Morgunblaðið - 10.03.1989, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. MARZ 1989
Þjóðleikhúsið:
Nýtt íslenzkt
leikrit frumsýnt
Nýtt íslenskt leikrit verður frum- Bríet Héðinsdóttir sem leiKur Kat-
Hreinn Friðfinnsson, Kristján Guðmundsson, Sigurður Guðmunds-
son, Ólafur Gíslason og Gylfi Gíslason.
Kjarvalsstaðir:
SÚM1965-1972
sýnt i Þjóðleikhúsinu í kvöld,
föstudag. Nefaist það „Haust-
brúður," og er efltir Þórunni Sig-
urðardóttur, en hún er einnig
leikstjóri. Verkið byggir Þórunn
á heimildum frá 18. öld og Qallar
það um ástarsamband Appolóniu
Schwarzkopf og Níelsar Fu-
hrmanns, amtmanns á Bessastöð-
um.
Um tuttugu leikarar taka þátt í
sýningunni. í aðalhlutverkum eru
Jóhann Sigurðarson, sem leikur
Fuhrmann, María Sigurðardóttir
sem fer með hlutverk Appoloníu og
harinu Holm, ráðskonu Fuhrmanns.
Aðrir leikarar eru Guðný Ragn-
arsdóttir, Þórarinn EyQörð. Rúrik
Haraldsson, Gísli Halldórsson, Jón
Símon Gunnarsson, Ragnheiður
Steindórsdóttir, Bryndís Péturs-
dóttir, Lilja Þórisdóttir, Sigurður
Siguijónson, Viðar Eggertsson,
Þórunn Magnea Magnúsdóttir, og
Halldór Bjömsson. Aðrir sem fram
koma eru Unnur Ösp Stefánsdóttir,
Eva Hrönn Guðnadóttir, Guðrún
Jóhanna Ólafsdóttir, Magnús Guð-
mundsson, Gísli Kæmested, Sean
Bradley og Mark Reedman. Róbert
Amfinnsson er Rödd dómara af
bandi.
Tónlist við verkið er eftir Jón
Nordal, leikmynd og búningar era
eftir Karl Aspelund og lýsingu
hannar Bjöm Bergsteinn Guð-
mundsson.
Yfirlitssýning á verkum SÚM-
hópsins 1965—1972 verður opnuð
á Kjarvalsstöðum, á morgun,
laugardaginn 11. mars. Þar
verða sýnd um 100 verk eftir 15
listamenn; Arnar Herbertsson,
Gylfa Gíslason, Hauk Dór, Hildi
Hákonardóttur, Hrein Friðfínns-
son, Jón Gunnar Árnason, Krist-
ján Guðmundsson, Magnús Tóm-
asson, Ólaf Gíslason, Rósku, Sig-
urð Guðmundsson, Siguijón Jó-
hannsson, Tryggva Ólafsson, Vil-
hjálm Bergsson og Þórð Ben
Sveinsson. Við opnunina verður
flutt tónverk eftir Atla Heimi
Sveinsson.
Á síðastliðnum áram hefur Lista-
safti Reykjavíkur, Kjarvalsstaðir,
efnt til yfirlitssýninga á íslenskri
abstraktlist og fígúratífri list
1965—1985. Það þótti því vera
kominn tími til að setja upp stóra
yfirlitssýningu á SÚM 1965—1972.
List SÚM-hópsins á ekki að koma
neinum á óvart lengur, heldur er
hér á ferðinni menningarviðburður
sem staðfestir gildi SUM-hópsins í
íslenskri listasögu og gefur listunn-
endum tækifæri til að sjá list þeirra
í stóra samhengi, segir m.a. í frétta-
tilkynningu frá Kjarvalsstöðum.
I tengslum við sýninguna er gef-
in út sýningaskrá, þar sem _era
m.a. ítarlegar greinar um SÚM-
hópinn eftir Ólaf Gíslason og Guð-
berg Bergsson auk viðtala við sjö
Iistamenn sem tilheyrðu hópnum.
Fjöldi ljósmynda prýðir skrána.
Ólafíir Ragnar Grímsson í Moskvu:
Ræðir frekari viðskipti
með ullarvörur og fisk
ÓLAFUR Ragnar Grimsson §ár-
málaráðherra er nú staddur í
Æskulýðsmessa í Langholtskirkju:
Messuskrá biskups-
stofu var ekki notuð
BÆKLINGI biskupsstofu, „Við
sama borð“, gefiium út í tílefiii
æskulýðsdags þjóðkirkjunnar,
var á sunnudag ekki dreiflt við’
upphaf messu f Langholtskirkju.
Séra Sigurður Haukur Guðjóns-
son, safhaðarprestur, sagði þá
að sér þætti bæklingurinn ekki
nógu vel nnninn og skáldskapur
í honum slakur. Þvf myndi hann
ekki notast við hann.
