Morgunblaðið - 16.03.1952, Blaðsíða 1

16 síður og Lesbók
39. árgangur.
63 .tbl. — Sunnudagur 16. marz 1952.
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Milljónatjón í Grindnvík er fisk-
mjölsverksmiðjan og lýsisbræðsl-
cn brunnn til ösku ó 2 klst.
Bæjarróð býður lóðir
fiyrir Menntaskólann
og Kennaraskólonn
Uúsið sem var rúmlega 300 ferm.
varð allt alelda á svipstundu
Bræðslumaður fótbrofinaði
ATVINNULÍFIÐ í Grinðavík varð fyrir miklu áfalli í gær, er
Fiskimjölsverksmiðja Grindavíkur og Lýsisbræðsla Óskars Hall-
dórssonar & Co. brunnu til kaldra kola á skömmum tíma. — Hið
beina tjón af völdum stórbrunans er talið nema 1,5 milljón króna.
Einn af starfsmönnum lýsisbræðslunnar slasaðist, er hann ætlaði
að bjarga lýsisfötum undan brunanum.
Eldurinn kom upp klukkan
fimm. Iðjuver þessi voru sam-
byggð og undir sama þaki, en
húsið var úr timbri, járnklætt,
kringum 300—400 fermetrar að
flatarmáli.
Það var vitað í gærkvöldi að
eldurinn hafði kviknað í olíu-
kyntum mjölþurrkara fiskmjöls-
verksmiðjunnar. Milli hennar og
lifrarbræðslunnar var timbur-
skilrúm.
atvinnurekstur. Nú verður ekki;
hægt að taka á móti fiskúrgangi
né lifur þar. — Grindvíkingar
munu þurfa að flytja það til
Reykjavíkur eða Keflavíkur,:
sagði Óskar Halldórsson, útgerð-
ármaður, er Mbl. átti við hann
samtal í gærkvöldi. — Það er og
fyrirsjáanlegt að endurbygging
á hvorutveggja mun taka all-
langan tíma, sagði Óskar.
Bæði fiskmjölsverksmiðja og
lýsisbræðsla voru vátryggðar.
Tekur við herstjórn
F.W. Festing, hersliöfðingi,
tekur innan skamms við yfir-
stjórn brezka hersins á Súez-eiði
af Erskine, hershöfðingja, sem
mikið hefur komið við sögu að
undanförnu.
ELDSÚLAN STÓÐ INN í
LIFRARBRÆÐSLUNA
í lifrarbræðslunni voru
bræðslumenn að störfum. Þeir
vissu ekki fyrr til, en að eldsúlu
lagði inn í bræðsluna frá skil-
rúminu og varð það allt svo til
alelda samstundis.
SLASAZT
Kommúnistar hafa misst 000 fiug-
vélar frá upphafi Kóreustríðsins
Annar bræðslumannanna, Guð
mundur Tómasson, til heimilis í
Grindavik, reyndi að bjarga lýsi-
fötum út, sem stóðu fyrir utan
dyr bræðslunnar, en svo slysa-
lega tókst til, að lýsisfat vallt
um og kom á fótlegg hans og fót-
brotnaði hann.
Eldurinn greip um sig með
leifurhraða í lýsisbræðslunni, —
Þar inni voru tveir geymar all-
stórir, um 100 föt lýsis í hvorum.
Við þann óskaplega hita, sem nú
var orðinn í bræðslunni sprungu
þeir báðir.
I BJÖRTU BÁLI
Við það jókst eldhafið mjög.
Nokkrum augnablikum síðar
stóð húsið allt í björtu máli og
um klukkan sex féll hið logandi
rúst að grunni, en fram til klukk
an sjö var mikill eldur í rúst-
unum.
Seint í gærkvöldi logaði enn
nokkuð.
ÞAÐ, SEM EYÐILAGÐIST
Þegar eldurinn kom upp voru
í lýsisbræðslunni milli 80—100
tonn af fullunnu meðálalýsi og
í fiskmjölsverksmiðjunni 100—
200 tonn af mjöli. Er giskað á að
verðmæti þess, sem forgörðum
fór í brunanum, muni nema 1,5
milljón króna. Er þó aðeins um
beint tjón að ræða. Bæði lýsis-
bræðslan og fiskmjölsverksmiðj-
an voru búin góðum vélakosti og
fullkomnum og skammt síðan
vélar voru endurnýjaðar og nýj-
ar fengnar í stað hinna gömlu.
