Morgunblaðið - 12.09.1971, Blaðsíða 1

32 SIÐUR OG LESBOK
205. Ibl. 58. árg.
SUNNUDAGUR 12. SEPTEMBER 1971
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Krúsj éff látinn
banamein hjartaslag
n-
-□
Nikita Krúsjefí
Sjá grein á bls. 12
- □------------------------□
Moskvu, New York, 11. sept.
— AP
NIKITA Krúsjeff, fyrrv.
forsætisráðherra Sovétríkj-
anna, lézt í Moskvu í dag, að
því ér áreiðanlegar heimildir
þar í borg herma. Opinber-
lega hafði ekkert verið sagt
um fráfall hans um miðjan
dag, er Morgunblaðið fór í
prentun — nema lát hans
staðfest og að banamein
hans hefði verið hjarta-
slag. Fyrst var sagt, að hann
hefði látizt í sjúkrahúsi, en
siðar, að dauða hans hefði
borið að á hádegi í dag í sum-
arhúsi hans fyrir utan
Moskvu.
Vidræður utanríkisráðherra Japans og USA;
Hvorki samkomulag um
fjármálin né Formósu
Wasihington, 11. september
— AP
UTANRlKISRÁÐHERRAR
Bandaríkjanna og Japans
héldu sameiginlegan fund
með fréttamönnum að lokn-
um viðræðum þeirra í gær og
kom þar fram, að þeir hefðu
ekki náð samkomulagi um
aðalumræðuefnin, þ.e. fjár-
málin og sæti Formósu hjá
Sameinuðu þjóðunum.
Japanska stjómin heldur
enn fast við þá ákvörðun
sína að hækka ekki gengi
yensins og telur sig ekki geta
staðið að flutningi tillögu
hjá SÞ þess efnis, að Formósa
haldi sæti hjá samtökunum,
þótt Pekingstjómin taki sæti
Kína. Á hinn bóginn hefur
Bandaríkjastjórn hafnað til-
mælum Japana um að fella
niður 10% innflutningstollinn
á japönskum vörum.
William P. Rogers, utanrikis-
ráðherra Bandarikjanna, sagði
við fréttamenn, að það mundi
draga úr líkum fyrir þvi, að
Formósa héldi sœti hjá Samein-
uðu þjóðunum, ef Japanir tœikju
ekki þátt í flutningi tillögu þar
um. Önnur riki legðu mikið upp
úr afstöðu Japans í þessu máli
þar sem Kína væri stærsti og
Brotlending
á tunglinu
Moakvu, 11. sept., NTB.
SfÐASTA tunglflaiig Rússa,
Luna 18, brotlenti í fjölluniim á
Frjósemishafi í dag og radiósam-
band við fiaugina rofnaði. „Könn
unaráætluninni með hjálp sjálf-
virku stöðvarinnar Lunu 18 er
Iokið,“ sagði í frétt frá Tass-
fréttastofunni.
Þetta er þriðja misheppnaða
geimferð Rússa í röð. Tass sagði,
þegar Lunu 18 var skotið til
tumglsins fyriir níu dögum, að til-
gangur ferðarinnar væri að
„halda áfram vísindalegum ranm
sóknumn á tunglinu og geimmum
náiægt túnglinu." Vestrænir sér
ftræðingar -töldu, að Luna 18
wiundi lenda mjúkri lendingu og
i\ö fjanstýrður tunglvagn í lík-
imgu við Lunokhod 1 yrði látinn
taka fleird sýnishom af yfirborð-
inu, að þessu sinmi með endur-
bættum bor.
Litlar sem engar fréttir hafa
verið birtar um ferð Lunu 18
síðan ferðin hófst, og leiddi það
til boilalegginga um að allt
hefði ekfki farið eftir áætlun, eins
og nú hefux verið sitaðfest. Luna
18 fór 54 hringi umhverfis tungl
ið, og í frétt Tass segir að gerðar
hafi verið tilraunir til að bæta
aðferðir við sjálfvirkt flug í
nánd við tunglið og til þess að
gera lendingar á yfirborðinu ör
uggari. Tass segir, að lendingar-
staðurinn hafi verið valjnn á há
lendi, sem hafi mi'kia vísindaiega
þýðingu.
einn næsti nágranni Japana.
