Morgunblaðið - 13.08.1965, Blaðsíða 27
Fðstudagur 13. ágúst 1965
MORGUNBLADID
27
Sáralífif
síidveiði
SÁRAL.ÍTIL síldveiði var á mið-
unum fyrir Austurlaadi í fyrri-
nótt og í gær. Við Hrollaugseyj-
ar var komin bræla í gær og
engin skip þar að veiðum. Á mið
unum austur af Dalatanga og þar
fyrir norðan var veður fremur
óhagstætt. Einn bátur, Sólfari,
fékk þó 400 tunnur í tveimur
köstum 150 til 160 mílur norð-
austur í hafi. Leitarskipin voru
öll á ferðinni í gær en fundu
enga síld.
Frá kl. 7 á miðvikudagsmorg-
un til kl. 7 í gærmorgun til-
kynntu 24 skip síldarleitinni um
afla, aðeins 9,260 mál og tunnur.
Eftirtalin skip fengu afla: Þrá-
inn 200 tunnur, Árni Geir 850,
Eán 400, Stefán Árnason 600,
Arnarnes 500, Krossanes 700
mál, Héðinn 400, Guðbjartur
Kristján 500, Bára 200, Elliði
600, Gullberg 150, Lómur 200,
Viðey 1000 tunnur, Manni 300,
Stapafell 300 mál, Maldur 555,
Jón Kjartansson 1000 Siglfirð-
ingur 300 mál og tunnur, Brimir
300 mál, Guðmundur Péturs 200
tunnur, Vonin 460, Ársæll Sig-
urðsson 300, Pétur Jónsson 50
og Anna 100 tunnur.
i --------------------
AKRANESI, 12. ágúst. — Vél-
báturinn Haulcur RE með 8 eða
10 manna áhöfn landaði hér í
dag 15 til 16 tonnum af ísuðum
fiski. Hann var á handfæraveið-
um.
MWIMtMMUHMIMaMfWWMMHMManMnMHmnnMMMBMan
Lee Kuan Yew, forsætisráðherra Singapore
Þegar forsætisráðherra Sing
apore, Lee Kuan Yew, var
á kosningaferðalagi fyrir
skömmu, hrynti kraftalegur
andstæðingur hans honum í
djúpan skurð. „Sem betur fer
er ég tápmikill og léttur á
mér og ég er ómeiddur“, sagði
Lee, er lögregluþjónn hjálp-
affi honum upp úr. Og Lee
hefur sýnt aff hann er ekki
siður tápmikili á stjórnmála
sviffinu. Þó táraffist hann á
fundi meff fréttamönnum dag
inn, sem kunngjört var aff
Singapore og Malaysía ættu
ekki lengur samleið. „Nú er
þessi draumur minn úr sög-
unni,“ sagffi Lee, „og hann
rætist aldrei aftur meðan ég
lifi.“
Lee er 41 ára og hann virð-
ist kunn.a jafn vel við sig með
uppbrettar skyrtuermar á
stjórnmálafundi og í sam-
kvæmisfötum á laugardags-
dansleik í Tanglinklúbbi í
Singapore.
Faðir Lees, sem er fæddur
í Singapore, var af auðugri
kínverskri skipaeigendafjöl-
skyldu. Hann vildi að sonur
hans hilyti menntun í Englandi
og yrði „jafningi hvaða Eng-
lendings sem væri“. Þeir voru
hin fullkomna fyrirmynd. En
Lee var ekki gamall, er hann
gerði sér grein fyrir því, að
hugmyndir föður hans um
hvað mikilvægast væri í líf-
inu, voru rangar.
Þessi mynd var tekin af Lee
á fundi meff fréttamönnum
daginn sem sambandsslitin
voru tilkynnt.
Lee hélt til Cam-bridge til
að g'era föður sínum til geðs
og kiennara hans muna enn
eftir honum vegna frábærs
minnis hans, sérlega góðrar
enskukunnáttu og hnitiniðaðr
ar kímnigáfu.
