verða ailtf
11 manns. Þeir leggja af sta9
OAMT J. Pr fA’ ocr vini'
á TTofi’ TVTíot* finnct
slvvVi-i t’l pifS spp-ip lii^,-1
noklair or?f yfir kistu binni. fv>*ir
bá fftfSo tm-»yorn vináttn. frí
brí fvrcta p?J iprr Hitti bío- j mnimán j
u?ó 1916 T.pno’avoeri “0 » Hovkia- J
vík. eðn fvnV ?nim. jNTier pr:|
ölJ be«ci íír Ó£r)p^TrnenJo<r bví Jui crefrl !
flugleiðis 2. julí til Garáermo-
en við Osló. Þaðan fara þeir
til Hönefoss, sem er um !rm
frá Oslo og taka þátt í keppnV
3. júlí. Þaðan fara þeir aftur
til Oslo, en 4. og 5. júlí verður
þar mikið „Tjavle“-mót me^l
erlendri þátttöku. Ef t:i vil'l
mier Jiað beste veffanesti s^ni bperrt
er ecT pefa i’ncnnri m°nni ót í > munu bestu KR-ingarnir i.eppív
bó iesr á mrVo-um &viðum. hafi ehhi þar.
fanð eftir bv[. j q júlí fer hópurinn til Sarps-
Þ^tt.a vop'fmesti var. drpnp’JvTRJi.
böfðinsskeour. re^Juc^mi ocr hreín
Krnrh. Af boccu áttir bú mikJu moin
°n flestir o^rir
- — j
8. júlí fer flokkurinn til Rau-
iborg í Östfold og keppir þar 7.
js. m. Meðal þátttakenda þar
menn sem ieg heö verða eir.nig fleiri útlendingnr.
helikt á leið 1 Ifvins.
Þú varst <á hesti húshóndi sem
hefi átt. Við vorum ekki alltaf i
máli. Þá yj»r jp*r líka b>mt
ifnllkomr. i hiónn. Ert alltaf fann ie>r
’við í enrf-'Iokin hiá þ)’er. gúði vinur,
"■ð hiartað var gott sem undir sló.
Þitt heimili v.ar l>ka h»ð hesta seri
"hfi yerið á. En eðal h»t+ hess
x>vep-ði iinn hín ástrika eistinkona
Iand í Telemark, sem er mitt
inn í Austur-Noregi. Þar verit-
ur mót 10. júlí. I því keppa
m. a. nokkrir af bestu íþróttn-
mönnum Noregs. Næst halda í-
þróttamennirnir til Odda og
keppa þar 12. júlí. Frá Odda
fer flokkurinn til Haugesund og
Þar segn
nú getur verið að keppnin < í
Stavanger verði á undar. kepþn
’lapnhildiir .Tónstlóttiv. meðan henn-
'<• lifskrafta nsut við. þvi að konan j þaðan til Stavanger.
'kanar heimihð.
Mier em bað ógle+Tnanlegar stund
•r. hegar je* var að koma einhve
staðar að. úr langri ferð. að þá kom j inn í Haugesund, verða þeir jað
hún út á hlíið á móti mier. með sitt, fara aftur til Haugesund, vn
t „ ... t... vfldislega bros 0(r útbreiddan móður bað er ekki nema 2—3 tíma
bandsins , sem stjornaði bjorgun, faðminn og hauð mig velkominn '
„Dhoon“-manna. Þessi mynd er
Þórður Jónsson, form. „Bræðra-
úr kvikmynd Óskars Gíslasonar,
sem verður frumsýnd í kvöld.
Björgun, sem varð fræg
víða um heim.
Björgunarafrek það, sem
Bræðrabandsmenn unnu með
því að ná skipverjum á Dhoon
í land, mun lengi í minnum
haft. Það varð frægt víða um
heim og Bretakonungur sæmdi
björgunarmennina heiðurs-
merkjum fyrir afrekið.
Það munu margir vilja sjá
kvikmyndina, sem segir þessa
sögu, af einni frækilegustu
björgun úr sjávarháska, sem
unnin hefur verið hjer við
land- í. G.
Fyrirspurn lil Gj.
Eykur lífsþrótt strandmanna.
