Morgunblaðið - 19.03.1987, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. MARZ 1987
21
íslendingar greiða nú meðlag með fjórum börnum í Klausturskólan-
um í Kodaikanal auk þriggja manna fjölskyldu. Þóra heimsótti
klaustrið og skoðaði aðstæður baraanna, færði þeim fatnað og gjaf-
ir og er þessi mynd tekin við það tækifæri. Greiðsla frá íslandi með
hverju barni eru 200 doilarar á ári, eða um 8.000 krónur á ári og
nægir það fyrir skólamenntun og uppeldi. Þóra fékk lista með tólf
böraum i viðbót sem mjög brýnt er að hjálpa á þennan hátt og era
þau á aldrinum 6 til 16 ára. Skólinn nýtur mikils álits í Suður-
Indlandi. Stúlkur geta þar fengið framhaldsmenntun, en þar sem
stofnunin er nunnuklaustur, er drengjum komið fyrir í sérstökum
skóla, sem trúboðið rekur einnig
kofadymar gjörða sinna. Það
hímir fyrir utan kofana, máttlítið,
hjálparvana, vonlaust."
Vantar bókstaflega allt
„Það þarf að grafa fyrir vatni,“
sögðu læknamir. „Það vantar
sorpþró.“ „Það vantar ný þök á
kofana." Þóra sagði að allt væm
þetta verðug verkefni fyrir Hjálp-
arstofnun Sameinuðu þjóðanna.
„Þrátt fyrir hvatningarorð lækna
og ráðamanna sjúkrahússins, varð
mér fljótlega ljóst hvað hægt yrði
fyrir fámennan hóp íslendinga að
gera. Það verður að sjá um að
þessir sjúklingar fái næringu til
að geta lifað.“ Þóra sagðist hafa
haft samband við dr. Harald Briem
smitsjúkdómasérfræðing þegar
hún kom heim og rætt við hann
um eðli og gagnsemi holdsveiki-
lyfja. „Hann staðfesti gmn minn
um að lyfjagjöf ein og sér nægði
skammt ef líkaminn fengi ekki
nauðsynlega fæðu og bætiefni.
Þegar spurt er um dánartölu þessa
fólks er svarið tvírætt. „Það deyja
margir". Líknarstofnanir og aðrir,
sem hafa með höndum heilbrigðis-
þjónustu hinna geysi mannmörgu
landssvæða, hafa blátt áfram
hvorki mannafla né fjármagn til
að fylgja lyfjagjafa-sjúklingum
eftir, sjálfsagðri eftirmeðferð, né
afdrifum einstaklingsins."
Þóra og Systir Agnes Lögghe
kennslu fyrir böm og fjölskyldur
holdsveikra í þorpinu og þannig
gera þeim kleyft að vinna sér
sjálft fyrir nauðþurftum. Stjómar-
nefnd og læknar sjúkrahússins
vom mjög sátt með þessa ráðstöf-
un,“ sagði Þóra.
Vinnustaður
holdsveikra
Upplýsingar vom fengnar um
kostnað við byggingu húsnæðis í
þessu skyni, sem reyndist vera
mjög hagstæður, um 90.000 krón-
ur. „Því miður tókst ekki að fá lóð
undir húsið, sem hentaði aðstæð-
um. Aftur á móti var talið auðvelt
að fá leigt hús, sem leyfilegt væri
að breyta eftir þörfum. Niðurstað-
an varð sú að framkvæmdastjóm
sjúkrahússins tók að sér það verk-
efni. Ráðnir verða tveir kennarar
og umsjónarmaður. Ætlunin er að
húsið verði stórt vinnurými, skóla-
stofa, aðstaða fyrir lækna, sem
lofað hafa aðstoð sinni og hús-
næði fyrir hráefni og áhöld og
íbúð umsjónarmanns. Einnig lof-
aði ég að sjá um bætiefni til
nemenda. Það verður vandalítið
að kenna indverskum bömum,
jafnvel listiðnað, svo frábærlega
handlagin em þau og fljót að átta
sig á verkefnum. í borgunum
Kodaikanal og Madras er blómleg
minjagripaverslun."
ekki teljast boðlegir skepnum.
