Morgunblaðið - 09.12.1983, Blaðsíða 2
50
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 9. DESEMBER 1983
NOKKRAR
RÁÐLEGGINGAR
FYRIR PREYTTAR
HÚSMÆÐUR
Hvernig
er hægt
að lengja daginn í
skammdeginu ?
„Ég Itef bara ekki eina einustu mínútu
aflögu fyrir sjálfa mig ... “ Hver hef-
ur ekki annað hvort heyrt sjálfan sig
eða einhverja aðra mæla eitthvað áiíka
spaklegt? Pað er svo ótrúlegat margt
sem þu vilúir gera, en því miður, mín-
úturnar og klukkustundirnar æða
áfram á alveg óviðráðanlegum hraða,
svo enginn fær við neitt ráðið. Þar
sem nú fer að styttast í vikuna sem
hór áður var kölluð vitlausa vikan, og
dagurinn styttist í sífellu í ráttu hlut-
falli við auknar annir, er ekki úr vegi
að rifja upp nokkur heilræói um hvern-
ig hægt er að græða einn tíma á dag.
En er það hægt? Svo segir a.m.k.
Jaques nokkur Thomas, en hann bein-
ir orðum sínum aðallega til húsmæðra,
en þær eru jú sem kunnugt er þreytt-
astar allra þegar fjölskyldan sest niður
að borða langþráða jólasteik.
Teikning/MorgunblaðiA Andrina
Allt tekur sinn tíma: Aö
koma barninu á dag-
heimili, aö komast í
vinnuna og heim úr
vinnunni aftur, starfiö
á skrifstofunni, aö sinna ýmsum
erindum, heimilisstörfum o.s.frv.
Þaö er ómögulegt aö slaka á í eina
eöa tvær rólegar stundir til þess
eins aö skoöa bækur hjá forn-
bókasaia, fara út aö ganga eöa
bara aö siappa rækilega af. Hvern-
ig á maður eiginlega aö fara aö þvi
aö vera ekki lengur þrælkaöur af
oki tímans? Hvernig á maöur að
komast hjá því aö vera reyröur
niður milli visanna á úrinu sínu?
Þaö gerir maöur einfaldlega með
því aö breyta um stefnu og meö
þvi aö læra aö hafa stjórn á tíma
sínum, alveg eins og á buddunni
sinni; þaö er aö segja meö því aö
beita sig ströngum aga. Til þess aö
geta kannski unniö meira? Ekki
endilega. Þaö er miklu betra aö
nota þann tima, sem sparast, sér
til hvíldar. Tíminn, sem manni
áskotnast á þennan hátt, gerir sitt
til þess aö halda manni frískum og
fullum vinnugleöi.
Aðferóin
Hérna eru nokkrar ráöleggingar,
sem munu koma aö gagni við aö
hafa stjórn á rás tímans: Taktu þig
til á hverju kvöldi og notaöu fimm
mínútur til þess aö skrifa lista yfir
allt þaö, sem þú þarft aö gera
næsta dag. Slíkur listi veitir þér
ekki einungis ómetanlegan sál-
fræöilegan stuöning, heldur skap-
ar þér líka þá ánægju aö geta svo
strikað yfir allt, sem þú ert þegar
búin aö gera.
Spuröu svo sjálfa þig þessarar
spurningar meö vissu millibili:
„Hvaö geríst eiginlega, ef ég get
ekki þetta eða hitt? Skipta afleiö-
ingarnar af því nokkru máli eöa
veröa þær afdrifaríkar?" Sé svariö
neikvætt, er alveg augljóst, aö þaö
er hreinasti óþarfi aö vera aö gera
þetta verk, því þaö er bara tíma-
þjófur. Sé þetta reyndin, skaltu
sleppa því héöan í frá. Þú skalt
byrja daginn á því aö gera þaö,
sem þér fellur síst aö standa f:
Hreinsa teppin, svara bréfum,
borga reikninga og svo framvegis.
Þetta gerir mann léttari í lund þaö
sem eftir er dagsins, og þú kemur
til meö aö sýna meiri áhuga á öör-
um þeim verkum, sem þú þarft aö
leysa af hendi.
Vertu ekki alltaf aö reyna aö
vera fullkomin: Ber svo sem
nokkra nauösyn til aö skrifa eitt-
hvert bréf á nýjan leik, bara vegna
einhverrar smávillu? — bréf, sem
maöur veit ósköp vel aö hafnar
beint í bréfakörunni, án þess einu
sinni aö hafa veriö lesiö almenni-
lega. Er þaö nú virkilega nauösyn-
legt aö strauja aftur þessa
straufríu skyrtu?
Þaö ætti líka aö gefa gaum aö
því, aö því meiri tíma, sem maöur
hefur framundan, jjeim mun hætt-
ara er manni aö eyöa öllum tíman-
um í eitt einasta verk. Sú hætta
vofir alltaf yfir öllum konum aö
ganga i þessa gildru einn góöan
veöurdag, og þær fara þá aö
sökkva sér algjörlega í aö koma
öllu í toppstand á heimilinu. Þaö er
svo sem satt, aö maöur getur
ósköp vel verið á ferðinni meö af-
þurrkunarklútinn úti i öllum horn-
um, þurrkaö af öllum húsgögnum
hvern einasta dag. Á hverjum ein-
asta morgni þyrlast upp ný ryk-
korn, og þegar maöur veit, hvar
þeirra er aö leita, þá skal maöur
nokk finna þau.
