Morgunblaðið - 17.02.1950, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 17. febrúar 1950
islenskum listamönnum
llioðið að efna til opin-
Iberrar sýningar í Osló
éEIM'ÖIHERRA Noregs hefir afhent utanríkisráðherra hoðs-
tjurjef ^rá stjórn sambands norskra myndlistamanna, þar sem
«j*lens3spm listamönnum er boðið að efna til opinberrar íslenskr-
Ójt Hstsýningar í Oslo.
Segir svo í boðsbrjefinu m.a.:
j „Myndlist beggja landa á
vjppruna sinn í sameiginlegri
viienningu fyrir meir en tiu Öld
úir. og.hefir þróast í samræmi
við það skapferli, sem aðbúð
ag S'fetæður hafa skapað í
# ru landi fyrir sig.
IRiin ágæta miðaldamenning
íslands
Ailir menntaðir menn í Nor-
c gi þekkja vel hina ágætu mið-
s Idamenningu íslands, sem
r libill auður gamalla handrita
ter vitni um — handrit, sem
sð frágangi og skreytingum
l'era miklúm listhæfileikum
vitru.
Ötl norska þjóðin stendur í
r t.jög ’mikillí þakklætisskuld
t íð Íiíand, hið forna lýðveldi í
Átlantshafi, sem fóstraði Snorra
i turlusor. Noregur væri mjög
r úklu fátækari að sögu og
r renningu, ef hann hefði ekki
skrifað Noregskonungasögur
sínar.
AHt eru þetta staðreyndir, er
sýna það, að gömul sameigin-
i raenningarkynni hafa jafn-
an legið til grundvrallar fyrir
|rje,.;ri vináttu, sem Norðmenn
ala -í brjósti sjer í garð frænda
•'Ínna, íslendinga.
i
j
íjlntlregin ósk
Með tilliti til þessara tilfinn-
tga er það skiljanlegt að list-
vhmendur í Noregi sóka þess
gj udregið að kynnast hinni öru
llróun, sem orðið hefir í mynd-
»i á íslandi undanfarna hálfa
éíd, enda skortir Norðmenn
(rj K.:r.gu á þessu nýja fram-
litgí. til listarinnar.
- Með samþykki norsku ríkis-
sfj•'■rnarinnar leyfir stjórn sam
tomids norskra myndlistamanna
sjer að bjóða íslenskum mynd-
ít Umönnum að halda sýningu
f Oslo. Hugmyndin er að sýn-
íhgin verði helguð- málverkum,
hóggmyndum og teikningum,
qg að sjálfsögðu er íslenskum
st.jórnarv'öldum það í sjálfsvald
sbtt, hvaða listamenn og lista-
verk þau velja til þátttöku —
ýjer heitum því, að gera allt,
sem. í voru valdi stendur til
Ifepss að þessi fyrsta sýning á
fslenskri list megi fara virðu-
Iþga fram‘;.
j Ríki-,stjórnin mun fela
fþenatamálaráði að annast all-
framkvæmdir í sambandi
\jið þessa fyiúrhuguðu sýningu.
fliásiaíað heíir verið
ml 645 þús. flófla-
tinaniia
ÍAKE SUCCESS. — í endaðan
cfetóber s.l. hafði flóttamanna-
fiofnunin komið fyrir 645.992
fjóijtamönnum. Bandaríkin tóku
Íið fíestum þeirra eða 130.497,
traeL tók við 115,131, Ástralía
>fc við 69.213 og Bretland tók
við 6-2,627.
Feikna síMveiði
í Noregi
75 verksm. slarfrækfar
í NORSKU blaði frá 10. þ.m.
er sagt frá því að alls sjeu þar
75 síldarværksmiðjur í gangi
við Noregsströnd. En svo mikill
landburður hafi verið af síld-
inni undanfarnar vikur, að ekki
voru önnur ráð, en banna veið-
ar í viku, til þess að komast
hjá því, að síldin skemmdist í
þrónum. Þegar veiði verður
svona mikil, þykir ekki ráðlegt,
að vinna úr síldinni, nema hún
sje óskemmd með öllu.
Fyrir 2 milljónir í lás
Tekist hafði að innikróa síld
í einum síldarlás, fyrir 2 millj.
norskra króna. í lásnum reynd-
ust vera 130,000 hektólitrar af
sild. Það var landskunnur nóta
bassi, Mikal Viga, sem stjórn-
aði veiðinni. — Þetta gerðist
skammt frá Stavanger.
Ein síld hjeðan
í öndverðum þessum mán-
uði fannst merki í einni síld
við Noreg, sem talið vTar, að hafi
verið sett hjer við land, síldin
hafi því komið hjeðan á norsk
síldarmið.
Hænan í útvarpinu
Róm. — Á degi heilags Ant-
óníusar var haldin dýrasýning
eins og venjulega í Italíu. Þann
dag var elsta hæna Rómar,
Mannina, látin gagga í útvarpið.
