Morgunblaðið - 14.12.1990, Blaðsíða 62

Morgunblaðið - 14.12.1990, Blaðsíða 62
MORGUNliMÐIÐ FÖSTUDAGUR 14. D'ESEMBER V930 6#a Kristján B.G. Jóns son — Minning Fæddur 23. raaí 1913 Dáinn 6. desember 1990 Ég var að koma til Reykjavíkur í fyrsta skipti ásamt ömmu minni, og Kristján Jónsson, sem þá var nýlega kvæntur Evu móðursystur minni, tók á móti okkur niðri við höfnina, því við komum sjóleiðis. Ég hafði þá aldrei séð hann nema á ljósmynd, en samt þóttist ég koma auga á hann meðal fólksins sem stóð á bryggjunni, nokkru áður en skipið lagðist að. Ég get enn séð hann fyrir mér þar sem hann stóð á bryggjunni, grannur og ljós yfír- litum, kvikur í hreyfíngum, og var sem gætti nokkurrar óþolinmæði í svip hans meðan verið var að koma landganginum fyrir, svo að farþeg- ar gætu stigið á land. Hann heils- aði okkur glaðlega og dálítið snagg- aralega og bauð okkur velkomnar. Tveggja vikna dvöl á heimili þeirra hjóna varð mikið ævintýri fyrir mig. Margar góðar stundir hef ég átt síðan með Kristjáni og Evu og börn- um þeirra sem urðu fjögur að tölu. Hjá þeim hjónum átti ég mitt annað heimili fyrstu ár mín hér í Reykjavík. Kristján var ævinlega mjög hjálplegur við mig og aðstoð- aði mig meðal annars við að sækja um skólavist, en auk þess var ég í fæði hjá þeim fyrsta árið sem ég var hér í skóla. Kristján var örlyndur, snöggur í hreyfingum og nokkuð hraðmæltur, hafði gaman af að spjalla við fólk, hressilegur í bragði, en flíkaði ekki mikið tilfínningum sínum. Hann varð fyrir þeirri þungu sorg ungur að árum að missa báða foreldra sína úr spönsku veikinni. Hann og systir hans, Sólrún Anna, ólust upp á heimili afa síns, Benedikts Þórar- inssonar kaupmanns, og seinni konu hans, Hansínu Eiríksdóttur, sem bjuggu á Laugavegi 7 hér í Reykjavík. Hann ólst því upp . í hjarta miðbæjarins og var mjög kunnugur á þeim slóðum, þekkti fjölmarga eldri Reykvíkinga og saknaði þess, þegar hann fékk sér göngu niður í miðbæ síðari ár ævinnar hve margir voru horfnir af þessum gömlu kunningjum. Hann var ákaflega trygglyndur og ræktarsamur við fjölskyldu og vini, afmælisdagar og aðrir merkisdagar ættingja og vina fóru ekki framhjá honum. Kristján var mikill bóka- maður og kom sér smám saman upp merku safni, þar sem finna mátti ýmsar sjaldgæfar bækur. Oft hringdi ég til hans, þegar ég þurfti að fá vitneskju um eitthvert atriði, ártal eða því um líkt, og ef hann hafði það ekki í kollinum fletti hann því upp fyrir mig í bókum sínum. Hann var afar fróður um íslenskar bækur og hafði gaman af að sýna þær sem voru fallegar og fágætar. Reykvíkingur var hann í húð og hár og í miðbænum hafði vinnustað- ur hans verið, þegar hann var blaða- maður hjá Vísi við Ingólfsstræti í mörg ár, en síðan verslunarstjóri hjá Kósangas-fyrirtæki Lárusar Fjeldsted við Kalkofnsveg. Hvenær sem talið barst að gömlu Reykjavík hafði Kristján frá einhveiju að segja, og þær minningar yljuðu honum svo að ijómi færðist yfir andiit hans. Ég sá Kristján í síðasta sinn, er þau hjónin tóku þátt í fagnaði á heimili mínu skömmu áður en hann veiktist. Hann var þá glaður og reifur að