Morgunblaðið - 11.01.1983, Blaðsíða 38

46
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 11. JANÚAR 1983
Samgöngur við Eyjar
hafa truflast verulega
Vcslinannarvjum, 10. janúar.
VESTMANNAEYINGAR hafa
ekki frekar en aðrir landsmenn
farið varhluta af veðralátunum
sem geysað hafa á landinu síð-
Hrútafjördur:
IllviÖri tefur
samgöngur
og skólahald
Slaó í llrúlafirói, 10. janúar.
VEÐRAHAMURINN síðustu daga og
vikur hefur haft sin áhrif hér hjá
okkur eins og annars staðar á land-
inu, þótt fannfergið sé að vísu minna
hér en viða annars staðar.
Hér voru um 70 manns veður-
tepptir í tvo sólarhringa, en fólkið
komst á brott á föstudaginn þegar
opnaðist aftur. Nú er hins vegar
aftur komið fólk hingað, því hér
eru fjórir bílar á suðurleið, sem
ekki komast lengra. Gífurlegur
snjór er hér suður af, allt frá
heiðarsporðinum að Munaðarnesi í
Borgarfirði. Ég hef talsvert verið í
ferðum hér undanfarin fimmtán
ár, og man ekki eftir öðrum eins
snjóalögum.
Skólakrakkarnir hafa ekki farið
varhluta af veðrinu frekar en aðrir,
og gekk illa að koma öllum nem-
endum Reykjaskóla í skólann að
loknu skóialeyfi. Hópur nemenda
var til dæmis tepptur í Borgarfirði
í tvo sólarhringa. Nú eru þeir þó
komnir norður, og fer vonandi að
sjá fyrir endann á veðrinu, þannig
að lífið færist í eðlilegt horf á ný.
—M.G.
ustu dagana. Hefur ekki verið
óalgengt að hér hafi verið þrenns
konar veður á sama sólarhringn-
um. Fólk hefur brotist í vinnu að
morgni í austan roki og snjóbyl,
farið heim í hádegismatinn í
logni og blíðu og síðan hefur ver-
ið kominn beljandi útsynningur
þegar haldið var heim úr vinnu
að kvöldi.
Ekki hafa borist fréttir af
neinum teljandi skemmdum
eða óhöppum vegna veður-
hamsins, enda hefur svo sem
áður gustað duglega á Stór-
höfða.
Samgöngur við Eyjar hafa
truflast verulega þessa fyrstu
daga ársins. Flugleiðir hafa að-
eins náð að fljúga eina áætlun-
arferð hingað frá því á gaml-
ársdag. Herjólfur varð að fella
niður ferð til Þorlákshafnar á
sunnudaginn vegna sjólags og
ófærðar á fastalandinu og er
það í annað skiptið frá áramót-
um sem ferð fellur niður hjá
skipinu. Auk þess mátti skipið í
síðustu viku Síða í sólarhring í
Þorlákshöfn meðan brotist var
með farþega milli Reykjavíkur
og Þorlákshafnar. Það er fátítt
að Herjólfur verði að fella
niður ferðir. Á síðasta ári fór
skipið 355 ferðir milli lands og
eyja og flutti alls 46.122 far-
þega, 10.180 bifreiðar, auk
1.119 vöruvagna og annars
varnings. Farþegum með Herj-
ólfi fækkaði um 1.900 frá árinu
1981, en bifreiðar voru 712
fleiri.
— Hermann
Arnessýsla:
Rafmagnslaust í allt
að nítján klukkutíma
„ÞAÐ VAR töluvert um bilanir um helgina, einkum á Reykjanesi, í Árnes-
sýslu op í Ranj'árþint'i," sagói Haldur Helgason aðstoðarrekstrarstjóri Raf-
magnsveitna ríkisins í samtali við blaðamann Mort'unblaðsins í gær er hann
var spurður hver áhrif veðrið um helgina hefði haft á raforkudreifint'u RAR-
IK.