STÓRFELLT ÁFALL
Grindvíkingar hafa hér orðið
fyrir stórfelldu tjóni. Allmargt
manna hafði atvinnu við þennan
15 féllu í fangauppþotinu á fbnmtudag
Dylgjur m sýklahemað Sil a5 leyna gefuleysi
TÓKÍÓ 15. marz. — í tilfcynningu herstjórnar Sameinuðu þjóðanna
hermir að í síðustu viku hafi 250. MIG-orrustuflugvélin verið skotin
niður fyrir kommúnistum síðan Kóreustríðið hófst. í vikunni skutu
flugmenn S. Þ. niður 15 slíkar flugvélar. Flugvélatjón kommúnista
frá upphafi er því orðið 960 flugvélar af ýmsum gerðum. í síðustu
viku misstu S. Þ. eina Sabre-orrustuflugvél, 3 brezkar Meteor-vélar
og 3 aðrar flugvélar, sem týndust af ókunnum orsökum. Sameinuðu
þjóðirnar hafa samtals misst 600 flugvélar frá upphafi styrjaldar-
innar.
FANGAUPPÞOTIÐ
Kommúnistar gerðu fangaupp-
þotið s.l. fimmtudag á eynni Koje
undan Kóreuskaga að umtalsefni
á fundum samninganefnda í Pan-
munjom í dag. Sökuðu þeir S.Þ.
um morð á föngum þeim, er biðu
bana í viðureigfiinni, en þar féllu
15 kommúnistar og 26 særðust.
Er þetta annað alvarlega upp-
þotið sem verður í fangabúðum
á eynni á fjórum vikum. I fyrra
sinnið féllu 75 uppreisnarmenn
og 1 Bandaríkjamaður. Samein-
uðu þjóðirnar hafa tilkynnt, að
Alþjóða rauði krossinn hafi tekið
að eér að rannsaka tildrög þess-
ara atburða.
ÖRÞRIFARÁÐ
KOMMÚNISTA
Pekingútvarpið dylgjaði enn í
dag um sýklahernað af hálfu
Sameinuðu þjóðanna og bætti því
við að Bandaríkjamenn hefðu
komjð sér upp verksmiðjum og
æfinagstöðum fyrir sýklahernað
víðs vegar um Bandaríkin. —
Skýrði útvarpið svo frá að verka-
lýðssamtök Austur-Asíu hefðu
sent Tryggva Lie mótmæli vegna
sýklahernaðar Sameinuðu þjóð-
anna gegn Kóreu, Kína og Man-
sjúríu.
Enginn vafi þykir leika á, að
landfarsótt hafi komið upp í þess-
um löndum og hafi kommúnistar
gripið til þess örþrifaráðs að
kenna Sameinuðu þjóðunum um,
til að dylja getuleysi sitt og fá-
kunnáítu í viðureigninni við vá-
gestinn. —
Sig. Nordal siiur ut-
anríkisráðherrafund
SIGURÐUR NORDAL, sendi-
herra, situr fund utanríkisráð-
herra Norðurlandanna, sem nú
fer fram í Kaupmannahöfn, fyr-
ir hönd Biarna Benediktssonar,
utanríkisráðherra.
BÆJARRÁÐ samþykkti á fundi sínum s.l. föstudag að gefa mennta^
liiálaráðuneytinu kost á lóðum fyrir Menntaskólann og Kennara-
skólann austan við Stakkahlíð. Er önnur lóðin suður af vatns-
geyminum en hin sunnan Miklubrautar, nálægt býlinu Reykjahlíð.
Böndin berasf
að Rússum
CHICAGO, 15. marz—Banda
ríska þingnefndin, sem rann-
sakar Katyn-morðmálin
miklu fi'á heimsstyrjaldar-
árunum hlýddi síðastliðinn
fimmtudag á skýrslu dr.
Edwards L. Miloslavichs,
kunns evrópsks sjúkdóma-
fræðings, um niðurstöður vís
indalegra athugana hans.
Miloslavich, sem rannsak-
að hefur lík úr fjöldagröfun-
um upplýsir, að morðin hafi
verið framin á þeim tíma,
sem Rússar höfðu yfirráð
þessa landsvæðis.
