Morgunblaðið - 04.06.1970, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGBR 4. JÚNÍ 1970
GEORGES SIMENON:
EINKENNILEGUR
ARFUR
Alltt leikur í höndunum á þér í dag, cn miklastu ekki af velgengni
þinni.
Nautið, 20. apríl — 20. maí.
Taktu þér fyrir hendur þau verkefni, sem ekki krefjast sam-
starfs við aðra, en með því tryggirðu góðan árangur.
Tvíburarnir, 21. maí — 20. júní.
Vertu við því búinn að ráðagerðir þínar verði ekki samþykktar
þegjandi og hljóðalaust. Taktu öllu scm að höndum ber með jafnaðar-
gcði. I
Krabbinn, 21. júní — 22. júlí.
Forðastu allar mikilvægar ákvarðanir, en notaðu tímann til þess
að skapa hentugan grundvöll, sem byggja má á síðar.
I.jónið, 23. júlí — 22. ágúst.
Dagurinn verður margbreytilegur. Margt skcmmtilegt kemur fyrir
en hins vegar verður eitthvað tU þess að skyggja á ánægjuna.
Meyjan, 23. ágúst — 22. september.
Taktu daginn snemma og helgaðu þig störfum sínum af einlægni.
Notaðu kvöldið til hvíldar.
Vogin, 23. september — 22. október.
Taktu á þig rögg og heimsæktu vin þinn, sem þú hefur vanrækt
að undanförnu. Hann þarfnast vináttu þinnar.
Sporðdrekinn, 23. októb-er — 21. nóvember.
Láttu það ekki koma niður á störfum þínum þó þú sért ekki sem
bczt fyrirkallaður í dag.
Bogmaðurinn, 22. nóvember — 21. desember.
Allt leikur í lyndi fyrir þér í dag. Láttu aðra njóta velgengni þinn-
ar.
Steingeitin, 22. desember — 19. janúar.
Komdu eins miklu í verk og aðstæður leyfa. Taktu daginn snemma.
Vatnsberinn, 20. janúar — 18. febrúar.
Hyggðu að heimili þinu og eignum í dag, en gcrðu engar breyt-
ingar í því sambandi. Njóttu tilverunnar eins og hún er.
Fiskamir, 19. febrúar — 20 marz.
Taktu ekki mark á fréttum eða sögusögnum, sem þér berast með
kvöldinu. Á þær er ekki hægt að treysta.
gæti orðið upphafið að nýjum
kafla af lífi þeirra — ekkert
yrði eins og áður. Colette kynni
að fara, annað líf gæti hafizt —
og hann gat ekki þolað að missa
af þessari tvísýnu tilveru sinni,
síðustu mánuðina.
Hönd hans skalf svo mjög er
hann snerti handfangið á skápn
um að hann bað hana að gera
það. — Gerðu það, sagði
hann. Ég held það sé MARIE.
Hann stóð að baki henni, og
stríddi við löngunina til að vefja
hana örmum, eins og á stigagat-
inu forðum.
IV.
„Kæri Octave.
Ég vona, að þú sért ekki reið-
ur við mig fyrir að hafa þagað
svona lengi. Það hlýtur að vera
komið meira en ár síðan ég skrif
aði seinast. En þú veizt, hvern-
ig þetta er. Á hverjum degi hef
ég ætlað að fara að skrifa. Á
hverjum degi höfum við Elise
talað um þig. Og þó . .. “
Svipurinn á Gilles var
skuggalegur. Og það svo mjög,
að Colette spurð.i
— Hvað er það, Gilles? Er
eitthvað að?
í sama bili kom Alice inn raul
andi fyrir munni sér.
— Hvað eruð þið að gera
hérna? Ég hef allsstaðar verið
að leita að ykkur. Maturinn er
til. Nú! svo að ykkur hefur tek-
izt að opna skápinn?
f hennar augum var járnskáp
urinn svo sem ekkert merkileg-
ur. En hjá hinum tveimur var
þessu öðruvisi farið. Tveim mín
útum áður hafði Colette verið að
snúa handfanginu, en þá stanz-
að snögglega til að spyrja:
Marie? Var það nafnið hennar
móður hans?
