Morgunblaðið - 24.01.1988, Blaðsíða 53

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. JANÚAR 1988
53
Séra Kristján Valur Ingólfsson
Draumar um endurnýjun
kirkjukórsins rætast
Spjallað við sóknarprest og organista í Fljótshlíð
Kirkjukórar eru stór og mikill
kapftuli í íslenzkri kirkjusögu.
Ofiirlítill hluti hennar hefur verið
skrifaður hér á síðuna þegar kór-
fólk hefur sagt frá námskeiðun-
um, sem söngmálastjóri og fólk
hans halda í Skálholti. Kórfólkið
gegnir miklu hlutverki og er víða
kjami safnaðarins með öðru trú-
föstu kirkjufólki. Það hefur
ótrúiega möguleika til að glæða
guðsþjóustuna hlýju og fögnuði
og notar þá oft undir veh Það
nýtur samfélags hvers annars og
finnur gleðina af að starfa með
hinum, sem rækja kirkjuna og
gera hana að lifandi samfélagi.
★
Þó þarf að styrkja félagsand-
ann í kirkjukórunum við og við,
svo sem í öllum öðrum hópum.
Þá taka organistamir til sinna
ráða. Þau ráð em rædd þegar
organistar hittast á mótunum í
Skálholti. Organistar hvaðanæva
af landinu segja frá því hvemig
þeir hvetja fólk á æfingum og
heimsæki það til að efla það til
góðra mætinga. Það er nefnilega
svo fjarskalega niðurdragandi ef
sumir koma bara sjaldan. Kirkju-
kór er samstilltur hópur, þar sem
allir eru öldungis ómissandi. í
sumum kirkjukómm er erfitt að
fá karla til að gefa sér tíma og
næði til að slást í hópinn. í sumum
kómm er eins og heil kynslóð
hætti söngnum í sömu andránni.
Fólk hefur áhyggjur af því hver
muni taka við og halda kórsöngn-
um áfram í kirkjunni.
★
Prófastur Rangæinga, séra
Sváfnir Sveinbjamarson, og
Margrét Runólfsson, organisti í
safnaðarkirkjum hans, eiga góða
og uppörvandi sögu um endumýj-
un kirkjukórsins í Fljótshlíðinni.
Þar em tvær kirkjur, Breiðaból-
staðarkirkja og Hlíðarendakirkja.
Sami kórinn syngur í þeim báðum
og Margrét er organisti beggja
kirknanna. Fyrir þremur ámm
gerðist sá gleðilegi atburður að
margt nýtt fólk kom til starfa í
kómum og með því varð kórinn
ungur í annað sinn. Söngfólkið í
kómum var sumt orðið fullorðið
og vonaðist eftir að nýtt -íólk
kæmi til starfa. Sérstaklega höfðu
karlamir í kómum áhyggjur af
framtíðinni því þeir vom flestir
komnir yfir sjötugt. Margir þeirra
höfðu sungið í kómum síðan hann
var stofnaður um 1940.
★
En hvemig gerðist nú þessi
gleðilegi atburður? Mér heyrist
jafnan á organistunum, sem ég
heyri tala saman í Skálholti, að
ekkert gerist af sjálfu sér. Það
gerðist heldur ekki af sjálfu sér
að nýtt kórfólk kæmi til að syngja
í Fljótshlíðinni. Séra Sváfnir sendi
bréf til safnaðarfólks í báðum
söfnuðunum og útskýrði brýna
nauðsyn þess að uppörva hið trú-
fasta kórfólk, sem hafði sungið í
kirkjukómnum í svo mörg ár og
ævinlega verið reiðubúið til þjón-
ustu með kirkjusöng þegar
söfnuðurinn þyrfti á að halda.
