Morgunblaðið - 04.06.1967, Blaðsíða 14

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNTJDAGUR 4. JÚNÍ 1967.
14
Húsmæðraskólinn á Staðarfelli 40 ára
HÚ SMÆÐR ASKÓLINN á
Staðarfelli á Fellsgtrönd í
Dalasýslu er 40 ára í dag,
Blaðatmaður Mbl. heimsótti
skólann fyrir skömmu og
naut ríkulegrar gestrisni
skólastjórahjónanna, Ingi-
gerðar Guðjónsdóttur og
Ingólfs Eyjólfssonar. Frú
Ingigerður frseddi okbur
um sögu staðarins og skól-
ans.
Saga Staðarafells
Staðairfell stendur að norð-
anverðu við Hvammsfjörð und-
ir hárri felldbrún. I>egar gott er
veður sézt út á Breiðafjarðar-
eyjar fyrir mynni Hvamms-
fjarðar og handan fjarðarins
er Skógaströndin. Yfirleitt er
mikil veðursæld á Staðnum,
því að fellshrúinm skýlir bæn-
um fyrír rvorðanáttinni, sem
oft og tíðum getur orðið all-
kröpp úti á firðinum eins og
raunar sagan sannar.
Staðarfells er fyrst getið í
Landnámu, en þar segir, að
Kjallakur gamli hafi reist þar
bú fyrir einn sona sinna, Þor-
grím þengil. Hét bærinn þá
Fell, en nafnið Staðarfell kem-
ur ekki fram fyrr en síðar.
Á söguöld er vafalaust fræg-
ust ábúenda Hallgerður lang-
brók, en þar bjó hún sín fyrstu
búskaparár. Á 12. öld býr að
Staðarfelli Þórður Gilsson, fað.
ir Hvamms-Sturlu og næstu
aldir býr þar margt stórmenna.
Upphaf menntaseturs að
Stítðarfelli.
Á síðari hluta 19 .aldar býr
að Staðarfelli Brynjólfur Boga-
son Benediktsen ásamt konu
sinni Herdísi d'óttur Guðmund-
ár Seheving kaupmanns í Flat-
ey. Þau hjón eignuðust alls 13
börn, sem flest dóu í barn-
æsku — aðeins ein stúlka, Ingi-
leif Sólborg Carlotta, náði að
verða tvítug, en þá dó hún.
Skömrnu síðar lézt Brynjólfur
faðir hennar og gaf þá ekkja
hans Herdís 3/4 hluta eigna
sinna til stofnunar kvennaskóla
við Breiðafjörð og skyldi hann
bera nafn hennar og Ingileifar.
Árið 1993 kaupir Magnús
Friðriksson Staðarfell og hefur
þar búskap. Býr hann þar i
18 ár, en þá fórst sonur hans
ásamit þremur öðrum á
Hvammisfirði. Magnús brá þá
búi, en gaf ríkinu í minningu
sonarins Staðarfell með því
skilyrði að þar rísi kvenna-
skóli Herdísar og Ingileifar.
Ennfremur fylgdu gjöfinni
Staðarfell á Fellsströnd.
10.000 krónur til kaupa fi bú-
stofni á skólajörðina. Var hug
myndin að rekið skyldi skóla-
bú, er stæði undir rekstri skól-
ans.
Árið 1927 tók Sigurborg
Kristjánsdóttir frá Múla við
ísafjarðardjúp Staðarfell á
leigu. Hóf hún búrekstuT og
stofnaði einkaskóla. Hélt hún
mæstu 6 ár húsmæðranámskeið
af miklum dugnaði, enda vel
menntuð á sínu sviði. Fyrsta
skólaárið voru nemendur 14.
Frk. Siguirborg rak bú að Stað-
arfelli í alls 4 ár, en þá seldi
hún búið og endurgreiddi 10.000
krónurnar. Var jörðin leigð upp
frá því og er enn.
Húsmæðraskólinn á Staðarfelli
Kvennaskóli Herdísar og
Ingileifar var vígður við hátíð-
lega athöfn, eftir að þeir, er
fóru með menntamál, höfðu
ákveðið, að hann skyldi rek-
inn af ríkinu, hinn 4. júní 1929.
Var þar viðstatt margt stór-
menni.
í rauninni heitir skólinn sínu
gamla nafni, þótt nafnið Hús-
mæðraskólinn á Staðarfelli hafi
sigrað í daglegu tali fólks.
Fyrstu árin var’skólinn 9 mán-
aða skóli og skiptist námsefnið
þannig að helmingur var mat-
reiðsla, fjórðungur saumar og
fjórðungur vefnaður. í lok
hvers skólaárs hafa nemendur
unnið að kartöflurækt. Hefur
næsti árgangur nemenda síðan
notið góðs af garðræktarstarf-
seminni. Bóknám var aðallega
íslenzka og almennur reikn-
ingur fyrstu árin.
Daglegur rekstur
í skólastýrustörfum hefur
læknir, sem að sjálfsögðu er
mikið atriði, þegar um rekstur
skóla er að ræða.
Starfslið.
