Morgunblaðið - 29.11.1992, Blaðsíða 29

$’KÝtWK*vv/'ö/r'
MÓRGUNBLAÐIÐ
VÉLVAKAI\ífiÍsUNNUDAGUE29.
NÓVEMBER 1992
Ný útópía eða
týndur tónn?
Frá Benedikt Sigurðssyni:
í GÓÐUM tilgangi nefnir Erlendur
Jónsson bókmenntagagnrýni sína í
Morgunblaðinu 11. nóv. síðastlið-
inn. Þar fjallar Erlendur, að mínu
viti, á afar neikvæðan og ósann-
gjaman hátt um nýútkomið greina-
safn mitt Ný útópía?
Enda þótt gagnrýni sé hveijum
manni holl lesning, einkum þeim
sem er að stíga sín fyrstu skref á
rithöfundabrautinni, hættir hún að
þjóna hinum „góða tilgangi" þegar
hún er lítt ígrunduð og vanefnum
búin.
Því miður finnst mér gagnrýni
Erlends að þessu marki brennd. Að
vísu eru ábendingar hans varðandi
málfar og stíl kærkomnar og af
hinu góða. Öðru máli gegnir um
fullyrðingar Erlends varðandi inni-
hald umræddrar bókar sem mér
fínnst fremur bera vott um grunn-
hyggni og jafnvel hroka á köflum.
Lítum á eftirfarandi dæmi:
„Og víst hlýtur maður að sam-
sinna mörgu því sem Benedikt held-
ur fram eða bendir á, að minnsta
kosti því sem hann segir um mann-
úðarmál. Hver vill ekki rétta bág-
stöddum hjálparhönd eða lina þján-
ingar sjúkra og sveltandi barna svo
dæmi séu tekin? Þess háttar um-
ræða verður sjaldnast að deiluefni."
Hér fer Erlendur beinlínis með
ósannindi. Rétt er að minna Erlend
vinsamlega á eftirfarandi stað-
reyndir: Annars vegar, skammar-
lega lágan hlut íslendinga í þróun-
armálum í samanburði og í hlut-
falli við önnur iðnvædd ríki, sérstak-
lega nágrannaþjóðir okkar. Hins
vegar, þær tíðu deilur sem hafa átt
sér stað um eðli og framkvæmd
þróunaraðstoðar. Visa ég í því sam-
bandi m.a. til nýlega skrifa og
ummæla Jónasar Þórissonar, nú-
verandi framkvæmdastjóra Hjálp-
arstofnunar kirkjunnar, í fjölmiðl-
um og gagmýni Jóns Orms, lektors
við Háskóla Islands, á „hefðbundna
þróunaraðstoð“. (Sjá nánar rit hans:
Þróun og þróunaraðstoð.)
Þegar allt kemur til alls er þróun-
arhjálp síður en svo sjálfsögð í hug-
um manna og langt frá því að vera
einföld í framkvæmd.
Þá sakar Erlendur mig um
ákveðinn frumleikaskort í umfjöllun
minni um ýmis stórmenni heims-
bókmenntanna. Og víst er erfítt að
finna nýjan flöt á þaulkönnuðum
viðfangsefnum (sem þó er skortur
á í íslenskum ritum). En í greinum
mínum leitast ég við að tengja ei-
lífa speki bókmenntanna og vísdóm
spekinga eins og Sókratesar við
daglegt líf okkar nútímamannanna,
með nokkuð öðrum hætti en gert
hefur verið áður og draga fram í
dagsljósið þau erindi sem þar má
fínna á aðgengilegan hátt fyrir all-
an almenning. Þannig fjalla ég m.a.
um hina áleitnu spumingu Sókrat-
esar, er rétt að hlíta ranglátum
dómi, í tengslum við skattamál ís-
lendinga og tengi örlög Gúllívers
(einkum fjórðu ferðasöguna, Gúllí-
ver í Hestalandi, sem algjörlega
hefur misst marks hér á landi) við
Milgram-tilraunina svonefndu, er
kennir okkur sitthvað um breysk-
leika mannsins, einkum hrokann.
Loks er ónefnd höfuðgrein greina-
safnsins: Ný útópía? þar sem fjall-
að er um útópíuna í nýju ljósi en
þar leynist tónn verksins.