Japanski utanríkisráðherrann,
Takeo Fukuda, sagði, að Japanir
væru þvi hlynntir, að Formósa
fengi að vera áfram í samtökun-
um, en vegna ágreinings um
þetta mál meðal stjórnmála-
manna í Japan gæti stjórnin
ekki enn tekið þá ákvörðun að
láta Japan standa að flutningi
tillögunnar. Málið yrði hins veg-
ar áfram rætt og íhugað.
Viðræður ráðherranna stóðu
yfir í tvo daga og snerust fyrst
og fremst um efnahagsmálin.
Segir í NTB-frétt, að Bandaríkja-
menn hafi fengið Japani til að
gera einhverjar minni háttar til-
slakanir í þeim efnum, en höfuð-
ágreiningsefnin standi enn
óleyst.
Á biaðamannafundinum lögðu
ráðherrarnir hins vegar áherzlu
á, að viðræður þeirra hefðu far-
ið mjög vinsamlega fram og þótt
helztu ágreiningsefnin væru
óleyst, hefði þeim miðað nokkuð
í átt til samkomulags og mundu
þeir tala saman síðar.
Krúsjefl var 77 ára a8
aldrí. Frá því að hann var
sviptur völdum um miðjan
október árið 1964, af mönn-
um þeim, er nú sitja viJT
stjórn í Sovétríkjunum, hef-
ur hann lifað látlausu og ein-
angruðu lífi með konu sinni,
Ninu, og raunar verið útlagi
í sínu eigin landi. Vitað er,
að hann hefur nokkrum sinn-
um dvalizt í sjúkrahúsum
vegna bjartaveilu.
NiMta Krúsjeftf var við vöid i
Sovótrffikrjiumiim. í ellefu ár og
ríllrti þar náuast sem einvaldur.
Harrn lifði bæði sigra og ósigra
í saimislkdptuim sinum við aðrar
þjóðir hieilms og hleima fyrir
liföu Sovétlþjóðirnar bæði tfana
hfláfku og haröinda í stjóirnartíð
hans. Það kom mjög á óvart á
sínum tima, þeigar hann var svipt
ur völdum, þótt vátað vœri að
valdialbarátta væri háið í Sovét-
rikjunum, eins og jaftnan fyrr
og síðar.
Fyrsit þegar frá þvl var skýrt,
að hann væri farinn £rá, var
ástæðan sögð sú, að hann hefði
sjáfltflur saigt aí sér sökum ald-
urs og vaxandi vanheitsu. En
srwám saman kom hið rétta í
tjós og Krúsjleflf var borinn marg
háttuðium sökuim. Hinir nýju leið
togar köliiuðu hann skýja.glóp og
sökuðu hann um ráöriki, skrum
og orðagjálfiur, um að draga
tauim fjöflskyfldiu sinrnar ag
stuðla að persón.udýrkun og loíks
var hann sakaður um hin marg-
vilslieigustu mistök í ýmsum þáttí-
um oPiikisre'kstrarains.
Nafn hans var ekki framar
nefnt í sovézkum íjöimiðlum og
þurrkað úr skýrslum og bók-
um, þar sem því varð við kom-
ið. Framan af var miStöMI|jm
hans hafldið mjög á loÆti en-íið-
an efldki á hann minnzt hvorki til
lotfls né lastS. Stöku sinnum sást
hann opin.berlega, t.d. þegar hann
tók þátt í kosningum. Hann
sagði yfirlteitt litið eða ekkert
og honum var að mestu haldið
heima við. Þess var vandlega
gætt að hann ftengi ekki heim-
sófcnir annarra en nánuistu æitt-
inigja. Honum var séð fyrir hús-
næði og sæmiieiguim eftiriaun-
um og hann hatfði biftreið og
bifreiðastjöra til uimráða, þeg-
ar hann viilldi fara eitthvað —
en þá flylgdi jatfnan öry.ggisvörð
ur mieð.