Undir eins og hún fann hurð-
inia hireyfast, slepptá hún hanmí og
Gilles tók við. Þau voru bæði
mjög alvarleg og spennt. Col-
ette gekk út að glugganum og
stóð þar, en sólargeislarnir léku
um ljósa hárið hennar. En það
var ekki einasta skápurinn, sem
snerti þau svo mjög. Gilles gat
ekki gleymt ljósmyndinni af
henni ömmu sinni, og með þessu
orði — Marie — var rétt eins og
þau væru að kanna sál látna
mannsins.
— Fannstu ekki annað en
þetta? sagði Alice yfir öxlina á
Gilles.
Og Colette, með allar taugar
spenntar, togaði í fína vasaklút-
inn sinn, þangað til hann næst-
um rifnaði.
— Ég lít á þetta betur rétt
bráðum, sagði Gilles og lokaði
síðan bréfaheftinu og stakk því
aftur inn í skápinn.
Þetta var stórt bréfahefti, eins
og sjá má í hverri skrifstofu. f
því var fjöldi pappírsumslaga,
og á hvert þeirra var skrifað
nafn með rauðum blýanti.
Og fyrsta nafnið, sem hann
rakst á, var Mauvoisin — án
skírnarnafns. f því voru tvö eða
þrjú bréf, skrifuð með óstyrkri
hönd föður hans.
— Komið þið. Við skulum fara
að borða.
Hann lokaði og læsti skápnum
vandlega og stakk lyklinum í
vasa sinn meðan á máltíðinni
stóð, var hann svo hugsi, að
Alice varð oftar en einu sinni að
minna hann á að gleyma ekki
matnum.
— Heldurðu virkilega, að eitt-
hvað mikilvægt sé í þessum
skáp? spurði hún. Ég held nú,
að frændi þinn hafi bara verið
að plata, þegar hann útbjó þessa
hlægilegu erfðaskrá.
Þegar hann leit upp, sá hann,
að hún fór í taugarnar á honum.
— Afsakaðu . . . ég meinti
ekkert með því.
Hann hafði vonað, að þegar
borðhaldinu væri lokið, mundi
Colette koma aftur með honum
til herbegis frænda hans, en þeg
ar hann leit spyrjandi á hana,
hristi hún höfuðið. Hann skildi
þetta vel. Ef hún hafði verið eig
inkona Octave Mauvoisin, þá var
það hún, sem fyrir eigin tilverkn
að, hafði gert það hjónaband að
engu, og ekki annað en nafnið
tómt. Það var ekki hennar að
hnýsast í leyndarmál hans. Hún
viðurkenndi, að sig hefði áður
langað til þess, en einhvern veg-
inn hafði þetta Marie-nafn gert
hana hikandi.
Gilles sneri sér að Alice:
— Þegar hann Rinquet kemur,
viltu þá biðja hann að bíða. Ég
skal svo láta hann vita, hvenær
ég þarf hans með.
Síðan læsti hainin áig í heir-
ber'gii Octaive fnæmda, settiisit við
lokaða skrifborðið oig tók að alt-
huga innihald bréfaheftisins.
Bréfin frá föður hans voru
skrifuð frá Vínarborg, fyrir eitt
hvað tíu árum. Það einkennilega
var, að um þær mundir voru for
eldrar hans alveg hætt að kalla
hann Octave frænda, og árum
saman hafði hann brotið heilann
um ástæðuna til þess.
Áður hafði oft verið talað um
frændann, sem átti heima í La
Rochelle, og þegar Gilles var orð
inn skrifandi, hafði hann, með
mikilli fyrirhöfn og samkvæmt
fyrirlestri móður sinnar, skrifað
nýárskort til frændans, sem hann
hafði aldrei augum litið.
En þetta bréf hafði nú verið
skrifað, þrátt fyrir allt, og eftir
því sem Gilles las lengra, roðn-
aði hann æ því meir.
„Eins og þú veizt, hef ég góða
atvinnu hérna. f næstum ár var
ég fyrsti fiðlari og hljómsveitar
stjóri í einhverju bezta veitinga
húsinu hér í borg. Það var dá-
samlegt að geta verið á sama
látið Gilles ganga í skóla“.