Ungfrú Nanna flyfur
jónifrúræðu sína
UNGFRÚ Nanna Ólafsdóttir
flutti jómfrúræðu sína á bæj-
arstjórnarfundi í gær. Gerði
hún húsnæðisipálin að umtals-
efni og flutti tillögu um að
bæjarstjórnin ítrekaði fyrri á-
skoranir til Alþingis um að af-
nema frestunina á þriðja kafla
laganna um opinbera aðstoð
við íbúðarhúsabyggingar í
kaupstöðum og kauptúnum.
Borgarstjóri kvaðst út af
fyrir sig ekki vera þessari íil-
lögu andvígur. Bæjarstjórnin
hefði að vísu áður beint slíkri
áskorun til Alþingis. — Hann
áliti hinsvegar að þýðingar-
laust væri, eins og fjárreiðum
ríkisins væri nú háttað að
fara þess á leit að ríkið fram-
kvæmdi ákvæði laganna frá
1946, en samkvæmt þeim var
því gert að skyldu að lána bæj
arfjelögum alit að 85<Tc af bygg
ingarverði húsa til útrýmingar
heilsuspillandi húsnæði. Aðeins
tvö bæjarfjelög, Reykjavík og
ísafjörður, hefðu getað hagnýtt
sjer þessa löggjöf áður en
þriðja kafla hennar var frestað.
Samciginlegur grundvöllur
raunliæfra ráðstafana
Hann kvað bæjarfulltrúa
sammála um það að á ríkinu
hvíldi skylda um að aðstoða
bæjarfjelög í að útrýma heilsu
spillandi húsnæði. Hinsvegar
yrði að líta raunsætt á mögu-
leikana í þessu efni, eins og
fjárhag ríkisins væri komið. —
Óskaði hann þess að framkom-
in tillaga yrði tekin aftur til
næsta bæjarstjórnarfundar og
að flokkar bæjarstjórnarinnár
reyndu að finna sameiginlegan
grundvöll fyrir nýjum og raun
hæfum úrræðum. Tók Nanna
Ólafsdóttir þá tillögu sina aft-
ur. — Benedikt Gröndal, sem
hafði flutt tillögu um áskorun
til Alþingis um að samþykkja
frumvarp Alþýðuflokksmanna
um að skylda ákveðnar lána-
stofnanir til þess að lána fje til
verkamannabústaða, tók til-
lögu sína einnig aftur með
sömu forsendum.
Keppni í stór-svigi í
Jóseisdal n.k. sunnud.
Svíirtn Erik Saderin meðal keppenda
Í^KfcEL\DEILD Ármanns gengst fyrir skíðamóti í svonefndu
Suðurgili í Jósefsdal, næstkomandi sunnudag, og hefst það kl,
2 e. h. — Keppt verður í stór-svigi. — Meðal keppenda verður
sænski skíðamaðurinn Erik Söderin, sem dvelur hjer á vegum
Ármanns. Ennfremur keppa tíu bestu skíðamenn frá hverju fje-
laganna, Ármanni, ÍR og KR og auk þess margir frá hinum
skíðafjelögunum.
Brynjóifur Þoriáks-
son söngstjóri
látinn
í GÆR Ijest hjer í bænum
Brynjólfur Þorláksson fyrrum
organisti við Dómkirkjuna og
söngstjóri. Hann var 82 ára að
aldri og hafði um langt skeið
\7erið vanheill. Rúmliggjandi
var hann búinn að vera frá því
á síðastl. sumri.
Brynjólfur varð mjög kunnur
maður fyrir störf sín. á sviði
tónlistarinnar. Hann var organ-
isti við Dómkirkjuna frá 1903
til 1912, að hann fór vestur um
haf og vann þar að ýmsum ión-
listarstörfum. Vestra dvaldist
hann um 20 ára skeið og sneri
þá hingað heim aftur.
Um nokkurra ára skeið var
Brynjólfur söngkennai’i við
Austurbæj arskólann.
Yanlar samaslað fyrir 24 þús.
iandflóffa sjúkEinga
Norðmenn og Svíar hafa gengið á
undan öðrum með góðu eftirdæmi
KAUPMANNAHÖFN. — Svíar hafa nú gengið á undan með
góðu eftirdæmi og boðið alþjóðaflóttamannastofnuninni að taka
við og hjúkra 150 berklasjúkum flóttamönnum. Einnig 150 heil-
brigðum nauðleytamönnum hinna sjúku.
Matvælagjaffr lil
Bretlands
LONDON, 16. febr. — Bretar
hafa tekið við miklum mat-
vælagjöfum á undanförnum 4
árum vegna þeirrar kreppu og
efnahagsörðugleika, sem þar er
líkjandi. Hafa samveldislöndin
alls lagt 48.000 sml. af mörkum.
Kanada hefur látið mest af
hendi rakna eða 24.000 sml.
Þá kemur Ástralía með 22.000
sml. — Reuter.