Margrét fór svo í heimsókn á
bæina og útskýrði þetta allt enn
betur og spjallaði í ró og næði
um málið. Og nú gerðist það allt
í einu að fólkið tók málið alvar-
lega og hópur af ungu fólki mætti
á kóræfingu. Margrét segir að það
hafi vissulega verið mikil vinna
að kenna nýja fólkinu raddimar
í sálmalögunum, en þau hafi öll
haft gaman af þessu, bæði þau
og hún. Þau hættu heldur ekki f
kómum heldur héldu áfram að
syngja og syngja. Þetta var af-
skaplega skemmtilegt, segir
Margrét, ég kunni nefnilega ekk-
ert að stjóma og þau kunnu
ekkert að syngja en samt gekk
þetta allt svo ljómandi vel hjá
okkur.
★
Þegar nýja kórfólkið bættist í
kórinn var haldin mikil söng-
skemmtun í f élagsheimilinu
Goðalandi í Fljótshlíðinni. Öllum
sem einhvem tíma höfðu verið í
kómum, allt frá byijun, var boð-
ið, líka þeim, sem voru flutt burtu.
Og fólk kom, frá Reykjavík og
Selfossi og víðar. Allir sungu sam-
an og það var drukkið kaffí og
spjallað. Söngskemmtunin var
haldin klukkan tvö á laugardegi
og sunnudagskvöldið eftir hélt
kórinn söngskemmtun í Fljótshlíð-
inni og seldi aðgang til að afla
kómum tekna. Það þótti líka rétt
að endumýja kórstjómina, því hún
hvílir annars alltaf á sama fólk-
inu. Nú heldur stjómin fund í
janúar á hveiju ári og leggur á
ráðin um hvað eigi að gera.
★
Það er víðar en í Fljótshlíðinni,
sem trúfast kórfólk, sem hefur
sungið saman um áratuga skeið,
vonast eftir að nýtt fólk leysi það
af hólmi. Það má ekki til annars
hugsa en þróttmikill kirkjusöngur
haldi áfram að óma í kirlq'unni
sinni og hikar ekki við að hvetja
fólk til að koma í kirkjukórinn.
Það efast ekki um að þau, sem
koma, muni njóta starfsins og
samverunnar í kómum eins og
þau sjálf hafa gert. Og úr því að
þetta gerðist í Fljótshlíðinni með
samstilltu átaki svo margra getur
það líka gerzt annars staðar.
Heiðmar Jónsson starfar á
skrifstofu söngmálastjóra þjóð-
kirkjunnar. Sú skrifstofa annast
líka málefni Tónskóla þjóðkirkj-
unnar og skrifstofan og skólinn
em til húsa á Sölvhólsgötu 13 í
Reykjavík. Söngmálastjóri er
skólastjóri söngskólans og emb-
ætti hans rekur skólann. Svo sem
öllum mun kunnugt er það Hauk-
Ur Guðlaugsson, sem er söng-
málastjóri þjóðkirkjunnar.
Heiðmar sagði að í tónskólan-
um væri kenndur söngur og
raddþjálfun, orgelleikur og píanó-
leikur og fleira, svo sem tónheym
og bóklegar greinar sem org-
elsmíð, kirkjutónlistarsaga og
lítúrgía. Orgelkennarar em marg-
ir og kenna á orgel í kirkjum
sínum. Þannig dreifíst kennslan
út um kirkjumar. Guðrún Tómas-
dóttir söngkona er söngkennari
og raddþjálfari skólans og hún
kennir í skólanum á Sölvhólsgötu.
Guðfræðinemar koma til hennar
til raddþjálfunar og lærdóms í
tóni en þeir em líka í námi hjá
kantor _ guðfræðideildarinnar,
Herði Áskelssyni organleikara.
Söngmálastjóri skipuleggur
starf skólans og er sjálfur afar
áhugasamur um að heimsækja
organista og kóra úti á landi.
Hápunktur þess starfs og starfs
Hlíðarendakirkja í Fljótshlíð.
alls tónskólans og þeirra allra,
sem þar starfa, em námskeiðin í
Skálholti. Þau námskeið eru bæði
fyrir organista og söngfólk. Í sum-
ar verður námskeiðið haldið
dagana 3. til 12. júní. Það hefst
á námskeiði organista og því lýk-
ur á námskeiði kirkjukóranna og
að venju verða mikil og opin há-
tíðahöld í lokin hina síðustu helgi
námskeiðsins.