Þetta var satt. Vínarborg hafði
verið einna lengsta viðstaðan í
höfðu góða íbúð í hverfi þar sem
göturnar voru breiðar og róleg-
LX
ar. Þau lifðu eins og almenni-
legt fólk og gátu klætt sig vel.
Stundum hafði mamma hans far-
ið með hann í fínt veitingahús,
með gylltum listum og máluðum
englum, þar sem faðir hans stóð
á palli, umkringdur hljómlistar-
mönnum og lék á fiðlu. Gilles
mundi eftir þessu sérstaka
bragði af kaffinu, sem mamma
hans pantaði handa honum, en
á því flaut stór klessa af þeytt-
um rjóma.
„Því miður lenti ég í stælum
við gest, sem hafði fengið of mik
ið að drekka, og missti stöðuna.
Nú hef ég í tvo mánuði verið að
leita mér atvinnu. Enn einu sinni
hef ég orðið að veðsetja allt sem
við eigum. Og ekki bætti það úr
skák, að Elise veiktist og varð
að ganga undir uppskurð, og get
ir þú ekki hjálpað okkur, veit
ég ekki, hvernig fer fyrir okkur.
Ef þú gætir sent okkur tvö eða
þrjú þúsund franka . ..“
Tárin titruðu í augum Gilles.
Þetta var ekki satt! Mamma
hans hafði ekki orðið veik og
því síður gengið undir uppskurð.
Hann óskaði þess heitast, að
hann hefði aldrei farið að lesa
þetta bréf, en nú gat hann ekki
slitið sig frá því, enda þótt
hvert orð í því særði hann
djúpt.
Einu sinni þegar hann var
níu eða tíu ára, hafði hann stol-
ið nokkrum koparskildingum
af búningsborðinu hjá leikkonu.
Árum saman lá hann í rúminu,
yfirkominn af blygðun, út af
þessu, og enn var hann stund-
um að dreyma þetta sama.
Hann skammaðist sín eitthvað
svipað nú, þegar hann las
þetta bréf.
„Elise er veik og verður að
ganga undir uppskurð, og getir
þú ekki hjálpað . . . “
Gerard Mauvoisin var þegar
kominn upp á kant við bróður
sinn, vafalaust vegna þess, að
hann hafði áður beðið hann um
peninga, en samt var hann nú
að skrifa honum og ljúga hann
fullan, til þess að vekja með-
aumkun hans.
„Ég lofa þér að endurgreiða
þetta undir eins og eitthvað
skánar hjá okkur.“
Hafði Elise séð bréfið? Eða
hafði hann skrifað á laun við
hana? í umslaginu voru líka tvö
símskeyti, einnig frá Vínarborg:
„Ástandið ægilegt. Reiði mig
á, að þú sendir peninga."
Tárin runnu niður kinnarnar
á Gilles, en hann tók ekki eftir
þeim.
„Lokabeiðni sendu peninga til
að forða voða.“
Gliles stakk umslaginu hægt
inn í heftið. Þarna var enginn
eldur inni, annars hefði hann
brennt það. Langa stund stóð
hann hreyfingarlaus og greip
höndunum um höfuðið, meðan sól
in skein á ljósu eikina í lokaða
skrifborðinu.
Þegar hann opnaði næst gráa
bréfabindið, var hann rólegur,
og hann var ekkert forvitinn
lengur um það, sem hann kynni
að finna þar. Honum fannst
hann hafa elzt allverulega á
þessari stuttu stundu og héðan
af ekki geta dæmt neinn mann
hart.
Fyrst las hann nöfnin á öll-
um umslögunum: Plantel, Babin,
Rataud, Eloi og svo fleiri, sem
hann kannaðist ekki við, en
sennilega voru það kaupmenn
og iðnrekendur í La Rochelle.
Hann tók fyrst umslag Plant
els. í því vair eitt einasta bréf
en tvær ljósmyndir nældar við
það. Bréfið var skrifað með
fjólubláu bleki á ómerkilegan
pappír, eins og hægt er að
kaupa í hverri þorpsbúð, og með
penna, sem skyrpti. Helzt leit
út fyrir, að bréfið hefði verið
skrifað í einhverri krá, því að
vínblettir voru á því.