vanda. Hann hélt sér vel, var jafn grannur, léttur á fæti og beinn í baki sem fyrr. Engum, sem sá hann á götu, hefði dottið í hug að þar færi 77 ára gamall maður. Hann hafði kennt hjartabiiunar fyr- ir fáeinum árum, en veikindi hans um miðjan nóvember komu óvænt og snöggt, banalega hans var stutt. Mér finnst það hafa verið í sam- ræmi við skaphöfn hans og eðli að kveðja svo skyndilega, án þess að ellin næði að setja mark á hann svo heitið gæti. Ég og fjölskylda mín söknum þess að eiga ekki eftir að hitta hann framar, tala við hann um bækur og annað, heyra hann segja frá gömlu Reykjavík sem honum þótti svo vænt um. Allt lifir þetta í minningu okkar og á skilnað- arstundu hugsum við tii hans með hiýju og þakklæti. Kristín Jónsdóttir Kristján Jónsson dó á Landa- kotsspítala 6. desember. Hann fékkst við ýms störf um ajvina m.a. blaðamennsku og versl- unarstörf. Honum þótti vænt um þessa borg og hefði ekki leyft nein- um í hans návist að segja ill orð um Reykjavík. Milli Kristjáns og foreldra minna var mjög náið samband meðan þau íifðu, og milli heimila okkar Krist- jáns var alla tíð náið samband. Hann var mjög vel að sér um allt sem hann hafði áhuga á. Hann þekkti mjög marga Reykvíkinga og fylgdist með lífi þeirra og störfum frá því þeir fædust og þangað til þeir dóu. Þá fylgdi hann þeim til grafar. Hann var vingóður og varði þessa vini sína með oddi og egg ef einhver reyndi að gagnrýna þá. Hann saknaði þeirra sem dóu og sagði mér oft frá þeim störfum sem þeir höfðu unnið í Iífinu og afrekum. Kristján var drengur góður sem allir gátu treyst. Við Kristján spiluðum saman og spjölluðum saman. Hann var fróður og vel lesinn og því ánægjulegt að hlusta á hvað hann lagði til mál- anna. Hann kvæntist góðri konu, Evu Kristjánsdóttur, sem bjó hon- um fallegt og aðlaðandi heimili og var stoð hans og stytta í lífinu. Þau eignuðust 4 mannvænleg börn. Kristjáni þótti mjög vænt um heim- ili sitt og honum leið aldrei betur en þegar íjölskyldan og hann voru saman komin þar. Það er sárt að missa Kristján.' Ég sendi Evu og börnum þeirra innilegar samúðarkveðjur. Pétur Eggerz Nú er hann látinn þessi mæti maður á 78. aldursári. Það má segja að hann hafi verið hraustur maður fram eftir ævi en þrem vikum fyrir andlátið fór hann á spítalann. Kristján var af góðu bergi brot- inn. Faðir hans var Jón Kristjánsson prófessor í lögum af Gautianda- mönnum kominn, hinn merkasti maður, en móðirin Þórdís Todda Benediktsdóttir, Þórarinssonar kaupmanns í Reykjavík. Foreldrar Kristjáns dóu bæði í spönsku veikinni 1918 frá tveimur ungum börnum sínum og var Krist- ján eftir það alinn upp hjá Benedikt afa sínum og fólki hans á Lauga- vegi 7. Við Kristján vorum bekkjarbræð- ur í Miðbæjarskólanum og vorum ætíð miklir vinir upp frá því. Hann fór í MR og varð stúdent árið 1933. Stundaði Kristján síðan nám við hásk. í Cámbridge 1933-4. Cand. phil. varð hann 1934. Las lög um skeið en hvarf frá því námi. Rak sjálfstæða umboðssölu 1939-44. Blaðamaður varð Kristján hjá dag- blaðinu Vísi 1945-55. Auglýsinga- stjóri sama blaðs 1955-57. Fram- kvæmdastjóri Blaðaútgáfunnar Vísis hf. 1957-60. Tók Kristján þá að stunda fréttastörf fyrir blöð auk verslunarstarfa. 