Morgunblaðið - 03.06.1969, Blaðsíða 19
MORJGUNIBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. JÚNÍ 196®
19
Barði Barðason
skipstjðri — Minning
F. 19. febrúar 1904
D. 26. maí 1969
í dag verður til grafar bor-
inn einm af kunnustu skipstjórn
armönnum landsins. Barði Barða
son frá Siglufirði.
Hann var sonur hins feunna
hlákarlaveiðisfeiipsitjóra, Barða
Barðasonar og konu hans, Ingi
Ibjargair Þorleifsdóttur frtá Sig'lu-
nesi. Má því með sanni segja að
honum hafi verið í blóð borin
víkiinigaeðli oig sjósóknarandli for-
•feðrairuna.
14 ára að aldri hóf hann land
róðrasjómennsku á smábátum og
gerðist 16 ára að aldri formaður.
Fiskimannapróf tók hann 1924
og farimannapró'f 1927.
Um 5 ára dkeið var hiann sfeip-
stjóri á vélskipinu VS. Alden“,
10 ár skipstjóri á „VS Gunn-
vöru“ og 14 ár skipstjóri á tog-
og síldveiðiskipinu „Ingvari Guð
jónssyni".
Um hið sögufræga happaskip
„Gunnvöru" er það að segja, að
sennilega hefur ekkert skip í ís-
lenzka síldveiðiflotanum fært
eins mikla björg í bú, miðað við
upphaflegt kaupverð skipsins,
eins og þessi litla happafleyta.
Smíði vélskipsins „Ingvars Guð
jóinssK>n'ar“ var unidir elftirliltá
Barða sjálfs, og hann sigldi skip
inu til íslands og inn á Siglu-
fjarðarhöfn á afmælisdegi vinar
slíns, sem sikipið var s'kírt í ihöf-
uðið á. Smíði þessa skips mark-
aði að ýimsu leyti þáittaskil i út-
(gerðamsögu okfear Norðienidliiniga.
Um margra ára skeið átti Barði
heitinn samvinnu við vini sína,
hina þjóðkunnu athafnamenn
bræðurna Ingvar heitiinin og Gunn
laug Guðjónsyni — var samvinna
þessi á sviði athafna og fram-
krvæmidla til samnrar fyrirmynd-
air.
Hinn 14 .desember 1929 gekk
Barði heitinn að eiga Helgu Þor
steinsdóttur, f. 10. júlí 1904, að
Tröf í Álftafirði vestra, en hún
lézt þ. 28. apríl 1964. Helga heit
in var glæsileg dugnaðar- og
fríðQeikskona. Voru þau hjón
. lengst af búsett hér á Siglufirði,
lem einniig í Stýfekisftiiðknii og
Reykjavík, og var heimili þeirra
annálað fyrir gestrisni og mynd
arbrag.
Tvær dætur eignuðust þau
Heiiga og Barði, Sigurlaogu, gáifta
Valdimar Friðbjörnssyni, skip-
stjóra og verkstjóra í Reykja-
vfk, og Ingibjörgu, sem anmazt
hefir hússtjóirn fyrir föður sinn
eftir lát Helgu, móður þeirra
systkina.
Barði Barðason var í fremstu
röð íslenzkra skipstjórnarmanna
alflafcóniguir máfeiil, og má i því
samlbaindi beradia á, að siumairið
1944 aflaði „Gumnvöir" saimitals 27
þúsund mál og tunnur síldar.
Þá má ekki gleyma að minn-
aist á aflabrögð „Ingvars Guð-
jónssonar", sem voru með ágæt-
lutm, hiviort beldiur sem stunduð
var síldveiði eða togveiðar.
