Morgunblaðið - 09.11.1984, Blaðsíða 20

20
Indland:
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 9. NÓVEMBER 1984
Friður á aðal-
helgidegi síkha
Nýj« Delhí, 8. nóvember. AP.
ALLT var með kyrrum kjörum á
Indlandi í dag, á aðalhelgidegi
þeirra 13 milljón síkha, sem búa í
landinu. Yfirvöld, minnug blóð-
baðsins í kjölfar morðsins á Ind-
iru Gandhi, höfðu óttast að til
átaka kynni að koma milli hindúa
og síkha og var því mikill örygg-
isviðbúnaður hafður uppi. Var
mestur viðbúnaður í höfuðborg-
inni og í Punjab-fylki, þar sem
(lestir síkhar búa.
Helgidagur síkha er haldin til
að minnast þess, að 515 ár eru
liðin frá fæðingu Nanak Dev,
sem er upphafsmaður trúar-
bragða þeirra. Fjölmenntu síkh-
ar í guðshús sín og báðust fyrir
á götum úti. Færri tóku þó þátt
í helgiathöfnum nú, en undan-
farin ár. 1 Amritsar, höfuðborg
Punjab-fylkis, voru 50 þúsund
manns við Gullna hofið, sem er
aðalhelgistaður síkha, en venju-
lega sækja fjórum sinnum fleiri
helgistundir þar á þessum degi.
Pólitísku réttarhöldin í Belgrad:
Ein ákærðra telur
vörn tilgangslausa
Belxrad, 8. nóvember. AP.
EINN sexmenninganna í Júgóslavíu,
sem ákærðir eru fyrir „stjórnmála-
glæpi“, sagði fyrir rétti í Belgrad í
dag, að dómstóllinn bryti allar rétt-
arreglur til að blekkja almenning í
landinu og hann og lögfræðingur
hans mundu því ekki halda uppi
frekari vörnum.
Vopnaðir verðir gæta salarins,
þar sem réttarhöldin fara fram.
Mennirnir sex eru ákærðir fyrir
að hafa lagt á ráðin um, að steypa
stjórn landsins og einnig fyrir
margs konar stjórnmálastarf ann-
að, sem talið er „fjandsamlegt rík-
inu“.
Vladimir Mijanovic, maðurinn
sem ákvað að hætta vörnum, sagði
að þær væru tilgangslausar. „Sem
einstaklingar skiptum við sex-
menningarnir engu máli. Tilgang-
ur þessara réttarhalda er að halda
fólki niðri og blekkja það og til
þeirra er stofnað af þeim ráða-
mönnum, sem ekki treysta sér til
að taka þátt í raunverulegum
skoðanaskiptum um þjóðfélags-
umbætur," sagði hann.
Carter fyrrum forseti:
Reagan vann
persónusigur
New York, 8. nóvember. AP.
JIMMY (’arter fyrrum Bandaríkja-
forseti sagðist þeirra skoðunar að
Reagan hefði náð endurkjöri þar
sem honum hefði tekist að telja
kjósendum trú um að þjóðin væri vel
á vegi stödd þrátt fyrir 200 milljarða
dollara halla á fjárlögum og fjögurra
ára deilur við Sovétríkin.
Carter sagði sigurinn byggjast á
persónulegum vinsældum forset-
ans, og að úrslitin í kosningum til
þings staðfestu að stefna hans
hefði lítinn stuðning. Carter er í
New York að biðja bankastjóra og
peningamenn að styðja málefni,
sem hann helgar sig um þessar
mundir.
Vopnaðir hermenn fylgjast með síkhum í grennd við musteri þeirra ( Gömlu Delhí í gær, sem var aðalhelgidagur
síkha. Yfirvöld óttuðust að til áUka kynni að koma milli hindúa og síkha og var hernum því falið að sjá um
öryggisgæslu í stað lögreglunnar.
Genscher, utanríkisráðherra Vestur-Þýskalands:
Ræddi skattaívilnanir
við forstjóra Flick
„Reagan hefur sannfært kjós-
endur um að allt sé í stakasta lagi,
að það sé í lagi að deila árangurs-
laust við Sovétmenn í fjögur ár, að
það skipti engu þótt ekki hafi
náðst samkomulag um takmörkun
eða fækkun kjarnorkuvopna, að
engu skipti þótt 200 milljarða doll-
ara halli sé á fjárlögum. Að allt i
lagi sé að súru regni rigni, að í lagi
sé að missa 300 hermenn í Líban-
on, og í lagi sé að hætta friðartil-
raunum í Miðausturlöndum og i
lagi sé að ráðast með ólöglegum
hætti inn í ríki Mið-Ameríku,“
sagði Carter.
Bonn, 8. nóvember. AP.
HANS-DIETRICH Genscher, utan-
ríkisráðherra Vestur-Þýskalands,
viðurkenndi fyrir rannsóknarnefnd
sambandsþingsins í dag, að hann
hefði rætt hugsanlegar skattaíviln-
anir handa Flick-samsteypunni, við
forstjóra fyrirtækisins, sem síðan
hefur verið sóttur til saka fyrir
mútugreiðslur. Gencher neitaði því
hins vegar, að hafa gefið fyrirheit
um, að beita pólitískum áhrifum sín-
um til að fá skatta fyrirtækisins
lækkaða.
í gær kom Helmut Kohl, kansl-
ari, fyrir nefndina og sat þar fyrir
svörum í hálfan sjöunda tíma.
Hann neitaði því afdráttarlaust,
að hann tengdist á einhvern hátt
Flick-hneykslinu.