Með leyfi Þjóðverja gerði
hann árið 1943 rannsóknir á
líkunum, sem leiddu í ljós,
að þau hafa verið grafin eigi
síðar en vorið 1940, en þýzki
herinn fór ekki lierskildi um
þessar lendur fyrr en í ágúst
mánuði 1941. Niðurstöður
læknisins eru samhljóða
vitnisburði fjölda annarra
vitna gagnstætt fullyrðing-
um Rússa um, að nazistar
séu valdir að þessum ægilegu
hryðjuverkum, er 12,000
Pólverjar voru vegnir.
’NÝ ATHUGUN Á STAÐAVAH
Eins og kunnugt er varð bæj-
arstjórn við beiðni menntamála-
ráðuneytisins um lóð fyrir
menntaskólann í Skildinganes-
hólum. En þó að hún teldi sér
ekki fært að synja þeirri beiðni
skoraði hún á ráðuneytið að taka
staðarval skólans til nýrrar at-
hugunar. *
Bæði menntaskólinn og kenn-
araskólinn óskuðu þá að fá bygg-
ingarlóðir á svokölluðu Mikla-
túni (Klambratúni).
I
■ * ' . I
MÓTMÆLI ! >
SKIPULAGSNEFNDAR
En skipulagsnefnd ríkis og
bæjar hefur lagt til að engar
byggingar séu leyfðar á því
svæði fyrst um sinn. Er bæjar-
ráð á sömu skoðun.
Eftir nýja athugun á málinit
benti skipulagsnefndin á fyrr-
nefndar tvær lóðir austan
Stakkahlíðar og eru þær báðar
hinar glæsilegustu. Hefur bæjar-
ráð nú samþykkt að gefa mennta-
málaráðuneytinu kost á þessum
lóðum.
__________________ t 1
Stafford Cripps
LUNDÚNUM — Sir Stafford
Cripps, fyrrum fjármálaráð-
herra Bretlands, sem dvalizt hef-
ur í Sviss að undanförnu er nú á
batavegi herma fregnir.
Fasistar handteknir
Hilali þiMigorður í garð Wafdista
Bretar afnema hömlur á Súez-eiði i
TaSið ámr Pasha verði sendur afíur fii Lundúna
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
KAÍRÓ, 15. marz. — Egypzki forsætisráðherrann, Hilali Pasha,
ávarpaði þjóð sína í dag í tilefni af stjórnarskrárdegi Egyptalands.
Var hann þungorður í garð Wafdflokksins, sem hann sagði að
hefði beinlínis stuðlað að uppþotum í landinu, þótt hann reyndi núj
að firra sig allri ábyrgð.
SPILLINGIN
Forsætisráðherrann kvað það
áform stjórnarinnar að grafast
endanlega fyrir rætur spillingar-
innar í embættisrekstri ríkisins og
mundi engum verða hlíft hvort
sem um væri að ræða Wafdista
eða aðra. Hann kvað það enn sem
fyrr stefnu stjórnarinnar, að Bret-
ar yrðu á brott frá Súez-eiði og
Súdan hyrfi undir egypzku krún-
una, en að svo stöddu væri ekki
ástæða til að upplýsa frekar, hvað
þessum málum liði milli Breta og
Egypta.
AMR PASHA TIL LUNDÚNA?
Ábyrgir aðilar í Kaíró telja, að
Amr Pasha fyrrum sendiherra í
Lundúnum, sem kvaddur var heim
í desember, verði á jiíestunni siúp-
a^úr sendiherra þar á ný. Hann
Ihefur, sem kunnugt er, verið ráðu-
nautur konungs í utanríkismál-
um að undanförnu, en hefur látið
af því starfi, að sögn, fra og með
10. marz. Brezka sendiráðið hefur
viðurkennt, að pví sé kunnugt sra
þetta áform stjórnatinnar.
I .. - i
HOMLUR AFNUMDAR
| Talsmaður brezka hersins á'
J Súez-eiði sagði í dag, að allt væri
jUÚ að færast í eðlilegt horf þar
um slóðir. Bretar hefðu samþykkt,
að afnema 1 aðalatriðum allar
hömlur á Ismailia-svæðinu og
leyfa Egyptum þeim, sem byggfc
|var út af lendunni norðan vatns-
bólsins, að hverfa aftur til heim-
^kynna sinna. Brezk herdeild
mundi þó framvegis hafa aðsetuc
' í Ismailia. „__£