Morgunblaðið - 15.06.1989, Blaðsíða 2

€86 í ÍT/ÍTjT, .51 HUOACTUTMMFI ŒQAJaMíJOHOM
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. JÚNÍ 1989
Morgunblaðið/Júlíus
Ákveðið hefur verið að fljJja turainn í Austurstræti í Mæðragarðinn við Lækjargötu og er honum
ætlaður staður í horai garðsins við gatnamót Lækjargötu og Bókhlöðustigs.
Turniim fluttur í Mæðragarðinn
BORGARRÁÐ hefur samþykkt
tillögu umhverfismálaráðs um
að söluturninn, sem stendur I
Austurstræti við Lækjartorg og
áður var við Amarhól, verði
fluttur í Mæðragarðinn við
Lækjargötu í sumar. Þá var
samþykkt að endurgera um-
ferðareyjur í Lækjargötu og
setja þar upp skilrúm eftir endi-
langri götunni.
„Um leið og tuminn flyst í
Mæðragarðinn verður garðurinn
gerður upp,“ sagði Júlíus Hafstein
formaður umhverfismálaráðs.
„Það hefur enn ekki verið tekin
ákvörðun um hvaða starfsemi
verður í tuminum en við höfum
áhuga á að hafa hann áfram í
miðbænum."
í Lækjargötu verða sett upp
sérstök skilrúm, sem eiga að
spoma við tíðum umferðarslysum
er þar hafa átt sér stað. Þá hefur
einnig verið samþykkt að endur-
gera Tjarnarbakkann við Skot-
hús-
veg og á gömlu ísbjamarlóðinni
við Tjarnargötu, en bakkinnn er
illa farinn. Auk þess verður lokið
við frágang á útivistarsvæði við
Arnarbakka og gróðursett við
Hraunás og Selásbraut. Áætlaður
kostnaður við þessar framkvæmd-
ir er 12 milljónir króna.
Símaþjónusta til útlanda:
Flest gjöld hækka um 13-15%
Lögmanni
gert að greiða
bætur vegna
vanrækslu
LÖGMAÐUR hefur verið dæmdur
í bæjarþingi Ha&iarflarðar til að
greiða manni 90 þúsund krónur,
auk vaxta, þar sem lögmanninum
hafi orðið á mistök sem leiddu til
að launakrafa, sem hann hafði til
innheimtu fyrir manninn, ónýttist.
Manninum voru dæmdar 80.000
krónur í bætur og að auki var lög-
manninum gert að endurgreiða þær
10.000 krónur sem skjólstæðingur
hans hafði greitt honum vegna máls-
ins.
Fyrsti laxinn
úr Þverá í gær
FYRSTI laxinn sem veiðist á þessu
veiðitímabili í Þverá í Borgarfirði
fékkst í gærmorgun á Qórtánda
veiðidegi.
Það var Kristján Ragnarsson sem
landaði tíu punda hrygnu klukkan
10.10 í gærmorgun. Fyrsti veiðidag-
urinn í ánni er 1. júni, þannig að
tvær vikur liðu án þess að lax feng-
ist úr ánni. Ástæða þess er að Þverá
hefur verið bæði vatnsmikil og
gruggug, en nú er hún farin að
hreinsa sig og laxinn að taka um leið.
Fyrirspurn-
umumgarð-
yrkju svarað
Lesendaþjónusta Morgun-
blaðsins tekur við fyrirspura-
um um garðyrkju. Það er
Hafliði Jónsson, fyrrverandi
garðyrkjustjóri Reykjavíkur-
borgar, sem svarar fyrir-
spurnum lesenda.
Tekið verður á móti fyrir-
spumum kl. 13-14 í síma
691100. Ennfremur má póst-
senda fyrirspumir merktan
Lesendaþjónusta Morgunblaðs-
ins — Spurt og svarað um garð-
yrkju — Aðalstræti 6, 101
Reykjavík.
Umfjöllun Hafliða birtist í
Daglegu lífi á föstudögum.
FLEST gjöld fyrir símaþjónustu
til útlanda hækka á morgun um
13-15%, önnur standa í stað eða
lækka vegna þess að nýir samn-
ingar hafa verið gerðir við er-
lenda símastjórn. Segir póst- og
símamálastofiiunin að hækkun á
útgjöldum símnotenda reiknist
vera um 8,3% þegar tillit sé tek-
ið til símaþjónustunnar til mis-
munandi landa.
Dæmi um gjöld sem lækka eru
símtalagjöld til Kanada, en mínútu-
gjaldið þangað lækkar úr krónum
90 í krónur 85 og símtöl til Spánar
og Vestur-Þýskalands lækka úr
krónum 66 á mínútu í krónur 65.
Símtalagjöld til Bandaríkjanna
standa aftur á móti í stað og
mínútugjaldið verður óbreytt krón-
ur 103.