Ljóst er, að tónn þessi kemur að
læstum dyrum Erlends. Og er það
kannski ekki að undra. A tímum
tómhyggju og ringulreiðar er sífellt
erfiðara að fóta sig óg gefa um-
hverfinu gaum. í tilefni af gagnrýni
Erlends vil ég þó gera eina tilraun
enn:
Við verðum að gefa gaum að
þessum orðum:
Glæsilegur íþróttavöllur
Frá Þórði Kárasyni:
20. JÚNÍ sl. var vígður stór, dýr
íþróttavöllur að Lýsuhóli í Staðar-
sveit, stutt frá félagsheimilinu sem
jafnframt er skóli fyrir Staðarsveit
og Breiðuvík. Þó íþróttavöllurinn,
sem nú er talinn einn besti á Vestur-
landi, hafí verið milljónafyrirtæki,
munu skuldir vera litlar. Bygging
hans hefur staðið yfír í nokkur ár.
Staðsveitungar, bæði ungmennafé-
lagar og aðrir, hafa verið duglegir
við þessa framkvæmd og jafnframt
stækkun félagsheimilis. Hafa þar
margir lagt mikla fjármuni og vinnu
fram endurgjaldslaust.
Þess skal getið að land undir
íþróttavöllinn gáfu brottfluttir
Staðsveitungar, eigendur Lýsudals,
böm Asgerðar Agústsdóttur og
Jónasar Guðmundssonar, sem þar
bjuggu frá 1926 til 1973.
En það var meira um að vera
þarna þennan dag. Ungmennafélag
Staðarsveitar hélt uppá 80 ára af-
mæli sitt og héldu félagsmenn
veislu mikla og buðu þangað brott-
fluttum félagsmönnum og öðrum
velunnurum félagsins. Bárust fé-
laginu margar góðar gjafír og var
í afmælishófinu mikið um ávörp,
söng og dans. Fór hófið hið besta
fram undir stjóm Guðmundar Sig-
urmonssonar skólastjóra, Ytri-
Tungu. Félagið gaf út afmælisrit
stórt og myndskreytt, undir rit-
stjórn Svavars Þórðarsonar, Öl-
keldu, og mun það enn fást þar,
svo og hjá formanni félagsins, sem
nú er Margrét Björnsdóttir, Böðv-
arsholti.
Á myndinni í fremstu röð em
einn lítill og óþekktur, Lilja Ósk,
Kári Þórðarson prentsmiðjustjóri,
Akureyri, Þórður Gíslason, Olkeldu,
sem lengi var formaður félagsins
og mikill hvatamaður að tilurð
íþróttavallarins. Við hlið Þórðar er
nafni hans, Þórður Kárason,
Reykjavík, og Elín Gísladóttir kona
hans. Bak við Elínu er Sturla Böðv-
arsson, alþingismaður í Stykkis-
hólmi, sem ásamt öðrum hefur stutt
dyggilega við bakið á sveitarmönn-
um varðandi ijármögnun og ýmsar
fyrirgreiðslur.
ÞÓRÐUR KÁRASON,
Sundlaugarvegi 28, Reykjavík.
„Hlustið, ég stend við dymar og
kný á“ (Opinb. 3:20). Já það er sjálf-
ur Guð almáttugur sem drepur
mildilega á dyr í hjarta sérhvers
okkar án þess að reka á eftir. Hann
bíður þolinmóður eftir því að við
hleypum honum inn, svo að hann
megi setjast til borðs með okkur.“
BENEDIKT SIGURÐSSON
Ægisíðu 90, Reykjavík
Hjálpsemi
Frá Ólöfu Benónýs:
SÍÐASTLIÐINN fímmtudag var ég
á heimleið úr vinnu á bíl mínum
og var stödd á Háaleitisbraut. Sá
ég þá að drengur, innan við ferm-
ingaraldur á að giska, var að benda
á bílinn og gefa mér merki um eitt-
hvað. Ég steig út úr bílinum og
spurði drenginn, hvað hann vildi.
Benti hann mér þá á að spmngið
væri á einu dekkinu.
Mér varð illa við því ég hafði
aldrei skipt um dekk, en drengurinn
spurði mig þá, hvort hann ætti að
skipta um dekk fyrir mig. Ég spurði
hann hvort hann væri viss um að
hann gæti það en hann brosti við
og fullvissaði mig um það, hann
hefði lært það af pabba sínum.