Þegar Lee sneri aftur heim
til Singapore 1950, skipaði
hann sér í flokk þeirra, sem
litu á Breta sem útlenda
drotthara, er komnir væru til
Austurlanda til að afla fjár og
flytja það burt með sér. 1955
sagði Lee, sem þá hafði tek-
ið við formennsku Þjóðernis
flokksins í Singapore: „Ég
myndi greiða kom.múhisman-
um atkvæði, ef ég ætti ekki
kost á öðru en honum og ný-
lendustefnunni." Lee er ekki
róttækur og hann var þeirrar
skoðunar, að kommúnisminn
myndi missa aðdráttarafl sitt,
þegar nýlendustefnunni hefði
verið rutt úr vegi.
„Ég græt með Nehru“ sagði
Lee eitt sinn, „þegar mér verð
ur hugsað til þess að ég kann
móðurmál mitt ekki eins vel
og ensku.“ Til þess að bæta
úr vankunnáttu sinni á þessu
sviði, sótti Lee dag’lega tíma
í mandarin og malay og ektki
líeið á löngu þar til hann bæði
talaði málin reiprennandi. Qg
nú er hann fær um að taka
þátt í fjöldafundum á götunn
úti, hvort sem þeir fara fram
á ensku, mandarin e'ða malay.
Á árunum milli 1950 og ‘60
átti Lee við mörg stjórnmála-
leg vandamá.1 að etja. Komm-
unistar innan flokks iians
reyndu að rægja hann og
koma því inn hjá fói'ki, að
hann væri betur efnum búinn
og nyti meiri . lífsþæginda e-n"
hinn almenni borgari vegna
velgengni við lögfræðistörf.
En margir meðal almúgans í
Singapore voru þeirra skoð-
unar, að maður, sem berðist
fyrir rétti hans hlyti emrug
að vera fátækur.
Þrátt fyrir þetta hélt Lee
velli og var formaður flokiks
sírvs, er Singapore fékk sjálf
stjórn 1959. Vfð þingkosning-
ar sama ár hlaut floikkurinn
meirihluta og Lee varð fyrsti
forsætisráðherra Singapore.
Kommúnistar varaðir við
íhlutun í Singapore
kommúnistar, sem æsa Indónesíu
menn til hryðjuverka", sagði
hann.
Utanríkisráðherra Singapore,
S. Rajarat, sagði á blaðamanna-
fundi í dað að Singapore yrði að
taka upp nýjar samningaviðræð-
ur um varnarsamninginn við
Breta eftir að eyríkið gekk úr
Malasíusambandinu. Bjóst ráð-
herrann ekki við öðru, en slíkt
gæti gengið snurðulaust fyrir sig
svo lengi sem brezkar stöðvar í
landinu yrðu aðeins til varnar.
„Singapore er ekki velviljað
SA-Asíubandalaginu (SEATO)“,
sagði Rajarat, „en mun ekki setja
sig upp á móti því að stöðvarnar
verði notaðar í þágu SEATO, ef
um það er að ræða að verja ör-
yggi Singapore og Malasiu". Ráð-
herrann hélt því fram að góðar
horfur væru á að vinsamlegt
samband tækist með Singapore
og Indónesíu, en bætti því við að
Singapore myndi ráðfæra sig við
Malasíu í þeim efnum er að því
kæmi. Rajarat sagði, að erfitt
væri þó að segja hvort Indónesía
stefnu að segja að hér væri um
nýtt samsæri „nýju nýlendustefn
unnar“ að ræða. Hann kvað mik-
ið undir afstöðu Afríku- og Asíu-
landa komið, en ekkert þeirra hef
ur enn viðurkennt Singapore.
Brezkar heimildir í Singapore
báru til baka í dag orðróm, sem
uppi hefur um að Bretar hyggist
e.t.v. koma sér upp nýjum her-
stöðvum á öðrum stað í SA-Asíu,
t.d. i N-Ástralíu. Sögðu heimildir
þessar áð í sjálfu sér væri úrsögn
Singapore úr Malasíu ekki alvar-
legur hnekkir fyrir varnarmála-
stefnu Breta.
