Morgunblaðið - 29.10.1991, Blaðsíða 4
4
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 29. OKTÓBER 1991
Ferðamálakönnun Félagsvísindastofnunar:
Bandaríkja- og Kanadamenn
20.185 kr.
Þjóðverjar eyða minnstu
- N - Amer íkumenn mestu
í KÖNNIJN Félagsvísindastofnunar um erlenda ferðamenn á ís-
landi sumarið 1991 kemur í ljós að 83% þeirra svarenda, sem tóku
afstöðu, sögðu yérð á bílaleigu hér á landi of hátt og 77% verð á
mati og drykk vera of hátt. Meðaleyðsla ferðamanna, utan far-
gjalds, var um 43.000 kr., eða rúmar 4.000 kr. á mann á dag.
Heildarútgjöld á dag voru að jafnaði hæst hjá Norður-Ameríku-
mönnum en lægst þjá Þjóðveijum. Könnunin var gerð fyrir ferða-
málanefnd Norðurlandaráðs í samráði við Ferðamálaráð Islands,
Byggðastofnun, Flugleiðir hf., Félag íslenskra ferðaskrifstofa og
Samband veitinga- og gistihúsa.
Alls voru svarendur í könnun-
inni, sem stóð yfir í júlí og ágúst,
3.274 manns. Könnunin er í fjórum
hlutum og stendur nú yfir sambæri-
leg könnun fyrir september til nóv-
ember, þriðji hluti verður yfir vetr-
armánuðina og síðasti hlutinn á
vormánuðum. Framkvæmd könn-
unarinnar var þannig háttað að
erlendir ferðamenn fengu spurn-
ingalista í lok dvalar, í Leifsstöð
og á Seyðisfirði.
Erlendir ferðmenn, sem hingað
komu, eru úr hærri stigum tekju-
skiptingarinnar í sínum heimalönd-
um. 50% svarenda sögðust hafa
meira en meðaltekjur í landi sínu,
um 40% sögðust vera með meðal-
tekjur og 10% voru undir meðal-
tekjum. Fjórðungur svarenda var
háskólamenntaður, 13% atvinnu-
rekendur og stjórnendur og um 8%
voru úr verkalýðsstétt.
Að jafnaði kostaði flugmið-
inn/fargjaldið hingað til lands tæp-
ar 49 þúsund krónur. Þeir sem
komu í pakkaferð sögðust að jafn-
aði hafa greitt 117 þúsund kr. fyr-
ir pakkann. Meðaleyðsla utan far-
gjalds eða ferðapakka var 43 þús-
und kr. eða rúmar 4 þúsund kr. á
dag. Samanlögð heildarútgjöld á
hvem ferðamann voru um 122
þúsund kr. Heildarútgjöld eru ná-
lægj, 13 þúsund kr. á mann á dag,
sem eru hærri útgjöld en opinberar
tölur sýna, en könnunin var gerð
yfír sumartímann þegar tekjur af
ferðamönnum em mun hærri en á
öðrum árstímum. Heildarútgjöld á
hvern ferðamann frá Bandaríkjun-
um og Kanada á dag voru að með-
altali hæst, eða 20.185 kr., þá Svía
eða 17.320 kr. Lægstu heildarút-
gjöldin á dag voru að meðaltali hjá
Þjóðveijum, 8.443 kr. og Hollend-
ingum og Belgum, 8.854 kr. en
ferðamenn frá þessum löndum
dvöldust að meðaltali lengst á land-
inu, eða í rúma átján daga. Norður-
Ameríkumenn dvöldust að meðal-
tali í 14,3 daga. Norrænir ferða-
menn, að Dönum undanskildum,
VEÐUR
/ /
/ /
/ /
/ /
/ /
/
/ / /
ÍDAGkl. 12.00
Heimild: Veöurstofa íslands
{Byggt á veðurspá kl. 16.15 f gær)
VEÐURHORFUR í DAG, 29. OKTÓBER
YFIRLIT: Yfir Grænlandshafi er 980 mb. grynnkandi lægð, en um
1300 km. suðsuðvestur í hafi er vaxandi 987 mb. lægð sem stefnir
í norður og síðar norðvestur. Yfir norðaustur Grænlandi er 1037
mb. hæð.
SPÁ Vaxandi austan og suðaustan átt í morgun. Allhvasst eða
hvasst og fer að rigna á Suður- og Suðvesturlandi undir hádegi.
Heldur hægari á Norður- og Austurlandi og líklega þurrt fram und-
ir kvöld. Milt í veðri.