í Suðurgili er hægt að koma
fyrir mjög ákjósanlegri keppn
isbraut. Stór-svig er ein’ af
skemmtilegustu greinum skíða
íþróttarinnar. Þar kemur allt
til greina, flýtir, kunnátta,
mýkt og snarræði.
Brautin, sem keppt er í, er
um 1600 metra löng og hæðar-
mismunur 350 m. — Sjest hún
öll vel frá áhorfendasvæði.
Einnig fer fram keppni í
stör-svigi fyrir konur. Keppa
þar allar bestu skíðastúlkur
Reykjavíkur.
Á sunnudagskvöldið verður
svo verðlaunaafhending í sam-
komusal Mjólkurstöðvarinnar,
Vonar að aðrir fari eins að
Fyrir skömmu var aðalfram-
kvæmdastjóri flóttamanna-
stofnunarinnar á ferð í Sví-
þjóð og fórust honum þá svo
orð um þetta tilboð:
,,í nafni flóttamannanna
færi jeg sænsku þjóðinni og
sænsku stjórninni innilegar
þakkir fyrir þetta stórkostlega
boð. Svíþjóð er fyrsta landið,
sem boðist hefir til að veita
þeim skjól, sem orðið hafa
berklunum að bráð. Jeg vona,
að aðrir komi á eftir“.
Noregur og Svíþjóð hafa
mjög hegðað sjer öðrum til
eftirbreytni með því að opna
lönd sín þeim flóttamönnum,
sem bágast eiga. í október í
fyrra buðu Norðmenn 200
mönnum, sem vanheilir voru,
til dvalar í landi sínu. Voru 50
þeirra blindir.
Flóttamannastofnunin leitar
nú 24,000 hælis, sem þarfnast
varanlegrar hjúkrunar. í þeim
hópi eru 4,200 berklasjúkling-
ar og fylgja þeim 2700 vensla-
mehn.
Aðalfundur ísl -
ameríska fjelagsins
ÍSLENSK-AMERÍSKA fjelagið
hjelt nýlega aðalfund sinn, og
voru þessir kjörnir í stjórn
þess: Vilhjálmur Þór, formaður,
Þórhallur Ásgeirsson, varafor-
maður, Benedikt Gröndal ritari,
Sigurður Ólafsson, gjaldkeri og
meðstjórnendur Anna Ólafsdótt
ir, Jóhann Hannesson og Jón
Sig. Guðmundsson.
Aðalþátturinn í starfsemi fje-
lagsins hefur verið að greiða
fyrir íslenskum námsmönnum,
j sem vilja komast að amerískum
háskólum, og hefur fjelagið get-
að útvegað allmörgum þeirra
j námsstyrki og skólavist. Þá hef
I ur fjelagið á prjónunum áætlan
ir um að taka á móti námsmönn
, um að vestan, sem vilja stunda
nám hjer, þótt það verði varla
í stórum stíl. Ýrusa aðra starf-
i ** •
semi hefur fjelagið annast, en
tilgangur þess er fyrst og fremst
að auka kynningu og menning-
J arviðskipti íslands og Banda-
I ríkjanna.
Hreindýt flykkjasf
fil byggða
Seyðisfirði, fimmtudagö'
EINS og getið var um í blaðinu
í gær, hafa hreindýr flykkst I
stórhópum ofan af öræfum uncl
anfarna daga.
Frú Pálína Stefánsdóttir a
Gcirólfsstöðum í Skriðdal, seg-
ir mörg húndruð hreindýra I
austanverðum Hallormsstaða-
hálsi, og hafa verið talin 70 I
einum hóp. Einnig halda þau
sig tugum saman í kringum bæ-
inn á Geirólfsstöðum. Eru þau
mjög spök og vel útlítandi.
Sjera Sigurjón á Kirkjubæ,
segir mörg hundruð hreindýra
vera frá Heiðarenda og út um
alla Hróarstungu. Lítur því út
fyrir, að allur stofninn sje kom-
inn út á Hjerað, í tveimur stór-
um hópum beggja vegna Lag-
arfljóts.
Á Hjeraði er góð beit, en dýr-
in þykja fara heldur illa íneði
landið, sem von er, en þaia
halda sig mest í ásum og holt-
um, svo það kemur síður aö
sök, enda þykja þau fremui?
aufúsugestir.
Verður karlakór
f
verkamanna
sfofnaður
VERKALÝÐSSAMTÖKIN hjeh
í Reykjavík hafa ákveðið aö
stofna söngfjelag innan vje-
banda sinna, fyrir tilstilli nokk-
urra manna úr samtökunum.
Til þess að hrynda málinu a
iramkvæmd hafa verið gerðii?
áskriftalistar fyrir væntanlega
söngmenn kórsins og hafa list-
arnir verið sendir stjórnum
verkalýðsfjslaganna í bænura
og loks liggur slíkur listi í skri£
stofu fulltrúaráðs verkalýðsfje-
laganna að Hverfisgötu 21. —•
Ætlast er til að væntanlegif
kórfjelagar hafi ritað sig á list-
ana upp úr næstu helgi. ,