Baldur kvað rafmagn hafa farið
af á svipuðum tíma á Suðurnesjum
og fyrir austan Fjall, eða um
klukkan 5 á sunnudagsmorgun.
Það hefði verið ísing er sleit línur
og saltmengaður snjór er settist á
einangrara er einkum olli truflun-
um og bilunum. Rafmagn fór af
Grindavík, Sandgerði, Vogum og
Garðinum á áðurgreindum tíma,
og komst það ekki á að nýju fyrr
en milli kl. 15 og 16 á sunnudag.
Enn lengur var rafmagnslaust
fvrir austan, einkum í sveitum, svo
sem í Flóanum, þar sem rafmagn
var ekki að fullu komið á fyrr en
um miðnætti á sunnudagskvöld.
Rafmagn var hinsvegar komið aft-
ur á á Selfossi um hádegi, og um
kaffileytið á Stokkseyri og Eyrar-
bakka, en stofnlína þangað slitn-
aði. Þorlákshöfn fékk einnig raf-
magn um kaffileytið, og svipaða
sögu kvað Baldur vera að segja frá
Hellu, en rafmagn fór ekki svo
lengi af á Hvolsvelli.
Nánast engar truflanir kvað
Baldur hafa orðið á öðrum stöðum
dreifingarsvæðis Rarik, svo sem í
Borgarfirði, og Snæfellsnes, Norð-
urland og Austurland sluppu al-
veg.
Framsóknarflokkur:
Ólafur Jóhannesson
efstur I Reykjavík
— Skoóanakönnun í Reykjaneskjördæmi frestaö
NIÐI’RSTÖÐl’R skoðanakönnunar meðal fulllrúaráðsmanna Kramsóknar-
flokksins um skipan framboðslisla flokksins fyrir komandi Alþingiskosningar,
sem fram fór um helgina, urðu þær að Olafur Jóhannesson utanríkisráðherra
varð efstur með 207 atkvæði í fyrsta sa*ti. I öðru sæti varð llaraldur Olafsson
með 127 atkvæði í 1. og 2. sa*ti og í þriðja sæti Björn l.índal með 101 atkvæði í
1.—3. sæti. 350 manns voru á kjörskrá, um HO'/, þeirra tóku þátt í skoðana-
könnuninni. I rn helgina átti einnig að fara fram skoðanakönnun innan
kjördæmisráðs Kramsóknarflokksins á Reykjanesi, henni varð að fresta vegna
veðurs og slæmrar færðar.
Röðun manna í Reykjavík, neðan
við þriðja sætið var þannig: í
fjórða sæti Ásta Ragnheiður Jó-
hannesdóttir með 131 atkvæði í 1.
til 4. sæti. í fimmta til sjötta sæti
voru jöfn Bolli Héðinsson og Stein-
unn Finnbogadóttir með 156 at-
kvæði í 1. til 5. sæti. Varpað var
hlutkesti milli þeirra, sem Bolli
vann, þannig að hann skipar 5. sæti
en Steinunn 6. sæti. Tíu voru í
framboði, röðun sæta neðan við 6.
sætið er ekki gefin upp.
Reglur skoðanakönnunarinnar í
Reykjavík eru þannig að sögn
Hrólfs Halldórssonar formanns
fulltrúaráðsins, að niðurstöður eru
ekki bindandi.
Norræn vefjarlist III á Kjarvalsstöðum.
Eiður Guðnason formaður Menningarmálanefndar Norðurlandaráðs:
Við eigum að stefna að tvöföldun norrænu
menningarfjárlaganna á næstu 3 árum
SÝNINGIN Norræn vefjarlist III
var opnuð á Kjarvalsstöðum í
laugardaginn þrátt fyrir vonsku-
veður og ófærð á höfuborgar-
svæðinu.