Barði heitinn var glæsimenni
hið mesta í allri framkomu. Hann
var í arðsins fyllstu merkingu
„þéttur á velli og þéttur í lund“,
og þegar hann var uppi á sitt
bezta, var hann rammur að
afli — engdmn vedlfiiskati, ihrvonki
andlega né líkamlega. Hannvar
hrókur alls fagniaðar í hópi fjöl
skyldu og vina, ræðinn og
skemmtilegur, enda hafði hann
afliað sér víðtækrar þefekingar á
mönnum og málefiruum. Hann var
strangur en réttlátur húsbóndi,
strangastur var hanm við sjálfan
sig og feröfuharður — enda ávallt
í firemistu vígllíiniu eins og saemdr
góðum Ihenfioringja,
Árið 1962, þá farinn að þreyt
ast á skipstjómarstörfum, tók
hann að sér forstjórastarf við
síldarleit á Siglufirði og Dala-
tamiga fyrir íslenzka síldveiði-
fLotann. Munu allir sammála um
það, að þar hafi verið að starfi
maður, sem bjó yfir mikilli þekk
ingu og reynslu á þessu sviði.
Framifevæmidiir hanis alilar voru
í þessu sem öðmm störfum hans
bornar uppi af réttsýni og þjón
ustulund, enda vom hjartfólgn-
uistu áhiuigaimál hans, blómilegt ait
vi'nn’u®'f ísl'enzfeu þjóðarinnar til
lands og sjávar.
Ég, sem þetta rita, átti því
láni að fagna, að vera háseti
Barða Barðasonar frá 14 ára
aldri fram yfir tvítugt. Ég flyt
þér gamli húsbóndi og vireur,
bróðurlega kveðju mína og þakk
ir fyrir allan þinn drengskap
og þína handleiðslu, sem ég varð
aðnjótamdi á þeim árum, þegar
ég bjó mig undur mitt ævistarf.
Siglufirðl, sjómannadaginn.
Axel Schiöth skipstjóri.
ÞAÐ var sumarið 1942, sem ég
sá hann fynsit. Haifði heyrt firægð
arisöguir aí boinium áðiuir, því
hiann vair einn aif þeim stóru,
þ. e. í hópi toppaifilamanna
þeirra ára Ég aðstoðarmaður á
preasunum í verfesmiðjunni a
Hjal'teyiri, hann sftdpstjóri á
aifiasikipiniu Gumwöm. Ég þorði
aldirei að kaista á hann fcveðju
þetta siumar, leit bara upp tii
hans, sá hamn í miátuliegin fjar-
læigð, dáði iharan ag var upp með
miér atf, að pabbi haifði sagt ofek-
ur sfcylda í fimmta lið.
Á þessum árum vom afila-
mieniniirnáir hetjuir í augum okk-
air umgliinga. Þeiir tófeu við af
fornlfeöppuniuim, við vissiuim, að
allt stóð ag fólil með þeim.
Sextán ár liðu og ég á Akiur-
eyri í háMgerðum sámm vegna
persónuilegs skiþbTiots. Það var
sumar og miig vantaði eittíhvað
að gera. I slippreum heirnia stóð
m.b. Ingvar Guðjónsson í
slkveringu fyrir sum'arvertíðiina.
Með hállfium hiuig klöngraðist ég
upp stigann, gefek á fiund þessa
gamila átrúnaðargoðs mins og
frænda ag spurði, hvort hann
gæti tefeið uppgjafa lögfiræðinig
mieð siér á síldima. Bmosið var
hlýtt, auigun Ijómuiðu þegar hann
siagði: „Vertu veikominn
írændi“.
Þannig hóíst kynmáng oktoar
og hún enltist til síðasta dags.
Við hittumst oft sl. sumuir þeg-
ar hann stóð á verðinum við
seniditæfei'n að gefa sáldarskipun-
um leiðbeiningar. Mér hlýnaði
aliltaif imman í mér, þegair rödd
hans heyrðist í tsekinu ó Norð-
firði, þar sem ég var að bjástra
við síid til að hafa ofan af fyrir
mér í skól'aleyfium miínum. Og
alltiaif þegar við hittuonsit var hanid
takið jafn inniliegt og Ijóminn í
augunum sá saimi. Hann var
drengur góður og gat efcki leynt
•því.
Ég æt'la ekki að sferifa rnifcið
hóii. Það var ekki alð skapi
frændia míns, en ég þaitóka hon-
um fyrir aJilt: slkemmtilegt sum-
ar, örvaindi hvatniinigar, þolin-
mæði og lundgæzku og uimifiram
allt fyrir það Mtilteti að gflieym'a
aldrei að taka í höndina á mér,
þegar við hittuimst á förnum
vegi.
