Morgunblaðið - 30.04.1992, Blaðsíða 1
56 SIÐUR B
97. tbl. 80. árg.
FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 1992
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Afganistan:
Hekmatyar sagð-
ur vilja sættast við
nýju valdhafana
Kabúl. Reuter.
REYNT var að skjóta niður C-
130 Herkúles-flugvél Nawaz
Sharifs forsætisráðherra Pa-
kistans er hann kom til Kabúl i
gær, fyrstur erlendra leiðtoga,
til viðræðna við nýju valdhaf-
ana. Talið er að skæruliðar hlið-
hollir Gulbuddin Hekmatyar
hafi verið að verki en vopn
þeirra höfðu ekki drægni til að
granda flugvélinni.
Sharif sagði eftir komuna til
Kabúl að hann hefði rætt við Hek-
matyar í síma í
gærmorgun og
tekið af honum
loforð um að
hætta bardögum
og ganga til liðs
við stjórn frelsis-
hreyfínganna
sem tók við völd-
um í Afganistan
Gulbuddin [ fyrradag. Þrátt
Hekmatyar fyrir þessi loforð
stofnuðu sveitir Hekmatyars til
bardaga í suðurhluta Kabúl í gær.
Sibghatullah Mojadidi, leiðtogi
stjórnar frelsissveitanna í Kabúl,
sagði að afstaða hefði ekki verið
tekin til hugsanlegrar aðildar Hek-
matyars að stjórninni eða hvort
hann fengi rétt til þess að útnefna
forsætisráðherra eins og samið
hefði verið um í Peshawar í Pakist-
an í síðustu viku. Hekmatyar hafn-
aði því samkomulagi skæruliða-
hreyfínganna og leiðtogar fylkinga
sem aðild eiga að stjórn Mojadidis
sögðu í gær að Hekmatyar hefði
sjálfur dæmt sig úr leik og útilok-
að væri að fylking hans fengi að-
ild að stjórninni.
Sharif afhenti Mojadidi 10 millj-
ónir dollara í Kabúl í gær sem
fyrstu efnahagsaðstoð Pakistana
og hét Afgönum einnig 50.000
tonnum af hveiti sem er álíka verð-
mæt gjöf.
Hann hvatti jafnframt nýju
landsfeðurna til að sýna sáttfýsi
og veita Najibullah fyrrum forseta
sakaruppgjöf ásamt öðrum fyrr-
verandi valdamönnum.
Sjá „Skæruliðar sýna enga
miskunn“ á bls. 20.
Eþíópar
krafðir um
greiðslur
Addis Ababa. Reuter.
LEIÐTOGAR Samveldis
sjálfstæðra ríkja vilja að
Eþíópíumenn endurgreiði
átta miiyarða dollara hern-
aðaraðstoð sem sovétsljórn-
in sáluga veitti stjórn Meng-
istus Haile Mariam Eþiópíu-
forseta til þess að beijast við
uppreisnarmenn sem náðu
völdum í Eþíópíu í fyrra.
Lev Míronov fyrrum sendi-
herra Sovétríkjanna í Eþíópíu
sagði á blaðamannafundi í
Addis Ababa í gær, að leiðtog-
ar Samveldisins hefðu óskað
eftir viðræðum við nýju vald-
hafana í Eþíópíu um endur-
greiðslu hernaðaraðstoðar að
upphæð 8 milljarðar dollara,
jafnvirði 480 jnilljarða ÍSK.
Míronov sagði að Sovétmenn
hefðu veitt stjórn Mengistus
800 milljóna dollara efnahags-
aðstoð á 17 ára valdatíma
hennar auk hernaðaraðstoðar-
innar.
Sérfræðingar í málefnum
Eþíópíu telja engar líkur á því
að nýju valdhafarnir verði við
óskum Samveldisríkjanna.
Reuter
Verföll opinberra starfsmanna í Þýskalandi hafa staðið í þijá daga með alvarlegum afleiðingum fyrir
allt þjóSlífið. Myndin er frá FrankJfurt en þar og annars staðar safnast sorpið fyrir á götunum.
Verkföllin í Þýskalandi:
Yaxandi áhyggjur
meðal Ehrópuþjóða
TT„n t.l/f ntJ Dn.i^nM
Frankfurt. Reuter.
VERKFÖLLIN í Þýskalandi breiðast enn út og í gær fóru 130.000
málmiðnaðarmenn í dagsverkfall til að leggja áherslu á kröfu sína
um 9,5% launahækkun. Ríkisstjórnin og atvinnurekendur eru þó
enn einhuga um að fara ekki lengra en í 4,8%, sem þau segja
raunar meira en efnahagslífið þoli. Afleiðingar verkfallanna verða
alvarlegri með degi hveijum og er ástandið í Þýskalandi farið að
valda verulegum áhyggjum meðal annarra Evrópuþjóða.
ast ríkisstarfsmenn 9,5% launa-
Verkföll opinberra starfsmanna
verða stöðugt víðtækari og eru
samgöngur, póstþjónusta, sorp-
hirðun og starfsemi sjúkrahúsa
víða lömuð af þeim sökum. Krefj-
Stjórn Caris Bildt bíður hnekki:
Sænska þingið fellir frum-
varp um lækkun útgjalda
Stokkhólmi. Reuter.