Dæmi um hækkanir: Símtöl til
Danmerkur, Færeyja, Noregs og
Svíþjóðar hækka um 8%, úr krónum
50 á mínútu í krónur 54, og símtöl
til Finnlands og Hollands hækka
um 7%, úr krónum 55 á mínútu í
krónur 59. Mínútugjaldið til Bret-
lands hækkar úr krónum 57 í krón-
ur 65 eða um 14% og til Frakk-
lands og Lúxemborgar um 15% úr
krónum 66 í krónur 76.
Gjöld fyrir telexþjónustu,
símskeyti og almenna gagnanetið
hækka öll um 14-15%.
í tilkynningu pósts- og síma-
málastofnunarinnar segir að gjöld
fyrir símaþjónustu til útlanda séu
ákveðin í erlendum gjaldmiðli með
gagnkvæmum samningum milli
símastjóma og séu þessar hækkan-
ir nú vegna gengisbreytinga á tíma-
bilinu frá 13. júlí 1988 til 1. apríl
1989.
Dísarfell-
ið kyrrsett
í 10 tíma
DÍSARFELL eitt af skipum Skipa-
deildar Sambandsins var kyrrsett
í 10 tíma í Rotterdamhöfii að-
fararnótt miðvikudagsins. Þetta
var gert að kröfú skipamiðlunar
í Noregi vegna tæplega 6 milljón
króna, sem skipamiðlunin telur sig
eiga inni hjá Skipadeildinni.
Við nánari skoðun yfirvalda í Rotter-
dam reyndist ekki fótur fyrir kröfu
norska fyrirtækisins og fékk Dísar-
fellið að halda áfram ferð sinni.
Skipadeildin íhugar nú skaðabótamál
á hendur Norðmönnunum vegna
þeirrar tafar sem Dísarfellið varð
fyrir að sögn Ómars Jóhannssonar
framkvæmdastjóra Skipadeildar
Sambandsins.
Gjaldþrot Kjöt-
miðstöðvarinnar:
Búsljóri tel-
ur að kröfiihöf-
um hafi verið
mismunað
Rannsóknarlögregla ríkisins
vinnur að rannsókn á fjárreiðum
Kjötmiðstöðvarinnar h/f, sem nú
er til gjaldþrotameðferðar. Bú-
stjóri þrotabúsins, Hlöðver Kjart-
ansson hdl, hefúr sent ríkissak-
sóknara beiðni um opinbera
rannsókn.
í samtali við Morgunblaðið sagði
Hlöðver að í fyrsta lagi hefði hann
bent ríkissaksóknara á að bókhald
fyrirtækisins stæðist ekki kröfur
laga og í öðru lagi að fyrirtækið
hefði ekki farið að lögum í meðferð
söluskatts, staðgreiðslufjár, lífeyr-
is- og stéttarfélagsgjalda. Skipta-
fundur verður haldinní þrotabúinu
í dag þar sem kröfuhöáim verður
gerð grein fyrir gangi málsins en
einnig bjóst Hlöðver við að teknar
yrðu ákvarðanir um riftun ákveð-
inna ráðstafana forráðamanna fyr-
irtækisins.
Alþjóða hvalveiðiráðið:
Island beðið um að draga úr vís-
indaveiðum en ekki hætta þeim
Ársfiindur ráðsins árið 1991 haldinn á Islandi
Ársfundur Alþjóðahvalveiðiráðsins, samþykkti í gærkvöldi ályktun,
þar sem íslendingum er aðeins ráðlagt að endurskoða Qölda þeirra
langreyða sem veiða á í vísindaskyni í sumar en ekki að falla frá veiðun-
um. Þá er viðurkennt, að vísindaáætlun íslendinga hafí verið fram-
kvæmd af vlsindalegri nákvæmni. Á síðustu tveimur ársfúndum voru
samþykktar ályktanir þar sem íslensk stjórnvöld voru hvött til að aftur-
kalla hvalveiðileyfi með öllu, meðal annars vegna þess að ekki hafi
verið að fúllu uppfyllt öll skilyrði vísindanefiidar ráðsins um veiðar í
vísindaskyni. Hvalveiðiráðið tók í gær boði íslensku sendinefiidarinn-
ar, um að ársfúndur ráðsins árið 1991 verði haldinn á Islandi.
Ájyktunartillagan var lögð fram
af Áströlum, Dönum, Vestur-Þjóð-
veijum, Hollendingum, Nýsjálend-
ingum, Seychelleyja-búum, Suður-
Afríkumönnum, Svíum, Svisslend-
ingum Bretum og Bandaríkjamönn-
um. Hermann Sveinbjömsson að-
stoðarmaður sjávarútvegsráðherra
sagði við Morgunblaðið, að þessi
ályktunartillaga hefði verið hálfgert
friðarplagg, þar sem farið væri góð-
um orðum um hvalarannsóknir ís-
lendinga, og því hefði íslenska sendi-
nefndin verið ánægð með niðurstöð-
una.