Þórður sagði mjer sögu af því,
hvað það eykur lífsþrótt manna
í sjávarháska, að vita að björg-
unartilraunir eru í vændum.
Aðeins einn maður komst af
þeim, sem höfðust við í brúnni
á „Sargoon“ í vetur. — Hann
Eagði Þórði síðar, að þeir f jelag-
ar hafi verið húnir að gefa upp
&lla von um björgun og hafi það
ÍJregið mjög úr kjarki sjómann-
Gömul saga um sýru og nijólk.
Við Þórður röbbuðum saman
um skipsströnd við Látrabjarg
og björgun manna úr sjávar-
háska. Björgun ,,Dhoon“-
manna mun vera fyrsta björg-
unin á þessum stað, sem hepn-
ast hefur, þótt mörg skip hafi
farist við Látrabjarg, hefir ekki
orðið mannbjöfg vegna þess,
hve aðstæður til björgunar eru
þarna erfiðar.
„Þó er til gömul saga“, segir
Þórður, ,,um mannbjörg af er-
lendu skipi, sem strandaði við
Látrabjarg fyrir langa löngu.
Mennirnir komust í land,
A ÆSKULYÐSSIÐU „Þjóðvilj-
ans“ s. 1. miðvikudag dróttar
Gj. því að nemendum Menta-
skólans, að þeir hafi kært
skólabróður sinn, Gísla Isleifs-
son, fyrir að hafa tekið þátt í
óspektum kommúnista í síðast-
segir sagan og í landi urðu
menn varir við þá, og voru þeir »iaix hAC^Ínnacámil'
fluttir til Breiðuvíkur. Þegar llOSsl 15193519«í
þangað kom, var þeim gefin
sýra og mjólk, en svo brá við,
að þeir, sem drukku mjólkina,
dóu allir, en þeir, sem sýruna
drukku, lifðu.
Jeg held, að þetta sje meira
en þjóðsaga. Gömul kona, sem
nú er á níræðisaldri, sagði mjer
þessa sögu, en hún hafði heyrt
hana frá gömlu fólki í sínu ung-
dæmi.“
heim. Mip- vpntar ha'ði tunmitak oz
málsnild til þess að Ivsa hví eins vel
og mÍR langar til. En ies; ætla að .
fara með eitt erinrli úr kræði, sein
sonur orti til móður sinnar. mier
finnst það eÍRa svo vel við hana. eftir
þvi sem ieg þekkti hana best. E í
það er svona. —
Og hjarta Guðs jeg ræð af minni
móður
hve miskun þess er sterk og náð har;
rik.
En hvernig fer þá Guð að vera eóður,
ef gæska hons er ekki þinni lík?
Fyrir allt þetta góða þakka jeg ykk-
ur, minum gömlu og góður húsbænri-
um, af hrærðu hiarta.
Góði vinur! Þegar maður lítur
yfir þinn æviferil og maður sjer
hversu mörgmn grettistökum þú hef-
ur lyft, þjóð þinni til blessunar. þl
virðist manni að þú hljótir að haf.i
liaft þessi orð að stefnuskrá þinni á
lífsins leið:
Hvað vanst þú Drottins verölri til
þarfa?
þess verður þú spurður um sólarlag.
Þú kaust þier að búa á þeim stað.
þar sem jörðin bauð þier frjóa molri.
skógurinn hauð þjer laufgað lim,
himininn sól og regn.
Þú varst langt á undan samtið
þinni, að sjá hvers virði það var, a3
yrkja lanriið gagnvart þinni lífsai-
komu. Mjer koma í hug orð, sem
bóndi sagði einhverju sinni í sam-
tali. Mier finnst þau vera töluð fra
])ínu hjarta. Að þess meira sem hani
ræktaði jörðina sina, þess meira
j það er ekki nema
ferð með ferju. Heim fara þ**ir"
19,—20. júlí.
I Það var fyrv. formíio'ur
j. Norges Fri Idrettsforbund“,
Olav Tendeland, sem fjellst? á
það í fyrra að greiða götu b+'ts
j arar ferðar og með aðstoð hins
nýja formanns Kr. Schau, .hefur
þetta nú komist í framkvæmd.