Önnur myndin var af manni
um fimmtugt, klæddum eins og
togaraskipstjóra. Þetta var
kraftalegur maður, breiðleitur
og með Ijósblá augu. Sjálf var
myndin eins og gerist á vega-
bréfum.
Hin, sem var í póstkortsstærð,
var af fermingarklæddum dreng.
Hann var með björt, glaðleg
augu og virtist hissa á að vera
svona fínn til fara.
Aftan á myndina var skrifað
með rauðum blýanti:
„Jean Aguadil — drukknaði
fimmtán ára gamall. Móðir hans
er enn á lífi í Jómfrúargötu.
Kannski var það vegna þess,
að Gilles var að hugsa um föð-
ur sinn, að hann botnaði ekkert
í þessu bréfi. Hann las það þris-
var. í fyrstunni var það vissu-
lega samhengislaust, og honum
datt í hug, að maðurinn, sem
skrifaði það hefði ekki verið ró-
legur í skapi þá. Kannski var
hann drukkinn, eins og vínblett
irnir gátu gefið í skyn.
Skriftin var skjálfandi, og
strikaðar út nokkrar villur og
endingarnar á nokkrum orðum
ólæsilegar.
„Herra minn!
Þér hljótið að hafa fengið
skilaboðin frá mér í síðustu
viku, en samt hef ég komið á
pósthúsið og ekki fundið neitt til
mín þar. Svona getur þetta ekki
haldið áfram."
Síðasta línan var svo fast
undirstrikuð, að penninn hafði
gert gat á örkina.
„Það væri ekki sanngjarnt ef
þér hefðuð allan ábatann og ekk
ert af fyrirhöfninni, en hjá mér
var þetta þveröfugt. Enn hef ég
ekkert fengið fyrir minn snúð,
eða sama sem ekkert. Þessir
fimm þúsund frankar á mánuði,
sem ég hef fengið, er sama sem
ekki neitt, ef athugað er fyrir
hvað þeir eru.
Enn einu sinni segi ég yður,
að ef þér sendið mér ekki strax
það, sem ég fer fram á, í eitt
skipti fyrir öll — og þér verðið
að játa, að tvö hundruð þúsund
eru engin ósköp — þá skal ég
ekki hika við að segja öllum,
hvernig Espadan fórst á sber-
inu.
Gilles stóð upp. Hann var hik
andi. Það var liðin stund frá því
hann heyrði fótatak á tröppun-
um og hann vissi, að Rinquet
hlaut að sitja niðri í setustofunni
með hattinn á hnjánum. Áður
en hann fór fram til að kalla á
hann, tók hann bréfin frá föður
sínum úr Mauvoisinumslaginu og
stakk þeim í vasa sinn.
— Komið þér inn, Rinquet. Hér
held ég þér getið hjálpað mér.
Hafið þér nokkurn tíma heyrt

••
HARÐPLASTPLOTUR
iTsr’ Á hurðir, veggi, skópa, borð og bekki.
ir Það er sama hvernig birtan fellur ó
DUROPAL, það er óvallt eins, og sjóst
aldrei pollar i því, eins og kemur fyrir í
óvandaðri gerðum.
DUROPAL er til í yfir 50 litum og gerðum.
ILP“ DUROPAL er til gljóandi, hólfmatt og
matt í stærðunum 122x244 og 122x352.
MTW DUROPAL útsölustaðir í Reykjavík og nó-
grenni:
BÁS NO 49 BORGARÁS, Borgartúni 21
... ’ . BYGGINGAVÖRUVERZLUN KÓPAVOGS
a symngunm INNríttINGABÚÐIN, Grensúsvegi 3
„VERÖLD KAUPFÉLAG SUÐURNESJA, Keflavik
INNAN GLER OG MÁLNING, Akranesi
VEGGJA“.
JMLAJMIVÓ
HEILDVERZLUN - HAFNARSTRÆTI 8 - SÍMI 17121