Tíminn - 04.06.1965, Blaðsíða 5
5
FÖSTUDAGUR 4. júní 1965
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURiNN
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson. Kitstjórar: Þóraiinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson. Jón Heigason og indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Aug-
iýsingastj.: Steingrimur Glslason Ritstj.skrifstofuT 1 Eddu-
húsinu. simar 18300—18305. Skrifstofur. Bankastræti < Af-
greiðslusimi 12323. Auglýstngasiml 19523 Aðrar skrtfstofur,
sími 18300. Askriftargjald fcr. 90,00 á mán innanlands — t
lausasölu kr. 5.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f.
Ofsköttunín
Orsök þeirra kjaradeilna, sem nú standa yfir, er fyrst
o" fremst sú, að verðlag hefur hækkað mun meira en
k" ’igjald á undanförnum árum. Hinar miklu verðhækk-
s ;r sem hér hafa orðið, rekja fyrst og fremst rætur
til ofsköttunarstefnu ríkisstjórnarinnar. í eldhúsdags-
ræðu Halldórs E. Sigurðssonar var brugðið upp mjög
ljósri mynd af þessari ofsköttunarstefnu ríkisstjórnar-
iimar. Halldór sagði m.a.:
„Á valdatímabili stjórnarflokkanna hafa skattar og
tollar til ríkissjóðs hækkað frá því að vera 700 millj.
kr. eins og þeir voru 1958, í 3280 millj. kr. eða um
340% með hliðstæðum samanburði. Hér er þó ekki öll
sagan sögð, því að ótöld skattheimta fer fram á vegum
ríkisins utan áhrifa á niðurstöðutölur fjárlaga. Þar vil
ég nefna eins og hækkun pósts og síma, ríkisábyrgða-
sjóðsgjald, bændaskatt, launaskatt, iðnlánasjóðsgjald og
segja má með réttu, að varla sé nokkurt mál afgreitt hér
á Alþingi, án þess að því fylgi nýr skattur. Á sama tíma
og skattar og tollar hækka svo sem greint hefur verið,
hefur einnig átt sér stað fyrir áhrif stjórnarstefnunnar
og verðlagsþróunarinnar í landinu hækkun á útsvörum
um 180%. Gjald til Almannatrygginga hefur hækkað
yfir 200% og sjúkrasamlagsgjöld álíka. Hins vegar hefur
samningsbundið kaupgjald 1 almennri verkamannavinnu
aðeins hækkað um 60—70% á þessum árum. Ofan á
þetta bætist, að skattheimtunni hefur verið breytt á
þann veg, að söluskattur, sem lagður er á nauðþurftir
manna og almenna þjónustu, hefur hækkað um 500%,
en skattar á fyrirtæki hafa hins vegar lækkað á heildar-
innheimtu skattanna í landinu frá því að vera 2% í 0.2%.
Engan mun undra ,þegar þessar staðreyndir eru hafðar
í huga, þó að reiði fólksins yfir sköttunum á síðastliðnu
sumri væri almenn. Hitt vekur undrun, að hæstv. ríkis-
stj. skuli ekki ennþá gera sér þær staðreyndir ljósar,
að um ofsköttun er að ræða, heldur heldur hún áfram á
sömu braut með því að hækka söluskattinn um ca. 250
millj. kr. fyi'ir jólin í vetur og ætlar sér ca. 150 millj.
kr. meira af tekju- og eignarskatti í ár en s.l. ár. Og
ennþá er hún að bæta við nýjum sköttum þessa síðustu
daga þingsins, og það nú á byggingarefni.
Áfleiðing ofsköttunar
Halldór E. Sigurðsson rakti það í eldhúsdagsræðu
sinni, hvernig ofsköttunarstefnan hefur leitt til dýrtíðar,
sem reynt hefur verið að mæta með auknum niður-
greiðslum. Þannig leiðir ofsköttunin til niðurgreiðslna,
niðurgreiðslurnar svo til nýrra skattaálaga, og þannig
koll af kolli. Til niðurborgana var varið 115 millj. kr.