Organistar utan af landi geta
komið til náms í tónskólanum og
verið þar um lengri eða skemmri
tíma. Heiðmar sagði að það væri
notaleg tilfinning að söngmála-
stjóri vildi fyrst og fremst að vel
væri tekið á móti öllum, sem leit-
uðu til skólans. Skólagjöld era
engin og litið er á kennsluna sem
stuðning við starf kirkjunnar.
Þegar organistar utan af landi
Kirkjukórar
geta fengið
kennara
— segfir Guðrún Sigurðar-
dóttir á Biskupsstofu
Ég hafði samband við Guðrúnu
Sigurðardóttur á Biskupsstofu til
að spyija hana um þá kennslu sem
kirkjukómnum stendur til boða.
Hún hefur nefnilega það hlutverk
á hendi að taka á móti óskum
þeirra kirkjukóra, sem hafa hug á
að fá til sín söngkennara á vegum
kirkjunnar. Guðrún sagði að tvær
konur sinntu þessu starfi, þær
Guðrún Sigríður Friðbjömsdóttir
og Ingveldur Hjaltested. Þær
skipta með sér einni stöðu á vegum
embættis söngmálastjóra og
kirkjukórasambandsins. Þær Ing-
veldur og Guðrún Sigríður ferðast
um landið vítt og breitt til að kenna
kirkjukórunum, em mismunandi
lengi á sama stað því aðstæður em
misjafnar. Sums staðar sameinast
kórar um kennsluna, annars staðar
vilja kórar fá þessa kennslu hver
fyrir sig. Guðrún sagði að viðmið-
unin væri að hver kór fengi um
20 tíma. Kennslan er kómnum að
kostnaðarlausu. Forsvarsmenn kór-
anna óska eftir henni og geta gef-
ið sig fram við Guðrúnu Sigurðard-
óttur á Biskupsstofu í síma
91-611500.
taka sig upp til að dveljast stuttan
tíma við námið tækju þeir nem-
endur, sem stunduðu orgelnám
hjá Hauki, sér oft þann tíma, sem
þyrfti til að gefa þeim kennslu-
stundir á hveijum degi. Nám-
skeiðin í Skálholti hefðu hvatt
marga organista til að halda
áfram að sækja þjálfun í orgel-
leik, bæði með því að halda áfram
að sækja námskeiðin og til að
koma í tónskólann til langs eða
skamms náms.
Heiðmar sagðist hafa skemmti-
legt starf við skólann. Hann þyrfti
að hafa samband ivð fólk víðsveg-
ar um landið og sinna skrifstofií-
störfunum, en söngmálastjóri
legði mikla áherzlu á að greiða
eftir föngum fyrir þeim, sem leit-
uðu til skólans, og hjá slíkum
húsbónda væri notalegt að vinna.
Biblíulestur vikunnar
Sunnudagur: Ják. 2.1 .—4. Ekkert manngreinarálit
Mánudagur: Jak. 2. 5.-7. Fátækt og auðævi
Þriðjudagur: Jak. 2.12. Lögmál frelsisins
Miðvikudagur: Jak. 2.14.—17. Trú og verk
Fimmtudagur: Jak. 2.18.—20. Trú ónýt án verka
Föstudagur: Jak. 2. 21,—25. Verk Abrahams og Rahab
Laugardagur: Jak. 2.26. Samlíking
Haukur Guðlaugsson, söngmálastjóri þjóðkirlgunnar, við kór
stjóm á námskeiðinu í Skálholti.
Breiðabólstaðarkirkja í Fljótshlíð.
Tónskóli þjóðkirkjunnar
tekur vel á móti öllum
X
— segir Heiðmar Jónsson á skrifstofu söngmálastjóra