15. nóvember 1947 kvæntist hann Evu Kristjánsdóttur H. rit- stjóra á Isafirði Jónssonar. Börn þeirra eru fjögur: Elstur er Jón Gautur sem lengi hefur starfað hjá Eimskip, þá Kristjana hjúkrunar- fræðingur gift Stefáni Bjarnasyni, trésmíðameistara frá Skáney og búa þau á Akranesi þar sem Krist- jana hefur löngum unnið við sjúkra- húsið, þá Þórdís tölfræðingur og Guðbjörg sem gift er Óskari Karls- syni og eiga þau tvo syni. Kristjana og Stefán eiga þijú börn. Fjölskyld- an hefir verið samhent og búið hafa þau vel Eva og Kristján. Það má segja að blaðamennska hafi verið stór þáttur í lífi Krist- jáns. Hann var áhugasamur blaða- maður hjá'Vísi, hafði m.a. einn dálk í fleiri misseri sem honum var annt um og margir lásu. En af ensku blaðamennsku hans er það að segja; hann var fréttaritari bresku blaðanna Daily Express, Sunday Express og Evening Stand- ard frá 1949. Fréttaritari frétta- stofunnar Associated Press frá 1950. I stjórn Blaðamannafélags íslands var hann um skeið og í mörgum nefndum blaðamanna starfaði Kristján. Stofnaði hann ásamt fleirum fyr- irtækið Stálplast. Þá starfaði hann í mörg ár, eftir að hann hætti hjá Vísi, hjá vini sínum Lárusi Fjeldsted sem deildarstjóri. Kristján Jónsson var afburða fé- lagi og áttum við saman margar glaðar stundir, þá var hann hrókur alls fagnaðar í góðum og giaðvær- um félagsskap. Ekki skulu þessi kveðjuorð höfð lengri en ég sakna góðs félaga. Og ekkju hans og venslafólki óska ég allrar blessunar. Stefán Þorsteinsson Svo að lifa, ég sofni hægt, svo að deyja, að kvöl sé bægt, svo að greftrast sem guðs barn hér gefðu, sætasti Jesú, mér. (Hallgrímur Pétursson) Með þessu fallega versi, minn- umst við ástkærs móðurbróðurs, Kristjáns Benedikts Gauta, sem var okkur ölium svo kær. Við eigum honum svo margt að þakka. Heim- ili hans og Evu var okkur sem ann- að heimili allt frá bernskuárum. Alla tíð var hann reiðubúinn að hjálpa og ráðleggja okkur sem best hann gat. Við kveðjum hann með trega og biðjum góðan Guð að vera hjá hon- um. Dýrð, vald, virðing og vegsemd hæst, vizka, makt, speki’ og lofgjörð stærst sé þér, ó, Jesú, herra hár, og heiður klár, amen, amen, um eilíf ár. (Hallgrímur Pétursson) Elsku Eva og Ijölskylda, við vott- um ykkur okkar dýpstu samúð. Systurbörn Sigvard Wallenberg forstöðumaður Norrænu barnahjálparinnar: Þurfum að leggja meira af mörkum í þró- unar- og neyðarhjálp Þessi litlu hús eru byggð á eynni Leyte sem oft verður illa úti í fellibyljum. Fólk sem hefur misst aleigu sína fær inn í þessum húsum og því er gert kleift að bjarga sér á eigin spýtur til dæmis með ræktun. Hann hafði verið skemmtikrafur í aldarfjórðung og lifði í vellyst- ingum praktuglega. Fékk nýjan bíl á hverju ári frá Ford, ók á fríu bensíni frá Esso og dvaldi nokkrar vikur á ári á sólarströnd gegn því að skemmta ferða- mönnum nokkra tíma á viku. Velgengnin 'blasti við en samt fannst honum eitthvað vanta. Hann gat keypt hvað sem var en var þó friðlaus. Innri frið gat hann ekki keypt