Yew forsætisráðherra sagði í
dag að stjórnarskrá eyríkisins
yrði breytt þannig að hver sá
flokkur, sem með völd fer í Singa
pore, verði að tryggja réttindi
minnihlutans.
—- Vietnam
Framhald af bls. 1.
#
gerð á Duc Co. Bandariskur her
flokkur var sendur t:l að þagga
niður í sprengjuvörpunum, sem
Viet Congmenn höfðu komið
fyrir í þorpi, en áður en flokk-
urinn kom á staðinn höfðu flug-
vélar gert árás á þorpið og
sprengjuvörpurnar voru þagnað-
ar. Þorpið var mannlaust er her-
flokkurinn kom þangað.
Singapore, 12. ágúst.
— AP — NTB —
LEE Kuan Yew, forsætisráS-
herra Singapore, varaði
kommúnista í Asíu við því í
dag að reyna að valda hinu
nýja ríki vandræðum. „Ef
kommúnistar standa fyrir ó-
eirðum og blóðsúthellingum
hér, verða þeir að verða við-
búnir að mæta afleiðingun-
um“. — Forsætisráðherrann
kvað það „algjörlega nauðsyn
legt“ að kommúnistar fengju
ekki hið minnsta tækifæri til
að ná völdum í Singapore, og
kvaðst hann viss um að fólkið
þar, sem að meirihluta er kín-
verskt, myndi berjast gegn
hugsanlegri valdatöku komm-
únista.
Forsætisráðherrann sagðist
telja, að það væru kommúnistar,
sem staðið hefðu fyrir drápum á
saklausu fólki í Malasíu, en ekki
Indónesar. „f Sarawak eru það
- GÆR var vindur austan-
stæður hér á landi. Rigning
var í öllum landshlutum um
nónbilið, þó mest á Suður-
landi. Á Fagurhólsmýri mæld
ist úrkoman 32 mm í fyrri,
nótt og 25 i Höfn í Horna-
firði.
Horfur eru á úrkomutíð
sunnanlands áfram, því að
hæðin mikla yfir Norður-
löndum og Norðursjó breyt-
ist lítið og mun beina hlýju
og röku lofti hingað norður.
Leyniþj ónustan í Saigon
skýrði frá því í dag að komið
hefði á daginn að Viet Cong
maður, sem handtekinn var, hafi
viðurkennt að hann væri með-
limur í 365. herfylki Norður-Vi-
etnam, en herfylki þetta er
venjulega staðsett nærri landa-
mærum Cambodia.
Henry Cabot Lodge sór í dag
embættiseið sinn sem sendiherra
Bandaríkjanna í Saigon. Við
það tækifæri flutti Johnson for-
seti ræðu, og sagði hann þá m.a.
að Robert F. Kennedy hefði ósk-
að eftir því að fá að fara til
Saigon sem sendiherra er Lodge
sneri heim þaðan í fyrra til að
taka þátt í baráttunni um fram-
bjóðandasæti repúblíkana í for-
setakosningunum. Johnson sagði
að þeir Robert McNamara, varn
armálaráðherra, Dean Rusk, ut-
anríkisráðherra og McGeorge
Bundy, sérstakur ráðgjafi for-
setans, hefðu allir tjáð sig reiðu-
búna til að taka að sér embætt-
ið í Saigon.
— Churchill og
Framhald af bls. 1
ráðstefnu þá, sem seint á sama
ári var fyrirhugað að kveðja sam
an í San Francisco til þess að
stofna samtök Sameinuðu þjóð-
anna.
Stalín hafði nýlokið við að
segja að bjóða ætti Tyrklandi
þátttöku, ef það segði Þýzkalandi
stríð á hendur áður en mánuður-
inn væri á enda. Roosevelt og
Churchill lýstu sig samþykka
þessu.
Þessu næst sagði Roosevelt að
Danmörk hefði verið hernumin
af Þjóðverjum á 24 klst., konung-
urinn tekinn til fanga og þingið
leyst upp. Danmörk væri eins og
málin stæðu undir stjórn Þjóð-
verja.
