Morgunblaðið - 02.06.1964, Blaðsíða 1

28 siðtir
51 árgangur
121. tbl. — Þriðjudagur 2. júní 1964
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Kosið í dag í Kaliforníu
Álitið að sigur þar nægi Goldwater
til framboðs
Washington, 1. júní (AP)
Á MORGUN, þriðjudag, fara
fram kosningar kjörmanna á
landsþing repúblikana í sum-
ar í þremur ríkjum Banda-
ríkjanna, Suður-Dakota, New
York og Kaliforníu. Veltur
mikið á þessum kosningum,
því stuðningsmenn Barry
Goldwaters telja að ef hann
beri sigur úr býtum í Kali-
forníu, megi telja víst að
hann verði kjörinn frambjóð
andi flokksins við forseta-
kosningarnar í haust.
í Kaliforníu og Suður-
Dakota eru kosningarnar
þannig að sá, sem fær flest
atkvæði hlýtur alla kjörmenn
ríkisins, en þeir 86 í’ Kali-
forníu ©g 14 í Suður-Dakota.
í New York skiptast kjör-
mennirnir hins vegar, en þar
eru þeir alls 92. Af þessum
92 kjörmönnum kýs flokks-
stjórnin í New York 10, og
er talið að Nelson Rockefell-
er fái að minnsta kosti 70 af
þeim 82, sem eftir eru.
Til að hljóta útrvefningu flokks
RockefelEer spáð sigri
En aðallega vegna andúðar á Goldwater
Mynd þessi var tekin þegar verið var að skjóta Saturnus eld-
flaug, öflugust eldflaug heims. á loft sl. fimmtudag frá Kenne-
dyhöfða. Var þetta fyrsti liðurinn í áætlun Bandaríkjamanna
um að koma mönnuðu geimfari til tunglsins. Efst á eldflaug-
inni var AppoIIo geimfar, og fór það á braut umhverfis jörðu,
eins og fyrirhugað var að þessu sinni.
------------1----------------------------------------------
Los Angeles, Kaliforníu, 1.
júní (NTB)
ÞRJAR stofnanir, sem starfa
ag skoðanakönnunum, spáðu
því í dag að Nelson Rocke-
feller bæri sigur úr býtum í
kjörmannakoSningunum í
Kaliforníu á morgun (þriðju-
dag). Hinsvegar er tekið fram
að ef svo verður megi Rocke-
feller frekar þakka baráttu
gegn íhaldsstefnu Barry
Goldwaters sigurinn en eigin
vinsældum.
Bkki eru stofnanirnar á
einu máli um yfirburði Rocke
fellers. Ein þeirra segir hann
fá 46%, Goldwater 37%, en
17% kjósenda hafi ekki tekið
ákvörðun. Önnur stofnun seg-
ir Rockefeller fá 51%, Gold-
water 41%, en 8% „vita ekki“.
Þriðja stofnunin segir Rooke-
feller sigra, en nefnir engar
tölur.
Einn helzti stjórnmála-
fréttaritari blaðsins New
York Times, James Reston,
segir í dag í blaði sínu að
kjörmannakosningarnar í
Kaliforníu muni leiða til þess
að bæði Rockefeller og Gold-
water verði úr leik á flokks-
þingi 'repúblíkana í næsta
mánuði, með þeim afleiðing-
um að einhver þriðji maður
verði kjörinn frambjóðandi
flokksins við forsetakosning-
arnar í haust, sennilega Willi-
am Scranton, ríkisstj óri í
Pennsylvania.
ins sem forsetaefni á flokksþing
inu þarf frambjóðandi atkvæði
655 kjörmanna. Þingið verðuir
haldið eftir sex vikur, en segja
má að kosningarnar á morgun
hafi úrslitaþýðingu.
Samkvæmt athugun Associa-
ted Press skiptast kjörmenu
þeir, sem þegar hafa verið kosn-
ir, þannig milli frambjóðenda:
Barry Gold': ater ......... 316
William Scranton ........... 71
Henry Cabot Lodge .......... 44
Nelson Rockefeller ......... 41
Margaret Chase Sm’ith „.. 15
Richard M. Nixon ........... 10
Aðrir frambjóðendur ....... 100
Öháðir kjörmemn ........... 261
Kjörmennirnir eru aðeins
skuldbundir við fyrstu atkvæöa
greiðslu á flokksþinginu. Ef eng
inn frambjóðenda hlýtur tiiski.l-
inn meirihluta, verða fleiri at-
kvæðagreiðslur, og eru kjör-
mennirnir þá óbundnir.
Þótt Goldwater 9é hér aðeins
talinn hafa fylgi 316 kjörmanna,
er talið að hann hafi í rauninni
tryggt sér fylgi 569 kjörmanma
á flokksþinginu, en þá ekki
reiknað með Kaliforníu. Sigur í
Kaliforníu á morgun hefði þau
áhrif að Goldwater hlyti stuðn-
ing 655 kjörmanna við fyrstu at
kvæðagreiðslu, eða nákvæmlega
það atkvæðamagn, sem til þarf.