árið 1958, en nú er varið til þeirra á fjárlögum 543 millj.
kr. Hækkunin er hvorki meira né minna en 330%. Hér er
þó ekki öll sagan sögð, því að fjölskyldubæturnar má
einnig telja til niðurgreiðslu á dýrtíðinni, enda reiknaðar
til frádráttar á framfærsluvísitölunni. Dýrtíðin hefur
átt meginþátt í því að hækka útflutningsuppbætur land-
búnaðarins o.s.frv.
Ofsköttunarstefna ríkisstjórnarinnar hefur þannig
leitt til stórfelldrar dýrtíðar og víxlhækkana. og ríkis-
stjórnin virðist engin ráð sjá önnur en að halda áfram
á þessari braut. Hún er orðin þrejdt stjórn og úrræða-
laus og hefur ekki áhuga á öðru en hanga við völd,
hvernig sem allt veltist. Slík stjórn getur ekki leitt til
annars en glundroða og upplausnar.
TÍMINN
Nýr flokksforingi í Danmörku
Poul Harfling verður effirmaður Erik Eriksens
POUL HARTLING er fimm-
tugur að aldri. Faðir hans var
þekktur skólamaður og átti
sæti í stjórn Knud Kristensens
sem kennslumálaráðherra. Hann
hafði tekið mikinn þátt í starfi
Vinstri flokksins og stjórnað
æskulýðsblaði hans um alllangt
skeið. Sonur hans hneigðist
ungur að guðfræði og lauk
guðfræðiprófi- 1939, 25 ára að
aldri. Hann gegndi síðan prest-
störfum í Kaupmannamanna-
höfn til 1950, en kenndi sein-
ustu árin við kunnan kennara-
skóla í borginni Zahles Semin-
arium. Þegar rektorsstaðan
losnaði þar 1950. sótti hann
um hana eftir eindregna áeggj.
an samkennara sinna við skól-
ann, og var honum veitt hún.
Hann hefur gegnt henni sjðan
og mun halda því áfram, þrátt
fyrir flokksforustuna. Mikið
orð fer af því, hve vel hann sé
látinn af samkennurum sínum
og nemendum.
Á stúdentsárum .sínum tók
Hartling þátt í ýmsum kristi-
legum félögum stúdenta og
valdist þar til margra trúnað-
arstarfa. Á prestsárum sínum
var hann kjörinn í stjómir
margra kristilegra félagssam-
taka og á hann sæti í mörgum
þeirra enn í dag. Jafnhliða tók
hann þátt í ýmiss konar félags-
stárfsemi Vinstri flokksins.
Seinustu fjögur árin hefur
hann vcrið formaður heildar-
samtaka flokksins a Sjalandi.
HARTLING hefur lengi haft
orð á sér sem frábærlega fjöl-
hæfur gáfumaður. Hann er
ekki aðeins vel að sér í bók-
legum fræðum. Hann leikur á
ýms hljóðfæri og kann á ólík-
legustu vélar. Hann þykir sér-
lega góður félagi og kennari.
Starffjör hans er sagt óvenju-
legt og því tekst honum að
sinna jafn mörgum og ólíkum
verkefnum og raun ber vitni
um. Á fyrsta þinginu, sem hann
sat, fékk hann það hlutverk að
vera aðaltalsmaður Vinstri
flokksins í skólamálum, en þá
hafði þingið m.a. til meðferðar
mjög víðtæka skólalöggjöf, sem
Bomhoft hafði undirbúið. í
haldsmenn beittu sér gegn
henni, en Hartling tók afstöðu
með henni og vann ötullega að
framgangi hennar. Það þótti
strax sýnt þá, að hér væri væn-
legt foringjaefni á ferð.
Harting hefur í tómstundum
sínum skrifað mikið af blaða-
og tímaritsgreinum, sem aðal-
lega hafa fjallað um skóla- og
kirkjumál og önnur menning-
armáL
Kona hans er læknir að
menntun og eiga þau fjögur
börn, þrjá syni og eina dóttur.
