Morgunblaðið - 20.03.1952, Blaðsíða 1
39. árgangur.
66. tbl. — Fimmtudagur 20. marz 1932
PrentsmiSja MargnnblaSsins.
Ákvörðnn lekin í landhelgismálinn:
16 síður
arkalíitan ffórar mílur frá yztu annesjum
Útvarpsræðo
ÓLAFUR TÍIORS atvinnumála-
ráðherra flutti í gærkvöldi ræðu
í útvarp um þær ráðstafanir, sem
ríkisstjórnin hefur nú gert til
verndar íslenzkum fiskimiðum.
Er þar rakin baráttusaga íslend-
inga í landhelgismátunum og
gerð grein fyrir þeim ákvörðun-
um, sem nú hafa verið teknar.
Fer ræða ráðherrans liér á
eftir:
EFNAHAGSLEG AFKOMA
ÍSLENDINGA BYGGIST Á
FISKIMIÐUNUM UMHVERFIS
LANDIÐ
ÞAÐ ER kunnara en frá þarf að
segja, að við íslendingar búum í
hr'jóstrugu landi og þurfum að
flytja inn flestar nauðsynjar okk-
ar. Um 95% af útflutningsvörum
okkar eru sjávarafurðir, sem við
öflum á miðunum umhverfis land
ið. Án þeirra miða væri landið
Íítt byggilegt. |
En aðar þjóðir hafa einnig vilj
að nota sér fiskimfð okkar og það
er óhætt að segja, að ágengni
þeirra hafi farið sívaxandi eftir
'%,því sem tímar liðu, bæði að því
ér varðar notkun æ stórvirkari
tækf'á u- þannig að skip þeirra1
hafa komizt æ nær ströndum okk
ar allt fram til 1901, að þau voru
komin inn í flóa okkar og firði
og allt að þriggja mílna íjarlægð
frá ströndum.
í gær’Reglugerö gefin ul um vernd
ATVINNUMÁLARÁÐUNEYTIÐ gaf í gær út reglugerð urn
verndun fiskimiða umhverfis ísland. Samkvæmt henni er
dregin grunnlína umhverfis landið frá yztu annesium, eyj-
um og skerjum og þvert yfir mynni flóa og fjarða, en síðan
sjálf markalínan fjórum mílum utar. Á þessu svæði eru
bannaðar allar botnvörpu- og dragnótaveiðar jafnt íslend-
ingum sem útlendingum og útlendingum einnig Werskonar
aðrar veiðar. ^
Reglugerð þessi gengur í gildi 15. maí n. k..
Ólafur Thors atvinnumálaráðherra skýrði blaðamönnum
frá þessum ráðsíöfunum kl. 3 í gær á fundi, sem hann hélt
með þeim í stjórnarráðinu. Voru einnig viðstaddir skrifstofu-
stjóri atvinnumálaráðuneytisins, Gunnlaugur E. Briem og
Hans G. Andersen þjóðréttarfræðingur.
I útvarpsræðu, sem Ólafur Thors flutti í gærkvöldi, og birt
er hér í blaðinu í dag, gat hann þess, að ríkisstjórn íslands
hefði í ákvörðunum sínmn í þessu máli haft hliðsjón af úr-
skurði Haagdómstólsins í máli Breta og Norðmanna.
FISKVEIÐUNUM STEFNT I
ALGJÖRAN VOÐA, EF EKKI
VÆRI RÖND VIÐ REIST
Fyrir um 100 árum síðan var
útlendingum óheimiit að veiða
nær ströndum okkar en 24 mílur
og síðar 16 mílur. Þá höfðum við
þó miklu síður þörf fyrir slíkar
takmarkanir en síðar varð. Árið
1859 varð framkvæmdin miðuð
við 4 mílur frá landi en flóar all -
ir og firðir voru þá enn lokaðir
útlendingum. Um síðustu alda-
mót eru svo flóarnir og firðirnir
opnaðir og línan færð nær
ströndum eða 3 mílur frá þeim,
eins og áður segir. Var þetta geU
með samningum við Breta írá
1901, en sömu reglum var einnig
bgitt gagnvart öllum öðrum
þjpðum. Þetta eru staðreyndir,
sem allir þekkja og þær sýna, að
því meir sem við þurftum á
vérnd gegn veiði útlendinga að
halda því meir var dregið úr
henni.