Ég sendi eftMitfanidi æittingj-
um saimú'ð'arfcveðjur og kveð
góðan vin og firænda með virð-
ingu og þöfek.
Bjöm Bjarman.
uistu samiúðarkveðjur og biðjium
þeim allrar bi'essu'nar.
Ámi Sigurðsson.
f dag verður gerð frá Foss-
vogskirkju útför Geirs Jónsson-
ar læknis, sem andaðist í Borg-
arspítalanum laugardaginn 24.
maí, aðeins fertugur að aldri.
Geiæ var fæddur í Reykjavík 21.
maí 1929 ag voru foreldrar hans
hjónin Jórumin Norðmann og Jón
Geirsson læknir. Hann fluttist
ungur með foreldrum sínum til
Akureyrar, þar sem faðir hans
starfaði sem læknir. Þar ólst Geir
upp hjá foreldrum sínum, unz
þau slitu samvistir meðan hann
var enn á unga aldri. Eftir það
og meðan Geir stundaði nám í
viðhafa í garð hins óræða og
torskilda, en sem þó urðu skilj-
anleg þeim, sem álengdar stóð.
Honum fannst sem hluta af ætl-
unarverki lífs síns væri flrá sér
tekið, en hann hafði vaniað og
vænst þess að fá að hafa föður
sinri sem samferðamann og skjól
stæðing á efri árum hans. Og
dýpri lágu sárindin, þar sem
ihanm tók nú þennan þunga harm
sem brostna bænheyrslu.
Að námi loknu starfaði Geir
sem læknir á ýmsum stöðum,
fyrst á Reykhólum en síðan á
Grænlandi í einn vetur. Síðan
fór hann til framhaldsnáms og
starfs á ýmsum stöðum í Svíþjóð,
en þegar hann kom heim um
haustið 1962, gerðist hann sjúkra
■húislæknir í Stykfciáhóflttnö. Seim-
Geir Jónsson
læknir — Minning
SKAMMT er stórra (högga miilld,
er annar úr hópi stúidenta frá
Menntaskólanuim á Akureyri, er
útsfcrilAuðuigt vorið 1949 er látinn
á viku tímabiflli. Geir Jónsson,
lækniir andaðisit þann 24. malí si.
46 ára að aJidri og fer útflör (hans
fraim í dag firá Fossivugsikapellu.
Geir var fiæddur 21. maí 1929
í Reykjarvík, sonur hjónamrea
Jóns Geirssonar, iækniis og Jór-
unnair N'orðimiann. Hann- ólst upp
í iinnlbænuim á Akuireyri, flögru
uimJhverfi gairmalla og reisuJiagra
húsa, er minma á rótgrónar betfð-
ir og aldna mennángU). Enguim
stað uinni Geir mieir ©n bennsfcu-
stöðvunuim. í vituind hans voru
þaer sveipaðar dýrðarlijóma. Ein-
Ihvern tírrua lét ihann það í ljós,
að þar hefiði (hann viljað eiga
fraimtíðarheimiili, þóitt örlögin
'höguðlu þvií á annan veg.
Leið liams lá í Mennitaskólainn
á Afcureyri og laiuk þaðan Stúd-
antsprótfi vorið 1949. Dagurinn
verðuir ofckur 54 stúdentuim, er
úts'krifuðuimist firá M.A. þetta >ár,
aetíð mininisstæðluir. Það var
bjart yfir (huguim okkar, enda
þótt ú'tii ríkti vetrairveður. Lysiti-
garðuirinn Skartaði eigi sinu feg-
uratia í þeítta sinn, eiins og harern
oftast gerði þennan mdnniisstæða
dag ár bvert, edins og tál þess að
saimfiagna nýju stúdentunum.
Fraimiundan tolöstu við ný við-
toorf með nýjuim fyrirlheituim.
Einn þeirra sem þegar hafiði ráð-
i'ð við sd'g fraimitíðairstaríið var
Geir, en ihann innniitaðist þá um
'haustiið í læfenadedld HáskóJa fs-
landis. Mun siú á'kvörðun (hans
'bafa verið fiyrir löngu tekin og
vafaflaust hefir þar gætt álhriifa
úr föðurlhiúsum, en þeir fleðgar
voru jafnan mjöig samirýndir.
