Morgunblaðið - 20.09.1969, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. SEPT. 1060
23
Guðmundur Erlendsson
Núpi, Fljótshlíð - Minning
HLÍÐAREJNDI í Fljófcslhlíð er
írægur sögustaður og gaimalt höí
uðból. Þar er úfcsýni fagurt og
landlkostir að verða miíklir á ný,
eftir að Þ-verá var bægt frá og
land, sem áður var eyðingu háð,
er grætt upp og verður aftur
frjósaTnt og gróðurrílkt. Á Hlíð-
arenda hafa ýtrmsir höfðingjar
búið, allt frá dögum Gunnars.
Hjónin Margrét Guðmunds-
dóttrr og Erlendur Erlendsson
hófu búslkap á Hlíðarenda um
1875, og bjuggu þar till ársins
"'913, en þá tóku tveir syn>
þeirra við jörðinni. Þau voru
vinsæl oig gestrisin og sátu þenn
an fræga garð með prýði. Börn
þeirra hjóna voru elletfu, en þrjú
dóu ung og tvö á bezta aldri,
Ingibjörg og ísleitfur sem dru'klkn
aði við Vestmannaeyjar. Hin
náðu háum aldri, Guðmundur,
Erlendur, Gunnar, Helgi, Bóel
og Ragnheiður. Nú er Ragnheið-
ur ein á lífi af þessum mann-
vænlega sysfckinahópi.
Guðmundur Erlendsson fædd-
ist að Hlíðarenda 18. október
1883. Hann andaðist í Reykjavík
þann 13. þ.m., nærri 86 ára að
aldri. Að lokum náði ellin að
beygja þeninan líflsglaða og
hrausta mann, og hatfði hann
ek/ki fótavist síðuistu árin.
Guðmundur ólst upp á góðu
heimili í glöðum sysfckinahópi.
Hann naut ástrílkis foreldra,
sysfckina og margra vinia. Hann
bneiifisit mieð byligju finellisisihineytf-
ingar og hugsjóna, sem streymdi
um þjóðlífið um og upp úr síð-
ustu aldamótum. Hann var á
unga aldri kröfiuimaður um heima
stjórn og fullt frelisi íslandi til
handa. Ungmennafélagslhneyfing-
in og boðslkapur ungmennafélag
anina tók hug hans allan.. Guð-
mundur iðkaði íþróttir og varð
ágætur glímumaður. Hann hatfði
bæði krafta og lipurð sem þurfti
til þesis að ná góðuim árangri á
glíimiupalli.
Söngmaður var hann góður og
hatfði yndi af tónlist. Hann var
organdstd við BneiðiaibólsifcaKSiar-
kirkju í 30 ár. Guðmundur var
hró'kur aJls fagnaðar á manna-
mótum og vakti jafnan heil-
brigða glaðværð. í júnimánuði
1907 kvæntist Guðmundur Guð-
rúnu Pétuxsdóttur, ágætis konu
og byrjaði það ár búókap að
Núpi í Fljótislhl'íð. Var búið elkfki
stórt í byrjun, en fyrir ráðdeild
og dugnað koim fljótt í ljos, að
ungu hjónunum búnaðist vel og
tekjur atf búinu urðu góðar mið
að við það, sem þá gerðist.
Guðmundur var dýravinur og
fór vel mieð búpeninginn. Þannig
fé'kik hanin aulknar afurðir atf bú-
inu og betri afikomu. Hesta átti
ihann góða og hafði lönigum yndi
af að temja óþæga fola, sem voru
efni í góðhesta. Hafði hann milkla
ánægju af að hleypa á sprett á
gæðingum sem hann ól upp og
tamdi. Mörg trúnaðarstörtf hlóð
ust á Guðlmiund fyrir sveitarfé-
lagið og héraðið. Hann var
hreppsneifndarimaður frá fyrstu
búskaparárum og hreppstjóri í
meira en 30 ár. Sýslunietfndar-
maður var hann í 20 ár og Bún
aðarþingsful ltrúi í 24 ár. Hann
var lengi formaður Sjálfistæðiis-
félags Rangæinga. Fonmaður
Kaupfélagsims Þórs á Hellu var
hiainin í nioikltouir ár, en í atjómn þess
frá stofnuin féffiaglsins, 1935, þar
til heilsa hans bilaði, Hann var
formaðtur hestaimannatfélagsins
Geysijsi, formaður fjárslkipta-
netfndar Ranigárvallasýslu, for-
iwaðuir sókiniaimietfnidiar Bneálðaból-
staðarlkiirlkju, formaður dkóla-
niefiradiar Fljófcsihllíðanihirepps
og þannig mætti lengi teftja ýmis
trúnaðanstörf, sem honum voru
falin og hann lfeysti ávallt vel
og samvizkusamlega af hendi.
