Morgunblaðið - 21.03.1973, Blaðsíða 15

MORGUINBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. MARZ. 1973
15
Flutningaskip-
ið á flot í gær
DANSKA flutniingaskipið Tomas
Bjerco, sem strandaði á Eyja-
fjaliasandi aðfararnótt síðastlið-
ins laugardags náðist út um sex-
Honda vél-
hjóli stolið
NÝJU Honda-vélhjóli var stolið
sl. sunnudagskvöld, þar sem það
stóð fyrir utan Laugardalshöll-
ina, er eigandinn var að horfa á
handknattleikskeppni. Hjólið,
sem er af árgerð 1973, er blátt
á lit með bögglabera og uppháu
stýri. Tegundarheitið er Honda
SS 50 og númerið G-114. Þeir,
sem kynnu að geta gefið upplýs-
ingar um hvarf hjólsins, eru
beðnir að láta lögregluna vita.
Spilakvöld
á Akureyri
SJÁLFSTÆÐISFÉLÖGIN á Ak
ureyri efna til félagsvistar í Sjálf
stæðishúsinu annað kvöld,
fimmtudag, klukkan 20.30. Þetta
er 5. spilakvöldið í vetur og
hafa þau öll verið vel sótt og
hafa tekizt vel.
Skemmtiatriði verða og verð-
laun verða veitt.
Sjóslysasöfn-
uninni lokið
SJÓSLYSASÖFNUNINNI, vegna
þeirra sem fórust með Sjöstjörn-
unni og Maríu, er nú lokið.
Nefndin, sem að söfnuninni
stóð, biður fyrir kærar þakkir
fyrir allar þær rausnarlegu gjaf-
ir, er bárust.
LEIÐRETTING
VEGNA fréttar í Mongunblaðiniu
í gær, þar seim siegir, að brezki
seinidiherramn á íslandi hafi í 19
skipti á hálifum mánuði borið
fram mótmaeli við isienzkiu rílkis-
stjórn'ina vegna atburða á mið-
uinuim, hefur brezika sendiráðdð
óisíkað að koma því á fraimifæri,
að þetta sé ekiki irétt. Sendiherr-
amin h'afi 3—4 simmuim á si. hálf-
um mámuði móitmælt sOíkum at-
buirðuim og rætt við utamríkisráð-
henra um lanidhelgismálið.
leytið í gærkvöldi, er Goðinn
dró skipíð á flot. Var Goðinn í
gærkvöldi að halda af stað með
skipið í togi til Reykjavíkur, en
þangað eru skipin væntanleg í
dag. Ekki er vitað, hvort ein-
hverjar skemmdir eru á flutn-
ingaskipinu.
I viðtali við skipstjórann á
Goðanum, sem Mbl. átti í gær,
sagði hamn, að skipið hefðd
náðst á flot klukkan 18.05 og
voru sikipin bæði fyrir utan
strandstaðinn og var verið að
stytta í dráttartauginni og gera
klárt tid að draga skipið, en ekki
hafði tekizt aið gangsetja afl-
véiar skipsins, af hvaða orsökum,
sem það nú var.
Goðinn ikorn á strandstað í
gærmorgun og athugaðd aðstæð-
ur fram undir hádegi. Um kluk'k-
an 15 hafði te(kizt að koma drátt-
artaug milli sikipanna og um
klukkan 16 var byrjað að toga
í hiið strandaða slkip. Hreyfðdst
það strax til og losnaði loks kl.
rétt rúmilega 18 eiins og áður er
getið.
Mynd þessa tók Ottó Eyfjörð fréttaritari Mbl. á Hvolsvelli af danska flutningaskipinu, þar
sem það var á strandstað í gærmorgun, sköniniu áður en Goðanvin tókst að draga það á flot.
Ekki var í gær vitað, hvort skemmdir hefðu orðið á skipinu, en það var væntanlegt til Reykja
víkur í dag. Erfiðleikum var í gær háð að koma vélum skipsins í gang.
Bandarískt fyrirtæki
í gjallleit i Eyjum
FJÓRIR Bandaríkjamenn voru í, Heimaey og vilja þeir fá 3 tonn
gærdag í Vestmannaeyjum til af gjalli til tilrauna vestur til
að kanna þar gjall, sem komið Bandarikjanna, en mennirnir eru
hefur upp úr eldstöðvunum á | fulltrúar fyrirtækis, sem fram-
40 ára:
Faxi í Borgarfirði
HINN 23. marz næstkonlandi á
hestamannaféiagið Faxi í Borg-
arfirði 40 ára afmæli. Það var
stofnað 23. marz 1933 og voru
stofnendur 18, en nú telur félagið
hátt á þriðja hundrað félags-
manna.
