Morgunblaðið - 28.09.1968, Blaðsíða 1
28 SIÐUR
Breytingar á stjórnarhátt-
um í Portúgal ?
Árangurslaus
fundur EBE
Frakkar hindra enn aðild Breta
Caetano hefur tekið við embœtti Salazars
Lissabon, 27. sept. AP. [ stjórnarkerfi sem dr. Salazar hef
PORTÚGALAR lögðu inn á nýja ur byggt upp á snilldarlegan hátt
braut í dag, þegar Marcello Caet °S heimskulegri fastheldni við
ano tók við embætti farsæt'isráð --------------------------------
herra á meðan Antonio Salazar
barðist enn við dauðann. Amer-
ico Thomaz, forseti Portugals, út
nefndi Caetano forsætisráðherra
eftir að hafa veitt Salazar lausn
frá embætti „hryggur í huga“.
Caetano tók formlega við emb-
ætti kl. 14.30 að íslenzkum tíma
og jafnframt sór ráðuneyti hans
embættiseiða. Ráðuneytið skipa
flestir þeir sömu og áður, en
nýir eru f jórir ráðherrar og tveir
aðstoðarráðherrar. Hálfri ann-
arri stundu síðar flutti Caetano
ræðu og lofaði portúgölsku þjóð
inni því, að hann mvndi sveigja
af einve'disbraut þeírri, sem Sal
azar hefði fylgt í f jörutíu ár.
„Aðaldrættir portugalskrar
stjómarstefnu og stjómarskrá
ríkisins munu ekki standa í vegi
fvrir því, að stjórnin geti kom-
ið fram nauðsynlegum umbótum,
þegar slíkt er tímabært,“ sagði
Caetano í ræðu sinni. „Ekkí má
rugla saman trúmennsku við það
aðferðir, sem hann kann að hafa
beitt einhvern tíma þegar nauð
syn krafði. Mesta hættan sem
verður á vegi nemenda er, að
þeir geri ekkert annað en að
líkja eftir kennaranum og gleymi
því að hugsun verður að vera lif
andi ef hún á að bera ávöxt.
Lifið er stöðug aðlögun.“
Brússel, 27. sept. NTB.
A FUNDl utanríkisráðherra
Efnahagsbandalagsrikjanna í
Brússel í dag beitti Michel Debré
utanrikisráðherra Frakka, neit-
unarvaldi gegn því að teknar
yrðu upp samningaviðræður um
inntöku fleiri ríkja í bandalagið.
Jafnframt lagðist hann eindreg-
ið gegn málamiðlunartillögu sem
Willy Brandt, utanríkisráðherra
Vestur-Þýzkalands, hafði lagt
fram.
Debré skýrði frá því, að af-
staða Frakka hefði ekki breytzt
síðan síðasti ráðherrafundur var
haldinn í Brussel í desember. Þá
verandi utanríkisráðherra
Frakka, Maurice Couve de Mur-
ville, hélt því þá fram, að Bret-
land væri enn ekki hæft til þess
að ganga í Efnahagsbandalagið.
Debré sag'ði í dag, að efnahags
ástandið í Bretlandi væri þamnig,
að ekki væri unnt að leyfa Bret-
um inngöngu í bandalagið. Hann
vísaði á bug tillögu Brandts um
að bandalagið yrði styrkt jafn-
framt því sem undirbúin yrði
inntaka fleiri ríkja og neitaði
að ræða frekar um stækkun
bandalagsins.
Frá setningu aukaþings S.U.S. í gærkvöldi.
Aukaþing ungra Sjálf-
sfœðismanna hófst í gœr
—um 200 fulltrúar ungs fólks hvaðanœva af landinu sitja þingið
—fjölmennasta þing í sögu SUS
Aukaþing Sambands ungra
Sjálfstæðismanna var sett I
Domus Medica í gærkvöldi.
Til þingsins eru komnir um
200 fulltrúar ungs fólks hvað
anæva af landinu. Er þetta
f jölmennasta þing í sögu Sam
bands ungra Sjálfstæðis-
manna.
Birgir ísl. Gunnarsson, for-
maður S.U.S., setti þingið
með ræðu og er hún birt
annars staðar í blaðinu í dag.
Skipaði hann Þór Hagalín,
fundarstjóra. Að lokinni ræðu
formanns S.U.S. flutti dr.
