Morgunblaðið - 03.06.1987, Blaðsíða 1

96 SÍÐUR B
STOFNAÐ 1913
123. tbl. 75. árg._________________________________ MIÐVIKUDAGUR 3. JÚNÍ 1987________________________________Prentsmiðja Morgunbiaðsins
Evrópubandalagið og Norðmenn:
Aðild forsenda
fyrir fríðindum
Verdens Gang
Norska lögreglan gagnrýnd fyrir ofbeldi
Norska lögreglan var í gær gagnrýnd fyrir að beita
ofbeldi í aðgerðum sínum. Á mánudag kom í þriðja
skipti á skömmum tíma til átaka er lögregla rýmdi
hús, sem hústökumenn höfðu lagt undir sig í mið-
borg Osló, og voru 68 menn handteknir. Á myndinni
sjást lögregluþjónar halda einum hústökumanna.
Skurðgrafan var notuð til að brjóta gatið, sem sést
á vegg hússins. Fyrir þremur vikum lá við uppþoti
þegar menn mótmæltu fyrir utan bandaríska sendi-
ráðið. Hörðust var gagnrýnin á lögregluna eftir áflog
á kaffihúsi þegar lögregluþjónar réðust, inn til að
handtaka forsprakka mótmælenda. Þá slasaðist
fjöldi saklausra gesta, sem þar voru staddir. Níu
þingmenn og yfír 30 samtök hafa undirritað kröfu
um að rannsókn verði gerð á aðgerðum lögreglunn-
ar. Vilja þeir að óháðir aðiljar rannsaki málið og
lögreglan komi þar hvergi nærri.
Sjá „Átök milli lögreglu og hústökumanna á
síðu 28.
Osló, Reuter.
EMBÆTTISMENN Evrópu-
bandalagsins fögnuðu í gær
ákvörðun Norðmanna um að
hefja á ný almenna umræðu um
það hvort Noregur ætti að ganga
í bandalagið. Aftur á móti var
skýrt tekið fram að Norðmenn
fengju ekki að njóta sérstakra
fríðinda í viðskiptum ef þeir yrðu
áfram fyrir utan EB.
Willi de Clercq, sem fer með ut-
anríkismál fyrir Evrópubandalagið,
hélt blaðamannafund í Osló í gær-
morgun. Sagði hann að viðræður
Spenna milli
Indlands
ogSriLanka
Colombo, NJju Delhí, Reuter.
STJÓRNVOLD á Sri Lanka fyr-
irskipuðu heijum sinum að vera
viðbúnir að verja landhelgi eyjar-
innar. Indveijar segjast vera
reiðubúnir til að senda af stað
skipalest með vistir til að dreifa
á Jaffna-skaga á Sri Lanka, þar
sem skæruliðar tamíla beijast við
stjórnarherinn.
Talsmaður Rauða krossins á
Indlandi segir að skipalestin muni
ekki sigla inn í landhelgi Sri Lanka
nema að stjómvöld samþykki. Tals-
maður indversku stjómarinnar
sagði að skipin myndu láta úr höfn
í dag hvað sem stjómvöld á Sri
Lanka segðu.
Indveijar segja að íbúar á
Jaffna-skaga, sem flestir eru tamíl-
ar, líði skort og mörg hundruð
menn séu dauðvona vegna sóknar
hersins á skaganum.
I gær gerðu skæruliðar strætis-
vagni fyrirsát á öðmm hluta
eyjarinnar og vom 29 Búdda-
munkar og fjórir borgarar úr röðum
sinhalesa, sem em í meirihluta á
Sri Lanka, myrtir.
Sjá „Gagnkvæmar ásakanir
um fjöldamorð" á síðu 29.
sínar við ráðamenn í minnihluta-
stjóm norska Verkamannaflokksins
hefðu greitt úr misskilningi, sem
varð til þess að Norðmenn höfnuðu
aðild að Evrópubandalaginu í þjóð-
aratkvæðagreiðslu árið 1972.
„Norðmenn hefðu hag af því að
gerast aðiljar að stómm markaði.
Slíkt myndi að hluta til leysa þann
vanda, sem norskur iðnaður á við
að glíma á sviði samkeppni," sagði
de Clercq í viðtali við Reuter-frétta-
stofuna. „Ríki getur ekki bæði verið
í bandalagi og utan þess.“
Þegar olíuverð snarlækkaði á
síðasta ári hrikti í stoðum efna-
hagslífs Norðmanna, sem em næst
stærstu olíuframleiðendur í Vest-
ur-Evrópu. Einnig hefur hnignunar
gætt í öðmm helstu útflutnings-
greinum Norðmanna.