Alltafnóg
að gera heima
Þaö er líka hægt aö snúa rúm-
dýnunum viö á hverjum morgni
eöa viöra sængurfötin, áöur en bú-
iö er um rúmin. Maöur getur veriö
aö ryksuga teppin svo klukkutím-
um skiptir: þau halda samt alltaf
áfram aö gefa frá sér ló. Þaö er
velþekktur eiginleiki hjá fólki aö
láta eitt einasta verk teygjast svo á
langinn, aö þaö taki allan þann
tíma, sem til ráöstöfunar er, aö
Ijúka því. Þetta mætti oröa meö
einni stuttri setningu: Sá tími, sem
fer í aö vinna eitt verk, stendur í
beinu hlutfalli viö þann tíma, sem
maöur hefur til ráöstöfunar.
Sá hugsanagangur er líka frem-
ur algengur meöal kvenna, aö ef
þær færu aö taka upp á því aö
snara húsverkunum af, þá veröi
allt svo hroövirknislega gert. Þaö
er margsinnis búiö aö segja þeim,
og þaö hefur veriö brýnt fyrir þeim,
aö kona sé alltaf hlaöin verkefnum
heima fyrir, aö „þaö sé alltaf nóg
aö gera heima“. Áratugum saman
hefur þeim veriö innrætt háleitt
markmiö, sem þeim bæri aö keppa
aö: Hreinlæti, röö og reglu á öllum
hlutum og góöum heimilisbrag. Þiö
skuliö bara flýta ykkur aö slá striki
í yfir þennan heilaþvott fyrri ára og
eignist heldur dýrmætan tíma til
þess aö vera meira meö börnunum
ykkar og eiginmanninum. Er þaö
kannski ekki þýöingarmeira?
Þiö skuliö spyrja ykkur sjálfar,
hver séu æöstu verömæti lífsins í
ykkar augum. Skrifiö þaö hjá ykk-
ur: Peningar, starfsframi, ást,
tómstundagaman o.s.frv. Því næst
skulið þiö tölusetja hvert atriöi í
réttri röö eftir gildi. Til dæmis:
Fyrsta starfsframi, annaö gott fjöl-
skyldulíf, þriöja sem mest af
tómstundum og svo framvegis.
Mjög einföld aöferö viö niöur-
rööun hinna helztu verömæta lífs-
ins er aö spyrja sjálfan sig eftirfar-
andi spurningar: „Hverju vildiröu
helzt af öllu fá áorkaö, ef þú ættir
ekki nema tíu ár eftir ólifuö, fimm
ár, sex mánuði? „Þegar maöur
hefur lagt þetta niður fyrir sér, er
leikurinn unninn eöa aö minnsta
kosti næstum því unninn.
Viljier
allt, sem þarf
Aöalatriöiö er, aö maöur byrji á
númer eitt. Ef þaö gengur illa aö
ákveöa forgangsrööina á einhverri
tiltekinni stundu, þá skuliö þiö
spyrja ykkur: „Hvernig get ég bezt
varið tíma mínum á þessari
stundu?" Þiö skuliö læra aö spyrja
ykkur þessarar spurningar eins og
ósjálfrátt.
Þaö ætti aldrei aö fresta þvi til
morguns, sem hægt er aö gera í
dag, af því aö þaö kynni aö valda
ykkur samviskubiti. Þá farið þiö
bara aö segja viö ykkur sjálfar:
„Mér bæri aö hafa gert þetta,“ og
takiö þannig aö ala meö ykkur
sektarkennd. Afleiöingin veröur
nánast sú, aö taugaspennan sem
af þessu hlýzt, gerir ykkur ennþá
afkastaminni.
Þiö skuliö ekki leggja þaö í vana
ykkar aö hluta of mikiö á ykkur
sjálfar. Jafnt í vinnu sem í íþróttum
lúrir maöur alltaf á einhverri auka-
orku, sem unnt er aö grípa til, þeg-
ar á reynir. Þaö er bara viljinn, sem
skiptir máli. Þiö skuliö segja viö
ykkur, aö því meira, sem þiö hafiö
aö gera, þeim mun meiri tími verö-
ur fyrir hendi. Ef þiö hafiö fyrir
vana aö byrja daginn á því að vera
í vafa um hlutina eöa róa í ráöa-
leysi fram í gráöiö, þá verður ykkur
ekkert úr verki þann daginn. Ef þiö
hins vegar takiö ykkur strax eitt-
hvaö fyrir hendur Ijúkiö því af, þá
haldiö þið stanzlaust áfram.
Aö lokum þetta: Leggöu þennan
arabíska málshátt vel á minniö:
„Sá sem eitthvaö vill aöhafast,
finnur alltaf aöferöina. Sá sem
ekkert vill gera, finnur alltaf afsök-
unina.“
Jaques Thomas