Fyrir aillmöirgum árum kom
félagið upp félagsheimili tid
star-f.semi siininiar, og auik þess
hiefur félaigið ikomið upp á seinni
áruim vatnssalern unn og naiú'ðsyn-
legri iirei nda-tisaóstöóu, sem er
mjög na'uðsynlegt fyrir móts-
geisti. Eimniig hefuir verið byggt
hesthús yfiir 20 hesta.
1 tilefni afimælisins gengst fé-
lagið fyrir hófi að Logiafiandi í
Reykholtsdal föstudaiginn 23.
miarz 1973 ki. 20.30 og vomast
forgöngumienn há t i ðaha'.d anm a
þess fasfilaga að sjá þar sem
flesta aif eldri og yngri fé'.ögum.
Núvorandi forma'ður Faxa er
Ari Guðmundsis«n.
Aflaverðmætið meira
hjá brezkum togurum
— þrátt fyrir þorskastríðið,
segir í The Financial Times
BKEZKIR togaraeigendur
hafa aukið heildartekjur sin-
ar á vetrarvertíð þeirri, sem
, nú er að ljúka, þrátt fyrir
þorskastríðið. Enda þótt þeir
kynnu að liafa gert enn bet-
ur, hefðu þeir verið látnir í
friði sl. sex mánuði, þá er það
skoðun brezku úthafs útgerð-
arinnar, að þorskastríðið hafi
haft óveruleg áhrif á veiðarn-
ar á þessum vetri. Er frá
þessu skýrt í brezka blaðinu
The Financial Times 14. marz
sl.
Þar segir ennf remur, að
heildartekjur togara á veið-
1 úm við Islandsstrendur séu
um 10% meiri en í fyrra. Skýr
f inguna á þessu sé að nokkru
leyt i nð finna í hærra fisk-
■ verði, sem’ átt hafi sér stað
i út um allan heim og einnig
| komið fram í Bretlandi. Þá
• 'haft veðurfar við Island verið
hagstæðara nú en undanfarna
vetur. Jafnframt hafi brezkir
fiskimenn valið sér fiskimið
af meiri kostgæfni en áður.
Á fyrstu átta mánuðum síð-
asta árs, áður en þorskastrið-
ið byrjaði, hafi fiskaflinn ver-
ið 17,6% minni miðað við
sama tímabil 1971, vegna al-
menns samdráttar fiskstofn-
anna. Á sl. 4 mánuðum, eftir
að islenzku varðskipin byrj-
uðu að trufla veiðar brezku
togaranna, var fiskaflinn að-
eins 12,5% minni.
Af háifu brezkra útgerðar-
manna er þvi haldið fram, að
aðgerðir íslenzku varðskip-
anna hafi haft lítil fjárhags-
leg áhrif á afkomu togaraflot
ans. Það hafi ekki komið fyr-
ir í eitt einasta skipti, að tog
ari hafi snúið heim úr „léleg-
um túr“.
Það eru lélegar veiðiferðir,
sem gætu valdið mestu um í
þá átt að draga kjark úr út-
gerðarmönnum, skipstjórum
og áhöfnum. Allir um borð
eiga laun sín komin undir
verðmæti aflans. Haft var eft
ir einum starfsmanni sjó-
mannasambandsins fyrir
skömmu: — Kjarkurinn væri
ekki svona mikill, ef mennirn
ir sneru heim tómhentir.
Skipstjórar á mörgum brezk
um togurum fá 10.000 sterl-
ingspund í laun á ári. Það eru
þeir, sem eiga mest komið
undir því, hvernig aflast. 1
Fleetwood og Grimsby fá þeir
ákveðinn hundraðshluta (5.65
og 5.15%), en í Hull fá þeir
um 10% af verðmæti aflans,
eftir að útgjöld hafa verið
reiknuð frá.
Aðrir úr áhöfninni fá í
laun 60—70 pund á viku.
Kauptrygging þeirra er 20
pund á viku, en þar við bætast
6.60 pund fyrir hver 1.000
pund í aflaverðmæti.
leiðir byggingar.stein og húsaein-
ingar í Bandaríkjunum bæði fyr-
ir Ameríku- og Evrópumarkað.
Hafa þeir safnað sýnum í Eyj-
um, en vilja áður en frekari
ákvarðanir verða teknar fá til
reynslu 3 tonn af gjalli vestur til
Bandaríkjanna.