HARTLING hefur lýsf'því ' |
sem skoðun sinni, að hann vilji f
halda áfram samvinnu Vinstri í
flokksins og íhaldsflokksins, |
en hins vegar sé hann mótfall- |
inn sameiningu þeirra. Að því 1
leyti hefur hann tékið aðra af- |
stöðu en Eriksen. Þrátt fyrir ^
þann skoðanamun, mun Erik- ■}
sen hafa kosið hann helzt sem í
eftirmann sinn. J,
Margt bendir til þess, að for- J
mennskan í Vinstri flokknum á
geti orðið vandasamt starf
næstu árin, Af hálfu þeirra
tveggja þingmanna, sem fóru
úr Vinstri flokknum í vetur,
verður sennilega reynt að
stofna nýjan flokk, er reynir
að ná fylgi frá Vinstri flokkn-
um. Meðal ýmissa yngri manna
veldur samvinnan við íhalds-
flokkinn óánægju. Sósíaldemó-
kratar eru hins vegar búnir að
sitja svo lengi við völd, að lík-
legt er, að áhugi á því aukist
að breyta eitthvað til, a.m.k. í
bili. Fróðlegt verður að fylgj-
ast með því, hvort Hartling
reynist jafn snjall leiðsögumað-
ur á stjórnmálasviðinu og
hann hefur reynzt á vettvangi
uppeldis- og menningarmála.
Þ.Þ.
ÞAÐ hafði verið sagt áður
en kunnugt varð um, að Erik
Eriksen léti af formennsku
Vinstri flokksins, að flokkur-
inn ætti a.m.k. fimm krón-
prinsa. Niðurstaðan varð samt
sú, að eftirmaður Eriksen var
valinn einróma í þingflokknum
sem formaður hans. Sjálfsagt
er svo talið, að hann taki við
formennsku landsflokksins,
þegar Eriksen lætur af henni
á þingi flokksins í september
næstk.
Hinn nýi formaður Vinstri
flokksins er Poul Hartling, sem
hafði verið kjörinn varaformað.
ur þingflokksins síðastliðið
haust. Kjör hans sem flókks-
formanns fær yfirleitt mjög
góða dóma, enda þótt ekki
verði sagt, að hann sé mjög
þingreyndur. Hann sat fyrst á
þingi 1957—60, en féll í kosn-
ingum þá með 137 atkv. mun
en náði svo aftur kosningu á
síðastl. hausti. Þau þrjú ár,
sem hann sat á þingi, vann
hann sér svo gott orð þar, að
strax eftir að hann hafði náð
kosningu á síðastl. hausti, var
hann kjörinn varaformaður
þingflokksins, eins og áður segir
POUL HARTLING
ERLENT YFIRLIT
1. apríl s. 1. tók ný bygg-
ingarsamþykkt fyrir Reykjavík
gildi, og eru í henni fjöldi ný-
mæla, sem mörg eru þó aðeins
staðfesting á þeirri þróun, sem orð
ið hefur á þeim 20 árum síðan síð
asta byggingarsamþykkt var sam
þykkt, en rétt er þó að geta
nokkurra þeirra.
Réttur til að gera teikningar
til byggingarnefndar er þrengdur
frá því sem var, og er hann nú
bundinn við húsameistara, bygg
ingaverkfræðinga og þá, sem
þegár hafa hlotið viðurkenningu
nefndarinnar. þegar samþykktin
öðlast gildi.
Ný byggingasamþykkt
fyrir Reykjavíkurborg
Séruppdrættir fyrir vatnslögn,
holræsalögn, hitalögn, rafmagns-
lögn og járnalögn skulu vera fyrir
hendi og samþykktir áður en
neðsta plata hússins er steypt og
er þeim er teikna hús skylt að
sjá um að samræmi sé milli sér-
uppdrátta.
Skyldur meistara er reynt að
gera ákveðnari og verkaskiptingu
milli þeirra greinilegri.
Framhald á 7. liiðu