Framhald á bls. 2
Kjósendur geta
ógilt atkvæðin
Saigon, 11. sept., AP.
Forseti S-Víetnams Nguy-
en Van Thieu, sagði í sjón-
varpsræðu í dag, að hann
muni segja af sér forsetaemb-
ætti fái hann mdnna en 50%
aflkvæða í kosningunum í
október.
Thieu sagði, að þótt hann
væri aðeins einn í kjöri, gætu
kjósendur látið hug sinn í ljós
með því að ógilda atkvæði sán
á kjörstað og yrði litið á slik
atkvæði sem atkvæði gegn
honurn.

Egypzkri flug-
vél grandað
Tefl Aviv, 11. sept. — AP —
ÍSRAELSMENN skutu niður i
dag egypzka herflugvél yfir Sú-
ez-skurði i fyrsta skipti síðan
vopnahléið tók gildi i ágúst i
fyrra,
Egypzka fllugvélin var önnur
t.vteg.gja sem ffluigu yfflr stöðvar
Israedismanna við skurðinn norð
anverðan, og hafa Israelsmenn
kært þetta fllug Egypta til vopna
hlésniefndar SÞ. A13s se-gj'ast Isr-
aeismieinn hafa grandað 112 eg-
yp2kum ffluigvélum siðan í stríð-
inu 1967.
Þetta er fyristi alvariegi at-
burðurinn á Súez-vígstöðvumuim
síðan byssurnar þögnuðu þegar
vopnahléð tók gildi, en stöku
sinnum hieflur þó verið skipzt á
Skoflum, Israellsmienn segjá að
Egyptar hafi fíogið næstum 40
sinnium yfir stöðvar þeirra síð-
ustu 13 mánuði. Sjónacrvottar
segja að egypzku fllugvélarnar
sem fljúga yfir skurðinn haldi
sig venjiulega aðeins örfláar sek-
úndur yfdr israelsku yfirráða-
svæði áður en þær snúi afltur
til Egyptalamdis.
Stjórnmálasamband Finn-
lands og þýzku rikjanna?
Helsimki, 11. sept., NTB.
STJÓRN Finnlands hefur haft
samband við stjórnir beggja
þýzku ríkjanna með það fyrir
augnm að koma á stjómmála-
sambandi við þau og cðlilegiim
samskiptnm á ýmsum sviðum.
f opinberri tiikynningu fimnska
utanríkisráðuneytisins, sem birt
var í morgun, segir, að stjórnum
Austur-Þýzkalands og Vestur-
Þýzkaiands hafi verið afhentar
tillögur finnsku stjórnarinnar
um samkomulag, er miiði að því
að koma á eðlilegum samiskiptum
miili Finmlands og ríkjawna
tveggja. Segir í yfirlýsimgunmi,
að Finnar hafi hug á að koma á
viðræðum við þýzku ríkim á við-
tækum grundvelli, þar sem meðal
ammaTS verði sarnið um, að Finn-
ar viðurkemni stjómir ríkjanma
og komið verði á stjórnmálasam-
bamdi. Aftur á móti viðurkenni
þýzkaT hersveitir ollu í Finnlamdi
1944—1945 og jafnframt verði
unnið að lausm annarra mála, eem
rætur eiga að rekja til styrjald-
arinnar.
í tilkynningu finnsku stjómar-
innar segir, að samkomulag við
þýziku ríkin muni efcfci hafa nein
áhrif á réttindi og skyldur Fiinn-
þýzku rífcin hlutleysisstefnu lands vegna annarra samninga —
Finnlands, samið verði um, að að-
iiar beiti ekki hvor annan valdi
eða hóti valdbeitingu, uinnáð verði
að lagalegu og fjárihagslegu upp-
gjöri á þeim eyðileggingum seiin
og bætt er við, að jafnræðiisaf-
staða Finmlands til þýzku ríkj-
anna feli það í sér, að samikomu-
lag verði gert við bæði ríkin sam
tirnis.