Guðmundur var áhugasamur
um landsimál, og sikipaði sér und
ir merki Sjálifistæðistfloklksins.
Var hann ávallt góður liðsmaður
og gott að hafa hann sér við
hlið. Hann var eitt sinn í fram-
boði til Alþingiis, áður en lista-
kosniingar voru uppteknar. Síðar
skipaði hann lengi sæti á fram-
boðslista Sjálfistæðistflolkksinis í
Rangárvallasýslu.
Guðmundur bætti jörð sína og
gerði milkilar ræktunartfram-
kvæmdir. Hann byggði vel öll
hús á jörðinni. Var íbúðarhúsið
stærra og rýmra en almennt gerð
ist á þeim tíma. Kom það sér
vel, því oft var gesfíkvæmt á
heimilinu. Þótti gestum ával'lt
gott að njóta þeirrar rómiuðu
gestrisni, sem bæði húsfreyjan
og húsbóndinn létu atf hendí.
Böm þeirra hjóna eru Fríður
og Leifur, til heimilis í Reýkja-
vilk, og Pétur, sem tók við bús-
forráðum á Núpi aif foreldrum
sínum og situr hann jörðina með
sæmd og prýði.
Pétur er kvæntur Önnu Guð-
jónsdótfcur frá Litla-Koil'labæ í
Fljótshlíð, ágætis konu, sem er
samhent manni sdnum.
Guðmundur verður jarðsung-
inn frá Breiðabólsstaðarikirkju í
dag. Eklki er að efa, að mikið
fjölimenni mun verða við útför-
ina. Hann var vinimargur, ekíki
aðeinis meðal sveitunga og ná-
granna, heldur einnig í fjær-
liggjandi sveitum og héruðum.
Þótt hann hafi ekki getað ver
ið meðal fólks í seinni tíð, er
víst að marigir eru þeiir, sem
muna mætan dreng, með lítfs-
gleði og góðan hug, mann, sem
ávailllt hatfði bætainidi áhrif á um
hverfið, hvar sem hann fór. Um
slíka menn munu geymast góðar
minningar, sem verða ógleyman-
legar og mi'kils virði, en þó sér-
staiklega fyrir nánustu ættingja
og vini. Börnum hins látna,
tengdadóttur og barnabörinum
slkal vottuð sérstök samúð. Þau
munu geyma hinar dýnmætu
minningar um hollráðan vin, sem
ávallt vildi atflt gera til að gera
hag þeirra sem beztan.
Ingólfur Jónsson.
ÞAÐ MÁ með sanni segja, að
sú kynslóð, sem boirin var hér
á landi síðari hluta 19. aldar hafi
verið lamdnemar í viissum skiln
ingi. Þessari kynslóð tókst að
skjóta nýjum stoðum undir fliest
er til framfara horfði í þjóðfé-
laginu og gkapa grundvöll er
gerði þjóðinni mögulegt að
hljóta fullt frelsi og sjálfstæði.
Þessir nýju landnemar ólust
fles'tir upp við óblíð 'kjör og urðu
fyrst og fremst að treysta á mann
dóm sinn og dugnað, en erfið-
lielkarniir örvuðiu þá fcii dáðia og
drengskapar og til að sfcefima jatfnt
og þétt á brattann fram til betra
og bjartara lífs í sínu fagra, en
harðbýla landi.
Guðimundur á Núpi var góður
fiulltrúi þessara nýju landnema.
Hann var virkur þátttaikandi í
framifarasóknimni. Hann kynntist
ungur að árum margs konar störf
um til sjávar og sveita eins og
þá var mjög títt um unga menn.
En hann hugaði að fleiru en starf
inu, seim unnið var með hörðum
höndum. Hann drakk lfflka í sig
hugsjónir nýja tíimams á félags-
sviðinru,' sem komu þá ríkast
fram í starfi ungmennaifélaganna
að þjóðlegri vakningu og starf-
semi þeirra að menningu og í-
þróttamálum.
