Morgunblaðið - 22.01.1964, Blaðsíða 1
24 siður
Leggur fram tiliögur, i 5 liðum, um sam-
komulag, í framhaldi af IVfoskvusáttmálanum
um tilraunabann. — Tsarapkin lýsir samn-
ingsvilja Sovétrikjanna
Genf, Washington, 21. janúar. — (AP-NTB) —
AFVOPNUNARRÁÐSTEFNAN í Genf tók til starfa á nýj-
an leik í dag, en fundir hennar hafa nú legið niðri um fimm
mánaða skeið.
Lyndon B. Johnson, Bandaríkjaforseti, sendi í dag ráð-
stefnunni hoðskap sinn, og flutti fulltrúi Bandaríkjanna,
William G. Foster, fundarmönnum hann.
í hoðskap sínum ræðir forsetinn möguleika á frekara sam-
komulagi stórveldanna, er leitt geti til betri friðarhorfa í
heiminum. Meginefnið er í fimm liðum, er greina helztu
tegundir slíks samkomulags.
Fulltrúi Sovétríkjanna, Seymon Tsarapkin, lýsti því yfir
síðar í dag, að hann áliti það helzta viðfangsefni ráðstefn-
unnar að reyna að koma í veg fyrir alla hættu á kjarn-
orkustyrjöld. Gat hann að nokkru um tillögur Sovétríkj-
anna, og vék m.a. að kjarnorkuvopnalausum svæðum. Sagði
hann Sovétríkin einnig vera til viðræðu um aðgerðir vegna
sjálfra kjarnorkuvopnanna, og herstöðvar á erlendri grund.
í boðskap Johnsons, forseta,
sagði m.a.: „Andrúmsloft vonar
,ríkir, etr a f vopnunarráðstef nan
hefur nú starf á nýjan leik“.
Siðan vék hann að gagnkvæm-
um útgjaldalaekkunum Sovétríkj
anna og Baindaríkj anna til her-
mála, og sagði þetta „ga.gn
kvaema fordæmi“ vekja nýjar
vonir. Tillögur forsetans eru
þessar:
0 Sett verði ba»n við hvers
konar valdbeitingu, beinni
og óbeinni, árásum, undirróðurs-
starfsemi og leynileguim vopn-
búnaði, er miðar að því að koma
í kring landamærabreytingum -
eða stuðla að landvinningum, og
ryðja úr vegi löglagum yfir-
völdum einstakra landa.
• Gerðuæ verði samningur
milli Sovétríþjanna, Bandaríkj-
anna og bandatagsríkja- þeiæra,
þar sem kveðið verði á um
fjölda kjarnorkueldflauga, svo
og flugvéla, er flutt geti árásar-
eða varnarvopn atf þvi tagi.
• Rætt verði um samning,
samfára etftirliti, er kveði á um
stöðvun frekari framleiðslu á
kjamakleyfum efnum, til hem-
aðarþarfa. Segir forsetinn, að á
meðan viðræður um slikan samn
ing fari fram, séu Bandaríkin
reiðubúin að draga úr fram-
leiðslu slíkra efna, svo framar-
lega sem aðrir samningsaðilar
geri það einnig, að komi þá um
leið til eftirlit.
• Reynt verði að gera allar
hugsanlegar ráðstafanir til að
koima í veg fyrir ityrjöld af
misskilningi. Þurfi að taka upp
viðræður um eftirlitsstöðvar í
því sambandi.
• Tryggt verði, að kjamorku-
Framh. á bls. 23
Robert Kennedy, dómsmálaráðherra Bandaríkjanna, við sterkan
sjónauka, sem komið hefur verið fyrir á mörkum Norður- og
Suður-Kóreu. Þannig er hægt að sjá langt inn á yfirráðasvæði
kommúnista. — Myndin er tekin s.l. sunnudag, en dómsmála-
ráðherrann er nú á ferð í Asíu.