Greinargerð sjóslysanefndar um rannsókn skipstapa:
Síldarnót á bátapalli ein aðalorsök
hinna auknu skipstapa
Sum slysin hafa orsákazt af „reynzluleys i, þekkingarleysi eða
vanmati skipstjórnarmanna eða skipverja á aðstæðum"
SJÓSLYSANEFND tók til
túiirfa sl. haust, samkvæmt
þing-sályktunartillögu frá 10.
apríl 1963, og er það verk-
eini hennar að rannsaka or-
aakir skipstapa sl. 2—3 árin
•g gera tillögur til úrbóta ef
ástæða þykir til. Nefndin sit-
ur enn að störfum, en hefur
aamið greinargerð um það
sem gert hefur verið fyrstu
mánuðina.
1 greinargerð nefmdarinmar
kemur m.a. eftdrfarandi fiam:
• Nefndin byggir rannsóknir
einar aðallega á sjóprófum, sem
fríttn hafa farið vegna sjósl.vsa og
ihefur einnig albugað >þau tilfelli
þar seim við borð hefur legið að
akipstapar yrðu. Vegna nauðsyn
legs samamburðar hefur nefndin
einnig kynnt sér sjóslys á tíma-
bilinu 1946—1960.
• Nefndin mæilti eindregið
með því, að reglugerð skipaskoð
unarstjóra um hleðslu síldveiði-
skipa á vetrarsi ldveiðum, sem
samin var s.l. lauet, verði strang
lega fram.fylgt, en meginatriði er,
að bannað er að lesta skip dýpra
en að efri biún þil'fars við skips-
hliC.
• Nefndin hefur einkum fjall-
að um öryggismál s>íldveiðiskipa
á vetrarsdldveiðum, sem talið er
ei'fiðasta og brýnasta verkefnið.
Nefndin mun væntanlega skila
greinargerð einda'niega á næsta
hausti.
Vegna hinma alvarlegu sjóslysa
sem urðu j vetur er diepið í
greinaiigerð sjóslysanefndar á
nokkur atriði, sem fram hafa
komið og nefndin hefur rætt og
varða öryg.gi síldveiðlski.pa. Meg
inatriði þessa kafla greinargerð-
arinnaf eru:
1. Frá því veiðar hófust á síld
með kraftiblökk að sumar- og
vetrarlagi hafa skipstapar aukizt
ískyggilega. Fiá 1960 fórust 11
síldveiðiskip, eða mun fleiri en
á rúmlega 30 ára tímabili þar á
undam, 4 voru á sumarsildveið-
um, en 7 á vetrarsíldveiðum.
2. Skipin hafa farizt á þann
hátt að leggjast á stjórniborðshlið
og sökkva síðain. Þau hafa an.nað
hvort verið með síldarnót stjórn-
borðsmegin á bátapalli eða útbú-
in til að hafa nótina þar. Tvö
voru tóm,- hin mismunandi hlað-
im.
3. S'tærð þeirra hefur verið frá
65 brl. og allt upp í 150 brl., sum
úr stáli, önnur úr tré, gömul eða
ný. Meira en helmingur hafði
stundað veiðar í öllum veðrum
í hálfan annan áratug eða leng-
ur, en fórust eftir að þeim var
breytt þannig, að síldarnót er
höfð stjórnborðsmegin á báta-
palli og kraftiblökk í gálga yfir
bátapalli á sömu hlið. Sum skip-
in fengu steerri og þyngri tog-
vindur vegina snurpingar stærri
sdldarnóta og snurpuvírinn hefur
einnig verið gildari og lengrL
4. Bátapallur eldri skipanna
var aldrei ætlaður fyrir síldar-
nót og hefur því vevið breytt á
þeim. Skipin hafa þyngzt mjög
að ofan.
5. Af framangreindu dregur
nefndin þá ályktun, að ein megin
orsök aukinna skipstapa sé, að
síldarnót á bétapalli, með viðeig
andi útibúnaði, sé hreinlega of-
viða minnstu skipunum. Br miðað
við skip um og undir 150 brúttó
lestir.
6. Nefndin hefur rætt ýmsa
möguleika til að auka öryggið,
tþ.á.m. að baona ölium skipum,
150 bui. og minni, sÁldveiðar með
Framhald á bls. 8
Lal Bahadur Shastrl
Shastri talinn
örui!f«;ur eftir-
nn
maður Nehrus
Nýju Delhi, 1. júní (AP): —
ALLT bendir nú til þss að Lal
Badhadur Shastri verði einróma
kjörinn eftirmaður Nehrus for-
sætisráöherra. Fundur var hald-
inn í dag í stjórnarnefnd Koo-
gressflokksins, ogað honum lokn
um sagði Morarji Desai. helzti
keppinautur Shastris, að hann
viðurkenndi ákvörðun stjórnar-
nefndarinnar um að skipa Shast-
ri i forsætisráðherraembættið.
Hann kvaðst einlægur stuðnings-
maður flokks síns og þessvegoa
hlita fyrirmælum hans.
Þingflokkur Kongressflokksins
kemur saman til fundar á morg-
un, þriðjudag, og þar mun G. L.
Nanda, núverandi forsætisráð-
herra bráðabirgðastjórnarinnar,
leggja formlega til að Shastri
verði skipaður i embættið. Senni
legast er talið að tillagan verði
einróma samþykkt.