íslendingum hefur lengi ver
ið Ijóst, að ef ekki væri rönd
við reist myndi fiskiveiðum
þeirra stefnt í algjöran voða
og þjóðin þar með komast á
vonarvöl. Um skeið var unnið
að því að íakmarka veiðar
með milliríkjasamningum, þ.
e. möskvastærðarsamningnum
frá 1937, sem endurskoðaður
var 1946. En ljóst er, að slíkir
i samningar eru ekki fulinægj-
andi leið fyrir okkur íslend-
i inga. Bæði er það að með þeim
Þessi mynd var tekin í atvinnumálaráðuneytinu í gær. Á henni
eru, talið frá vinstri: Gunnlaugur E. Briem, skrifstofustjóri, Ólafur
Thors, atvinnumálaráðherra og Hans G. Andersen, þjóðréttar-
fræðingur. — (Ljósm. Mbl.: Ól. K. M.)
er gert ráð fyrir, að allir aðilj-
ar séu jafn réttháir á þeim
svæðum, sem þeir taka til, þ.e.
til dæmis utan þriggja mílna
frá landi, og svo hitt, að með
þeim er ráðgert, að tillögur
séu gerðar til hinna ýmsu
ríkisstjórna um nauðsynlegar
ráðstafanir, sem svo er alveg
undir hælinn Iagt, hvort fást
samþykktar eða ekki.
Samningurinn frá 1937 kom
aldrei til framkvæmda vegna
Framh. é bls. a
FRETTATILK YNNIN G
ATVINNUMÁLARÁÐU-
NEYTISINS
Atvinnumálaráðuneytið gaf í
gær út svohljóðandi fréttatil-
kynningu um fyrrgreindar ráð-
stafanir:
„Það er kunnara en frá þurfi
að segja, að afkoma íslendinga
byggist mjög á fiskveiðum þeirra
umhverfis land sitt. Kemur það
greinilegast fram í þeirri stað-
reynd, að 95% af útflutningi
landsins eru sjávarafurðir. Hins-
vegar eru innflu+ningsþarfir
landsins hlutfallslega mjög mikl-
ar og afkoma landsmanna verður
af þeim sökum enn háðari út-
flutningnum. Það eru fiskveið-
arnar, sem gera landið byggilegt
og íslendingar hafa því með vax-
andi ugg fylgzt með síaukinni
ofveiði og þverrandi aflafeng á
fiskimiðunum umhverfis landið..
Hinn 22. apríl 1950 var gefin
út reglugerð um verndun fiski-
miða fyrir Norðurlandi á grund-
velli laga nr. 44 frá 5. apríl 1948,
um vísindalega verndun fiski-
miða landgrunnsins, þar sem
ráðherra er heimilað að setja
reglur er gilda skuli á fiskimið-
um landgrunnsins. Síðan hafa
! verið í athugun frekari ráðstaf-
anir til að forða fiskimiðunum
' umhverfis landið frá þeirri tor-
tímingu, sem þeim hefur lengi
verið búin.
NÝ REGLUGERS
Var í dag gefin út reglugerð,
sem kemur í stað reglugerðar-
innar frá 1950. Heitir hún reglu-
gerð um verndun fiskimiða um-
hverfis ísland. Efni hennar er
það, að dregin er grunnlína um-
hverfis landið frá yztu annesjum,
eyjum og skerjum og þvert yfir
mynni flóa og fjarða ,en síðan
| sjálf markalínan 4 mílur utar.
Á þessu svæði eru bannaðar all-
ar botnvörpu- og dragnótaveið-
ar jafnt íslendingum sem út-
lendingum og útlendingum einn-
, ig hverskonar aðrar. veiðar. Þá
j segir einnig, að atvinnumála-
ráðuneytið geti takmarkað fjölda
veiðiskipa og hámarksafla hvers
einstaks skips ef það telur að
um ofveiði verði ella að ræða, qg
að sækja verði um leyfi til sum-
arsíldveiða fyrir Norðurlandi
A kortið eru dregnar línur samkvæmt hinni nýju reglugerð um verndun fiskimiða umhverfis eins og verið hefir. Loks eru sett
ísland. Innri línan er grunnlína, sem drcgin er milli yztu annesja, eyja og skerja, en ytri línan refsiákvæði í samræmi við bráða
er dregin fjórar sjómílur út frá henni. Markar su lína fiskveiðitakmörkin. I Framh. á bls. 5
Sjálfsvörn smáþjóðar byggð á lögum og réfti