Þáði ég boðið og drengurinn tjakk-
aði upp bílinn og fór síðan að skipta,
hraðhentur og fórst allt vel úr hendi.
Eftir smástund bar að mann sem
drengurinn sagði vera föður sinn
og sagði ég við hann að hann ætti
gott að eiga svona hjálpsaman og
duglegan son. Hann brosti við, sýni-
lega ánægður með son sinn, og
sagði: „Já, það er satt, hann er
duglegur."
Drengurinn var ekki lengi að
ljúka verkinu og þakkaði ég honum
innilega fyrir hjálpina.
En því minnist ég á þetta að við
erum vanari því að heyra ungling-
um hallmælt fyrir ávirðingar sínar
en þeim sé hælt fyrir það sem þeir
gera vel. Auðvitað eru erfíðir og
leiðinlegir unglingar til en ég er
viss um að góðir, hjálpsamir og
drenglyndir unglingar em í miklum
meirihluta, það ber bara meira á
þeim sem eitthvað gera af sér.
Ég endurtek þakklæti mitt til
þessa drengs og allra góðra ungl-
inga sem fúsir em til að hjálpa
öðram og stuðla að því að heimur-
inn okkar fari batnandi.
ÓLÖF BENÓNÝS
Holtsgötu 21, Reykjavík
LEIÐRÉTTING
Hluti greinar féll
niður
HLUTI greinar Páls Bergþórs-
sonar, „Þáttur golþorskanna", í
blaðinu í gær féll niður, svo lok
greinarinnar urðu óskiljanleg.
Réttar eru síðustu málsgreinar
greinarinnar þannig: „Þegar fram
líða stundir ætti því að vera hægt
að sannreyna hvort eitthvað er til
í þessari golþorskakenningu, eða
hvort hér hafi verið leiðst út í ein-
hveija talnablekkingu. Ef svo reyn-
ist, að þáttur gömlu þorskanna í
hrygningu sé tiltölulega mikill, er
sjálfsagt að hlífa þeim við veiði eft-
ir því sem föng eru á, einnig þeim
aldursflokkum sem eru að nálgast
þennan fijósama aldur.“
Beðist er velvirðingar á þessari
misritun.
Pennavinir
Frá Nígeríu skrifar 23 ára tækni-
háskólanemi með áhuga á knatt-
spyrnu, tónlist og kvikmyndum:
Sylvester Aigue,
Federal Univ, of Technology,
Akure,
Animal Prod. and Health,
P.m.B. 704,
Akurg.
Ondo-State,
Nigeria.
Bílamarkaburinn
Smiðjuvegi 46E
v/Reykjanesbraut.
Kopavogi, sími
671800 ^
/ Opið sunnudaga kl. 14-18
Vantar góða
bfla á staðinn
Talsverð hreyfing
'
17. desember — 3 vikur
Verb frá kr. 58.830,-
pr. mann m.v. hjón meö 2 börn, 2 —14 ára.
Kr. 79.394,- pr. mann m.v. 2 í smáhýsi.
7. janúar — 3 vikur
Verö frá kr. 42.082,-
m.v. hjón með 2 börn, 2 — 14 ára.
Kr. 63.494,- pr. mann m.v. 2 í smáhýsi. s
TURAUIA
air europa
HEIMSFERDIR hf. !
Austurstræti 17, 2. hæð • Sími 624600
Nú eru aðeins örfá sæti laus til Kanaríeyja um jólin á
hreint einstöku verði.
Njóttu jólanna í sól og hita og við frábæran
aðbúnað. Heimsferðir bjóða beint leiguflug til Kanarí
og þjónustu reyndra fararstjóra í allan vetur.
MARKAÐSH0RN
FRÁBÆRIR
STELPUJÓLASKÓR

Teg:8895
Stærðir: 25—38
Svart, rautt fjólubl.
Verð frá kr. 3.680,-
Teg:5267
Stærðir: 28—35
Svart leður
Verð kr. 3.990,-
Teg: IRIS
Stærðir: 28—34
Svart rúskinn
Verð frá kr. 2.790,-
Póstsendum samdægurs
Skóverslun Kópavogs
Skór og sportvörur
Hamraborg 3 sími 41754