Morgunblaðið - 06.09.1959, Blaðsíða 1

JMwamnMfi'
24 s?9u?<
46. árgangur.
194. tbl. — Sunnudagur 6. september 1959
Prentsmíðja Morg mblaðsins
Átökin í Laos:
Þrjár herfylkingar kommún-
ista á leið til Sam Neua
VIENTIANE, 5. september (Reu-
ter). — Her Laosstjórnar hefur
orðið var við þrjár herfylkingar
kommúniskra uppreisnarmanna
á leið til borgarinnar Sam Neua,
samkvæmt fregnum frá norð-
austurhluta landsins í dag.
í fregnunum var einnig tekið
fram, að öflugasti herflokkurinn
væri nú innan 12—15 mílna frá
borginni, og búizt væri v:ð
barðri árás innan tíu daga.
Hélt herflokkur þessi áfram
för sinni f áttina frá ánni Ma
tii norðurhluta borgarinnar, þar
sem Pathet Lao uppreisnarmenn,
stuðningsmenn kommúnista, yfir
buguðu hermenn Laos stjórnar
í fimm varðstöðvum síðastliðinn
föstudag. Fámennari herflokkar
nálguðust borgina frá norð-aust
ur Laos. Því er stöðugt haldið
fram, að Pathet Lao njóti stuðn-
ings kommúnista í Norður-Viet-
nam, og ennfremur hafa opin-
berir starfsmenn í Laos sakað
stjórn Norður-Vietnam um að
hafa lagt til herlið í hina sex
vikna gömlu innrás.
Brezkir þotuflug-
menn gera kaup-
kröfur
LONDON, 5. sept. (Reuter). —
Flugmönnum brezka flugfélags
ins BOAC voru í dag gefin fyrir-
mæli um að fljúga ekki Boeing
707 farþegaþotum fyrir lægri
laun en 6,000 sterlingspund á
ári.
Þetta hefur verið ákveðið í sam
tökum þeirra flugmanna, sem
starfandi eru hjá brezkum flug-
félögum, og munu þeir ekki
byrja að fljúga Boeing 707 far-
þegaþotum fyrr en samningar
um kaupgreiðslur hafa tekizt.
BOAC hefur pantað 15 farþega
þotur og á afhending þeirra að
hefjast í desembermánuði næst-
komandi.
Alvoilegoi
nfleiðingai
VÍN, 5. september. — Fjögur
dauðsföll fylgdu í kjölfar
þeirrar ákvörðunar Elfriede
Taeubl, að yfirgefa elskhuga
sinn, húsamálarann Karl
Rauscher, að því er hermt er
í lögregluskýrslu, sem kunn-
gjörð var hér í dag. — Elfriede
sagði, að hún gæti ekki leng-
ur hugsað sér að búa í sömu
ibúð og Rauscher, 43 ára gam
all, og fráskilin eiginkona
hans. Hún tók því saman fögg
ur sínar og hélt á brott. En
þá skaut húsamálarinn hana,
þar sem hann kom að henni
með barnþeirraí fanginu.Hann
réði sér síðan bana sjálfur. —
Eftir að þessir atburðir höfðu
skeð, fór lögreglan til föður
Elfriede 71 árs gamals. Þegar
þangað kom fundu þeir gamla
manninn og vinkonu hans lát-
in, og gáfu þá yfirlýsingu að
Rauscher hefði skotið þau i
svefni.
Uggvænlegt ástand
I Sam Neua er fólk mjög ugg-
andi og í gær voru ýmis her-
gögn flutt þaðan loftleiðis til
þeirra átta herdeilda sem annast
varnirnar umhverfis borgina.
Stjórn Laos hefur neitað því, að
hún hafi ekki lengur samband
við svæðin norður af Sam Neua,
en fregnir hafa borizt frá Muong
Ngoi um enn frekari aðgerðir
uppreisnarmanna.
Er þetta norður af Louang
Prabang, þar sem stjórnarher-
menn urðu að yfirgefa eina varð
stöð. Loks er frá því skýrt í
01 litil jóin-
tjaldstónlist
SAMKVÆMT fregnum frá
Berlín flúði fjögurra manna
danshljómsveit ásamt fjöl-
skyldum hljómsveitarmamia
til Vestur-Þýzkalands á dög-
unum, eftir að hafa verið bann
að að leika þar opinberlega í
heilt ár, sökum þess að þeir
léku of mikið af vestrænni
tónlist. — Hið útbreidda blað
„Bild Zeitung“, sem frá þessu
skýrði, upplýsti jafnframt, að
opinbe.rir eftirlitsmenn hefðu
fundið út að hljómsvejtin léki
aðeins 27% af uustrænni tón-
list á móti 73% af vestrænni
danshljómlist — í staðinn fyr-
ir þau 60% af austrænni og
40% af vestrænni, sem stjórn-
arvöldin hafa ákveðið. Afleið-
ingin var tvær sektir og bann
í eitt ár. Þetta varð til þess
að hljómsveitarstjórinn, Wolf
gáng Aschmann, ákvað að
flýja.
fregnum, að uppreisnarmenn
hafi leitað liðsauka hjá Kha-ætt-
flokknum í fjallahéruðum í norð
austurhluta landsins.
Hernaðaraðstoð til Laos
Síðari C-47 flutningaflugvélin
af tveim, sem bandaríska stjórn-
in hefur látið Laos stjórn í té,
er væntanleg hingað á morgun.
Auk þess er búizt við 4 eins-
hreyfils könnunarflugvélum frá
Thailandi.
