Morgunblaðið - 03.09.1968, Blaðsíða 1

28 SIÐUR
190. tbl. 55. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 3. SEPTEMBER 1968
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Einróma stuöningur við Dubcek
á fundi miðstjórnarinnar í Pra?

Sovétríkin draga saman ógrynni
liös við landamœri Rúmeníu
Prag, 2. sept. (AP-NTB).
• Miðstjórn kommúnistaflokks
Tékkóslóvakíu kom saman til
fundar í Prag um helgina, og var
á fundinum kosin ný forsætis-
nefnd miðstjórnarinhar, skipuð
21 fulltrúa. Meirihluti fulltrú-
anna fylgir Alexander Dubcek
flokksleiðtoga að málum, og að-
eins tveir fulltrúanna eru taldir
leiðitamir yfirvöldunum í Mosk-
vu.
• Sovétríkin hafa dregið saman
mikinn her á landamærum Tékkó
slóvakíu og Rúmeníu, og er haft
eftir áreiðanlegum heimildum í
Pra.g að hér sé um a'ð ræða
rúmlega milljón manna lið auk
þeirra sex hundruð þúsunda, sem
eru í hernámsliðinu í Tékkósló-
vakíu. Þessi liðssamdráttur hefur
valdið ótta við yfirvofandi innrás
í Rúmeníu, en sendiherrar Sovét
ríkjanna í París og Washington
hafa gengið á fund þarlendra
yfirvalda og fullvissað þau um
að innrás sé ekki fyrirhuguð.
• Á fundi miðstjórnarinnar í
Prag var einróma samþykkt yfir
! lýsing um stuðning við flokks-
leiðtogana, sem stóðu a'ð samn-
ingaviðræðum í Moskvu við so-
vézka ráðamenn í fyrri viku
Einnig lýsti miðstjórnin því yfir
að Tékkóslóvakía væri áfram
aðili að Varsjárbandalaginu, og
ekki kæmi til greina að lýsa yfir
hlutleysi landsins. Þá fól mið-
stjórnin nýkjörinni forsætisnefnd
að vinna að undirbúningi 14.
flokksþingsins, sem frestað hef-
ur verið um óákveðinn tíma, og
að vinna að því að erlendur her
verði sem fyrst fluttur úr landi.
Dubcek flokksleiðtogi skoraði
á alla landsmenn að styðja lög-
leg yfirvöld landsins. Sagði hann
miðstjórninni að Tékkóslóvakía
[ verði að sýna Sovétríkjunum að
I verið sé að reyna að standa við
| gerða samninga.
í framhaldi af þessari áskorun
i leiðtogans var brýnt fyrir öllum
nemendum við æðri skóla lands-
ins að sýna stillingu og forðast
árekstra við setuliðið. Frantisek
Hamouz aðstoðarforsætisráð-
herra ávarpaði stúdenta í út-
varpsræðu í dag, og bað þá að
efna ekki til mótmælaaðgerða né
hópfunda. Hann sagði að ef þeir
vildu skoða ummerki í borginni
og minnast látinna félaga sinna,
þá yrðu þeir að gera það „hljóð-
lega, og í smá-hópum“. Einnig
voru verkamenn fullvissaðir um
það að þeir fengju bætur fyrir
Jaunamissi vegna „atburðanna",
einnig fyrir allsherjarverkfallið,
sem efnt var til í því skyni að
mótmæla innrás Sovétríkjanna á
dögunum. Er í fréttum jafnan
talað um „atburði" og ,,erlent
Úerlið" í stað innrásar og her-
námsliðs, og er þar að sjá fjrrstu
Frh. á bls. 27
Alexander Dubcek flokksleiðtogi (til vinstri) og Oldrich Cerniik
forsætisráðherra á fundi miðstjórnar kommúnistaflokks Tékkó-
slóvakiu á sunnudag.
I Mynd þessi var tekin í rústum þorpsins Kakhk í norð-austurhlu ta Irans eftir jarðskjálftana þar
á laugardag og sunnudag. Sýnir hún móður reyna að hugga bam sitt eftir öll ósköpin.
Matvœli flutt
til BIAFRA
þrátt fyrir hótanir Lagosstjórnar
um að skjóta flugvélarnar niður
Genf og Lagos, 2. sept.
ALÞJÓÐA Rauði krossinn í Genf
tilkynnti í dag að opnuð yrði loft
brú til flutninga á matvælum og
vistum til bágstaddra í Biafra
þrátt fyrir hótanir Nígeríustjóra
ar um að skjóta niður flugvélar
samtakanna.