Var það því mdlkið áfall fyrir
Geir er faðir bans féii frá á
toezta aJdri, er Geir var á fyrata
ári í liæknadeild. Hygg óg að
það átfaifl 'hafi miarkað djúptæk
ispoir í viðkvæmiri lund hans. Að
loknu kand'idiaitsprófli hélt toann
út í startfið og var m. a. læknir
erlenidig um nokkurra ára sfceið.
Hafði toantn þá kvænzt fyrri
konu sinni Sonju Gíisiaidóttuir og
eignuðust þau fljögur börn.
Seinni kona hans var Hulida
Bergþóínsidóittir.
Og nú er to'ann er ailur, eigum
við sem þefektum toanm toezt
margar bjartair minmiingar lið-
inna æskudaga. Mimningu um
igóðan vin og toierbergistfélaga í
skóla. Hann vair glaðvær að
eðlisfari og bjó yfir miörgum
góðum hæfileikum. Fáum hefii
ég kynnzt er unni meir söngliist-
innii, enda átti hann ættár að
refeja til ágætra Mstamanna á því
sviði. Föðiuratfi hares var séra
Geir Sæmundssion, vígsilubiskup
á Akureyri, er þótti beziti söng-
maður á ítsflandi á sínum tíma, og
miairgt móðurfólk han,s er 'þekkt
lisitafóik á tónlistaraviðinu.
Ég miun niú láta sitaðar numiið.
Þestsd flátæklegu fcveðjuiorð áttu
ekki að vera nema molkkrar Mn-
•ur, þar sem ég þakka toonum
liðnar samveruistundir og bið
Guð að blessa toainn í þeim toeimd
er toann er nú toorfinn til. Við
send'um ás'tvinum haus inndleg-
Menntaskólanum var hann hjá
föður símum á Akureyri. Hann
taldi sig þvi alla tíð Akureyring.
Fundum okkar bar fyrts saman
fyrir 24 árum, þá í Menntaskól-
anum á Akureyri. Alla tíð síðan
hefur haldist með okkur góður
kunningsskapur og náin vinátta
um mörg ár. Geir var á ýmsan
toátt vel gerður maður. Hamin var
námsmaður góður, en lagði aldrei
rnilkla vinnu í nám siitt, heildur
tileinkaði sér námsefndð á skömm
um tíma fyrir próf. Það sagði
mér bekkjarbróðir akkar, sem
mifeið las mieð hanium und-
ir stúídenltspróf, að aflt hetfði
toainn verið undranidi hverau
fljótur Geir var að Ifeam'ast inn
í hið flólmasta námsefni á skömm
um tíma, enda þótt hann væri
oft lítið lesinn fyrir. Hann var
listhneigður í marga grein, söng
elskur og músikalskur, enda söng
og músíkifál'k í báðar ættir. Hanin
var íþróttamaður á yngri árum,
bæði í frjálsum íþróttum og ágæt
ur sfeauta- og skíðamiaður. Oiflt
kom hann frá þeim keppnum sem
sigurvegari.
Eftir stúdentspróf hóf Geir
nám í læknisfræði við Háskóla
íslands. Hann hafði aðeins verið
nokkra mánuði í háskóla er hann
varð fyrir þeirri þuregu raun að
missa föður sinn skyndilega og
óvænt, sem þá var á bezta starfs
aldri. Ég man þetta áfall Geis
og viðbrögð hans eins og það
hefði skeð í gær. Þeir feðgar
hötfðu verið sannrýmdir vefl, og
námið, sem Geir var nú að hefja,
sýndi að hugur hans beindist í
sömu átt. Faðir hans hafði oft
tekið hann með sér í læknisvitj
anir út um sveit og sýslur og
rifjaði Geir þær minningar oft
upp. Á þeim ferðum bar margt
fyrir unglingsaugu, ag gerðiþað
m.a. Geir næman á fegurð og
tafra náttúruininar. Hann var úti-
lífsmaður mikill á þessum ámm.
En nú gtinax í upphaíi toásfltóLa-
náms, var faðir hans kvaddur
frá honum svo skyndilega og
óvænt. Engum duldist hversu
þungt áfall þetta varð fyrir Geir.