A sýningunni eru 86 textílverk
eftir listamenn frá öllum Noröur-
löndunum, þar af fimm íslenska og
einnig er sérstök íslensk smá-
myndasýning, þar sem 12 textíl-
listamenn eiga verk. Hér er um
farandssýningu að ræða, sem sett
var upp í Kinnlandi i haust, og fer
síöan um öll Norðurlöndin. Sýn-
ingin er í öllu húsinu, og er opin
daglega frá kl. 14—22 fram til 30.
þessa mánaðar. Eiður Guðnason,
alþingismaður, formaður Menn-
ingarmálanefndar Noröurlanda-
ráðs, flutti eftirfarandi ræðu við
opnun sýningarinnar:
„Góðir gestir. Ég ætti líklega
að segja harðsnúna lið, sem
hingað hefur brotist í þessu
rammís lenska vetrarveðri.
Þessi glæsilega sýning er ekki
aðeins árangur og afrakstur
hugarflugs og handmenntar
þeirra áttatíu og tveggja lista-
manna, sem hér hafa lagt hönd
að verki, heldur er hún ekki síð-
ur ávöxtur norrænnar sam-
vinnu, sem ég fullyrði, að ekki á
sinn líka meðal frjálsra og full-
valda ríkja í veröldinni. Sam-
vinnu sem orðin er ótrúlega náin
og víðfeðm og tekur ekki aðeins
til hinna hátíðlegu stunda, held-
ur gætir hennar og á nær öllum
sviðum hins daglega lífs.
Menningarsamvinna Norður-
landanna á sér auðvitað langa
sögu. Að forminu til byggist hún
á norræna menningarmála-
samningnum, sem menntamála-
ráðherrar landanna undirrituðu
15. mars 1971 og tók gildi í árs-
byrjun 1972, og hefur því verið í
gildi í ellefu ár. Samningurinn
byggir á þeirri meginstaðreynd
hve margt Norðurlöndunum er
sameiginlegt í menningarlegu
tilliti, hve margt sameinar, þótt
víst sé eitt og annað ólíkt og að-
skilji með nökkrum hætti. En
það er einmitt markmið nor-
rænnar samvinnu í menning-
armálum að draga fram, efla og
styrkja það sem við eigum sam-
eiginlegt, og þá ekki síður hlú að
hinu sem sérstætt er fyrir hvern
og einn, sem er sérstakt og þjóð-
legt. Allt samstarf af þessu tagi,
hverju nafni sem nefnist, sem og
raunar flest öll menningarvið-
leitni, kostar fé. Á vettvangi
Norðurlandaráðs eru samþykkt
menningarfjárlög á hverju ári.
Þau nema í ár um 246 milljónum
íslenskra króna. Kann ýmsum að
>ykja það sæmilega rífleg upp-
hæð. Svo er þó ekki, og er þar
langur vegur frá. Nærri liggur,
að til þessa menningarsamstarfs
leggi hver einstaklingur á Norð-
urlöndum fram í kringum tíu
krónur á þessu ári.
Árlega er ekki unnt að sinna
nema broti þeirra beiðna, sem
Frá opnun Norræn vefjarlist III. Eiður Guðnason í ræðustóli.
berst um styrki eða aðstoð til
ýmiskonar menningarstarfs.
Mikið er um það talað á vett-
vangi Norðurlandaráðs, að nú
ári illa í henni veröld okkar, og
því getum við ekki aukið þessi
framlög, kannski rétt haldið í
horfi. Það er áreiðanlega rétt, að
oft hefur árað betur. Samt er
það bjargföst skoðun mín, að við
eigum að leggja meira fram til
þessa samstarfs, sem á svo
mörgum sviðum hefur ótvírætt
sannað gildi sitt.