Fyrirtækið, sem mennirnir eru
frá framJeiðir eins og áður er
sagt bygigingastein eóa plötur í
hús og veggi í heilu lagi. Hingað
tiil hafa þeir keypt byggingaefni
frá Italiu, Grikklandi og Mexíkó
— að þvi er fréttaritari Mbl. í
Vestmannaeyjum, Sigurgeir Jón-
asson simar. Helzt vilja þessir
sérfræðingar koma úpp aðstöðu
á miðju hrauninu, þar sem gjalíl-
ir.u yrði saínað saman og síðan
yrðu reistir turnar or leiðslur út
að viðlegustað fyrir 60 þúsund
lesta fiutningaskip og yrði svo
gjallið flutt um borð á færi-
böndum. Búast þeir við því að
gjallmagnið í Eyjum nýtist fyrlr-
tæki þeirra á markaði í Banda-
ríkjunum og Evrópu í næstu 10
ár.
Bandarikjamennimir hafa far-
ið víða um Heimaey og skoðað
gjall á hinum ýmsu stöðum, bæði
við gosstöðvamar og lengra frá.
Hafa þeir m.a. atihuigað hvernig
það þjappast á götunum í kaup-
staðnum o. fl. Lýst þeim mjög
vel á gjallið sem byggingarefni.
Svo sem menn rekur minni
til hefur brezkt fyrirtæki áður
sýnt gjallinu í Heimaey áhuga
og kom hingað maður á þess
vegum fyrir skömmu.
— Tefur
Framhald af bls. 2.
fessor, sagði í viðtali við Mbl.
að sjóðsstjómin hefði nú málið
til athugumar, og tæki ákvörð-
un um það hvaðan tækjabúnað-
urinn yrði fenginn. Sagði hann
það vera mjög slæmt að ákvörð-
un drægist, þar sem ástandið í
Eyjum þyldi enga bið og tækin
yrðu að fást svo fljótt sem kost-
ur er. Engin gæti spáð fyrir um
hvenær ástandið breyttist í Eyj-
um og gæti þá búnaður þessi,
sem bjargað gæti miklu komið
of seint. Þvi fyrr sem hægt er
að dæla í stórum stíl vatni víð-
ar en við innsiglinguna, þvi
betra, sagði Þorbjörn og bætti
því við að innsiglingin væri nú
ekki i yfirvofandi hættu, enda
hefði gifurlegu vatnsmagni ver-
ið sprautað á hraunið þar.
— Rússar
Framhald af bls. 1.
auka viðsjár á norðurvængn-
um í Noregi með heræfingum
á við „Cold Winter“ sem er
nýlokið.
Þessi skrif eru annars litið
frábrugðin svipuðum skrifum
síðan svókölluð friðarsókn
Rússa hófst á fldkksþinginu
1971. Þó þykir gagnrýnin
óvenju hörð og er sett í sam-
band við réttarhöld sem
standa yfir í Ósló í máM
norska stúdentsins sem var
staðinn að njósnum í norska
sendiráðinu í Moskvu. Áfonm-
um Dana urn að draga úr
herútgjöldum er hins vegar
fagnað.
— Býður
undanþágu
Framhald af bls. 2.
veiða innan fimmtíu mílna mark
anna eins og Færeyingar. „Engin
slík tilmæii hafi borizt frá Norð-
mönnum og það er túlkað þann-
ig á Islandi að engin slík tilmæli
muni koma frá Norðmönnum,"
segir hann.
Stefán Jónsson segir íslend-
inga ekki óttast þrýsting frá
Efnahagsbandalaginu vegna út-
færslu landhelginnar. „Ég held
að Efnahagsbandalagið sé háð-
ara islenzkum fiski, en við mörk
uðum þeirra,“ segir hann. „Við
seljum mest af fiski til Banda-
ríkjanna og austantjaldslöndin
eru að verða mikilvægir mark-
aðir fyrir okkur,“ segir hann.
Verðmæt
bók
gefin í Vest-
mannaeyjasöfnun
FRO Helga Krahbe í Kaup-
mianmaihöfin hefir sent mér verð-
mæta bók úr safni sínu ag biður
mig að selja haina til ágóða fyrir
Vestm anmaeyj asö fraum i na. Er hér
i»m að ræða frumútgáfuna
(1862—1864) aif Þjóðisögum Jóns
Ámasanar. Eintaikið er gott í
snjáðu upprunialegu bandi ag
komið frá liangafa getfandanS,
Jóni G uðmundssynd ritsitjóra.
Þeir, sem hvort tveggja hafa
í senn hiug á að eignast þessa
dýrmætu bók og styðja Vest-
mannaeyjasöfn'unina, hafi sam-
band við mig í sima 16406.
Jón Anðuns.