Kennarar starfslið við skól-
ann í vetur voru 3 auk skóla-
stýru: Lydia Kristóbertsdóttir,
handavinnukennari, sem verið
Ein námsmeyjanna við vefstólinn.
Skólastýra, kennarar og nemendur á tröppum skólans.
verið margt atorkukvenna.
Skólastýra nú er eins og áður
er getið Ingigerður Guðjóns-
dóttir, en um hana segir frú
Steinunn Þorgilsdóttir, sem
lengst allra hefur átt sæti í
skólanefnd — eða í þau 40 ár
sem skólinn hefur starfað:
„Fyrir áskorun góðra vina
Staðarfel'lsskóla tók frú Ingi-
gerður Guðjónsdóttir að sér
skólastjór.n haustið 1962. . . .
Hún hefur í ríkum mæli þá
kosti til að bera, sem nauðsyn-
legir eru skólastjóra húsmæðra-
skóla. Skólinn hefir blómgazt
vel í hennar höndum“.
Frú Ingigerður sagði í við-
tali við okkur, að mikið hefði
verið gert fyrir hið gamla skóla
hús, það endurbætt og lagfœrt,
síðustu 5 árin. Eftir er þó að lag
færa kjallara skólahússins og
er áætlað, að unnið verði að
því í sumar. Kennslustofur hafa
verið stækkaðar, svo að nú
rúmar skólínn alls 36 nemend-
ur, en heimavist rúmar aðeins
25, þótt unnt hafi verið að
nýta húsið, þarvnig að þar hafi
nú verið 30 nemendur í vetur.
Er þá eins og nærri má geta
hvert rúm skipað og hefur eigi
verið unnt að sinna nema broti
umsækjenda. f fyrra sóttu um
skólavist 78 stúlkur.
Frú Ingigerður kvað skólann
vel í sveit settan. Námsmeyjar
finna ekki til einangrunar eins
og margur vill halda, því að
gott vegasamband er við skól-
ann og leiðinni t.d. til Reykja-
víkur er haldið opinni allt ár-
ið. í Búðardal er flugvöllur og
hefur 2 ár við skólann, Þórey
Eyþórsidóttir, vefnaðarkennari
og Hallfríður Bjarnadóttir, hús-
mæðrakennari. Hafa tvær þær
síðastnefndu verið einn vetur
við skólann. Sagði frú Ingi-
gerður, að þær hefðu allar hug
væri þegar orðin of lítil og
stækkun hennar ekki fyrirhug-
uð, þar eð næsta sumar væri
áætlað að leggja rafstreng til
skólans. Myndi öll aðstaða þá að
sjálfsögðu breytast mjög.
898 nemendur.
Frá upphafi hafa stundað
nám í Staðarfellsskóla 898 náms
meyjar. Þegar tala námsmeyja
er hugleidd sést, að hlutskipti
skólans er stórt, og hann hlýt-
ur að hafa hafit mikiil áhrif á
íslenzk heimili um allt land.
Frú Ingigerður sagði, að nem-
endurnir væru alls staðar að
af landinu, enda hefði skól-
inn notið velvilja fólks mjög
víða.
Nemendur skólans eru frá 17
til 21 árs. Frú Ingiigerður sagði,
að íslenzk æska væri frálbær.
Við skólann hefði aldrei verið
annað en gott fólk og fyrir sitt
leyti taldi hún mun betra að
vinna með ungu fólki en því,
er tekið væri að reskjast. Sagð-
ist hún efcki hafa kynnst því,
sem haldið hefði verið fram,
að æskan hefði breytzt til hins
verra.
Frú Ingigerður Gujónsdóttir
kvaðst vilja þakka öllum vel-
unnurum skólans fyrir ómetan-
legan stuðning við skólann —.
bæði fjárhagslegan og annan.
Sérstaklega þakkar hún Frið-
jóni Þórðarsyni, sem lengi var
Skólastýra, ráðsmaður og kennarar, talið frá vinstri: Ingigerð-
ur Guðjónsdóttir, Ingólfur Eyj ólfsson, Þórey Eyþórsdóttir, Hall-
fríður Bjarnadóttir og Lydia Kristóbertsdóttir.
á því að kenna áfram við skól-
ann næsta vetur.
Skólaráðsmaður er eiginmað
ur frú Ingigerðar, Ingólfur
Eyjólisson, vélstjóri. Annast
hann öll innkaup til skólans
með miestu ágætum.
Frú Ingigerður sagði, er við
heimisóttum skólann, að það
sem einkurn hefði orðið rekstri
skólans til trafala væri raf-
magnsleysi. Díselstöð skólans
skólanefndarformaður, Ingva
Ólafssyni, skólainefndarfor-
manni, Steinunni Þorgilsdóttur,
sem öll árin hefur átt sæti I
skólanefnd og á enn, HalMóru
Eggertsdóttur, námsstjóra og
Sfcildi Stefánssyni, bankastjóra
o.m.fl., sem of langt yrði upp
að telja. Einnig þakkar hún
öllum Dalamönnum, og öðrum,
sem ávallt hafa stutt skólann.
Framh. á bls. 19