Þótt nú beri hátt tal um
kreppu og samdrátt, þá er allt
afstætt, og lífskjör og velmegun
í löndunum okkar eru „með ólík-
indum góð“, ef horft er til ann-
arra hluta heims. Við megum
ekki láta krepputalið draga úr
okkur dug. Við eigum að stefna
að því, að tvöfalda norrænu
menningarfjárlögin á næstu
þremur árum eða svo. Þá væri
hlutur hvers íbúa sem svaraði
tuttugu krónum, og áreiðanlega
erum við aflögufær um það, og
jafnvel þótt eilítið meira væri.
Þessi þriðja farandsýning á
norrænni vefjarlist hefur svo
sem tvær hinár fyrri notið nokk-
urrar fyrirgreiðslu frá Norræna
menningarsjóðnum, sem fær fé
sitt af norrænu menningarfjár-
lögunum. Svo háttar þar starfs-
reglum sjóðsins, að ekki eru
veittir styrkir til samskonar
verkefna oftar en þrisvar. Það
samstarf, sem tekist hefur með
norrænum listvefurum um þess-
ar sýningar, hefur hinsvegar
tekist svo vel og gefið þá raun,
að rík ástæða er til að greiða
fyrir að það geti áfram haldið.
Þessvegna hafa fulltrúar íslands
og Finnlands í Norrænu menn-
ingarmálanefndinni lagt fram
tillögu í Norðurlandaráði um
fjárhagslegan frambúðarstuðn-
ing við norrænar listsýningar af
þessum toga. Sú tillaga er nú til
umsagnar hjá þeim aðilum, sem
helst láta sig þessi mál varða.
Umsagnarfresti lýkur hinn
fyrsta febrúar næstkomandi.
Mun ég eftir megni beita mér
fyrir því, að tillagan fái sem
fyrst jakvæða afgreiðslu í menn-
ingarmálanefnd Norður-
landaráðs.
Þessi þriðja farandsýning á
norrænni vefjarlist, sem hér
blasir við, var fyrst sett upp í
Helskini í ágúst, en því næst í
Svíþjóð og fer héðan til Færeyja,
Noregs og Danmerkur.
Af hálfu starfshópsins, sem
setti þessa sýningu upp, hef ég
verið beðinn að flytja starfsfólki
Kjarvalsstaða sérstakar þakkir,
sérstaklega þeim Þóru Krist-
jánsdóttur og Stefáni Halldórs-
syni.
Við sjáum þess glögg merki á
listaverkunum hér, að norræn
vefjarlist á sér langa sögu, en
samt er hún ný og fylgist með
tímanum. Gömlu handverki hef-
ur verið gefið nýtt gildi, gömlum
vinnubrögðum forðað frá því að
falla í gleymsku, ný list í alda-
gamalli norrænni hefð.
Heitin á hlutum gamla vef-
stólsins eru okkur nútíma-
mönnum kannski orðin nokkuð
fjarlæg, heiti eins og hræll, höf-
öld, vipputré, spjálk og meiðmar,
en það breytir ekki því, að við
fáum notið þessarra einstæðu
listaverka, sem hér getur að líta.
Norræn list, sagði ég hér áðan.
En auðvitað er listin alþjóðleg
og þekkir ekki landamæri. Nor-
rænir vefarar njóta álits og við-
urkenningar um víða veröid, og
vissulega að verðleikum.
Að nokkru erum við öll vefar-
ar, þótt með ólíkum hætti sé.
Sem þátttakendur í norrænu
samstarfi erum við að vefa hinn
norræna samstarfsvef, þá voð,
margmynstraða, ótrúlega fjöl-
lita og margþætta, sem lengist
og breikkar með hverju árinu.
Það er okkar framtíðaverk, að
halda áfram að vefa hinn nor-
ræna samstarfsvef, þétta hann
og styrkja til varnar hinum sam-
eiginlega menningararfi okkar,
um leið og við í hann blöndum
þeim þáttum bestum, sem frá
öðrum berast.
Ég lýsi því yfir, að sýningin
Norræn vefjarlist sú hin þriðja í
röðinni er hér með hafin. Njót-
um vel!