Morgunblaðið - 26.07.1984, Blaðsíða 28
28
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. JÚLÍ 1984
Pólland:
Dálítill efnahags-
bati það sem af er
Varsjá. 25. iúlí. AP.
BATAMERKI HAFA verið í pólsku efnahagslífí, eftir því sem kem-
ur fram í skýrslu sem stjórnvöld í landinu hafa gert opinbera.
Erlendar skuldir og lélegt gengi pólska gjaldmiðilsins gagnvart
öðrum gjaldmiðlum standa þó frekari bata fyrir þrifum. Skýrslan
miðaði við sex fyrstu mánuði þessa árs.
í skýrslunni kom m.a. fram, að að bæta megi efnahaginn að
kaup hækkaði meira en fram-
leiðsla ykist, innflutningur hrá-
efna væri of hægur og lítill, auk
þess sem of mikil fjárfesting væri
í óþörfum hlutum. Þá væri gæða-
flokkur ýmissa pólskra vara ekki
nógu hár. Iðnaðarframleiðsla
hefði aukist miðað við sama tíma í
fyrra, einnig verslun við önnur
lönd.
Stjórnvöld eru eigi bjartsýn á
marki. Ástæðan er að erlendar
skuldir Pólverja, sérstaklega til
Vesturlanda, eru svo gífurlegar að
þær standa allri uppbyggingu
fyrir þrifum. Pólverjar skulda
Vesturlöndum 805 milljónir doll-
ara. Þá eiga Pólverjar í stökustu
vandræðum að halda kaupi innan
þess ramma sem nauðsynlegur er
talinn til að verðbólgan æði ekki
upp úr öllu valdi.
Botndýrarannsókn-
ir á N-Atlantshafí
Ósló, 25. júlí. Fri Jan Erik Laure. fréttaritara Mbl.
SKIPULEG kortlagning botndýra í
Noregshafi hefur staðið yfir frá ár-
inu 1981 og veitt sjávarlíffræðingum
nýja sýn á það ótal tegunda, sem
sskist eftir þessari köldu vist og lifir
á hafsvæðum, þar sem álíka kalt er
og í Norður-íshafinu.
1 nóvember fer hafrannsókna-
skipið Hákon Mosby i nýjan leið-
angur út á Noregshaf. Beinist
áhugi rannsóknamanna nú aðal-
lega að því að kanna, hvaðan
botndýrin eru upprunnin.
Norsku rannsóknamennirnir
hallast að því, að tvennt geti kom-
ið til greina. Annaðhvort hafa
þessi dýr komið úr Norður-lshafi
ellegar þau hafa þróast út af teg-
undum, sem lifa á minna hafdýpi
og aftur hafa leitt af sér þær teg-
undir, sem nú eiga heima á botni
Noregshafs.
Noregshaf er eitt af yngstu
djúphafssvæðum jarðarinnar og
er mesta dýpi þar um 5.000 metr-
ar.
leifð og þvi þá ekki megrunar-
ástandið anorexia," sagði Feier-
man. Konur sem haldnar eru an-
orexia nervosa missa alla matar-
lyst, léttast og verða ófrjóar með-
an ástandið varir. Feierman sagði:
„Á forsögulegum tímum hafa kon-
ur með anorexia-tilhneigingar
staðið betur að vígi heldur en
ófrískar konur eða mæður með
til dags eru auðvitað miklu mun
hættuminni heldur en anorexia-
ástandið. Samt fá konur enn anor-
exiu, enda þróaðist mannsheilinn
langt á undan getnaðarvörnum og
í hundruð þúsunda ára hefur heil-
inn þróað þessa sjálfsbjargar-
tilhneigingu og þó hún sé löngu
úrelt, er ekkert smámál að raska
slíkri þróun.“
Skrifstofum lokað
Símamynd AP.
fsraelsmenn lokuðu í dag skrifstofum sinum í Líbanon, en þær voru staðsettar skammt fyrir utan Beirút. Þar með
eru öll tengsl stjórnvalda Líbanon og ísrael rofin að sinni. Það voru Líbanir sem kröfðust þess að fsraelsmenn
hefðu sig á brott og til að leggja áherslu á kröfur sínar hættu þeir herverði um bygginguna.