Síðar kom í Ijós, hvað Guð-
mundur lærði í þeasuim lífsinis
skóla. Sá dkóli kenndi honum
verlkmenninigu, sem gerði hann
meðal fremstu búhölda landsins,
en einnig og ekki síður, forystu
mann á sviði félags- og þjóð-
mála, sem lengi mun í minmum
haift hjá þeim, er störfum hans
kynntu9t.
Hæfileilkar Guðimundar voru
miiklir á mörgum sviðum og hon
um nýttust þeir sérstaklega vel
vegna sikapfestu sinn-ar, áræðis
og karlimeninidku. Hann var glæsi
rnenni í sjón og raun.
Ég mun ökki rékja í þessari
sfcuttu grein þau fjölmörgu trún
aðarstörf, sem Guðmimdur
gegndi af mikilli prýði um æv-
ina, en ég veit að margir sam-
ferðamenn hans mimniast forystu
hans í mörgum hagsmunamálum
bændastéttarinnar með þákk-
læti. Og þó hann hetfði alla tíð
mjög fastmótaðar stjómmála-
slkoðanir, held ég, að hann hafi
ekki siður eignazt vini meðal
andstæðinga sinna í stjórnmá'l-
v«m, stem m.a. sifcatfaði af 'því, að
hanin var í enigu ofsitælkisimaðiuir,
liieiidiuir bóigvætr og réfcbsýnin í
hvertju málli.
En G'uðmundur var ekki einn
á ferð í líifsbaráttumni. Eigin-
koma ihiamis, Guðrún Péfcuirisidóititiir,
stóð honum þétt við hlið, og sam
an stkópu þau sé.ristákt rausnar
og menningarheimili, sem unun
var að sjá og kynnast. Það var
tskið eftir Núpshjónum, hvar
sem þau fóru.
Guðmundur ólst upp í fjöl-
merninum sysfckinalhópi að Hlíðar-
enda. Nú eru þessi slkystkini öll
horfin af sjónarsviðinu, nema
yngsta systirin Ragnheiður. Mörg
þeslsara sysfckina áttu samlieið
langa ævi og mikilll samhugur
var með þeim, enda um margt
mjög lílk. Þau trúðu því öll, að
þau myndu hittast aiftur handan
lífis og dauða og fá að vera á-
fram samvistum, í öðrum og
betri heimi. Þess vegna óttuðust
þau ek'ki dauðann heldur horfðu
örugg til nýs lífs.
Ég vil að lokuim flytja börnum
og öðrum ástvinum Guðmundar
firænda míins ininilegar siamiúðar-
kveðjur, og veit, að minningin
um hanm mun 'lýsa þeim á óförn
uim ævibrautum.
G. H.
Húsavík
„SIÐDEGIS- OG
KVÖLDSKEMMTUN"
Fóstbræðrakonur etna til kaffisölu og skemmtunar á Hótel
Sögu sunnudaginn 21. september.
KÓRSÖNGUR, TlZKUSÝNIIMG, ÞJÓÐLAGASÖIMGUR,
GAMANÞÁTTUR Jón Gunniaugsson.
14 FÓSTBRÆÐUR SYNGJA.
Nýja lagasyrpan úr óperettunni „Sardasfurstinnan".
SIGRÚN BJÖRNSDÓTTIR syngur um kvöldið.
VEIZLUBORÐ.
Skemmtunin hefst kl. 3 og verður endurtekin um kvöldið
kl. 9.30.
Miðasala laugardag kl. 4—6 og sunnudag kl. 1—3 í anddyri
Hótei Sögu.
,,Alumabrite"
Garðgróðurhús
Falleg viðhaldsfrí.
Bezt er að setja húsin upp í haust svo þau
verði tilbúin til notkunar strax eftir áramót.
Gróðurbúsin eru tilvalin til að ala upp í
þeim sumarblóm og matjurtir til útplöntun-
ar í garðinn næsta vor og rækta síðan í þeim
tómata og blómplöntur yfir sumartímann.
Sýningarhús á öllum útsölustöðuin.
Nokkur hús til afhendingar strax.
Miklatorgi, símar 22822 og 19775.
Sigtúni. sími 36770
Hafnarfjarðarvegi. sími 42260.
Húsavíkurkaupstaður vill ráða skrifstofumann. Verzlunarskóla-
eða sambærileg menntun áskilin ásamt reynslu I bókhalds-
störfum.
Nánari upplýsmgar gefur undirritaður.
Umsóknir hafi borizt fyrir 30. ssptember n.k.
Bæjarstjórinn í Húsavík
15. 9. 1969.