Haft var samráð við íslensku
sendinefndina um frágang tillögunn-
ar, og var hún svo samþykkt án at-
kvæðagreiðslu. í ályktuninni segir
m.a., að íslenska ríkisstjómin hafi
lýst því yfir, að ekki sé nauðsynlegt
að veiða sandreyðar sumarið 1989,
og einnig að vísindaáætlunin sé kom-
in á það stig, að ekki sé nauðsynlegt
að veiða hvali í vísindaskyni árið
1990 og ekki sé áformað að stunda
vísindaveiðar árin þar á eftir, heldur
verði aðeins stundaðar rannsóknir
sem ekki krefjast hvalveiða.
Samningaviðræður úm tillöguna
stóðu yfir á þriðjudagskvöld, og þá
dreifðu hvalvemdunarsinnar til
sendinefnda ráðsins köflum úr frétta-
viðtali sem AP-fréttastofan átti við
Jón Baldvin Hannibalsson fyrir
skömmu og var sent út sl. sunnu-
dag. Fréttin hefst þannig: „ísland
segist aldrei munu hætta hvalveiðum
og mun standa af sér alþjóðlega
herferð, sem Greenpeace hefur
hleypt af stokkunum, eins og landið
stóð af sér þorskastríðin við Breta.
„Við munum aldrei gefast upp þótt
rigni eldi og brennisteini. Þá værum
við að undirrita okkar eigin aftöku-
skipun," sagði Jón Baldvin Hanni-
balsson utanríkisráðherra."
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins ollu þessi ummæli Jóns
Baldvins óróa meðal sendinefndanna
á fundi hvalveiðiráðsins, og óttaðist
íslenska sendinefndin um tíma, að
þetta hefði áhrif á afstöðu þeirra.
Óldumar lægði J>ó eftir frekari við-
ræður Halldórs Asgrímssonar sjávar-
útvegsráðherra við aðrar sendinefnd-
ir.
Samkvæmt íslensku vísindaáætl-
uninni á að veiða 80 langreyðar ár-
lega, en á síðasta ári voru veidd 68
dýr. í ályktuninni kemur fram, að
engar sandreyðar verða veiddar í
sumar, en á síðasta ári voru veiddar
10 sandreyðar.
Vísindaleg nákvæmni
íslendinga
í ályktuninni segir meðal annars,
að hvalatalningar íslendinga séu
mikilvægt framlag til heildarúttektar
á hvalastofnunum. Þá segir, að Al-
þjóðahvalveiðiráðið viðurkenni, að
Island hafi framkvæmt vísindaáætl-
un sína af vísindalegri nákvæmni.
Einnig er skýrt frá því, að íslending-
ar hafi skilað ráðinu skýrslu um nið-
urstöður vísindaáætlunarinnar, eins
og ráðið óskaði eftir á síðasta árs-
fundi.
Jóhann Siguijónsson sjávarlíf-
fræðingur, sem stjómað hefur
vísindaáætlun íslendinga, sagði við
Morgunblaðið, að fulltrúar íslands i
vísindanefndinni, hefðu lagt fram
ítarleg gögn á fundi nefndarinnar
sem haldinn var fyrir ársfund ráðsins
sjálfs. Úr þeim þætti áætlunarinnar,
sem krefst hvalveiða, hefðu verið
lögð gögn um erfðafræðilegar rann-
sóknir á hvölum. Einnig gögn um
líffræðilegar rannsóknir á langreyði
sem sýni, að kynþroskaaldur hefur
farið hækkandi og að miklar sveiflur
eru í viðkomu milli ára. Jóhann
sagði, að þessar rannsóknir hefðu
fengið verulega viðurkenningu í
nefndinni, þótt skiptar skoðanir væru
um beina túlkun þeirra.
íslendingar lögðu einnig frám nið-
urstöður takmarkaðrar hvaiatalning-
ar á síðasta sumri sem notaðar voru
við frekari túlkun á stóru talning-
unni árið 1987. Jóhann sagði að
Norðmenn hefðu lagt fram endur-
skoðuð gögn úr hvalatalningunni
1987, ‘úem sýndu, að svokallaður
Austur-Grænlands-íslandslang-
reyðastofn teldi um 11.500 dýr, sem
væri um tvöföld sú tala sem íslend-
ingar hefðu miðað við.
Þá sagði Jóhann, það frágengið,
að 15 skip og tvær flugvélar taki
þátt í hvalatalningu á Norður-Atl-
antshafi í sumar. Norðmenn munu
leggja til 9 hrefnuveiðibátajslend-
ingar 4 skip og Færeyingar og Spán-
veijar sitt hvort. Þá munu Danir telja
úr lofti við Grænland. Vonast hafði
verið til að Kanadamenn og Banda-
ríkjamenn tækju þátt í talningunni
en þeir sáu sér það ekki fært. Af
hálfu íslands verður aðallega reynt
að telja sandreyðar, sem halda sig
djúpt suður af Islandi þegar líður á
sumarið.
Fyrir nefndinni lá að vinna að
heildarúttekt á hvalastofnunum, sem
liggja á fyrir árið 1990, þegar hval-
veiðiráðið á að taka hvalveiðibannið
til endurskoðunar. Jóhann sagði það
hins vegar liggja fyrir, að vísinda-
nefndinni ynnist ekki tími til að ljúka
þessari úttekt fyrir árið 1990.