Engar skattahækkanir
segir Reagan forseti
Megrunarástand
gömul arfleifð?
Nairobi, Kenya. 25. jólí. AP.
BANDARÍSKI SÁLFRÆÐINGURINN Jay Feierman lýsti þeirri kenningu
sinni á alþjóðlegu mannfræðiþingi f Nairobi í dag, að megrunarástandið
„anorexia nervosa" sem hrjáir þúsundir ungra kvenna og dregur sumar
þeirra til dauða, sé í raun arfleifð frá fyrstu forfeðrum mannsins og uppruna-
lega hafi mannskepnan notað ástandið til að lifa frekar af hungursneyð.
„öll hegðun mannsins er arf- börn á brjósti. Getnaðarvarnir nú
Bandaríski seðlabankinn varar við
áframhaldandi halla á fjárlögum
W. hinglon, 25. júlf. AP.
RONALD Reagan Bandaríkjaforseti
lýsti því yfir á fundi sínum með
fréttamönnum í gær, að hann hefði
„engin áform“ um skattahækkanir á
næsta ári. Hann nefndi hins vegar
ekki, til hvaða sparnaðaráforma
hann hygðist grípa til þess að draga
úr þeim geysilega halla, sem er á
fjárlögum Bandarfkjanna.
Bandarfski seðlabankinn til-
kynnti í dag, að hafður yrði hemill
á peningaframboði það sem eftir
er ársins. Þá sagði Paul Volcker,
forseti bankans, að verðbólgan í
Bandaríkjunum væri lftil þrátt
fyrir mjög öra þenslu í efnahags-
lífinu. Engu að síður ylli feiknar-
legur halli á fjárlögum miklum
áhyggjum og ætti hann vafalitið
eftir að hafa mjög neikvæð áhrif.
Volcker sagði, að þessi halli,
sem nú nemur 170 milljörðum
dollara, ætti að öllu eðlilegu að
minnka, eftir því sem efnahags-
batinn í landinu yrði örari. „En
það er ekki það, sem er að gerast
nú,“ var haft eftir Volcker. „Hall-
inn er eftir sem áður geysimikill
og hann verður það áfram á árinu
1985 og næstu árum þar á eftir, ef
ekki verður að gert. Háir vextir
eru merki um óhóflega eftirspurn
eftir sparifé okkar og ugg um
verðbólgu," sagði Volcker.
Rússar kaupa æ meira
korn frá Bandaríkjunum
Washington. 25. júlí. AP.
SOVÉTRÍKIN hafa keypt 400.000
tonn af kornvöru frá Bandaríkja-
Hroðaleg örlög „Bátafólks,,:
„Vorum hætt að geta
sett líkin í sjóinn“
Manila, Kilipseyjum. 25. júlí. AP.
HARMLEIKUR mikill varð í
Suður-Kínahafí nýverið, en þá dóu
68 víetnamskir flóttamenn um
borð í opnum báti úr vosbúð og
hungri, en 16 komust lífs af og eru
nú á sjúkrahúsi í Manila á Filips-
eyjum. Fólkið var I rúman mánuð
á leið sinni og fjöldi skipa og báta
sigldi fram hjá án þess að virða
flóttafólkið viðlits.
Ung kona, Dhin Xuan Hoa,
sem léttist um 16 kílógrömm í
ferðinni lýsti ferðalaginu fyrir
fréttamönnum úr sjúkrarúmi
sínu í dag: „Við létum líkin í sjó-
inn jafnóðum og fólkið dó, en er á
leið urðum við svo máttfarin að
við gátum það ekki lengur og þá
urðum við að láta okkur lynda að
liggja dögum saman innan um
lfk vina okkar og skyldmenna.