„Það er maigt gott gert á bisk-
upsstofu, en þetta verk hefði mátt
vinna betur," sagði Sigurður Hauk-
ur í samtali við Morgunbiaðið. „Ég
er ekkert hrifinn af því að menn
séu að reyna að hnoða saman ljóð-
um án þess að geta það. Skáldskap-
ur í messuskrá þessa bæklings er
hvorki með stuðlum né ljóðstöfum,
en þó settur upp sem hefðbundinn
skáldskapur að öðra leyti. Það er
allt of algengt að fúsk af þessu
tagi komist á prent. Geti menn
ekki gert nógu vel, á að fá aðra til
verksins," sagði Sigurður Haukur
Guðjónsson.
Sovétríkjunum, þar sem hann
ræðir við forystumenn f §ár-
málaráðuneyti Sovétrílqanna og
efnahagsstofiiunum Sovétríkj-
anna um nýskipan i eflnahagslífí
Sovétríkjanna, eins og greint var
frá í blaðinu f gær. Fjármaála-
ráðherra er í Moskvu á vegum
Parlamentarians Global Action,
alþjóðlegu þingmannasamtak-
anna sem hann veitir for-
mennsku.
„Fulltrúar þessara samtaka era
í Moskvu til þess að ræða við Sovét-
menn um afvopnunarmál, og era
þar á eigin vegum," sagði Jón Bald-
vin Hannibalsson, utanríkisráð-
herra í samtali við Morgunblaðið
er hann var spurður hvort fjármaál-
ráðherra hefði farið þessa för á
vegum ríkisstjómarinnar.
Utanríkisráðherra sagði að fjár-
málaráðherra hefði jafnframt verið
boðið til Ráðstjómarrílq'anna til
þess að kynna sér þær breytingar
á efnahagskerfi Sovétmanna, „frá
miðstjómarkommúnisma í átt til
markaðskerfis."
Utanríkisráðherra, sem jafn-
framt fer með utanríkisviðskipti var
spurður hvort viðræður fjármála-
ráðherra við Sovétmenn um við-
skipti landanna, væra þar með í
hans umboði: „Allir ráðamenn
íslenskir sem koma til Sovétríkj-
anna, ræða að sjálfsögðu viðskipti
landanna. Ég lét taka saman sér-
staka greinargerð um stöðu við-
skiptamála og gaf honum upplýs-
ingar um stöðu þeirra, þannig að
þessar viðræður fara fram í sam-
ráði og samvinnu við utanríkisráð-
herra," sagði Jón Baldvin Hannib-
alsson, og bætti því við að fjármála-
ráðherra myndi einkum ræða frek-
ari viðskipti við Sovétmenn með
ullarafurðir og freðfísk.
Borgardómur:
Stjómarmenn Hafskips sýkn-
aðir af kröfum þrotabúsins
BORGARDÓMUR Reylgavíkur hefiir sýknað ýmsa fyrrum stjóm-
armenn og framkvæmdastjóra Hafskips h/f, 16 aðila, af kröfiun
þrotabús félagsins um að þeim verði sameiginlega gert að greiða
búinu rúmlega 5 milfjónir króna auk vaxta. Þrotabúið taldi að
hluti þessarar upphæðar hefði tapast vegna þess að grunnvísit-
ala skuldabréfa, sem tekin voru sem greiðsla fyrir hlutaQáraukn-
ingu á árinu 1985, hefði verið miðuð við undirritunardag hvers
skuldabréfe í stað þess að í öllum tilfellum hefði verið miðað við
lánskjaravisitölu febrúarmánaðar 1985 en f þeim mánuði sam-
þykkti hlutliafafundur að auka hlutafé félagsins um 80 milljónir
króna.
Þar af seldist hlutafé fyrir tæp-
lega 77 milljónir króna og var
þorri þess greiddur með skulda-
bréfum, vísitölutryggðum en
vaxtalausum til rúmlega fimm
ára. Skuldabréfin vora ijölmörg
og gefin út á tímabilinu febrúar-
ágúst 1985. Að ákvörðun aðal-
bókara félagsins var grunnvísitala
hvers bréfs miðuð við útgáfumán-
uð. Bústjórar þrotabúsins töldu
að þetta hefði kostað félagið rúm-
lega tvær milljónir króna. Ágrein-
ingur var um hvort stjóm félags-
ins hefði flallað um hvemig vfsi-
tölubindingu skyldi háttað.
Stjómarformaður og fram-
kvæmdastjóri félagsins höfðu hins
vegar látið eigin skuldabréf, und-
irrituð í júli, miðast við febrúarví-
sitölu.