Stjóm Gro Harlem Bmndtland
hefur áhyggjur af viðskiptum við
ríki Evrópubandalagsins, sem kaup-
ir um tvo þriðju af útflutningsvömm
Norðmanna. í maí bað hún stjóm-
málaflokka og almenning um að
taka samskipti við Evrópubanda-
lagið til rækilegrar endurskoðunar.
Vika
sorgarí
Líbanon
Líbanar syrgja nú Rashid Kar-
ami, forsætisráðherra Líbanons,
sem lét lífið er sprengja sprakk
undir sæti hans í þyrlu á mánu-
dag. Opinber sorgarvika hófst í
gær með verkfalli um landið allt.
Fánar vom dregnir í hálfa stöng
og verslanir, skólar og skrifstofur
í Líbanon vom lokaðar. Þessi
mynd af sýrlenskum hermanni var
tekin í Trípolí, fæðingarborg Kar-
amis, sem borinn verður til grafar
í dag. Þar var allt í lamasessi
vegna morðsins á Karami. Selim
Hoss, sem settur hefur verið for-
sætisráðherra, sagði í gær að
hann ætlaði að fylgja stefnu for-
vera síns og reyna að sætta hin
stríðandi öfl í landinu.
- sagði háttsettur samningamaður Sovétmanna
Genf, Moskvu, Bonn, Reuter.
Samninganefndir Bandarikja-
manna og Sovétmanna í Genf
hafa lagt lokahönd á fyrstu drög-
in að sáttmála um að fjarlægja
meðaldrægar kjarnorkuflaugar
í Evrópu, að því er Alexi Obuk-
hov, einn helsti samningamaður
Sovétmanna, sagði í gær.
Obukhov sagði við blaðamenn að
enn væri margt ógert og hvorir
tveggju þyrftu nú að einbeita sér
að fjarlægja ýmsa „sviga“ úr hinu
sameiginlega skjali. Þessir „svigar"
eiga við um þá þætti, sem ágrein-
ingur er um.
Obukhov sagði að samninga-
nefndirnar ættu eftir að gera annað
uppkast að sáttmálanum og yrði
þar reynt að brúa bilið milli risaveld-
anna og leysa þann ágreining, sem
enn ríkir.
Terry Shroder, talsmaður banda-
rísku samninganefndarinnar, stað-
festi síðar í gær að gengið hefði
verið frá fyrstu drögum að sameig-
inlegum sáttmála á mánudag.
Obukhov sagði að Bandaríkja-
menn tefðu fyrir samningum. Þeir
vildu breyta Evrópuflaugum sínum
í önnur vopn, en Sovétmenn vildu
eyðileggja flaugamar.
Hann kvað Bandaríkjamenn
krefjast þess að 100 kjamaoddar,
sem risaveldin ættu samkvæmt
sáttmálanum að fá að hafa utan
Evrópu, yrðu í Alaska. Þá væm
flaugamar í skotfæri við Sovétríkin
og því em Sovétmenn andvígir.
Sovétmenn kveðast ætla að hafa
sína 100 kjamaodda í Asíu, þar sem
flaugamar drægju hvorki til Evrópu
né Bandaríkjanna. „Stjómvöld í
Moskvu vilja að þeir kjarnaoddar,
Reuter
Fyrstu drög að sáttmála um Evrópuflaugarnar í Genf:
Mikilvægt skref og brautin
árangur
sem Bandaríkjamenn fá að halda,
verði fjarlægðir frá Alaska," sagði
Obukhov.
Að hans sögn verður sáttmáli,
sem hvorir tveggju hafa að fullu
samþykkt, „tilbúinn í haust og und-
irritaður á næsta leiðtogafundi" ef
Bandaríkjamenn falla frá fyrr-
greindum kröfum.
Obukhov sagði að á mánudag
hefði verið „stigið mikilvægt skref,
sem ryður brautina fyrir frekari
árangur". Áttunda lota viðræðna
stórveldanna í Genf hófst 23. apríl
og sagði Obukhov að samninga-
menn myndu halda áfram störfum
út sumarið.
Vestur-þýska stjórnin samþykkti
á mánudag afvopnunartillögur risa-
veldanna og lýstu ríki Atlantshafs-
bandalagsins í gær yfir ánægju
sinni með það. Þriggja flokka stjórn
Helmuts Kohls kanslara hefur í sex
vikur deilt um tillögumar, en nú
hefur verið ákveðið að fylgja for-
dæmi annarra aðildarríkja banda-
lagsins. Stjórnin í Bonn sagði þó
að 72 Pershing Al-flaugar, sem em
í eigu vestur-þýska flughersins,
yrðu ekki taldar með og gagnrýndi
sovéska fréttastofan TASS þetta í
gær. Samningamenn Sovétmanna
sögðu í Genf 28. apríl að Pershing
Al-flaugamar yrðu að vera hluti
af samkomulagi vegna þess að í
þeim væm bandarískir kjamaoddar.