Ég mun ávallt sjá fyrir mér,
óveðrið sem geysaði, og líkin á
floti í vatninu sem hálffyllti
stundum bátinn.“
Dhin greindi og frá því að
bátafólkið hefði aðeins tekið með
sér sex sekki af kartöflum, en
það dugði aðeins í viku. Þá gaf
vél bátsins sig einnig. Eftir það
rak bátinn fyrir veðri og vindum
og einu næringuna sem var að fá
var rigningarvatn sem fólkið
safnaði með því að breiða föt og
tuskur um allan bát, vinda vatn-
ið síðan ofan í sig. „Við sáum um
40 skip og báta og reyndum að
vekja athygli þeirra með því að
draga föt okkar að húni og æpa,
en ekkert hreif, við vorum ekki
virt viðlits," sagði Dhin.
Fólkið sem eftir lifði voru sjö
karlmenn, sjö konur og tveir
unglingspiltar, en I hópi þeirra
sem dóu voru 10 börn, það
yngsta tæplega tveggja ára. Allt
var fólkið illa haldið af nær-
ingarskorti og gat vart gengið
óstutt.
Alls hafa um 500.000 flótta-
menn frá Vfetnam farið á bátum
til annarra landa { suðaustur
Asíu síðan að Saigon féll í Víet-
namstríðinu árið 1975. ókunn er
tala þeirra sem látið hafa lífið á
flóttanum.
mönnum og verður varan flutt á
áfangastað eftir 1. október næst-
komandi. Þar með hafa Sovétmenn
fest kaup á 4 milljónura tonna af
kornvöru frá Bandaríkjunum síðan
þessi kornkaupahrina bófst 29. júní
síðastliðinn. Þetta er annað árið í
röð sem Bandaríkjamenn selja
Rússum gífurlegt magn af korni.
Bandaríkjamenn græða vel á
þessum viðskiptum við Sovét-
menn. Þannig var áætlað að Sov-
étmenn borgi 51 milljón dollara
fyrir umræddan farm. Ekki hafa
Rússarnir viljað kaupa bygg og
horfir heldur dökklega fyrir
byggræktendum I Bandaríkjun-
um. í skýrslu sem bandaríska
landbúnaðarráðuneytið sendi frá
sér fyrir stuttu, segir að byggupp-
skeran verði „rétt einu sinni nærri
meti, hins vegar hafi dregið veru-
lega úr eftirspurn og verð er lágt.
Geysimikið magn fer í skepnufóð-
ur.“ Ráðuneytið hvetur bændur til
að rækta minna bygg framvegis.
Dýrt að klifra í
Himalaya-fjöllum
Katmandu, Nep»l. 25. júll. AP. **
STJORNVÖLI) í Nepal hafa ákveðið að drýgja tekjur sínar með því að
hækka talsvert verð fjallgönguleyfa f Himalajafjöllum innan landamæra
landsins.
Talsmaður ferðamálaráðuneyt-
isins sagði að framvegis myndi
hver flokkur fjallgöngugarpa
reiða fram andvirði 875 til 2.500
dollara fyrir hverja ferð á tinda
8000 metra á hæð eða meira. Dýr-
ast er nú að príla upp á tind Ever-
est, sem er hæsti tindur veraldar.
Það kostaði áður andvirði 937 doll-
ara í „rupeenum“, en svo heitir
gjaldmiðill Nepalmanna, nú kost-
ar fjallgangan 3.125 dollara. Tind-
ar lægri en 8000 metrar eru ódýr-
ari, enda mun minna spennandi.
Fyrrgreindur talsmaður sagði
að Nepalbúar reiknuðu ekki með
því að hækkanirnar myndu hafa
áhrif á fjölda fjallgönguleiðangra,
en hinn aukni tollur hefði verið
settur til að koma I veg fyrir of
mikið fjölmenni og þrengsli í hlíð-
um og hömrum átta vinsælla
tinda.