Gaitskell og Bevan
í Moskvu
MOSKVU, 5. sept. (Rjeuter). _
Leiðtogar brezka Verkamanna-
flokksins, þeir Hugh Gaitskell og
Aneurin Bevan, ræddu í dag við
forvigismenn stofnunar þeirrar í
Sovétríkjunum, sem hefur með
alþjóðleg efnahagsmál og sam-
skipti við aðrar þjóðir að gera.
í gær gengu þeir á fund Krúsjeffs
í Kreml og ræddu við hann í
þrjár og hálfa klukkustund.
Gufubor ríkisins og bæjarins að borun í Hengli, en þar eða
í Krísuvík mun hin væntanlega gufurafstöð rísa.
Óeirðir á fundi
dr. Verwoerd
PJETEMARITZBURG,
5. sept. — (Reuter). —
L J Ó S slokknuðu, vatni var
sprautað yfir fundarmenn og
þrír slökkviliðsbílar voru gabb-
aðir á vettvang, þegar dr. Ver-
woerd forsætisráðherra hélt
ræðu á fundi hér í dag.
Fyrir óeirðum þessum stóð
fjöldi manna, sem safnast hafði
saman á áheyrnarpöllunum,
þegar forsætisráðherrann ávarp-
aði .flokksmenn sína, sem um
þessar mundir eru að hefja kosn-
ingabaráttuna. Höfðu nærstaddir
ýmsa fleiri óknytti í frammi.
1 ræðu sinni leitaðist dr. Ver-
woerd einkum við að verja
stefnu flokks síns í kynþátta-
málunum.
Gufurafstöð
reist hériendis
Djupboranir í Reykjavík
Nýtt hraðamet
DC-8
LONDON, 4. sept. — Farþega-
þota af gerðinni Douglas DC-8
flaug í dag án viðkomu niilli
Los Angeles og Lundúna á nýj-
um mettíma, 10 stundum 42 mín.
Meðalhraðinn á leiðinni var 625
mílur á klst..
NÝLEGA fregnaði Morgun-
blaðið að til mála kæmi að
flytja gufubor ríkisins og bæj
arins, sem undanfarið hefur
unnið að borunum í bæjar-
landinu, að Reykjum í Mos-
fellssveit. Blaðið sneri sér því
til Gunnars Böðvarssonar,
verkfræðings, forstöðumanns
iarðhitadeildar raforkumála-
stjórnar, og innti hann frétta
af borunum þeim, sem unnið
hefur verið að undanfarið, svo
og væntanlegum framkvæmd
um.
Fara upplýsingar Gunnars
hér á eftir:
Gufubor ríkisins og bæjarins
byrjaði að bora í Reykjavík í
maí 1958, og hefur borað svo að
segja sleitulaust í bæjarlandinu
síðan, að undanteknum tíma, sem
hann var við borun í Ölfisdal,
en þar var borað eftir gufu. Auk
þess hefur borunin legið niðri í
tvo mánuði vegna viðgerða og
skiptingar á vindu.
Eins og flestum er kunnugt
var sett ný vinda í borinn < júní-
mánuði og eru nú möguleikar að
bora með honum niður í 2400 m
dýpi.
Borinn hefur alls borað 14 hol-
ur og samanlögð dýpt þeirra er
11000 metrar. Af þessum holum
eru 10 holur í bæjarlandinu og
er samanlögð dýpt þeirra 8650
metrar. Meðalafköst borsins hafa
reynzt 850 metrar á mánuði, sem
er nokkru meira en gert var ráð
fyrir í byrjun. í þessu sambandi
verður einnig að taka tillit til
þess, að holurnar eru frekar
grunnar og tíminn, sem fer í
flutninga milli staða, er þvl til—
tölulega langur. Raunveruleg af-
köst, þegar borinn vinnur, eru
um 50 metrar á dag og hefur
hann jafnvel komizt upp í 120
metra á dag.
Nú er unnið að borun á homi
Hátúns og Nóatúns og er sú hola
komin niður í 1470 m dýpt, en
gert er ráð fyrir að bora hana
niður í 2400 m dýpt. Heitt vatn
Framh. á bls. 23.
Sunnudagur 6. september
Efni blaðsins m.a.:
Bjartsýni (Kirkjuþáttur).
Við túngarðinn.
Kirkjugluggarnir í Skálholti.
Fólk í fréttunum.
Forystugreinin: — Herhlaup
kommúnista.
Slagur um heimssýningu. (Ut-
an úr heimi).
Reykjavíkurbréf.
Kvenþjóðin og heimilið.
Bls. 3:
— 6
— 8
— 10
— 12
— 13
— 15
Öryggisráðió ræbir
ástandið í Laos
— Kemur saman i dag eða á morgun
LONDON, 5. septémber.
í NEW YORK eiga sér nú
stað viðræður með það fyrir
augum að kalla Öryggisráðið
saman til sérstaks fundar á
morgun eða mánudaginn, til
þess að fjalla um ástandið í
Laos. —
Að ráði Hammarskjölds
Það var Dag Hammarskjöld,
framkvæmdastjóri S. þ., sem
lagt hefur til, að fundur þessi
verði hajdinn. Hann hefur verið
á ferðalagi um Suður-Ameríku
að undanförnu, en stytti för sína
og er nú á leið til New York
aftur.
• 1 boðskap Laos stjórnar til
S. þ. í gær var þess óskað, að
öryggislið yrði þegar sent á vett-
vang, til þess að stöðva svívirði-
legar árásir frá Norður-Vietnam,
eins og komizt var að orði.
Álit manna
1 Washington hafa nokkrir
Framh. á bls. 2.