Það eru ekki margir iþrótth-
menn, sem fá tækifæri tií þess
að ferðast þannig um fegurstu
staði Noregs, og jeg er viss um
að hinir norsku vinir okkar
Uiunu gera allt til þess að gera
drengjunum dvölina sem á-
nægjulegasta. Ykkur er ohætt
að byrja að æfa vel, drengir
og' velkomnir til Noregs.
Oslo, 29. mars.
Gunnar Akseison,
liðinni viku. Jeg skora hjer með ] / , ” , ’°™lnau slnau.. / *
, . . liynaist honum hann hialpa Gnoi tii
að skapa blómin á jörðinni.
a herra Gj. að standa við orð
sín og birta nöfn þeirra nem-
enda, sem hann telur sig hafa
vissu fyrir að staðið hafi að
þessu, svo að þeim gefist kost-
ur á að reka þennan óhróður
ofan í Gj. — Geri Gj. það ekki,
lýsi jeg hann auðvirðilegan ó-
sannindamann og slefbera.
Ólafur II. Ólafsson.
íhaldsntenn eígna
LONDON, 7. apríl: — Talsmenn
breska íhaldsflokksins full-
yrtu í dag, að flokkurinn hefði
unnið 75 sæti frá öðrum flokk-
um og áhóðum í hjeraðsstjórna-
kosningunum, sem fram hafa
farið í þessari viku í Bretlandi.
Verkamannaflokkurinn, segja
íhaldsmenn ennfremur, vann
42 sæti. — Kosningunum lýk-
ur á laugardag. — Reuter.
Þegar þú varst að berjast fyrir
þínum áhugamálum, var oft tals-
verður mótbyr, stundum ofsarok.
Lægðirnar voru margar í kringum
þig. En það sannaðist á þjer sem var
sagt um látinn hjeraðshöfðingja fy.
ir nokkrum árum.
Að þú bognaðir aldrei og bljest ekl.i
í kaun
og baðst hvorki afláts nje vægðar.
Það var lika alveg sama hvar maður
hitti þig, hvort það var á þinu eigio
heimili eða einhversstaðar úti á landi,
þá var alltaf sama góða viðmótið og
hjartahlýjan. Því drenglunriin va,-
fölskvalaus og handtakið hlýtt >g
hjartað var gull fram i dauSann.
Og að síðustu kveð ieg þig. elsku
vinur minn, með þessum ljóðlínum.
Kommar í Kína
á Thðrez-Iínumi
NANKING, 5. apríl. — Kin-
verskir kommúnistar hofu í
dag a"ð flytja brott hð frá
Yangtsefljóti. milli Nanking og
strandarinnar og stöðvuðu sokn
sína gegn Anking, sem -ta'ðið
befir yfir undanfarna 10 d-aga.
í dag" hófust formlegar frið'ar-
viðræður milli kommúnista og
stjórnarinnar í Feiping.
— Kommúnistar eru siagðir
hafa lýst yfir þvi, að þeir
myndu aðeins semja á grund-
velli sinna eigin friðarskilmála*
þareð þeir hefðu mátt t:1 þoss
að leggja undir sig allt Kína.
Þá vitnaði kommúniataút-
varpið í Kína nýlega í ummæli
kommúnistaleiðtogans Mao-
Tse-tung, er voru á þa Jeid,
að kinverskir kommúnistur
rnyndu styðja Rússland i hvaðá
styrjöld sem væri.
Að yrkja lanriið var þinn verka
hringur
að vefja hhimaskrúði sviðinn reit.
Þitt líf var bundið aldni íslendingui
við asskustöðva þinna björtu sveit,.
Far heill! Far heill til herrans dýru
100 þúsund flótfanvean
þú hjartagoði. trausti vinur mitm.
Á ljássins strönd, frá lifsins yl og kala !
nú lifi frjáls og glaður andi þinn. [
1 Eáll Þoi'íiilsson.
KIEL, 6. apríl. — Hernánis-
stjóri Frákka í ÞýsfcíJandi,
Pierre König, 'hefir fallíst n að
leyfa 300 þúsund flóttamó.nn-
um frá Sljesvík-Holste:" aiT
setjast að á franska hery.atus-
svæðinu. — Reuter.