VEÐURHORFUR NÆSTU DAGA:
HORFUR Á MIÐVIKUDAG OG FIMMTUDAG: Nokkuð hvöss aust-
anátt. Víðast dálítil rigning, þó einna síst norðvestan til á landinu.
Hiti 2-8 stig báða dagana.
Svarsími Veðurstofu íslands — Veðurfregnir: 990600.
■\ 0 Hitastig:
10 gráður á Celsíus
ý Skúrir
*
V El
— Þoka
= Þokumóða
’, ’ Súld
OO Mistur
—j- Skafrenningur
Þrumuveður
TÁKN:
o
Heiðskírt
^ Léttskýjað
Hálfskýjað
Skýjað
|A Alskýjað
x Norðan, 4 vindstig:
* Vindörin sýnir vind-
stefnu og fjaðrirnar
vindstyrk, heil fjöður
er 2 vindstig.
/ / r
r r r r Rigning
/ / /
* / *
r * r * Slydda
r * r
* * * * Snjókoma
* * *
VEÐUR VÍÐA UM HEIM
kl. 12.00 í gær að ísl. tíma
hití veður
Akureyri 8 léttskýjað
Reykjavík 8 úrkoma í grennd
Bergen 13 léttskýjað
Helsinki 4 skýjað
Kaupmannahöfn 10 skýjað
Narssarssuaq +8 skýjað
Nuuk +7 skafrenningur
Osló 6 þokumóða
Stokkhólmur 7 súld
Þórshöfn 10 alskýjað
Algarve 19 léttskýjað
Amsterdam 8 mistur
Barcelona 17 skýjað
Berlín 7 léttskýjað
Chicago 11 þokumóða
Feneyjar 9 þokumóða
Frankfurt 7 léttskýjað
Glasgow 10 mistur
Hamborg 8 heiðskírt
London 13 súld
Los Angeles 15 léttskýjað
Lúxemborg 6 skýjað
Madríd 13 alskýjað
Malaga 21 léttskýjað
Mallorca 20 hálfskýjað
Montreal 3 léttskýjað
NewYork 12 léttskýjað
Orlando 20 léttskýjað
París 13 alskýjað
Madeira 21 skýjað
Róm 19 skýjað
Vín 4 heiðskirt
Washington 17 þokumóða
Winnipeg 7 skúr
Svisslendingar
Norðmenn
Austurríkismenn
Frakkar
17.320
16.300
14.863
14.560
14.249
11.904
11.757
10.245
10.023
Belgar og Hollendingar 8.854
Þjóðverjar 8.443
Erlendir
ferðamenó
á íslandi
Heildarútgjöld á mann á dag
(meðaltöl í ísl. krónum.
Fargjöld eru innifalin í útgjöldunum.
dveljast að jafnaði í stystan tíma
hér, Svíar í 9,5 daga, Norðmenn í
9 daga og Finnar í 9 daga. Danir
dveljast að meðaltali í 16 daga.
Meðaldvalartími svarenda var
15,2 dagar. Meðaldvalartími var
lengstur í Reykjavík 4,3 nætur, 2,8
nætur á Suðurlandi, 2,4 á Norður-
landi, 1,2 á Austurlandi, 1,2 á há-
lendinu, 1 á Vesturlandi og 0,4
nætur á Vestfjörðum. Allir gistu
eitthvað í Reykjavík, 61% á Suður-
landi, 58% á Norðurlandi og aðeins
13% á Vestfjörðum.
86% svarenda komu til íslands
sumarið 1991 til að eyða fríi sínu,
9% til að heimsækja vini eða ætt-
ingja, rúm 6% komu til að sitja
fund eða ráðstefnu og rúm 5% voru
í viðskiptaerindum. I ljós kom að
algengustu uppsprettur upplýsinga
um Island, sem áhrif höfðu á
ákvarðanatöku ferðamannanna,
voru bækur og bæklingar, vinir og
ættingjar og ferðaskrifstofur.
Hvert þessara atriða var nefnt af
35% svarenda. Að meðaltali voru
ferðirnar keyptar tveimur og hálf-
um mánuði fyrir brottför. Um 23%
voru eini á ferð, 63% í ferð með
fjölskyldu (meðalstærð þrír), og
tæp 14% voru í annars konar hóp
(meðalstærð 24 manns). 56% sva-
renda ferðuðust á eigin vegum en
36% voru í pakkaferð.