Einnig töldu forsvarsmenn
þrotabúsins að í tilkynningu
stjómar félagsins til hlutafélgaa-
skrár um hlutafjáraukninguna
hefði hlutafé félagsins verið ofta-
lið um rúmlega þijár milljónir og
þannig hafi kröfuhafar og við-
skiptamenn fengið ranga mynd
af stöðu félagsins. Krafist var að
þeir menn sem sátu i stjóm félags-
ins og framkvæmdastjóri þess á
þeim tíma sem hlutafiáraukning
var samþykkt og aukið hlutafé
var tilkynnt Hlutafélagaskrá yrðu
gerðir ábyrgir fyrir fyrrgreindu
tjóni búsins, samtals um fímm
milljónum króna, auk vaxta. Kröf-
umar vora reist á ákvæðum hluta-
félagalaga um að stjómarmenn í
hlutafélagi skuli bæta það tjón
sem þeir valda félaginu af ásetn-
ingi eða gáleysi.
Stjómarmenn' og fram-
kvæmdastjóri mótmæltu kröfu
búsins með ýmsum rökum hver
fyrir sig og sameiginlega. Meðal
annars töldu þeir að tilkynningu
til hlutafélagaskrár hefði verið
rétt. Gefin hafi verið loforð fyrir
kaupum á allri hlutafláraukning-
unni sem geti verið gild þótt
áskriftaskrá hafí ekki verið hald-
in. Þar sem skiptastjórar hafi
ekki látið reyna á þau loforð sé
ósannað að það tjón hafi orðið sem
þeir héldu fram. Þá væri félaginu.
heimilt að eiga allt að 10% hlut
í sjálfu sér og sé tekið tillit til
þess megi túlka tilkynninguna
þannig að allt hlutafé hafi selst.
Jafnvel þótt tilkynningin væri
röng hafí ekki verið sýnt fram á
að neitt tjón hafi orðið af þeim
sökum. Einnig töldu stefndu að
ábyrgð stjómarmanna samkvæmt
hlutafélagalögum væri ekki hug-
læg heldur yrði að sanna sök
hvers og eins. Því færi fjarri að
nokkur atvik lægju fyrir sem sak-
fella mætti fyrir. Þá töldu stjóm-
armenn að þar sem hluthafafund-
ur hefði ekki ákveðið vísitöluvið-
miðun hefði verið eðlilegast að
miða við útgáfudag skuldabréfs
enda hafi greiðslur fyrir hlutafé
sem inntar vora af hendi með
öðram hætti en með skuldabréfí
ekki verið vísitölutryggðar.
í niðurstöðum dómarans, Frið-
geirs Bjömssonar yfirborgardóm-
ara, segir að það að stjóm félags-
ins hafi hvorki sjálf tekið ákvörð-
un um vísitölu bréfanna né borið
það mál undir hlutahafafund verði
ekki metið stjómarrmönnum til
þeirrar sakar að skaðabótaskyldu
varði enda sé óvíst nema sú leið
sem farin var hefði verið valin ef
um hefði verið fjallað. Þá féllst
dómari á með stefndu að skulda-
bréfin hafi aðeins verið einn
margra greiðslumöguleika sem
völ hafi veirð á og mismunandi
vísitala þeirra bijóti því ekki gegn
ákvæðum hlutafélagalaga. Þá
segir að það að takast mætti að
auka hlutafé hafi haft mikia þýð-
ingu fyrir bágan tjárhag félags-
ins. Með vaxtaleysi skuldabréfa
og vísitölu miðað við útgáfudag
hafi verið greitt fyrir sölu hlutafj-
ár. Domari taldi að varðandi út-
gáfu skuldabréfanna hefðu
stefndu ekki sýnt af sér háttsemi
sem metin verði þeim til sakar
og því væra ekki skilyrði til að
gera þá skaðabótaskylda. Þá seg-
ir að ekki hafi verið sannað að
félagið hafi beðið tjón af þessari
vísitölutryggingu enda hafi ekki
veirð sýnt fram á að hlutabréf
fyrir sama nafnverð hefði selst á
lakari greiðslukjöram.
Um tilkynningu um hlutafjár-
aukninug taldi dómari að stjómar-
menn hefðu ekki nægilega ræki-
lega gengið úr skugga um að rétt
fjárhæð hlutaQár væri þar til-
greind. Ekki skipti máli heimild
félagsins til að eiga 10% í sjálfu
sér enda hafi ekki verið ákveðið
að sú heimild yrði nýtt. Þá hafi
stjómin ekki leiðrétt fyrri yfírlýs-
ingu þegar Ijóst var hlutaíjárút-
boðið hefði ekki tekist með þeim
hætti sem fyrr hafði verið frá
greint og verði það metið þeim
til gáleysis skv 132. grein hlutafé-
lagalaga. Hins vegar hafi stefn-
andi ekki sýnt fram á að það að
hlutafé var minna en tilkynnt var
hafi valdið tjóni, sem hefði orðið
ef félagið eða einstakir viðskipta-
menn þess hefði tapað fé með
einhveijum hætti vegna tilkynn-
ingarinnar. Því voru stefndu einn-
ig sýknaðir af kröfum vegna
þessa.
Hver aðilanna var látinn bera
sinn kostnað af rekstrí málsins.