„Hagnýtum og aukum á
sundrung Vesturlanda"
segja ráðamenn í Peking, er
de ‘GauEBe hefur ákveðið að
viðurkenna Alþýðulýðveldið
París, Pekirjg, Bomako,
21. jan. — (AP-NTB) —
ER Frakkland og Alþýðulýð-
veldið Kína taka upp beint
stjórnmálasamband, verður í
fyrstu skipzt á sendiráðsfull-
trúum einungis, þ.e., meðan
unnjð er að nauðsynlegum
undirbúningi, útvegun hús-
næðis, auk annárs. Síðar verð
ur skipzt á ambassadorum.
í fréttastofufregnum í dag
segir, að „Alþýðudagblaðið“
í Peking hafi í dag birt hvatn
ingu til allra kommúnista-
ríkja 'heims, þar sem ráða-
menn þeirra eru hvattir til að
færa sér í nyt skoðanaágrein-
ing þann, er nú ríkir meðal
vestrænna bandalagsþjóða.
Hefur þessi afstaða blaðs-
ins, málgagns kínverskra
ráðamanna, vakið mikla at-
bygli, enda stendur hluti af
þeim ágreiningi, sem þar er
vikið að, um afstöðu- Vestur-
landa til Alþýðuveldisins, sem
Frakkland ætlar að viður-
kenna næstu daga.
• >á vekur það einnig at-
hygli, að Ohou-en-lai, forsætis-
ráðherra Alþýðulýðveldisins sem
nú er á ferðalagi í Maili, lýsti
því yfir í dag, að hann vonaðist
til samstöðu allra Afríkuriikja
gegn „heimsvaldasinnuim.“
• í Parísarfregnum í dag
segir, að franska stjórnin hafi
svarað mjög stuttlega orðsend-
ingiu Bandarikjastjóirnar, þar
sem færð voru. rök gegn viður-
kenningu á stjórn Alþýðulýð-
veldisins.
O Ráðherra V-þýzikra sér-
Frh. á bls. 23
Johnson
stefnunni
forseti sendir
nýjan boðskap
afvopnunarráð-
Amerískir forn leifafræðingar
fallast á skoðanir Ingstads
DAGINN fyrir gamlársdag
kom Helge Ingstad hejm úr
síðustu Vínlandsferð sinni.
Ekki þó beina leið, því að
hann hafði lagt lykkju á heim-
leiðina og brugðið sér austur
undir Himalajafjöll og heim-
sótt maliarajainn af Bikanir.
Ingstad varð 64 ára heim-"'
komudaginn og fjöldi vina tók
á móti honum á Fornebu og
sægur blaðamanna. Ingstad
hefur verið misseri í þessari
síðustu ferð.
Hann lætur vel yfir árangr-
inum. Alls hafa nú verið graf-
in upp átta hús í Lance aux
Meadows, auk smiðjunnar,
sem eigi er hvað sízt merki-
leg. Stærstur er skálinn, 22x15
metrar og með hlóðum fyrir
langelda, sams konar bygging
og hjá Eiríki rauða i Bratta-
hlíð. Enginn efast nú framar
um að rústir þessar séu leifar
af verkum norrænna manna
og, aldursrannsóknir sem gerð-
ar háfa verið á kolaleifum
úr rústunum sýna allar tólf,
aí þær séu frá þeim tíma er
Leifur heppni fann Vínland.
Ingstad vill ekki fullyrða að
þessar rústir séu einmitt bær
Leifs,-7,því að hann hefur ekki
skilið nafnspjaldið sitt eftir
þar,“ en að þaer séu norrænar
og frá líkum tíma og Leifur
fann Vínland, þykir engum
vafa bundið. Amerísku forn-
fræðingarnir Henry Collins og
Julian Bird segja hiklaust að
rústirnar séu norrænar og ald-
urinn sé sannaður með rann-
sóknirnar á kolu .um. Og kola
grafirnar sýna, að þar hefur
járn verið brætt úr rauða,
með sama hætti og Rauða-
Björn og Skallagrimur gerðu.
Ingstad telur víst, að nor-
rænir menn hafi tekið sér ból-
festu víðar á Nýfundnalandi
og Labrador. Og í sumar fór
hann um svæði það á Labra-
dor sem hann telur vera Furðu
Framh. á bls. 23
Helge Ingstad