Stærð þeirra er um það bil sex
fermetrar. Öll ljölskyldan hjúfrar
sig samán á strámottum á gólfínu
um nætur. Fmmstæðar hlóðir em
í einu homi kofans. Allar eigur
fjölskyldunnar em í kössum undir
súðirini, ásamt matarílátum. Telst
það til ólíkinda hvað tekst að halda
hlutunum aðskildum. Flest böm á
skólaskyldualdri fá skólavist í
ríkisskólanum. Bömin úr holds-
veikrahverfínu fá þar matar-
skammt einu sinni á dag, eins og
reyndar öll böm í bamaskólum á
Indlandi. Þau hafa ílát með sér,
en taka matinn oftast með sér
heim. Þessi skammtur eins eða
tveggja bama var látin nægja sem
fæða allrar fjölskyldunnar. Vatn
er skammtað, nokkrir lítrar fjórða
hvem dag. Það hafði ekki rignt í
18 mánuði. Ég hugsaði með skelf-
ingu til kofahreysanna með ónýtu
stráþökunum, þar sem regnið
myndi streyma niður um - og
blessað fólkið dreymir um rign-
ingu. Engin salemisaðstaða er
fínnanleg. Fólkið gengur út fyrir
Heimili margra í Indlandi era gerð úr pálmaviðjum. Algengt er að híbýli þessi séu einangrað með
kúamykju
íslensk stofnun
Systir Agnes Lögghe er í stjórn
samsteypu nokkurra líknarfélaga,
sem einbeitir sér að því að selja
vaming öryrkja, og taldi hún góð-
an möguleika á að selja handa-
vinnu þessara sjúklinga ef á annað
borð atvinnan væri fyrir hendi.
Ætlunin er að vinnuskólinn verði
íslensk stofnun, beri íslenskt heiti
og verði rekin á ábyrgð Indversku
barnahjálparinnar. íslenski sjóður-
inn, sem stofnaður var, er í ríkis-
bankanum í Dindigul og er i umsjá
systur Agnesar Lögghe, sem hefur
ein aðgang að honum ef á þarf
að halda. Sjóðnum fylgdi skraut-
rituð nöfn gefenda í skinninn-
bundinni bók frá íslandi.
Upphæðin nægir fyrir byrjunar-
framkvæmdum og ef til vill starfs-
1 skólaeldhúsinu er eldað í stórum pottum og við frumstæðar aðstæð-
ur
1 ríkisbanka Indlands (Indian State Bank) í Dindigul, þar sem Þóra
stofnaði sjóð íslenskra gefenda til handa holdsveiku fólki. Á mynd-
inni eru tveir bankastjórar auk Þóru, systir Agnesar og Sigrúnar
Björasdóttur
Götumyndir frá Suður-Indlandi. Fátæk systkyni og skósmiður, sem
lætur sér nægja gangstéttina fyrir vaming sinn
Þeir geta samt unnið
Að mati lækna við St. Jóseps-
sjúkrahúsið var þessi stóri hópur
sjúklinga fullfær um að sjá sér
farborða ef aðstæður væru fyrir
hendi til dæmis við léttan iðnað.
Atvinna í héraðinu var af skomum
skammti þannig að holdsveikir
voru sniðgengnir. „Tíminn líður
hjá þessu einangraða samfélagi í
vonleysi og kvíða. Það varð að sjá
þessu fólki fyrir atvinnu, glæða
sjálfsbjargarviðleitni þess með eig-
in framtaki, glæða hjá því von um
líf og framtið. Eftir nokkra daga
umhugsun var komið fram tilboð
um að Indverska bamahjálpin
tæki að sér að sjá um verklega
rækslu þetta ár. Hvað síðar
verður, ber framtíðin í skauti sér.“
Þóra sagðist ráðgera ferð til
Indlands aftur með haustinu og
yrði hún þá að öllum líkindum þar
í þijá mánuði. Fram að þeim tíma
er verið að leita að heppilegu hús-
næði undir vinnuskólann og gerði
hún ráð fyrir að starfið gæti haf-
ist í haust. „Ég verð að fara aftur
eins fljótt og ég get þótt ég sé
ekkert unglamb lengur. Síðan þarf
unga fólkið hér að halda starfínu
áfram. Þarna eru margir sem eru
hjálpar þurfí.“
Viðtal: Jóhanna
Ingvarsdóttir
L_