Vafamál að þjónusta
breskra arkitekta sé
ódýrari en íslenskra
- segir formaður Arkitektafélags íslands
SIGURÐUR Harðarson, formaður Arkitektafélags íslands, segir
að það sé, mikið vafamál hjá Pálma Kristinssyni, framkvæmda-
stjóra Verktakasambands Islands, að þjónusta írskra og breskra
arkitektastofa sé ódýrari en íslenskra arkitektastofa, en í frétt í
Morgunblaðinu á sunnudaginn var haft eftir Pálma að af þessum
sökum myndu íslensk verktakafyrirtæki í vaxandi mæli snúa sér
til arkitektastofa í þessum löndum verði EES-samningurinn sam-
þykktur.
Sigurður sagði í samtali við
Morgunblaðið að staðreyndin væri
sú að hlutur íslenskra arkitekta í
byggingarkostnaði væri töluvert
lægri en tíðkaðist víða erlendis og
hann vissi ekki til þess að Bretland
væri þar nein undantekning.
„Þetta er hlutur sem við höfum
reyndar ekki verið neitt ánægðir
með og teljum að þvert á móti
eigi þetta að hækka, þar sem við
teljum okkur hafa dregist aftur
úr hvað þetta varðar. Við teljum
því að innganga okkar í EES
muni frekar þýða hækkun á okkar
hlut, en að auki teljum við okkur
standa vel í þeirri samkeppni hvað
varðar þær kröfur sem hér eru
gerðar, til dæmis varðandi frá-
gang á byggingum. Það er meira
en aðrir utanaðkomandi geta til-
einkað sér í fljótheitum. Þar að
auki má benda á að erlendis ann-
ast arkitektar mun meira af sjálfu
byggingarferlinu en við höfum
gert hér, til dæmis varðandi eftir-
lit og byggingarstjórn, en með
þessari EES-sameiningu teljum
við okkur eiga frekari möguleika
á því að ná meiru af þessu
byggingarferli inn á okkar starfs-
svið. Ef eitthvað er þá munu kröf-
urnar aukast í kjölfar EES-samn-
ingsins og okkar þóknun þá frekar
hækka heldur en hitt,” sagði hann.
Haft var eftir Pálma Kristins-
syni að íslenskir arkitektar og
verkfræðingar hefðu búið við
mikla vernd og með samþykkt
EES-samninganna myndi breyting
verða á því. Þá væru þau ákvæði
í byggingareglugerð að íslenskur
arkitekt í Arkitektafélagi íslands
skuli skrifa upp á teikningar
bygginganefndar, en það myndi
breytast.
„Það er rangt hjá Pálma að það
sé skilyrði að arkitektar þurfi að
vera í Arkitektafélagi íslands til
að skrifa upp á teikningar
bygginganefndar. Hér á landi hafa
ákveðnar stéttir leyfi til að teikna
fyrir bygginganefndir, en það eru
arkitektar, byggingafræðingar,
tæknifræðingar og verkfræðingar,
hver á sínu sviði. Auk þessarar
menntunar þurfa menn einnig að
hafa tveggja ára starfsreynslu hér
á landi, en það er vegna þess að
þar sem við erum með alla okkar
menntun erlendis þurfa menn að
afla sér reynslu og þekkingar á
íslenskum aðstæðum. Hvort þess-
ari kröfu verður haldið til streitu
í framtíðinni gagnvart útlending-
um vitum við hins vegar ekkert
um ennþá,” sagði Sigurður Harð-
arson.
Haft var eftir Pálma að meistar-
ar yrðu einnig varir við breytingar
vegna EES-samningsins, en það
kerfí sem fólgið væri í iðnlöggjöf-
inni og tryggði starfsréttindi og
réttindi til vinnu myndi þá molna
niður. Ingvar Guðmundsson, for-
maður Meistara- og verktakasam-
bands byggingamanna, segir að
íslenskir iðnaðarmenn, sem séu
mjög fjölhæfir og yfírleitt mjög
góðir verkmenn, muni veija sinn
markað. „Það verður reynt að við-
halda iðnlöggjöfínni þar sem það
er mögulegt, en athuga verður að
auk hennar eru ýmis ákvæði í
byggingareglugerðum og ýmsum
veitulögum, þar sem hið opinbera
er að setja auknar skyldur á iðnað-
armenn ekkert síður en hönnuði,
arkitekta og verkfræðinga. Það
er því til margs að horfa og málið
er ekkert svona einfalt eins og
Pálmi vill meina, að þegar samn-
ingurinn taki gildi þá þurrkist all-
ar þessar reglur út og þeir geti
þá farið að leika eftir lögmáli
frumskógarins. Þannig gerist
þetta ekki,” sagði hann.