Aðeins einn maður, sem teldi
sig koma fram fyrir hönd Dan-
merkur, hefði ekki viðurkennt
hina nýju dönsku stjórn. Það
væri danski sendiherrann í
Washington. Hann hefði ekki get
að lýst stríði á hendur Þýzka-
landi, en hann hefði tekið af-
stöðu gegn hinni þýzkstuddu
stjórn. Hvað ættu menn að gera
í sambandi við Danmörku? Éng-
inn vafi léki á því, að ef Danir
hefðu verið frjálsir, hefðú þeir
snúizt á sveif með Bandamönn-
um.
Churchill spurði hvort Danir
hefðu viðurkennt sjálfstæði ís-
lands.
Stalín svaraði þessu neitandi.
Churchill taldi ekki að til
neinna vandræða myndi koma
með Dönum og íslendingum.
Hann lýsti sig sammála Stalín
marskálk og forsetanum um að
allir þeir, sem lýstu yfir stríði
fyrir febrúarlok, skyldu fá leyfi
til að sitja ráðstefnuna. Danmörk
mundi vilja taka þátt í slíkri ör-
yggisstofnun, þegar landið fengi
tækifæri til að tala sínu máli.
Menn hættu síðan að tala um
Danmörku, og tóku að ræða aðra
hluti. En til gagns og gamans má
bæta eftirfarandi upplýsingum
við sovézku skjölin: Danmörk
viðurkenndi þegar 1918 sjálfstæði
Islands í persónusambandi við
Danmörku. Á stríðsárunum voru
hin sérstöku sambandslög afnum-
in og lýðveldið stofnað 1944 þrátt
fyrir óskir Dana um að ákvörð-
unum um þetta yrði frestað þar
til að styrjöldinni væri lokið.
San Francisco-ráðstefnan, —
stofnfundur SÞ — hófst eins og
ráð var fyrir gert 25. ápríl 1945.
Eftir frelsunina sótti Danmörk
um aðgang að ráðstefnunni, og
var síðan, einkum að undirlagi
Noregs, boðin þátttaka nokkrum
vikum áður en ráðstefnunni lauk
26. júlí. Danmörk varð þó 50.
meðlimur SÞ, eða öllu heldur 51.
meðlimurinn, þar eð Pólland gat
ekki tekið þátt í ráðstefnunni
vegna ósamkomulags austurs og
vesturs", segir Information.
— Rannsóknarráð
Framhald af bls. 8.
7. Að beita sór fyrir skjótri
hagnýtingu tæknilegra nýjunga
hjá atvinnuvegunum með kynrv-
ingastarfsemi og upplýsin,gaþjón-
ustu.
8. Samstarf við hliðstæðar ar-
lendar stofnanir og að stuðla að
þátttöku íslands í alþjóðlegu
samstarfi á sviði ra nnsók namá Ia.
9. Onnur þau venkefni, sem
æskilegt reynist að sameinia fyrvr
rannsóknastarfsemina.
Fyrsti fundur hins nýja Rann-
sóiknaráðs hófst eð Hótel Sögu í
Reykjavík í gær og lýkur um há-
degi í dag.
Gestir fundarins eru dir. Alex-
ander King frá Efnahags- og
framfarastofnuninni (OECD) og
Robert Major, formaður Rann-
sóknaráðs Noregs (Norges Tekn-
isk Naturvetenskabelige * For-
skiningsrád). Fluttu þeir báðir
erindi á fundinum í dag. Dr.
King ræddi um mörkun vísinda-
stefnu, markmið, nauðsynlegar
undirstöðuupplýsingar, samrætm-
semi Efnahags- og framfarastofti
ing við fjárveitingar ofl. Enn-
fremur ræddi hann um starf-
unarinnar á sviði vísinda. — Ro-
bert Major ræddi um skipulag
rannsókna í Noregi, störf ráðsins
að mörkun vísindastefnu og und
irstöðuathuganir, svo sem á fram
boði og eftirspurn visinda- og
tæknimanna og fjármagni til
vísinda, — svo og um samraem-
ing fjárveitinga til visinda á veg-
um norska Rannsóknaráðsins.
(Frá menntamálaráðuneyitiiniu)