Og mikið má það vera, ef ein-
mitt þar var ekki að finna mótim
á eftirfarandi lífsviðhorfi hans,
aila vega var það Ljóst að bitur
orð hrutu af vörum hinis unga
manns þessa dagana, orð, sem
okkur leyfist ef tii vill ekki að
ast starfaði hann sem héraðs-
læknir í BúðardaL. Geir kvænt-
ist árið 1953 Sonju Gísladóttur
hjúkrunarkonu og eignuðust þau
fjögur böm, sem nú eru á aldr
inum 5 til 16 ára. Þau skildu
árið 1966.
Síðari kona Geirs er Hulda
Bergþórsdóttir
Ég hygg, að ekki verði sagt,
að Geir hafi verið sérstaklega
harðger og ekki það harður af
sér, að honum hafi verið lagið
að aga sjálfan sig þeim stranga
aga, sem oft virðist nauðsynlegt
til þess að ná því fram í fari
einstakiinganna, sem innifyrir
býr. Af 'þeim ástæðum meðai
annars, tók að halla undan fæti
fyrr og hraðar en efni stóðu til.
Érfitt er, og elfeki á miniu vafldi
að dæma þar um til hlítar, enda
má sjá þess dæmin, að menn hafa
ekki þann stranga og fullkomna
aga á sjálfum sér, sem þeir krefj
ast af öðrum. Fremur mun mega
segja, að Geir hafi verið næmur
og viðkvæmur og því þolað verr
en skyldi þann bitra mæðinig, sem
óhjákvæmilega mætir flestum ein
hverntíma á lífsleiðinni. Heims-
maður var Geir og oft voru eld-
ar uppi. Stundum var kannski
ekki sézt fyrir. Hér rekum við
okkur og á, að fram hjá þeirri
staðreynd verður naumaisit kom-
isit, að þeir eldiamir kulina fiyratir,
sem glaðastir brenna.
Það er skammt stórra högga
á milli í röðum okkar stúdent-
anna frá M.A. vorið 1949. Þetta
er í annað sinn á rúmri viku,
sem við bekkjarsystkinin stönd
um yfir mialdum félaga oikkar,
og eru það þeir fyrstu, sem
hverfa úr hópnum, einmitt um
þær munidir, sem við varum aið
ráðgera ferðalag og skemmtana-
háld til að minnast 20 ára stúd-
entsafmælis. En að því er ekki
spurt Allt er nú í óvissu um
þá ferð, en þannig er um margar
fyrirhugaðar ferðir, að þær eru
aldrei farnar, meðan aðrar eru
tfarnar fyrár timarnn.
Ég saigði áðan, að oflt hetfði
hann komið sem sigurvegari frá
keppni og leik. En hvar eru nú
sigurlaun hans og hver eru yfir
leitt sigurlaun okkar að vegferð
lokinni? Ekki kann ég svar við
því, vona aðeins og bið, að hann
hafi nú hlotið þann frið í nýj-
|Um heimkynnum, sem erfitt reynd
ist að finna í þessu lífi.
Við kveðjum nú góðan vin og
félaga og biðjum börnium hans
og móður blessunar Guðs. Öðr-
um, sem um sárt eiga að binda
sendum við samúðarkveðjur.
Björn Hermannsson.
Skólagorðar Reykjavíkur
verða starfræktir fyrir böm á aldrinum 9—12 ára, innritun fer
fram sem hér segir. i skólagarðana við Laufásveg (Aldamóta-
görðum) miðvikudaginn 4. júní kl. 13—15 fyrir börn sem bú-
sett eru á svæðinu vestan Kringlumýrarbrautar, i skólagarðana
við Holtaveg (Laugardal) fimmtudaginn 5. júní kl. 13—15
fyrir börn búsett norðan Miklubrautar að Kringlumýrarbraut,
í nýtt skólagarðasvæði við Ásenda (Sogamýri) föstudaginn
6. júní kl. 13—15 fyrir börn búsett á svæðunum fyrir austan
Kringlumýrarbraut, en sunnan Miklubrautar og Vesturlands-
vegar. — Þátttökugjald er kr. 400 og greiðist við innritun.
Garðyrkjustjórinn.