SÆNSKA ríkisstjórnin beið ósigur á þingi í gær er
frumvarp hennar um breytingar á greiðslum ellilíf-
eyris náði ekki fram að ganga. Carl Bildt forsætis-
ráðherra gagnrýndi Nýtt lýðræði harðlega fyrir
andstöðu gegn frumvarpinu og sagði flokkinn ekki
trúverðugan þar sem afstaða til frumvarpsins stang-
aðist á við kosningaloforð flokksins um að beita sér
fyrir niðurskurði rikisútgjalda.
Frumvarpið gerði ráð fyrir af-
námi lífeyrisgreiðslna til þeirra sem
ynnu í hálfu starfí eftir sextugt.
Með því hefðu sparast tveir millj-
arðar sænskra króna í ríkisútgjöld-
um. Anne Wibble fjármálaráðherra
sagði að ná yrði þessum niður-
skurði með öðrum hætti fyrst frum-
Carl Bildt
varpið féll. Hlaut það 152 atkvæði
en 164 greiddu mótatkvæði og 33
þingmenn voru fjarverandi.
„Við bundumst samtökum við
jafnaðarmenn því þeir buðu upp á
betri valkost," sagði Ian Wacht-
meister, formaður Nýs lýðræðis,
eftir atkvæðagreiðslurnar. Tals-
menn ríkisstjórnarinnar sögðu
flokk Wachtmeisters ekki trúverð-
ug stjórnmálasamtök því þau hefðu
boðað niðurskurð ríkisútgjalda í
kosningabaráttunni en sýndu það
ekki í verki þegar tækifæri gæfist.
Beðið hafði verið eftir atkvæða-
greiðslunni með eftirvæntingu þar
sem hún þótti prófsteinn á mögu-
leika stjórnarinnar til að koma boð-
uðum/sparnaðaraðgerðum sínum í
gegnum þingið. Úrslitin þóttu
slæmar fréttir á fjármagnsmarkaði
og snarhækkuðu vextir þegar þau
lágu fyrir.
hækkunar eins og málmiðnaðar-
menn en ríkisstjórn Helmuts Kohls
sýnir þess engin merki enn sem
komið er, að hún ætli að fara að
dæmi Willys Brandts og jafnaðar-
manna 1974 en þá gafst stjórnin
upp fyrir verkfallsmönnum eftir
þijá daga. Reyndist uppgjöfín síð-
ar dýrkeypt fyrir Brandt-stjórnina.
Miklir erfiðleikar steðja nú að
Þjóðveijum enda er gífurlegur
kostnaður við sameiningu þýsku
ríkjanna farinn að segja til sín.
Fjárlagahallinn er vaxandi, verð-
bólga meiri en verið hefur í áratug
og vextir háir. Segja talsmenn rík-
isvaldsins og atvinnurekenda, að
við þessar kringumstæður sé úti-
lokað að hækka launakostnað
nema með því að stórskemma
samkeppnisstöðu þýsks iðnaðar.
Þótt verkföllin hafí ekki staðið
nema í fáa daga eru þau þegar
farin að hafa mjög alvarlegar af-
leiðingar og óttast niargir, að stöð-
ugleiki þýska marksins sé í hættu.
Vaxandi áhyggna gætir einnig
meðal annarra Evrópuþjóða en
pólitískur stöðugleiki og efnahags-
legur styrkur Þjóðveija hefur að
sumu leyti verið grundvöllur efna-
hagslegra framfara í álfunni allt
frá stríðslokum. í breskum blöðum
gætir að vísu nokkurrar þórðar-
gleði yfir því, að Þjóðveijar skuli
hafa sýkst af „bresku veikinni“
en stjórnmálamenn og hagfræð-
ingar segjast óttast, að verði
Þýskaland fyrir hnekki muni öll
Evrópa verða illa úti.
Sjá „Hættir Kohl . . á bls. 20.
Fleiri Dan-
ir drekka
sig í hel
Kaupmannahöfn. Frá Nils Jorgen
Bruun, fréttritara Morgunblaðsins.
FLEIRI Danir deyja í dag af
völdum ofdrykkju en áður,
samkvæmt niðurstöðum
rannsóknar á vegum Kaup-
mannahafnaramts.
Fyrir sjö árum dóu 14,3 Dan-
ir af hveijum 100.000 íbúum
landsins af völdum ofdrykkju
en árið 1989 hafði hlutfallið
hækkað í 18,6 andlát.
Að sögn yfírlæknis Kaup-
mannahafnaramts er raunveru-
leikinn reyndar talinn allt annar
og óttast yfirvöld að tölurnar
nái aðeins til toppsins á ísjakan-
um, eins og komist var að orði.
Margfalt fleiri deyi úr sjúkdóm-
um tengdum áfengisneyslu en
það komi hins vegar ekki fram
á dánarvottorðum þeirra.