Flogið verður frá Santa ísabel,
höfuðborg spænsku eyjunnar
Fernando Po, þar sem nú hafa
safnazit saman um 3.500 tonn af
matvæilum. Verða matvælin
flutt með fjórum fluigvélum af
gerðinni DC-6, sem Rauði kross-
inn í Danmörku, Noregi, Sví-
þjóð og Finnlandi hafa útvegað,
og flutningavél af gerðinni C-
130 Hercules. Sjötta vélin er
væntanleg, og er hún á vegum
Rauða krossins hollenzka.
Stjóm Nígeríu var tilkynnt
um þessa ákvörðun Aliþjóða
Rauða krossins, og svaraði hún
þá með nýrri aðvörun. Segir
Nígeríuistjórn að flugvöllurinn í
Biafra, þar sem flugvélarnar eiga
að lenda, sé í beinni s'kotlínu
stórskotaliðs stjórnarhersins.
Vísar stjórnin frá sér allri á'byrgð
á því, sem koma kann fyrir flug
vélarnar, og segir að flutningur-
inn til Biafra sé algerlega óiög-
legur.
Ef flugvélar Rauða krossins
fljúga yfir landsvæði Nigeríu og
herbúðir stjórnarhersins án
heimildar, segir í tilkynningu
Lagosstjórnairinnar, geti þær að-
gerðir haft alvarlegar afleiðing-
ar, sem Nigerustjórn vill ekki
bera ábyrgð á. Skorar hún á öll
þau ríki, sem ítök hafa í Al-
þjóða Rauða krosisinum, að fá
samtökin til að hætta við þessar
aðgerðir, er hvergi eigi sinn líka
í ;sögu Rauða krossins.
Þrátt fyrir þessa yfirlýsingu
stjórnar Nígeríu eiga matvæla-
flutningarnir að hefjast fljótlega,
sennilega strax á morgun. Hef-
ur fulltrúi Rauða kiross'ins, Aug-
ust Lindt frá Sviss, sem hefur
stjórnað aðgerðum samtakanna
til að koma visitum til Biafra,
tilkynnt að hann muni sjálfur
fara með fyrstu flugvélinni.
Íausaruag wg suiuiuuug. oyuu nun muour reyna ao nugga oarn siu enir Oll oSKOpin. I— r~ r- I— 1— 0- ^
Gífurlegir jarðskjálftar í íran;
— óstaðfestar fréttir herma áð 20 þús. manns hafi farizt
Tehelan, 2. sept. NTB, AP.
GÍF U RLE GIR jarðskjálftar
urðu á viðáttumiklum svæð-
um í norðausturhluta frans á
laugardag og sunnudag. Meira
en eitt hundrað bæir og þorp
jöfnuðust algerlega við jörðu
og samkvæmt óstaðfestum
heimildum munu tuttugu þús
und manns hafa beðið bana.
Þá er óttazt að þúsundir liggi
enn grafnir undir rústunum.
Björgunarsveitir hafa unnið
að því alla helgina að leita að
fólki og víða heyrast örvænt-
ingaróp frá börnum og full-
orðnum, sem liggja slösuð
eða í andarslitrunum undir
rústum.
Hjálpargögn og tjöld hafa
verið send á staðina, sem harð
ast urðu úti, en álitið er að
yfir eitt hundrað þúsund
manns séu heimilislausir. For
sætisráðherra írans, Amir
Abbas, fór strax frá Teheran,
hann fékk fréttir af jarð-
skjálftunum og hefur ferðast
milli þeirra staða, þar
Frh. á bls. 27
Kongó:
Foisetinn
fongi?
Kinshasa, 1. sept. NTB.
ÁREIÐANLEGAR heimildir í
Kinshasa greina frá því að senni-
lega hafi forseti Kongó, Mass-
emba Debat, verið sviptur völd-
um og allt bendi til, að hann
'hafi verið handtekinn ásamt
nokkrum öðrum stjórnmálamönm
um landsins. Þetta hefur þó ekki
verið staðfest af opinberri hálfu.
Tilkynningair, sem gefnar hafa
verið út um ástandið í Kongó
lýðveldinu síðan á föstudag í út-
varpinu i Brazzaville hafa verið
gefnar út í nafni yfirstjórnar
hersins og hvergi vikið að því
að forsetinn, Massemba Debat
hafi verið sviptur völdum við bylt
ingu hersins í fyrra mánuði, en
fengið síðar að gegna embætti
áfram, eftir að völd hans höfðu
verið skert verulega.
NTB-fréttastofan segir, að
kyrrð sé nú að mestu komim á í
landinu og hvergi ‘hafi verið bar
zit undanfannia tvo daga.