Morgunblaðið - 01.02.1992, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. FEBRÚAR 1992
Niðursuðuverksmiðjan hf. á ísafirði;
Kjarvalsstaðir:
Ljóðasýning-
Hannesar
opnuð í dag
SÝNING á fimmtán ljóðum
eftir Hannes Sigfússon verður
opnuð á Kjarvalsstöðum í dag,
laugardag, klukkan 17. Við
opnunina les skáldið úr verk-
um sínum.
Fyrsta ljóðabók Hannesar,
Dymbilvaka, kom út árið 1949,
en nýjasta bók hans og sú sjö-
unda, Jarðmunir, kom út á síð-
asta ári og var tilnefnd til ís-
lensku bókmenntaverðlaunanna.
Sýningin er fjórða ljóðasýning
Rásar 1 og Kjarvalsstaða, en
áður hafa sýnt ljóð sín þeir Jón
úr Vör, Þórarinn Eldjárn og ísak
Harðarson.
Hannes Sigfússon sagði í sam-
tali við Morgunblaðið að á sýn-
ingunni yrðu fímmtán ljóð. „Þessi
ljóð valdi Eysteinn Þorvaldsson
úr öllum ljóðabókum, sem ég hef
sent frá mér,“ sagði hann. „Ljóð-
in eru sett upp á stór spjöld á
veggjunum. Sjálfur hef ég aldrei
áður tekið þátt í að sýna ljóð
mín með þessum hætti og ekki
séð hinar sýningamar, en mér
er sagt að þessar sýningar veki
töluverða athygli. Við opnunina
ætla ég að lesa upp ljóð úr þrem-
ur síðustu bókum mínum."
Morgunblaðið/Sverrir
Sýning á ljóðum Hannesar Sigfússonar verður opnuð á Kjarvals-
stöðum í dag. I gær var unnið að uppsetningu sýningarinnar.
Utanríkisráðherra:
Einkaleyfisgjald á
Aðalverktaka væri
ekki samningsbrot
JON Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra telur ekki að ríkið væri
að brjóta samninga á meðeigendum sínum í íslenskum aðalverktökum,
ef ákvörðun yrði um það tekin af stjórnvöldum að fyrirtækið skuli
greiða ríkissjóði einkaleyfisgjald fyrir einkaleyfíð til framkvæmda á
Keflavíkurflugvelli það sem eftir lifir samningstímans sem Aðalverktak-
ar hafa leyfið, eða næstu þrjú og hálft ár. Hann kveðst ekki hafa lát-
ið skoða málið til hlítar, og því hafi hann ekki tekið endanlega afstöðu
til spurningarinnar um sérstakt einkaleyfisgjald.
„Það væri ekkert brot á samning-
um ríkisins við meðeigendur sína í
Aðalverktökum, Sameinaða verktaka
og Regin hf. að setja sérstakt einka-
leyfísgjald á Aðalverktaka. Út af
fyrir sig kemur slíkt til álita. Hins
vegar er rétt að geta þess, að sú
breyting hefur orðið á, frá árinu
1988 að það hafa verið gerðar stífar
arðkröfur til Aðalverktaka í heild.
Þannig var það á árinu 1991, ef ég
man þetta rétt, þá skiluðu þeir 400
milljónum króna í ríkissjóð,“ sagði
Jón Baldvin símleiðis frá Prag í
Tékkóslóvakíu sídegis í gær.
Jón Baldvin sagði að arðgreiðslur
Aðalverktaka í ríkissjóð hefðu aukist
mjög á undanfömum árum, en hann
sagðist ekki hafa nákvæmar tölur á
hraðbergi, þar í Tékkóslóvakíu.