Genscher sagði í dag, að hann
gæti enga skýringu gefið á þvi, að
í einu af mörgum skjölum Flick-
samsteypunnar, sem ákæruvaldið
hefur tekið í vörslu sína, segir að
utanríkisráðherrann hafi lofað að
beita sér fyrir verulegri skatta-
lækkun fyrirtækinu til handa.
Hann kvaðst hins vegar vera góð-
ur kunningi forstjórans, Eber-
hards von Brauchitsch, sem í ág-
úst 1980 hefði beðið sig að beita
sér fyrir því við þáverandi fjár-
málaráðherra Vestur-Þýskalands,
Hans Matthoefer, að beiðni fyrir-
tækisins um lækkun skatta næði
fram að ganga. „Ég sagði forstjór-
anum,“ sagði Genscher í dag, „að
ég mundi ekki og gæti ekki þrýst á
Matthoefer."
Genscher, sem er formaður
flokks frjálsra demókrata, sagði
að í kosningunum 1974 hefði
flokkurinn leitað til nokkurra
stórfyrirtækja og beðið þau að
leggja fé í kosningasjóð sinn, sem
þá var rekinn með 10 milljóna
marka halla. Flick hefði verið eitt
þeirra fyrirtækja, sem gjaldkeri
flokksins hafði samband við.
Blaðið Suddeutche Zeitung
greindi frá því í síðasta mánuði,
að samkvæmt skjölum Flick hefði
Gencher þegið rösklega eina millj-
ón marka af fyrirtækinu. Ráð-
herrann sagði ekkert í því hæft.
„Ég hef engar greiðslur fengið frá
Flick,“ sagði hann á fundinum
með þingnefndinni í dag.
Viðbrögð við kjöri Reagans:
Kúbu- og Nicaragua-menn
segja innrásir í vændum
New York, 8. nóvember. AP.
VIÐBRÖGÐ við endurkjöri Ronald
Reagans Bandaríkjaforseta voru
ekki á einn veg sem vænta mátti.
I>að urðu ekki allir þjóðarleiðtogar
til að senda forsetanum heilla-
óskaskeyti með tilheyrandi skoðun-
um um hvað forsetinn ætti að beita
sér fyrir næstu fjögur árin. Til dæm-
Ls má nefna stjórnvöld á Kúbu og í
Nicaragua.
Hin opinbera fréttastofa Kúbu
sagði Reagan hafa tekist að
blekkja bandarísku þjóðina með
„dæmalausu auglýsingaskrumi
þar sem forsetinn fékk að leika á
als oddi og notfæra sér annars
flokks leikarahæfileika sína. Að
þjóðin skyldi blekkjast lýsti henni
svo prýðilega," eins og þar sagði.
Útvarpið sagði jafnframt, að
Kúbumenn mættu í vaxandi mæli
vænta þess að Bandaríkin myndu
gera innrás á eyjuna eins og
Grenada forðum, það væri ofar-
lega á óskalista Reagans.
Daniel Ortega, leiðtogi sandin-
ista í Nicaragua sagði í sjón-
varpsviðtali, að Reagan yrði hvað
og hverju aö gera upp við sig hvort
hann ætlaði að fyrirskipa innrás í
Nicaragua, því stjórnarherinn
hefði gersigrað „Contra-skærulið-
anna“ sem CIA hefur ötullega
stutt við. í stjórnardagblaðinu „EI
Nuevo Diario“ var fyrirsögnin:
„Reagan og annað rikið“ til sam-
líkingar við Hitler og „þriðja rík-
ið“. í El Salvador voru tilfinningar
blendnar, allt eftir því hvort menn
voru stjórnarsinnar eða stjórnar-
andstæðingar.
Athyglisverðustu viðbrögð frá
Suður-Ameríku komu frá Raoul
Alfonsin, hinum nýlega skipaða
forseta Argentínu. Hann freistaði
þess að troða meðalveg með því að
senda heillaóskaskeyti, ekki bara
til Reagans, heldur einnig til
Ortega í Nicaragua sem vann stór-
sigur í nýafstöðnum og umdeild-
um kosningum.
Sovétríkin:
Pasteraak-
safni lokað
8. nóvember. AP.
EINA Pasternak-safninu í Sov-
étríkjunum, sem verið hefur á
sveitasetrinu Dacha þar sem
skáldið bjó eitt sinn, hefur verið
lokað og allar eigur skáldsins
fluttar á brott, en safnið var
óopinbert.
Allt hefur verið flutt á brott,
Boris Pasternak, málverk eftir föð-
ur skáldsins, Léonid Pasternak,
málað árið 1919.
húsgögn, föt, bækur og aðrir
persónulegir munir, og voru
sonur Pasternaks og tengda-
dóttir borin út 17. október sl.,
að því er heimildir í Moskvu
sögðu í dag.
Fjölskylda Pasternaks hefur
barist fyrir því frá því að hann
lést árið 1960 að varðveita í
Dacha óopinbert minningar-
safn um skáldið. Dvaldist fjöl-
skyldan þar um helgar og hafði
opið fyrir gesti.
Lagalega séð á sovéska rit-
höfundasambandið þennan
stað og hóf það málaferli fyrir
tveimur árum i því skyni að ná
eignarhaldinu til sín.
Sonur Pasternaks, Yevgeny,
og Natalya Pasternak, eigin-
kona látins sonar skáldsins,
höfðuðu mál í því skyni að fá að
halda Dacha. Sl. sumar gekk
dómur í málinu í Moskvu, og
var þeim gert að fjarlægja allar
eigur Pasternaks og láta af
búsetu á staðnum.
Ekki var hægt að ná sam-
bandi við ættingja Pasternaks í
dag og þar sem yfir standa
þriggja daga hátíðahöld vegna
67 ára afmælis byltingarinnar í
þessari viku, voru stjórnar-
skrifstofur lokaðar.