Bjarni Benediktsson, formað-
ur Sjálfstæðisflokksins ávarp.
Bjarni Benediktsson ræddi í
upphafi máls síns hreyfingar með
al æskufólks í ýmsum löndum og
benti á, að þessar hreyfingar
væru aðallega í þeim þjóðfélög-
um, sem hafa náð einna lengst
í að tryggja velferð þjóðfélags-
þegnanna. Hann fjallaði síðan
um tengsl hinna yngri og eldri,
mismunandi sjónarmið og afstöðu
til mála og benti á þær miklu
breytingar, sem orðið hefðu á
Framhald á bls. 3
Marcello Caetano, forsætisráðherra Portugals.
Samningar hafa
ekki tekizt
um herstöðvar Bandaríkjamanna á Spáni
Madrid og Washington, 27. sept.
(AP-NTB).
SLITNAÐ hefur upp úr viðræð-
um fulltrúa Spánar og Banda-
rikjanna um endumýjun samn-
ingsins frá 1953 um herstöðvar-
réttindi Bandaríkjanna á Spáni.
Samningur þessi rann út í gær,
og samkvæmt 5. grein hans hafa
samningsaðilar hálft ár til að
reyna að ná samkomulagi um
framlengingu, en náist ekki sam
komulag hafa Bandarikjamenn
eitt ár til að flytja herlið sitt og
hergögn frá Spáni.
Utanríkisráðherra Spánar, Fer
nando Maria Castella, hefur að
undanförnu dvalizt í Washing-
ton og rætt þar við Dean Rusk
utanríkisráðherra um hugsanleg
ar breytingar á herstöðvasamn-
ingnum. Hefur ágreiningur aðal
lega staðið um það hve hátt verð
Bandaríkin skuli greiða fyrir að-
stöðuna á Spáni. Spánverjar hafa
að sögn farið fram á hernaðar-
áðstoð frá Bandaríkjunum, sem
nemur um 700 milljónum doll-
ara, en Bandaríkjamenn boðið
Framhald á bls. 3
De Gaulle í Bonn
Bonn, 27. sept. NTB.
De Gaulle Frakklandsforseti
kom í dag til Bonn tii viðræðna
við Kurt George Kiesinger kanzl
ara Vestur-Þýzkalands, en sam-
kvæmt vináttusáttmála rikjanna
er ráð fyrir því gert að leiðtog-
amir ræðist við tvisvar á ári.
Að þessu sinni er reiknað með
að umræðurnar snúist aðallega
um Efnahagsbandalagið, afleið-
ingar innrásar Varsjárbandalags
rikjanna í Tékkóslóvakiu, og sam
bandið milli Austur og Vesturs.
Viðræðurnar standa í tvo daga,
og taka þátt í þeim utanríkis- j
og f jármálaráðherrar ríkjanna
tveggja.
Bent er á að heimsókn de Gaull
es beri að á óheppilegum tíma, j
því á fundi Efnahagsbandalagsins
í Brússel í dag felldi Michel
Debre utanríkisráðherra Frakk-
lands tillögu Willy Brandts utan
ríkisráðherra Vestur-Þýzkalands
| um frekari samninga um væntan
j lega aðild Breta að EBE. Hefur
' þessi afstáða Frakka valdið deil-
um í Bonn, og meðal annars leitt
til þess að Karj Mommer, tals-
maður þingflokks sósíaldemó-
krata, hefur látið hafa eftir sér
harðorða gagnrýni á de Gaulle
| og frönsku stjórnina. Segir
Mommer að stjórnin í Bonn hljóti
nú að sjá að ekkert þýði að reyna
að sannfæra de Gaulle. Franski
forsetinn hafi árlega haft Vestur
Þjóðverja að fífli varðandi um-
ræður um áðild Breta að EBE.
Hafa leiðtogar beggja stjórnar
flokkanna í Bonn gefið í skyn
að vestur-þýzku stjórninni beri
að athuga möguleika á frekari
þróun mála í Evrópu án þátttöku
Frakka. Er þetta í fyrsta skipti
fÆ því núverandi stjórn tók við
völdum í Vestur-Þýzkalandi, sem
rætt er um aðgerðir án aðildar
Frakka á þessu sviði.