Utanríkisráðherra sagði að þá
vaknaði spurningin um hvort þar
Sextíu manns sagt upp
Bjartsýnn á að samningar náist við lánardrottna, segir tilsjónarmaður fyrirtæksins
ÖLLUM starfsmönnum Niðurs-
uðuverksmiðjunnar hf. á ísafirði,
rúmlega sextíu talsins, var sagt
upp í gær. Fyrirtækið, sem er
stærsta rækjuverksmiðja á land-
inu, hefur undanfarið verið í
greiðslustöðvun og rennur hún út
á þriðjudag í næstu viku. Skuldir
verksmiðjunnar eru um 900 millj-
ónir króna, en eignirnar ekki nema
110 milljónir. Tryggvi Agnarsson
lögmaður, tilsjónarmaður fyrir-
tækisins á greiðslustöðvunartím-
anum, segist bjartsýnn á að lánar-
drottnar þess samþykki skulda-
skilasamninga, öðru nafni frjálsa
nauðarsamninga, áður en greiðslu-
stöðvunin rennur út, þannig að
hægt verði að komast þjá því að
fyrirtækið fari í gjaldþrot.
Heildarsöluverðmæti útflutningsvöru
Niðursuðuverksmiðjunnar er
600-800 milljónir króna á ári. Rekst-
urinn hefur gengið erfiðlega á und-
anfömum árum og fyrirtækið tapað
tugum milljóna króna. Orsakimar
eru, að sögn stjórnenda fyrirtækisins,
meðal annars almennir erfiðleikar í
rækjuiðnaðinum; hátt hráefnisverð,
lækkandi afurðarverð, mikil skuld-
setning og rangar fjárfestingar.
Niðurstöðuverksmiðjan gat ekki stað-
ið við greiðslu skulda í október og
var í framhaldi af því sótt um greiðsl-
ustöðvun.’
Tryggvi Agnarsson, tilsjónarmað-
ur fyrirtækisins, segir að fari Niðurs-
uðuverksmiðjan í gjaldþrot megi bú-
ast við að verðmæti eigna hennar
lækki verulega, meðal annars vegna
þess að viðskiptasambönd myndu
tapast, en verksmiðjan hefur selt
rækju fyrir hundmð milljóna króna
til stórfyrirtækja á borð við Aldi í
Þýzkalandi. Almennir kröfuhafar
myndu þá ekkert fá upp í kröfur sín-
ar og aðeins hluti forgangskrafna
yrði greiddur. Tryggvi segir að reikn-
að hafi verið út á faglegan hátt
hversu mikið Niðursuðuverksmiðjan
geti greitt. Því sé síðan deilt á milli
kröfuhafanna á sanngjaman hátt.
Niðurstaðan er sú að þeim kröfuhöf-
um, sem eiga tryggingu fyrir skuld-
um sínum með veði í eignum fyrir-
tækisins, er boðið að greitt verði inn
á skuldina, en beðið um að afgangur-
inn verði lánaður áfram til 10 ára
með 10% raunvöxtum. Þeim, sem
eiga ótryggðar kröfur, er boðið að
fá um 30% skuldarinnar greidd.
Kröfuhafar em um 200. Tryggvi seg-
ir að nokkrir tugir hafí þegar sam-
þykkt skuldaskilasamningana.
Forráðamenn fyrirtækisins hafa
leitað eftir nýju hlutafé inn í verk-
smiðjuna. Marfang hf. í Reykjavík
hefur gefíð vilyrði fyrir 45 milljónum
króna og aðrir aðilar fyrir fímmtán
milljónum. Þá hefur verið farið fram
á 50 milljóna króna ábyrgð frá ísa-
fjarðarkaúpstað og hefur verið tekið
jákvætt í þá kröfu, að sögn Tryggva
Agnarssonar. Hann segir jafnframt
að Islandsbanki, sem hefur lánað
Niðursuðuverksmiðjunni um helming
skuldanna, hafí gefíð vilyrði um sam-
þykki sitt fyrir skuldaskilasamningn-
um.
Dótturfyrirtæki Niðursuðuverk-
smiðjunnar er Arnarvör hf., sem einn-
í febrúar og fram í mars verður
fjallað um Siðfræði. Fyrstu tvo
sunnudagana 2. og 9. febrúar mun
dr. Vilhjálmur Ámason heimspeking-
ur ræða um spuminguna „Hvað er
siðfræði?"
Sunnudaginn 16. febrúar mun dr.
Björn Bjömsson prófessor fjalla um
séreinkenni kristilegrar siðfræði og
23. febrúar leiðir Einar Valur Ing-
imundarson náttúmfræðingur um-
ræður um siðfræði og umhverfismál.