og þegar hann snerist til kristinnar trúar fannst honum Guð vera að benda sér á ákveðin verkefni. Sigvard Wal- lenberg frá Malmö í Svíþjóð hóf að starfa meðal barna á Filipps- eyjum og stofnaði „Seandina- viska Barnmissionen" eða Norr- ænu barnahjálpina og nýlega var stofnuð landsnefnd á íslandi og eru slíkar skrifstofur nú starf- andi á öllum Norðurlöndunum. „Nokkru eftir að ég hafði eign- ast mína kristnu trú tók ég þátt í samkomum í Noregi og þegar ég var að ferðast í bíl mínum á milli talaði Guð til mín og sagði mér að fara til Filippseyja," sagði Wallen- berg þegar hann rakti sögu sína fyrir íslenska blaðamenn nýlega. „Ég hlýddi og þegar ég kom til Manila og sá böm leita sér matar Morgunblaðið/Þorkell Sigvard Wallenberg á blaða- mannafundi í Reykjavík. á öskuhaugum sá ég til hvers Guð ætlaðist af mér. Þama hafði ég verk að vinna óg sneri.því strax heim til að reyna að afla fjár því þrátt fyrir velgengnina hafði ég ekki safnað auði. Skömmu síðar hringir í mig maður frá Noregi og spyr hvort ég sé ekki að störfum á Filippseyjum og biður mig að heimsækja sig. Þetta var forstjóri eins stærsta húsgagnaframleið- anda Noregs. Mér fannst þetta mjög skrítið en fór samt og var erindi mannsins að afhenda mér eina milljón norskra króna sem ég skyldi nota tii verkefnisins á Filippseyjum. Þarna hafði Guð kall- að annan bróður til hjálpar og nú hélt austur þangað á ný og hóf uppbygginguna." Margs konar starfsemi Meginstarf Norrænu barnahjálp- arinnar fer fram í fátækrahverfum víða á Filippseyjum. Reynt er að flytja fólkið, sérstaklega börnin, út úr þessurn hverfum, fólk fær læknishjálp, nýtur matargjafa og fær kennslu til að það verði fært um að sjá fyrir sér með einhveiju starfi. Starfsmenn eru alls um 113 bæði sérmenntað og ófaglært fólk. Nokkrar tölur úr síðustu ársskýrslu sýna að yfir 90 þúsund manns nutu aðstoðar á einhvern hátt. Um 7.700 börn fengu dagiegar matar- gjafir, rúmlega 21 þúsund börn nutu læknishjálpar, 152 luku námi frá saumaskólum og fengu atvinnu og 117 íbúðarhús fyrir illa staddar fjölskyldur eru í byggingu. Þessi hús kosta um 65 þúsund íslenskar krónur og er nú verið að reisa enn fleiri. Sigvard Wallenberg átti fund með utanríkisráðherra og fékk lof- orð um framlag til byggingar nok- kurra slíkra húsa og Hjálparstofn- un kirkjunnar hefur einnig sam- þykkt að íjármagna eitt hús. Auk þessa uppbyggingarstarfs veitti Norræna barnahjálpin einnig neyð- araðstoð eftir jarðskjálftana sem urðu á Filippseyjum á síðasta ári. Að lokum hvatti Wallenberg ís- lendinga til að leggja meira af mörkum í þróunarhjálp. „Þá a ég við í þau verkefni sem íslendingar standa þegar í og þið verðið að styðja betur þær stofnanir sem þegar starfa að þróunarhjálp og neyðaraðstoð, Hjálparstofnun kirkjunnar, Rauða krossinn og fleiri. Við verðum að gera eitthvað til að lina þjáningar þeirra nauð- stöddu í heiminum. Við getum ekki látið þá afskiptalausa, það er kom- inn tími til að við réttum hjálpar- hönd. Þessi neyð er ekki aðeins á Filippseyjum heldur er hún víða um heim.“
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.