Loks, 1. mars, mun Halla Jónsdóttir
kennari fjalla um mannleg samskipti
og tengsl.
ig hefur fengið greiðslustöðvun. Til
stendur að selja einu eign þess fyrir-
tækis, bátinn Vonina ÍS 82. Nið-
ursuðuverksmiðjan hefur leitað eftir
sameiningu við Bakka í Hnífsdal og
Rækjustöðina á ísafírði í hagkvæmn-
isskyni, en ekki hefur niðurstaða
fengizt úr viðræðum um sameiningu.
Samverustundunum lýkur með því
að boðið er upp á kaffí og síðan er
gengið til messu klukkan 11.
Á sunnudögum kl. 17 em kyrrlát-
ar helgistundir, kyrrðarstundir í
Hallgrímskirkju. Þar er aðaláherslan
lögð á hljóða tilbeiðslu, íhugun og
fyrirbæn. Formið er einfalt og lát-
laust og byggir á hinni svonefndri
Taizé guðsþjónustu. Sungnir eru
söngvar og sálmar úr Sálmum 91,
sálmabókarviðbætinum nýja. í upp-
hafí hverrar kyrrðarstundar kennir
organistinn Hörður Áskelsson, sál-
mana.
hefði bara verið eðlileg arðkrafa rík-
issjóðs út af 52% eignarhluta sínum
í þessu arðvænlega fyrirtæki, eða
hvort til álita kæmi að setja slíkt
einkaleyfisgjald arðgreiðslunum til
viðbótar. „Eg hef ekki látið skoða
------------♦ ♦ ♦------
Guðjón B. Ólafsson:
Aldrei spum-
ing um skatt-
lagningu
Regins hf.
GUÐJÓN B. Ólafsson, forstjóri
Sambandsins og stjórnarformaður
Regins hf. dótturfyrirtækis Sam-
bandsins, segir að þótt þær 900
milljónir króna sem greiddar voru
út til hluthafa Sameinaðra verk-
taka þann 19. janúar sl. verði
skattlagðar sem arðgreiðslur,
samkvæmt fyrirmælum ríkisskatt-
stjóra á næsta ári, snerti slík skatt-
hcimta Regin hf. á engan hátt, þar
sem Reginn eigi ónýtt skattatap,
sem vegi upp á móti þessum
greiðslum.
„Þetta var aldrei neitt mál fyrir
Regin hvort þessir fjármunir yrðu
skattlausir eða ekki. Það lá alltaf
fyrir hjá okkur að slíkar greiðslur til
Regins yrðu ekki skattlagðar, vegna
ónýtts skattataps félagsins," sagði
Guðjón í samtali við Morgunblaðið í
gær.
Aðspurður hvort Reginn væri
reiðubúinn til þess að ræða við stjóm-
völd um frekari kaup ríkisins á hlut
Regins í aðalverktökum, á svipuðum
kjörum og samdist um í júlílok 1990
sagði Guðjón: „Það var ekki leitað
eftir neinu öðru á sínum tíma, en
að ríkið eignaðist meirihluta í fyrir-
tækinu og ég tel að það hafí verið
alveg sæmilegt samkomulag um þá
samninga sem þá tókust."
♦ ♦ ♦------
■ STJÓRN Kennarafélags Suð-
urlands mótmælir þeim hugmynd-
um sem menntamálaráðherra hefur
sett fram um fækkun kennslu-
stunda og stækkun námshópa til
að ná fram spamaði í skólakerfínu.
Grunnskólum er ætlað að sjá um
grunnmenntun þjóðarinnar og
byggja þá undirstöðu sem gerir
henni fært að halda hér uppi sjálf-
stæðu velferðarþjóðfélagi í sam-
keppni við aðrar þjóðir. Þennan
grunn ber að treysta og styrkja svo
sem frekast er kostur, hann er for-
senda velferðar á varanlegum
grunni.
Hallgrímskirkja:
Fræðslunámskeið
um trú og lífsskoðanir
FRÆÐSLUNÁMSKEIÐ á sunnudagsmorgnum sem kallast Samræður
um trú og lifsskoðanir hefjast að nýju í Hallgrímskirkju sunnudaginn
2. febrúar. Samverustundirnar hefjast kl. 10 árdegis. Klukkan 17 verða
hins vegar kyrrðarstundir.